Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/324 Esas
KARAR NO : 2022/66
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/06/2021
KARAR TARİHİ : 01/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
A. Tarafların Talepleri
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalının 3-5 Mart 2020 tarihlerinde düzenlenen … Elektrik, Elektronik ve Aydınlatma Fuarına katılım sağlamak için davacı ile 02.07.2019 tarihinde … Sözleşmesi imzaladığını, davalı ile her hususta anlaşan davacının, sözleşme gereği davalının standının kurulumunu da gerçekleştirdiğini ve davalının davacıya 19.763 USD ödemeyi taahhüt ettiğini, bu bedelin 12.563 USD miktarlık kısmını ödediğini ve 7.200 USD borcu kaldığını, davalının 06.03.2020 tarihli iade faturası keserek 7.200 USD miktarlık kısma itiraz ettiğini, ayrıca davalının sözleşme gereği kendisine tanınan 1.25 m3 lük ücretsiz navlun hakkını aşarak ekstra 1.82 m3 navlun kullandığını, sözleşme gereğince ekstra kullanılan birim metreküp navlun bedelinin 800 USD olduğunu, davalının 1.456 USD ekstra navlun bedeli borcunun doğduğunu, davalıya 1.456 USD bedelli e-fatura kesildiğini, davalının faturaya itiraz etmediğini ancak ödeme yapmadığını, davacı, fuarın Ticaret Bakanlığı tarafından yetkilendirilen Türkiye organizatörü olduğundan davacının fuarı organize edip etmediğinin ayrıca fuara ilişkin tüm bilgilerin Ticaret Bakanlığının İhracat Genel Müdürlüğü Fuar izinleri ve destekleri Daire Başkanlığından sorularak ortaya çıkacağını, davalının fuara katılmayarak hizmet almamakta ısrar ettiğini ancak sözleşme gereği fuara katılmamış olmasının fuar katılım bedelinden muaf hale gelmesini sağlamadığını, bu nedenlerle itirazın iptalini ve takibin devamını, davalının %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, dava masraf ve giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; sözleşmenin 4.maddesi uyarınca, davalının mücbir sebepler haricinde fuara katılmaması halinde ödeme yapacağını, ancak mücbir sebep halinde fuara katılmama durumu ise istisna tutularak ödeme yapılmayacağının taraflarca kabul edildiğini, fuarın pandemi dönemine denk geldiğini ve fuar tarihinde ülkeler arası gidiş gelişlerin kapatıldığını, davalının bu sebepten fuara katılamayacağını davacıya yazılı olarak bildirdiğini, bu durumun da mücbir sebep sayılacağını ve sözleşme gereği davalıdan kalan bedelin istenmesinin sözleşmeye aykırı olduğunu, davacının davalı tarafından gönderilen iade faturasına yasal süresinde itiraz öne sürmediğini bu nedenle faturayı kabul etmiş sayıldığını, davalıdan kalan 7.200 USD borcun talep edilmek yerine ödenmiş olan 12.563 USD bedelin davalıya geri ödenmesi gerektiğini, davalının fuara katılmayacağını, davacıya bildirmesine rağmen, davalının onayı ve bilgisi olmadan fuar alanında adına masa kurulduğunu, davalının davacı ile görüşerek masada davalı adına ürün tanıtımı yapılmamasını ayrıca masanın etrafının çevrilerek kapatılmasını talep ettiğini, bu konuşmaların kaydı olduğunu, bu nedenlerle, davanın reddi ile takibin iptalini, davacı aleyhinde kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B.Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Dava itirazın iptali davasıdır. Dava ve cevap dilekçeleri birlikte değerlendirildiğinde uyuşmazlığın taraflar arasındaki fuar katılım sözleşmesi nedeni ile ödenmeyen alacağın tahsili için davacı yanca başlatılan icra takibine davalı tarafından yapılan itirazın iptalinin gerekip gerekmediği, alacağın miktarı, mücbir sebep hali olup olmadığı, itirazın haklı olup olmadığı, inkar tazminatı şartları olup olmadığı noktalarında toplandığı görülmektedir.
Davanın itirazın iptali davası olması sebebi ile öncelikle itirazın yapıldığı icra dosyası mahkememiz dosyası arasına alınmış, yapılan incelemede … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Es sayılı dosyası ile mahkememiz dosyasının taraflarının aynı olduğu, icra dosyasında borçlu olarak yer alanın dosyamızda davalı konumunda olduğu, dosyamız davacısının alacaklı, olduğu, davalı tarafından süresinde ve geçerli bir şekilde borca dair itiraz dilekçesi sunulduğu görülmüştür.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin incelemede davalının icra takiplerine yetki yönünden itiraz ettiği anlaşılmıştır. Bilindiği üzere geçerli bir takip bulunması itirazın iptali davalarında dava şartıdır. Yetkili icra dairesinde takip yapılmaması da geçerli bir takibin bulunmadığı anlamına gelmektedir. Bu durumda icra dairesinin yetkisi öncelikle incelenmelidir. 6100 s. HMK’nın 17. maddesi uyarınca yalnız tacirler ve kamu tüzel kişileri tarafından yetki sözleşmesi yapılabilir. Huzurdaki davada taraflar arasında sözleşme imzalandığı, anılan sözleşmede İstanbul Mahkemeleri’nin yetkili olacağı kararlaştırıldığı görülmektedir. Bu durumda davalının bu yetki sözleşmesi ile bağlı olacağının kabulü gerekir. Bu nedenle tarafların istanbul mahkemelerinin yetkili kıldığı anlaşılmakla icra dairesinin yetkisine itirazının reddine karar verilerek ilk itirazların incelemesine geçilmiştir.
Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, taraflar arasında akdedilen sözleşme, sözleşme konusu işe ait kayıtlar, Dış işleri Bakanlığı yazısı, Ticaret Bakanlığı yazısı, icra dosyası ve taraflar arasındaki ticari defterlerden oluşan deliller toplanıp bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Bu kapsamda Ticaret Bakanlığına yazılan müzekkereye verilen cevapta Middle East Energy 2020 adlı fuarın tarihlerine dair herhangi bir erteleme yapılmadığı, organizasyonun Dubai’de gerçekleştirildiği, fuara Türkiyeden 55 firmanın başvurduğu, 5 firmanın katılım yapmadığı bunlardan birinin davalı firma olduğu, bu beş firmadan ikisinin hostes ile temsil edildiği ifade edilmiştir.
Dış İşleri Bakanlığı’na yazılan müzekkereye verilen cevapta anılan dönemde fuarın gerçekleştirildiği BAE’ye herhangi bir uçuş yasağının bulunmadığı belirtilmiştir. herhangi bir
Mahkememizce resen görevlendirilen mali müşavir bilirkişi …, fuar sektörü uzmanı, Prof Dr. …, Nitelikli Hesaplama Uzmanı … hazırladığı 13/12/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “taraflar arasında 02/07/2019 tarihinde … numaralı fuara katılım sözleşmesi imzalandığını, … İcra Müdürlüğü 2020/… esas sayılı dosyasına göre 16/06/2020 tarihinde 7.200 USD tutarında asıl alacak için icra takibi başlatıldığını, icra takibinde borcun sebebine 06/03/2020 faturadan kaynaklı stand bakiye alacağı olduğunu, davacı şirketin 2019 ve 2020 defteri kebir ve yevmiye defteri e defter olarak tuttuğunu, beratları zamanında ve usulüne uygun alındığını, fiziki olarak tutulan envanter defteri, açılış noter tasdiki zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırıldığını, davalının yasal defterlerini sunmadığını, davalının … İcra Müdürlüğüne yaptığı itirazın iptalinin gerektiğini, davacının takip talebi tarihinden sonra faiz talebi, takip talebi tarihinden 12/06/2020 davaca tarihine kadar 356 gün için %6 oranında faiz tutarı 421,35 USD tutarında hesaplandığını, davacının talep ettiği icra inkar tazminatınının 1.440,00 USD olarak hesaplandığını, ” mütalaa etmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, tarafların dilekçe ve beyanları ile duruşma esnasındaki sözlü açıklamaları, davalının icra dairesine sunduğu itiraz dilekçeleri hep birlikte değerlendirildiğinde, taraflar arasındaki ticari ilişkinin varlığına dair bir şüphenin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
TTK’nın 18. maddesinde tacir olmanın hükümleri arasında sayılan yükümlülüklerin biri de kanun hükümleri uyarınca gerekli ticari defterleri tutmaktır. Defter tutma yükümlülüğü Kanunun 64. maddesinde ayrıca düzenlenerek her tacirin, ticari defterleri tutmak ve defterlerinde ticari işlemleriyle ticari işletmesinin iktisadi ve mali durumunu, borç ve alacak ilişkilerini ve her hesap dönemi içinde elde edilen neticeleri, bu kanuna göre açıkça görülebilir bir şekilde ortaya koymak zorunda olduğu belirtilmiştir.
Her iki tarafın da tacir olması nedeni ile her iki taraf vekillerinin hazır bulunduğu 28/09/2021 tarihli ön inceleme celsesinde tarafların ticari defterleri üzerinde inceleme yapılmasına, tarafların inceleme gün ve saatinde ticari defterlerini incelemeye esas olmak üzere HMK 222 gereği sunmasına, bu süre içerisinde gereği yerine getirilmediği takdirde bu delile dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağının taraflara ihtarına karar verilmiştir.
Tüm dosya kapsamı, toplanan deliller, davacı tarafın ticari defterleri ve aldırılan bilirkişi raporundan davacı ticari defterlerinin sahibi lehine delil vasfında olduğu, davalı tarafın ticari defterlerini sunmadığı, taraflar arasında ticari ilişki olduğu, bu ilişkinin davacı tarafından BAE/Dubai’de organize edilen … adlı fuara katılıma dair olduğu, davalının anılan fuara katılmadığı, dava konusu alacağın fatura bedelinden kaynaklandığı görülmüştür. 6102 sayılı kanunun 21. maddesinde “1) Ticari işletmesi bağlamında bir mal satmış, üretmiş, bir iş görmüş veya bir menfaat sağlamış olan tacirden, diğer taraf, kendisine bir fatura verilmesini ve bedeli ödenmiş ise bunun da faturada gösterilmesini isteyebilir. Bir fatura alan kişi aldığı tarihten itibaren sekiz gün içinde, faturanın içeriği hakkında bir itirazda bulunmamışsa bu içeriği kabul etmiş sayılır. Davacı tarafça tanzim edilen faturalar davalıya tebliğ edilmiş davalı taraf ise herhangi bir itiraz ileri sürmemiştir. Hal böyle iken davalı tarafın cari hesap dolayısıyla davacıya 7.200,00 USD borcunun bulunduğu anlaşılmaktadır.
Her ne kadar davalı tarafça Covid-19 nedeniyle oluşan panik havası ve mücbir sebep nedeniyle organizasyona katılınmadığı ifade edilmiş ise de Ticaret Bakanlığına yazılan müzekkereye verilen cevapta … adlı fuarın tarihlerine dair herhangi bir erteleme yapılmadığı, organizasyonun Dubai’de gerçekleştirildiği, fuara Türkiyeden 55 firmanın başvurduğu, 5 firmanın katılım yapmadığı bunlardan birinin davalı firma olduğu, bu beş firmadan ikisinin hostes ile temsil edildiği, Dış İşleri Bakanlığı’na yazılan müzekkereye verilen cevapta anılan dönemde fuarın gerçekleştirildiği BAE’ye herhangi bir uçuş yasağının bulunmadığı, davacı tarafın üzerine düşen edimi yerine getirdiği anlaşılmakla bu savunmaya itibar edilmemiştir.
Her ne kadar davalı tarafça iade faturası tanzim edilmiş ise de iade faturası düzenlenmesi borçtan kurtulmaya elverişli bir enstrüman değildir. (Süresi içinde itiraz edilmeyerek kesinleşen ve ticari defterlere de işlenen faturadaki alacakla illgili olarak sonradan iade faturası düzenlenmesi, borçtan kurtulmayı sağlayan ve alacağı tartışmalı hale getiren geçerli bir araç değildir. İtiraz süresi geçtikten sonra, iade faturası kesilmesi alacağın varlığını ortadan kaldıran bir sonuç doğurmayacaktır. Ankara BAM 31. HD 2021/451 -2021/746) Bu nedenle davacının davasının haklı olduğu anlaşılmış ve davanın kabulüne karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Es sayılı takibine vaki itirazın İPTALİNE; takibin kaldığı yerden DEVAMINA
2- Davalının itirazında haksız ve alacağın likit olması nedeniyle hükmedilen bedelin dava tarihindeki kur (8.6516) üzerinden karşılığı 62.291,52 TL üzerinden takdiren %20 üzerinden hesaplanan 12.458,30 TL icra inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 4.255,13-TL harçtan peşin alınan 806,75-TL harcın mahsubu ile bakiye 3.448,38-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 59,30-TL başvuru harcı, 806,75-TL peşin harç, 3.000,00-TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 27,50-TL olmak üzere toplam 3.893,55-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 8.897,90-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
7-Dava açılmadan evvel sonradan haksız çıkan taraftan alınmak üzere suç üstü ödeneğinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına dair,
Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 01/02/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır