Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/703 E. 2021/892 K. 24.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/703 Esas
KARAR NO : 2021/892
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2020
KARAR TARİHİ : 24/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı Vekili Dava Dilekçesi ile;
Müvekkili Şirket ile davalı taraf arasındaki ticari ilişkinin; 23.02.2007 tarihinde imzalanmış olan “… Markalı Motorlu Araçların Satışı ve/veya Servis ve/veya Yedek Parçaların Dağıtımı için Bayilik Sözleşmesi”’ne dayandığı, işbu sözleşme gereğince davalı tarafından araç satışı ve yetkili servis hizmeti verilmekte iken 2017 yılından itibaren davalı tarafından sözleşme nezdindeki edim ve yükümlülükler yerine getirilmemeye başlandığı, davalı tarafın içinde bulunduğu finansal sorunlar sebebiyle uzun zaman boyunca araç ve yedek parça alımı yapılamadığı, servis faaliyetleri yerine getirilmediği ve 01.04.2019 tarihinden itibaren bayilik ilişkisinden kaynaklı tüm faaliyetlerin fiilen sona erdirildiği, bunun üzerine müvekkili tarafından davalı tarafa … Noterliği’nin 25.06.2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi gönderilerek fiili olarak sona ermiş olan bayilik sözleşmesinin hukuki olarak da sona erdiğinin bildirildiği, işbu sözleşmenin feshedilmesiyle davalı tarafın müvekkili şirketin kayıtlarındaki şimdilik güncel
borcunun 5.384.586,42 TL olduğu, davalı tarafın şu andaki güncel borcu ise bedeli tahsil edilememiş bakiye araç, yedek parça bedelleri, sözleşmeye dayalı bir kısım alacaklar ve bunlara işlenmiş faizlere ilişkin olduğu, taraflar arasında imzalanmış … Markalı Motorlu Araçların Satışı ve/veya Servis ve/veya Yedek Parçaların Dağıtımı için Bayilik Sözleşmesi’nin 64.2/d maddesi uyarınca davalı tarafından ödeme yükümlülüğüne uyulmaması halinde müvekkili şirket tarafından sözleşme kapsamında temin edilmiş teminatların paraya çevrilebileceği konusunda tarafların anlaştığı, bunun üzerine de sözleşme gereği teminat olarak alınan davalı tarafın toplamda 4.950.000,00 TL tutarındaki dört adet gayrimenkulleri üzerine ipotek tesis edildiği, müvekkili tarafından söz konusu 5.384.551,42 TL tutarındaki alacağın ödenmesi davalı taraftan yazılı ve sözlü olarak müteaddit defalar talep edilmişse de davalı tarafından işbu borç ödenmediği, bunun üzerine alacağın tahsili için toplamda 4.950.000,00 TL meblağındaki ipotekler bakımından … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı icra dosyası üzerinden ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamsız icra takibi başlatıldığı, davalı borçlu şirket tarafından ise söz konusu icra takibine itiraz edildiği, arabuluculuk görüşmelerinde de anlaşmanın sağlanamaması üzerine işbu itirazın iptali davasının açıldığını, müvekkili şirket ile davalı taraf arasındaki bayilik ilişkisi nezdinde satılan ve alınan araçlar ile yedek parça bedellerini ve sözleşmeye dayalı olarak oluşan tüm alacak ve borç kalemlerini tarafların yasa gereği ticari defterlerine işlemiş olduğu dikkate alındığında, ticari defterlerde kayıtlı tüm bilgilere dayanarak alacak miktarının belirlenmesi konusunda herhangi bir usulsüzlük bulunmadığı, işbu ticari ilişki sebebiyle Hukuk Muhakemeleri Kanununun 222. maddesi ve Türk Ticaret Kanununun 83. maddesi uyarınca delil niteliğindeki ticari defterlere tüm alacak ve borç kalemleri işlenmişdiğini ve dolayısıyla alacak miktarının likit ve belirli olduğunu, yapılacak bilirkişi incelemesi ile ticari defterler incelendiğinde bu husustaki haklılığın ortaya çıkacağını, Türk Ticaret Kanununun 94. maddesi uyarınca düzenlenen 03.05.2019 tarihli hesap mutabakatı mektubu davalı tarafın, müvekkili şirketin kayıtlarındaki hesap bakiyesinin 31.03.2019 tarihi itibariyle 5.369.189,78 TL ve 5.752,50 USD olduğunun bildirildiği ve davalı şirket tarafından işbu borç bakiyesine mutabık kalındığı kabul edilerek ilgili hesap mutabakatı mektubu imzalandığı, davalı tarafından teminat kapsamında üst limit olarak belirlenen ipoteklerde üst limiti aşan miktarda talepte bulunulmasının usulsüz olduğu ileri sürülerek limit üstü kısma da ayrıca itiraz edildiği, …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyası nezdindeki ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamsız icra takibiyle müvekkili şirket tarafından sadece ipotek akit tablolarında belirtilen toplam teminat miktarı olan 4.950.000,00 TL tutarında ipoteğin paraya çevrilmesinin takip talebinde talep edildiğini beyanla, davalı tarafın haksız itirazının iptali ile icra takibinin devamına, davalı borçlu şirket aleyhine alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesi ile; Davacı taraf, her ne kadar yanlış anlaşıldığından bahis ile sehven unutulduğu iddiasıyla fer’ilerin takip talebinde alacak iddiasına dâhil olmadığını beyan etmekte ise de davacı tarafından düzenlenen takip talebi ve müvekkiline gönderilen 9 nolu ödeme emrinde açıkça alacak ana para iddiasının yanı sıra “asıl alacağa işleyecek avans faizi, icra giderleri ve avukatlık ücreti” nin ayrıca tahsili belirtildiği, takibe konu ipotek üst limit ipoteği olup, ipotek limitin üstünde herhangi bir ad altında ödeme sorumluluğu bulunmadığı, ipotek takibi açılmadan önce muacceliyet ve hesap kat ihtarı gönderilmesi yasal zorunluluk olup, bayilik sözleşmesinin feshine dair gönderilen ihtarnamenin bu şekilde anılmasının hatalı olduğu, ipoteğin tahsili için öncelikle ihtarname keşide edilmesi gerektiğine dair itirazımız da davacı yanca haklı bulunmuş ve müvekkile 25.06.2019 tarihinde ihtarname keşide ettikleri beyan edildiği, fakat
anılan ihtarnamenin akdi ilişkinin feshine yönelik olup, ipoteğin paraya çevrilmesine yönelik bir ihtar düzenlenmediği, nitekim söz konusu ihtarname TMK m. 889 ve İİK m. 149/b kapsamında yasal zorunluluk olmasına
rağmen icra takip dosyasına da eklenemediği, bir sureti ödeme emri ekinde müvekkiline tebliğ
edilmediği, bu sebeple söz konusu yasal eksikliğin sonradan giderilmesi mümkün olamayacağından
ve bayilik ilişkisinin feshine dair ihtarnamenin de muacceliyet ve hesap kat ihtarı anlamında ihtar
olarak değerlendirilmesi mümkün olmadığı, bayilik ilişkisinden kaynaklı teminat ipoteklerinin doğrudan paraya çevrilmesine geçilmeden önce alacak davası açması ve alacağı var ise belirlenebilir olması gerektiği, davaya konu ipoteğin bayilik ilişkisinden kaynaklanan teminat ipoteği olması nedeniyle alacak iddiasında bulunan davacı yanın,
doğrudan ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile icra takibi başlatma hakkı bulunmadığı, konunun yargılamayı gerektirmesi ve alacağın belirlenebilir olması gerekmesi nedeniyle öncelikle alacak davası açması gerektiği, davacı yanın doğrudan icra takibi başlatamayacağını, davacı firmanın, halihazırda çok başarılı bir … Bayisi olan müvekkilini, uhdesine katmak için bayilik akdi kurulurken taahhüt ettiği hiçbir sorumluluğunu yerine getirmemesi, davacı firmanın yönetim kadrosundaki değişiklik sonrasında müvekkiline karşı takınılan olumsuz tutum sonucunda müvekkiline verilen zararların tazmini için …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… Esas sayılı dosyasından alacak ve tazminat talepleri ihtiva eden davanın taraflarınca açıldığı, davacı yanın bu dosyadaki haksızlığının ifşa
olması ve altına gireceği hukuki sorumluluğun büyüklüğü sebebiyle asılsız iddialar ile iş bu davayı
ikame ettiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin 16/II maddesinde İstanbul mahkeme ve icra daireleri yetkili kılındığından HMK’nın 17. Maddesi uyarınca davalının yetki itirazı mahkememizce red edilmiştir.
… İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı Dosyası celbedilip incelenmiş, 02.12.2019 tarihli icra takibinin alacaklısının davacı … A.Ş, borçlusunun ise davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu, 4.950.000,00 TL tutarındaki toplam alacağın fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla takip tarihinden itibaren fiili ödeme tarihine kadar asıl alacağa işleyecek yıllık %19,5 Avans faizi ve değişen oranlardaki faizi ile icra gideri, vekalet ücreti ile birlikte tahsilinin talep edildiği, ödeme emirlerinin borçluya 06.12.2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 12.12.2019 tarihinde yetkiye, borca ve tüm ferilere itiraz ettiği görülmüştür.
Dosyamız bilirkişi heyetine verilerek rapor alınmış, sunulan raporda; Davacı … A.Ş.’nin yasal defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının yapıldığı, dolayısıyla yasal defterlerin davalının lehine delil olarak kullanılabileceği , Davalı tarafın 2019-2020 yılı yasal defterlerini sunmadığı, davalının lehine delil olarak kullanılamayacağı, Davacı tarafın yasal defterlerine göre; Davacı …’ın Davalı … Otomotiv’den 02.12.2019 Tarihi itibariyle 5.373.551,74 TL alacaklı olduğu, Davalı tarafından sunulan 2021 yılı açılış muavin kayıtlarına göre; Davacı …’ın Davalı … Otomotiv’den 01.01.2021 tarihi itibariyle 5.303.114,66 TL alacaklı olduğu, 31.03.2019 tarihinde Davalı taraf ile Davacı taraf arasında yapılan ve her iki tarafın şirket kaşe ve imzasına havi Hesap Uygunluğu Belgesi’ nde 5.369.189,78 TL ve 5.752,50 USD tutarlarında bakiye olduğu konusunda mutabakata varıldığı görülmüş olup, taraflar arasındaki cari hesap farklarının neden kaynaklandığına dair davalı tarafın yasal defterlerinin tamamını sunmaması nedeniyle tespitin yapılamadığı, davalı şirketin taraflar arasında akdedilen sözleşmeden doğan taahhütlerini yerine getirmediği bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu yeterli görülmüş ve itirazlar kabul edilmemiştir. Davalı tarafça sözleşmenin feshi nedeniyle tazminat talepli dava … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… Esas dosyasında açıldığı görülmüş ancak dosyamızın sonucuna etkili olmayacağı değerlendirilerek mahkememizce bekletici mesele yapılması veya birleştirme talep edilmemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, araç satış ve yedek parça ile servis bayiliğine ilişkin sözleşmenin sona erdirilmesi nedeniyle bakiye alacaklar ile ilgili ipoteğin paraya çevrilmesine ilişkin takibe itirazın iptaline ilişkindir.
Davalı taraf ticari defterlerine bilirkişi incelemesine sunmamıştır.
Bilirkişi raporuyla davacının ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu ve alacağın kayıtlı olduğu tespit edilmiştir.
Davalının sözleşme şartlarına uymaması nedeniyle davacının sözleşmeyi feshettiği, tarafların bakiye alacak konusunda mutabakat mektubu imzaladığı, bilirkişi raporu ve davacının ticari defterleriyle de alacağın sabit olduğu, alacağın ipotekle temin edilmesi nedeniyle davamıza konu icra takibinin yapıldığı, icra takibinde istenen alacağın ipotek limitiyle sınırlı istendiği, davacının ilam alınması zorunluluğuna ilişkin savunmasının yersiz olduğu, davacının alacağının sabit olduğu ve davanın kabulüne, haksız davalının takdiren %20 oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar vermek gerektiği vicdani kanaat hasıl olmuş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davacının davasının KABULÜ ile, davalının … İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı takip dosyasına yönelik itirazının İPTALİNE, takibin devamına,
2-Alacak likit ve itiraz haksız olduğundan takdiren %20 üzerinden hesaplanan 990.000,00 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Kabul edilen dava değeri olan 4.950.000,00 TL üzerinden hesaplanan 338.134,5‬0 TL harçtan peşin alınan 59.783,63 TL’nin mahsubu ile bakiye 278.350,87 TL harcın davalıdan alınarak hazineye ödenmesine,
4-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir edilen 138.125,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından tebligat, müzekkere, bilirkişi ücreti ve sair giderler için sarfedilen toplam 3.070,75 TL yargılama giderinin ve davacı tarafça peşin ödenen 59.845,83 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Zorunlu Arabuluculuk başvurusu nedeniyle harcanan 1.320,00TL’nın davanın açılmasına sebebiyet verilen davalıdan alınarak hazineye ödenmesine,
7-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 24/11/2021

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …