Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/175 Esas
KARAR NO : 2022/340
DAVA : Çekin İstirdadı
DAVA TARİHİ : 18/03/2021
KARAR TARİHİ : 27/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan Çekin İstirdadı davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili sunduğu dava dilekçesi ile; müvekkili bankanın …/İstanbul müşterisi … Dış Tic. Ltd. Şti. Tarafından tahsil amacıyla verilen keşidecisi … Tic. A.Ş olan, 18/12/2020 keşide tarihli, 89.800,00 USD bedelli çekin tahsil edilmek üzere … Takas Merkezine iletilmek üzere 18/11/2020 tarihinde … Kargo şirket personeline teslim edildiğini, ancak söz konusu kargonun şubeye ulaşmadığı, kargo firmasında kaybolduğunun anlaşıldığını, bu nedenle …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… E. Sayılı dosyasından çek iptali davası açtıklarını, kaybolan çek nedeniyle müvekkili bankanın zarara uğradığını, çek borçluları hakkında …. İcra Müdürlüğünün 2021/… E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlattıklarını, çekin davalı tarafından19/11/2020 tarihinde … …’a ibraz edildiğini, dava konusu çekin çalındıktan sonra … Ve Tic. Ltd. Şti, … Tic. Ltd. Şti tarafından cirolandığını, davalı … tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesine dava açıldıktan sonra sonra müdahillik dilekçesi verildiğini belirterek, davanın kabulü ile …. İcra Müdürlüğünün 2021/… E. Sayılı dosyasından takibe konu edilen ve … Cumhuriyet Başsavcılığının 2020/… soruşma sayılı dosyası kasasında bulunan çekin taraflarına iadesine, …. İcra Müdürlüğünün2021/… E. Sayılı dosyasına ödeme yapılması durumunda takip alacaklısına ödenmemesi ve icra müdürlüğü hesabında tutulması yönünde karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava dilekçesinde ileri sürülen hususların gerçek dışı ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, somut olayda yaklaşık ispat şartı gerçekleşmediğini, dava konusu çek üzerindeki ciro silsilesinin tam ve birbirini düzgünce takip eden cirolardan oluştuğunu, TTK’nun 790 maddesi gereği müvekkilinin meşru hamil olduğunu, müvekkilinin çeki kendisine ciro eden şirket ile arasındaki ticari ilişkiyi ve çekin hangi faaliyet ile ilgili olarak verildiğini ispat etmek gibi bir yükümlülüğü bulunmadığını, ancak buna ilişkin belgeleri sunduklarını belirterek, öncelikle ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasını, davacı tarafın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davasının reddine, davacı aleyhine alacağın %20’si oranında kötü niyet tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Tarafların bildirdiği tüm deliller celbedilerek, dosya içeriğine alınmıştır.
Davacı tarafça sunulan çek fotokopisi ile davaya konu çek fotokopisi dosyamız arasına alınmış ven incelenmiştir.
Davalının defterleri ve dosyamız üzerinden bilirkişi incelemesi yaptırılmış, bilirkişi raporunda özetle; davalı … Tic. Ltd. Şti’nin incelenen 2020 ve 2021 takvim yıllarına ait resmi defter ve belgelerinde, dava konusu çekin kendisinden önceki cirantası 120.01.49 Alıcılar hesap kodlu … Tic. Ltd. Şti. ile arasında bir ticari ilişki olduğu, ticari ilişkinin 19/10/2020 tarihli … numaralı 709.256,70 TL bedelli e-arşiv fatura ile başladığı, 16/11/2020 tarihinde … Ltd. Şti.’nden dava konusu 18/11/2020 keşide tarihli … nolu 89.800,00 USD bedelli çeki ciro yolu ile teslim alıp USD karşı olan 693.211,10 TL tutarla cari hesabına kaydettiği, 2020 ve 2021 bariyle, davalı … Tic. Ltd. Şti.’nin, dava konusu çekin cirantası olan … Ltd. Şti.’nden 16.045,60 TL alacaklı olduğunun tespit edildiği bildirilmiştir.
… Cumhuriyet Başsavcılığnın 2020/… CBS Sorusturma Dosyası örneği celbedilip incelenmiştir.
Davalı ve ciranta görünen … ve … şirketlerinin vergi beyannameyleri cilbedilmiş incelenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava,davacı tarafça kargo şirketine taşıttırılan çekin kaybolduğu ve davalıdan çıktığından bahisle çek istirdadına ilişkindir.
İncelenen çek fotokopilerinde; davacının sunduğu fotokopi ile bankaya ibraz edilen ve davalının elindeki çek arasında ciro silsilesinde fark olduğu, davacının ibraz ettiği fotokopisinde davacı lehine ciro yapıldığı ve davacının kaşesinin basılıp imzalandığı, ancak davalı elindeki çekteki davacı lehine cironun üstünün daksil ile kapatıldığı ve dava dışı … SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ tarafından cirolanarak yine dava dışı … SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ’ye verildiği, bunun da davalı … SAN. TİC. LTD. ŞTİ’ye ciroladığı ve davalı tarafından … İcra Müdürlüğünün 2021/… E. sayılı dosyada keşideci ve tüm cirantalara karşı takibe konduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafça, davaya konu … … … Şubesi muhataplı, keşidecisi … TİC.A.Ş. Olan, 18.12.2020 keşide tarihli, 89.800,00-USD bedelli, lehtarı … Ltd. Şti olan … nolu çekin … kargo firmasıyla gönderildiği ve kaybolduğu gerekçesiyle … Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/… E. Sayılı dosyadan iptal davası açıldığı ve çek hakkında ödemekten men kararı alındığı, muhatap banka tarafından çekte tahrifat olduğu ve mahkeme tedbir kararı olduğundan bahisle ödenmediği, çekin davalıda olduğunun anlaşılması üzerine de işbu davanın açıldığı anlaşılmıştır.
Davacı tarafın, davaya konu çekin kargoya verildiği ve burada kaybolduğu ileri sürülmüş ise de, davacının cirosunun daksillenerek arada başka iki firma tarafından cirolanarak dosyamız davalısına verildiği sabit olmasına rağmen, davacı taraf ciranta olan … şirketi ile … şirketi aleyhine dava açmadığı, dolayısıyla onların defterlerinin incelenemediği anlaşılmıştır.
Davalı, son hamil olup, çekin kendisine ciro ile kendisine teslim edildiği sabittir.
Çekin, kargoya verilmiş ise de, sigortalanmadan ve teslim belgesi içeriğinde sadece “DOSYA” olarak verildiği, kargo firması tarafından alıcısına ulaştırılamadığının bildirildiği anlaşılmıştır.
Çekin kargoya verildiği sabit olsa bile, ciro silsilesi ile alan davalının ağır kusurlu veya kötü niyetli olduğu ıspatlanmadan çekin istirdadına karar verilemez. Davalı, ancak kötü niyetli ve ağır kusurlu olursa çeki iadeye mecbur olur.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporundan, davalının ticari ilişki kapsamında kendisinden önceki cirantadan çeki alacağına karşılık aldığı, ikisi arasındaki ilişkinin çekin kaybolma tarihinden önceye dayandığı, çekin defterlere de işlendiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafça, davalının kötü niyetli olduğu veya ağır kusurlu olduğu da ortaya konulamamıştır.
Çekteki davacı cirosunun daksille kapatılmış olması ve … şirketi tarafından daksillenmiş olması da davalının kötü niyetli olduğunu ortaya koymamaktadır. Zira, uygulamada, cirosunu iptal etmek isteyen biri, kendi cirosunu çizerek iptal edebileceği gibi daksille kapatarak da cirosunu sile de bilir. Davacının çekteki cirosunun daksille kapatılmış olması ve üstünün … tarafından cirolanmış olması, davalıya ilave bir araştırma yükümlülüğü getirmez. Davalının yükümlü olduğu şey, çekteki cironun kopuk olmamasını kontrol etmek ve kendisine veren kişinin görünüşte yetkili hamil olduğuna bakmaktır. İmzaların sahteliğini davalının araştırma yükümlülüğü olmadığı gibi, daksilin altında ne gibi bir yazı olduğunu da araştırmakla yükümlü değildir.
Çek, bir ödeme aracı olup, görünüşteki ciro silsilesine göre yetkili hamil olan kişinin alacaklı olduğu kabul edilmek zorundadır. TTK’nın 677. Maddesi de bunu gerektirir.
Çek, davacı tarafından doğrudan davalıya geçmediği ve arada cirantalar olduğu sabit olduğuna göre, davalıya karşı kişisel defiler ileri sürülemez. TTK’nın 686 ve 792 Maddeleri uyarınca davalının kötü niyeti veya ağır kusuru ıspatlanamadığından davacının talebinin reddine karar vermek gerektiği vicdani kanaat hasıl olmuş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davacının sübuta ermeyen davasının REDDİNE,
2-Davacının harçtan muaf olması nedeniyle harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereği hesap ve takdir edilen 50.814,80TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5- Yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan bakiyesinin karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
İlişkin, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 27/04/2022

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır