Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/322 Esas
KARAR NO : 2021/922
DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 02/06/2021
KARAR TARİHİ : 07/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Tarafların Talepleri
Davacı vekilinin 02/06/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle: müvekkili şirketin yapmış olduğu ticaret kapsamında 35.000,00-TL’lik çekin keşide ederek … şirketine verildiğini, lehtar şirketin çeki ciro ederek … Şirketine verdiğini, ciranta … şirketinin de çeki davalı … A.Ş.’ye verdiğini, çekin vadesinde ibraz edildiğinde karşılıksız çıktığını, müvekkilince … Faktoring’e ödeme yapmaya başlandığını, toplamda 36.225-TL ödeme yapıldığını, çekin ciro sahibine verildiğini, çekin üzerine hiçbir şerh düşülmeksizin ve hiçbir muvafakat alınmaksızın ciro sahibi … San. Tic. Ltd. Şti’ne verildiğini, müvekkili tarafından ödemesi yapılan çekin dava dışı 3. Şahıs tarafından yine dava dışı … Faktoring’e ödendiğini, bu çekin dava dışı 3. şahsın üzerinde ödemelere ilişkin herhangi bir kayıt/şerh bulunmaksızın eline geçmesine yol açan davalıların ödenen çeki yeniden ödenmesine yol açtığını, dava dışı ödeme yapan 3. Şahsa karşı müvekkilinin borçlandırıldığını, davalıların kusuru neticesinde müvekkili şirketin ödemiş olduğu çek nedeniyle 3. Şahıs … Tic. Ltd. Şti’ne yeniden borçlandığını ve 3. Şahıs …’ya ödediğini belirterek davalılardan doğan zararın müşterek ve müteselsilen tahsilini ve müvekkilline ödenmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalılar üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … finans faktoring vekilinin 06/07/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle: dava konusu çek de her iki şirketin de cirosu bulunmamakla neden bu iki şirkete de ödeme yapmak zorunda kalındığının taraflarınca anlaşılamadığından davacı tarafın dava dilekçesi içeriğinin açıklaması gerektiğini, sözleşme kapsamında alınan çekin bankaya ibraz edilmiş olduğunu ve banka tarafından karşılığının bulunmadığı şerhi çekin arkasına yazılmış olduğunu, dava konusu çekin incelendiğinde çekin arkasında … A.Ş.’nin cirosunun bulunmadığını, müvekkili şirket tarafından fazla tahsil edilen tutarın davacıya iade edildiğini, davacı tarafından dilekçe ekinde sunulan protokolün incelendiğinde hiç bir itirazi kayıt ileri sürülmediğini ve borcun kabul edildiğinin görüldüğünü, davacı tarafından dilekçe ekinde sunulu haciz zabıtlarının dava konusu çek ile ilgisinin bulunmadığını, dava konusu çeke ilişkin olarak her hangi bir icra takibi başlatılmadığını, … A.Ş.’nin alacaklı olduğu dosyadan tutulan haciz zaptı incelendiğinde … İcra Müdürlüğü dosyası taraflarının dava konusu çekten farklı olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte varsa bir zararı bu zarara davacının kendi kusurlu davranışının sebep olduğunu, uğranılan zarar ile müvekkili tutumu arasında uygun illiyet bağının bulunmadığını belirterek öncelikle dava dilekçesinin açıklattırılması için süre verilmesini, dayanaktan yoksun haksız davanın reddini, davacı aleyhine %20’den aşağı olmamak kaydı ile kötüniyet tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …Ticaret Limited Şirketine usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen herhangi bir cevap dilekçesi sunulmamıştır.
B.Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe
Dava tazminat davasıdır. Uyuşmazlık davacı şirketin çek nedeniyle fazladan ödeme yapıp yapmadığı, fazla ödeme yapılmasına davalı şirketlerin sebep olup olmadığı, fazla yapılan ödeme var ise istirdadın gerekip gerekmediği, davacının müterafik kusuru olup olmadığı, tazmin edilmesi gereken zarar var ise bunun hesabı hususlarına ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, dosyamızın delillerini oluşturan icra dosyaları ve tarafların ticaret sicil kayıtlarından yapılan inceleme ile bilirkişi incelemesine lüzum görülmeksizin uyuşmazlığın aydınlatılması mümkün olduğundan bilirkişi deliline başvurulmaksızın mevcut delillerden sonuca gidilmiştir. Bu kapsamda
…. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas;
… İcra Müdürlüğü 2020/… Talimat
…. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas
… İcra Müdürlüğü 2020/… Talimat Sayılı dosyaları istenmiş dava konusu çekin örneğinin bu dosyalar içerisinde bulunduğu anlaşılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden davacının … Emlakkent/Çorlu Şubesi’nin … çek seri numaralı Keşide Yeri … Keşide Tarihi 01.04.2020 olan 35.000-TL’lik çeki keşide ederek … İç ve Dış Tic. A.Ş. Şirketine verdiği, çekin lehtar şirket tarafından ciro ederek … San. Tic. Ltd. Şti’ne verdiği, ciranta … şirketinin çeki davalı … A.Ş.’ne verdiği, çekin vadesinde ibraz edildiğinde karşılıksız çıktığı, daha sonra çek bedelinin davalı şirkete ödendiği, davalı … Faktoring tarafından çekin faktoring sözleşmesinin tarafı … San. Tic. Ltd. Şti’ne verildiği, çek üzerine ödemeye dair şerh düşülmediği, çekin daha sonra … Tic. Ltd. Şti’nin borçlu olduğu başka bir dosya için (…. İcra 2020/ … Esas / … İcra Müdürlüğü 2020/… Talimat) bu şirkete gidilen fiili haciz neticesinde şirket kasasında haczedildiği, bu dosyadaki alacaklının (… Faktoring) …. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… E. Sayılı dosyasından haczedilen dava konusu çeki takip için İİK 120/2 uyarınca yetki aldığı ve çeki … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… E. Sayılı dosyasından takip konusu yaptığı, huzurdaki davada davacının işyerinde haciz yapılması için talimat yazıldığı, … İcra Müdürlüğü 2020/… Tal. Sayılı dosyasından davacının işyerine gidildiğinde bu adreste dava dışı … Tic. Ltd. Şti’nin bulunduğu, bu şirketin istihkak iddiasında bulunduğu ancak taleplerinin reddedilmesi üzerine ödeme yaptığı anlaşılmaktadır. Davacı vekilince dava dışı …San. Ve Tic. Ltd. Şti’ye borçlanıldığı iddiası ile huzurdaki dava ikame edilmiştir.
Davamız, davacı şirketin yaptığı ödemeye ilişkin davalı taraflarca çek üzerine herhangi bir şerh bulunmaması nedenine dayanmaktadır. Davacı taraf davalıların yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle aynı çeke ilişkin iki defa ödeme yapmak zorunda olduklarını iddia etmektedir.
İİK’nun 169/a-1. maddesi gereğince borcun bulunmadığı veya itfa yahut imhal edildiği resmi veya imzası ikrar edilmiş bir belge ile kanıtlanmalıdır.
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 778/1-a-c maddesi yollamasıyla bonolar hakkında da uygulanması gereken aynı yasanın 709/3. maddesinde “Kısmi ödeme hâlinde muhatap bu ödemenin poliçe üzerine yazılmasını ve kendisine bir makbuz verilmesini isteyebilir” hükmü ile aynı Yasa’nın 687/1. maddesinde “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun” hükmü ile yine aynı Yasa’nın 689/2. maddesinde “Poliçeden sorumlu olanlar, kendileriyle ciranta arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri hamile karşı ileri süremezler; meğerki, hamil poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun” hükmü yer almaktadır.
Her tacir, tüm ticarî faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmek, sağduyu sahibi olmak, ileriyi düşünmek ve işlemlerini ona göre organize etmek zorundadır. (KARAHAN, Ticarî İşletme Hukuku, s. 86) Buna göre tacir yapacağı sözleşmelerin yerine getirilip getirilmeyeceğini hesaba katıp “basiretli bir iş adamı” gibi davranıp borcun yerine getirilmesini engelleyebilecek hareketleri önceden nazara alması gerekmektedir. Türk Ticaret Kanunu, tacire, bütün ticarî faaliyetlerinde, basiretli bir iş adamı gibi hareket etme yükümlülüğü getirmiştir. Bu yükümlülük, sübjektif değil, objektif bir özen ölçüsünün gerçekleştirilmesi demektir. (ARKAN s. 137 vd)
Yukarıda belirtildiği üzere basiretli bir tacir olarak hareket etmekle yükümlü olan davacının 709/3. maddesine göre yaptığını iddia ettiği ödemelerin poliçe üzerine yazılmasını ve kendisine bir makbuz verilmesini istemesi gerekir. Davacı tarafın basiretli davranma yükümlülüğüne aykırı davrandığı açıktır.
Değinilmesi gereken bir diğer husus ise davacı tarafından dava dışı … San. Ve Tic. Ltd. Şti’ye borçlanıldığı iddiasıdır. Dosyada yapılan incelemede dava dışı …Tic. Ltd. Şti’ye ödeme yapıldığına dair bir belge bulunmamaktadır. Davacı her ne kadar davalıların eylemleri nedeniyle mükerrer ödeme yapıldığı iddiasında ise de ikinci defa yapılan ödeme davacı tarafça yapılmamış olup; dava dışı … Tic. Ltd. Şti’nin davacıya anılan alacak için takip işlemi yaptığına dair de bir belge dosyaya yansımamıştır. Bu haliyle davacı tarafın iddia ettiği alacağın muaccel olduğundan söz etme imkanı bulunmadığından davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM
1-Davacının davasının sübuta ermediğinden REDDİNE,
2-Harçlar Yasasına göre alınması gereken 59,30-TL red karar harcının, davacı tarafça peşin yatırılan 771,91-TL, harçtan mahsubu ile artan 712,61-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya İADESİNE,
3-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 6.676,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak … A.Ş.’ ye verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
İlişkin gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 07/12/2021

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır