Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/633 E. 2021/625 K. 30.09.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/633 Esas
KARAR NO : 2021/625
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/12/2020
KARAR TARİHİ : 30/09/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Vekalet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, Müvekkili ile davalı arasında (TBK ve TTK vb) özel olarak düzenlenmiş bir sözleşme bulunmadığını, müvekkilinin davalı ile yaptığı sözleşme uyarınca, davalının belirlediği
standartlarda ve yine davalının hazırlamış olduğu sistem (Online Programı) üzerinden belirlenecek yolcuları taşıma, bunun karşılığında ise ücret almayı üstlendiğini, taraflar arasında kanunda özel olarak düzenlenmeyen … bir sözleşmenin söz konusu olduğunu, … ’İN bir akıllı telefon uygulaması olduğunu, IOS, Android gibi işletim sistemlerine sahip akıllı telefonlara indirilerek kullanılabildiğini, … uygulamasını indiren yolcunun (kullanıcı) uygulama üzerinden gitmek istediği yeri belirleyerek kendisini oraya götürmek üzere bir aracın kendisinin bulunduğu yere gelmesini sağladığını, söz konusu taşıma hizmetinde, yolcunun GPS (konum) bilgileri yardımıyla … yolcuya en yakın aracı yolcuya yönlendirdiğini ve yolcunun araç şoförü ile ilgili kişisel bilgilere (isim-soy isim, yolculuk puanı vs.) ulaşabildiğini, yolcunun, gitmek istediği yere ulaştıktan sonra araçtan inince yolcunun … uygulamasına önceden kaydettiği kredi kartı ile internet üzerinden yolculuğun ücretinin ödendiğini, Kredi kartıyla
internetten yapılan bu ödemenin, yolcu tarafından doğrudan …’E yapıldığını, ödeme yapıldıktan sonra, bu miktarın bir kısmının … tarafından araç sahiplerine aktarıldığını, … uygulamasında yolcunun doğrudan doğruya … ile sözleşme yaptığını, taşıma hizmetinin …’İN anlaştığı araç sahipleri tarafından … adına verilmekte olduğunu, (Araç sahiplerinin ifa yardımcısı olduğunu). … Uygulamasında, yolcuların doğrudan sürücüye veya araç sahibine ödeme yapmasının söz konusu olmadığını, sisteme kayıtlı olan her arama hizmetinde, müvekkilinin aracı gibi … gibi minibüs tipi lüks ve konforlu araçların kullanıldığını, bu araçlar ile … statüsünde hizmetlerin verildiğini, …İN ayrıca sarı taksi hizmeti de verdiğini, müvekkilinin araç sahibi olarak davalı … ’YE araç sağladığını ve davalı tarafından yolcuya (Kullanıcıya) sunulan taşımacılık hizmetinin gerçekleşmesine yardımcı olduğunu, müvekkili ile davalı arasındaki sözleşmesel ilişki sayesinde, davalı şirketin yolcularına taşımacılık hizmeti verebildiğini, müvekkilinin … sistemine sunduğu ve sisteme kayıtlı olan aracının … plaka numaralı araç olduğunu, Müvekkilinin, sisteme kaydolmak amacı ile 20.04.2018 tarihinde, 96.000,00.-TL satış fiyatı ile … plaka numaralı, … marka aracı satın aldığını ve gerekli belgeleri … yetkililerine elden ve … uygulaması üzerinden ibraz ederek 04.06.2018 tarihinde … sistemine dahil olduğunu, bu tarih itibarı ile de müvekkili ile davalı … arasında iş görme ilişkisinin başlamış olduğunu, Müvekkilinin, Davalı tarafın sisteme kaydolma amacıyla şart koştuğu evrak ve belgeleri tamamladığını ve bu işlemler için de yine masraf yapmış olduğunu, söz konusu araç için
kiralanan D2 Ücreti ve … tarafından zorunlu tutulan belgelerin alınması için müvekkili tarafından toplam 11.000,00.- TL masraf yaptığını, Faaliyet süresi boyunca araçta meydana gelen teknik sorunlar nedeniyle 15.000 km’de periyodik bakımlar için toplam iki kez aracın … kayıtlı süreci boyunca da defalarca oto-tamire getirdiğini ve zaruri olan sorunları gidermek için toplam 30.000,00.-TL masraf yaptığını, müvekkilinin uğradığı zararlar ve yaptığı giderlerin karşılığı olarak fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla ve alacak kalemlerinin belirsiz olması sebebiyle, yapılacak bilirkişi incelemesi neticesinde haklı taleplerini arttırma haklarını ve fazlaya dair haklarını saklı tutmak kaydıyla şimdilik; Kredi Faizleri İçin; 3.000,00.-TL, Firma Mutad Masrafları İçin; 500,00.-TL, D2 Belgesi, Ulaştırma Bakanlığı Taşıt Kartı, TÜRSAB üyelik ücreti, Kültür ve Turizm Bakanlığı A Grubu Seyahat Acentası İşletme Belgesi ücreti, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Ücreti, Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi için 3.500,00.-TL, Araç servis ve bakım, muayene ücreti, Araç Kasko ücreti, Noter ücreti, İBB Yol ve Güzergah Belgesi Ücreti, Taşıt Kira Sözleşmesi Ücreti Olarak 2.500,00.-TL, Davalının şart koştuğu araç içi dizaynın yapılması için 900,00.-TL Yoksun kalınan kar olarak 100,00.-TL olmak üzere toplamda 10.000,00.-TL’NİN davalıdan tahsil edilerek Davacı müvekkiline verilmesine, Yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, Davacı ile … Arasında … uygulamasının durdurulmasından kaynaklandığı ileri sürülen zararların, … ’DEN tahsiline sebebiyet verecek herhangi bir akdi veya vekalet benzeri bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığını, dolayısıyla Sayın Mahkemenin uyuşmazlığın esasına girmesi halinde davacının hukuki dayanaktan yoksun taleplerinin esastan reddinin gerektiğini, davacının davalı ile kendisi arasında … ticari bir ilişki olduğunu, bu ilişkinin vekâlet benzeri bir iş görme sözleşmesine dayandığını ve Davacının Davalının ifa yardımcısı konumunda olduğunu iddia ettiğini, bunun doğru bir değerlendirme olmadığını, … ‘NİN Faaliyetinin, Taşıma Faaliyeti Olmadığını, Davacının da İfa Yardımcısı ve Ticari Vekil Konumunda olmadığını, davacının dava dilekçesinde, …’İN taşımacılık faaliyetinde bulunduğunu, kendisinin ise ifa yardımcısı olarak bu faaliyeti … adına yürüttüğünü belirttiğini, ancak bu iddiaların maddi gerçeklerle örtüşmediğini, dilekçesinde detaylıca ortaya konulduğu üzere …’İN taşımacılık hizmeti vermediğini, … platformunun taşımacılık hizmeti vermek isteyen kullanıcılar (taşımacılık şirketleri) ile bu hizmetten yararlanmak isteyen kişileri (yolcular) aynı ortamda buluşturan, diğer bir deyişle taşımacılık hizmetine aracılık eden bir teknolojik platform olduğunu, dilekçesinde de belirttiği üzere, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… E. sayılı dosyasında verdiği 2020/… E. sayılı kararının da bu hususu teyit ettiğini, davacının tazminat taleplerinin, borcun sona ermesinde hiçbir kusuru bulunmayan müvekkili …’E yöneltilmesinin hukuk mantığına aykırı olduğunu, TBK’NIN 112. Maddesi yarınca sözleşmeye aykırılık sebebiyle tazminat borcunun doğabilmesi için sözleşmeye aykırı davranan tarafın kusuru ile bir zarara sebebiyet vermesi ve sözleşmeye aykırılı ile zarar arasında nedensellik bağının bulunması gerektiğini, olayda gerçekleşmediğinin ifade edilmesi gerektiğini, Davacının … ‘NİN Sağladığı Pazarlama ve Destek Hizmetlerinin Durması sebebiyle Zarara Uğradığını İspat Edemediğini, Davacının, Davalı ile aralarındaki hukuki ilişkinin Davalı tarafından haksız şekilde sona erdirildiğini ve bundan dolayı zarara uğradığını iddia ederek, tüm zararların tazmin edilmesini istediğini, Ancak Davacının talep ettiği zarar alemlerini ve bu zararın miktarını ispatlayamadığını, Davacının iddialarını somut vakıa ve deliller ile somutlaştırma yükümlülüğünün usul hukukunun temel ilkelerinden biri olduğunun, MK’NIN 194. maddesinde açıkça düzenlenmiş olduğunu, kabul anlamına gelmemekle birlikte, taraflar arasındaki ilişki vekâlet benzeri bir iş görme ilişkisi olsa dahi, vekâlet sözleşmesinde talep edilebilecek menfi zararların sadece sona ermenin gerçekleşme anı sebebiyle ortaya çıkan, bir başka deyişle, sona erdirme hakkı doğru bir anda kullanılsa idi ortaya çıkmayacak olan zararlar olduğunu, Taşımacılık faaliyeti için kullanılan araç için yapılan masrafların, vekâlet ilişkisinin sona erdirildiği zamanla ilgili olarak ortaya çıkmadığının açık olduğunu, dolayısıyla, azil veya istifa hakkı ne zaman kullanılırsa kullanılsın ortaya çıkacak olanın (taşımacılık faaliyeti için kullanılan araç için yapılan tüm masraflar da dahil) menfi zarar kapsamında talep edilmesinin mümkün olmadığını, Aracın Satın Alınması için Kullanılan Kredilerin Faizlerine İlişkin Taleplerin de Reddinin Gerektiğini, davacının aracının değerinde herhangi bir düşüş yaşanmadığını, Bilindiği üzere, kural olarak borca aykırılık sebebiyle zarar doğmakla beraber borca aykırı eylem mağdurun birtakım kazanımlar elde etmesine de sebep olmuşsa, bunların tazminattan indirilmesinin esas olduğunu, bu hususun Yargıtay kararlarında açıklanmış olduğunu,
Aracın piyasa rayiç bedelinin somut ve objektif veriler ile hesaplanması ve aracın satın alındığı günkü fiyatı ile bugünkü piyasa rayicinin karşılaştırılmasının zaruri olduğunu, araç üzerine yapıldığı iddia edilen eklemelerin, konforu artırmaya yönelik olduğu, sıradan ticari araçların bu şekilde ” … ” adı altında konforlu seyahatlere olanak tanıdığının anlaşıldığını, dolayısıyla bu eklemelerin araç üzerinde “eksi” olarak değerlendirilebilecek eklemeler olduğu veya zarar teşkil ettiği yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmayacağını, bu nedenle araç üzerinde gerçekleştirilen değişikliklerin ise aracın değerini arttırıp arttırmadığının da tespit edilmesinin gerekli olduğunu, Davada, müvekkili şirkete pasif husumet tevcih edilemeyeceğinden, davanın usulden reddine, Mesnetsiz ve ispatlanamayan davanın esastan reddine,
Yargılama masrafları ve vekâlet ücretinin davacıya tahmiline, karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında bağıtlandığı belirtilen sözleşmenin haksız olarak feshedildiği iddiası ile yapılan masrafların ve mahrum kalınan kârın tahsili istemine ilişkindir.
Davacı taraf, … sistemi içine girdiğini, davalının talep ettiği standartlarda satın aldığı aracı ile yolcu taşıma işi yaptığını, davalı yanca sözleşmesinin haksız ve hukuka aykırı şekilde feshedildiğini, buna göre sözleşme nedeniyle yapmış olduğu giderlerin ve mahrum kaldığı karın davalıdan tahsilini talep etmiştir.
İstanbul Valiliği’ne müzekkere yazılarak … Türkiye, … veya davacı tarafından dava konusu … plakalı … marka … model araç için karayolu taşımacılığı ruhsatı, ruhsat için başvuru yapılıp yapılmadığı hakkında mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş, … plakalı araca ait … takip numaralı, son geçerlilik tarihi 25/05/2019 olan Turizm Yolcu Taşımacılığı İzin Belgesi belgesi olduğu bilgisi verilmiştir.
Ulaştırma Bakanlığına müzekkere ile dava konusu aracın yetki belgesi ile ilgili kayıtlar talep edilmiş ve anılan kayıtlar 10/03/2021 tarihli yanıt ile dosyamız arasına alınmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın tespiti bakımından dosya Mali Müşavir Bilirkişi … Nitelikli Hesap Uzmanı … ve Makine Mühendisi … ‘a tevdii edilmiş olup, 18/08/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davalı … ŞTİ. 2020 yılına ait yasal defterlerini usulüne uygun tuttuğunu ve sahibi lehine delil niteliği taşıdığını, davacı tarafın 2019 yılı ticari defter ve kayıtları, davacı tarafın ticari defterlerinin 2019 yılında işletme defteri olduğunu, İşletme defterinin sadece gelir ve gider kısımlarından ibaret olduğu, tek düzen hesap planına haiz olmadığını, dolayısıyla taraflar arasında hesap bazlı bakiye borç alacak ilişkisinin tespit edilmesinin mümkün olmadığını, davalı … ŞTİ.’nin 2020 yılı ticari defter ve kayıtları, Davalı tarafın 2020 yılı ticari defter ve kayıtlarında davacı tarafa herhangi bir borç veya alacak bakiyesinin bulunmadığını, Kredi Faizleri İçin; 3.000,00.-TL, Firma Mutad Masrafları İçin; 500,00.-TL, D2 Belgesi, Ulaştırma Bakanlığı Taşıt Kartı, TÜRSAB üyelik ücreti, Kültür ve Turizm Bakanlığı A Grubu Seyahat Acentası İşletme Belgesi ücreti, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Ücreti, Karayolu Yolcu Taşımacılığı Zorunlu Koltuk Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi için 3.500,00.-TL, Araç servis ve bakım, muayene ücreti, Araç Kasko ücreti, Noter ücreti, İBB Yol ve Güzergah Belgesi Ücreti, Taşıt Kira Sözleşmesi Ücreti Olarak 2.500,00.-TL, Davalının şart koştuğu araç içi dizaynın yapılması için 900,00.-TL Yoksun kalınan kar olarak 100,00.-TL olmak üzere toplamda 10.000,00.-TL tutarlı harcamaların, davacı tarafından yapılıp yapılmadığının, yapılmış ise yapıldığı iddia edilen harcamaların ve işlemlerin belge / delil ve faturalarının ibraz edilmesi halinde, bu harcamaların gerek teknik yönden ve gerekse yasal yönden uygun olup olmadığı yönünde bir değerlendirme yapılabileceğini, … tarafından yolcuya sunulan sözleşme hükümlerinde aksi yönde düzenlemeler bulunsa da, TBK m. 19/I hükmü uyarınca tarafların gerçek ve ortak iradeleri esas alınarak, … ile yolcu arasında yolcu taşıma sözleşmesinin kurulduğu ve kurulan bu yolcu taşıma sözleşmesi bağlamında …’in taşıyıcı sıfatına sahip olduğunu, nitekim Yargıtay tarafından da yolcu taşıma sözleşmesi çerçevesinde taşıyıcı kavramı geniş yorumlanmakta olup, yalnızca fiili taşıyıcılar değil, taşıma faaliyetinin yürütülmesi ve denetlenmesinde söz sahibi olanlar da taşıyıcı olarak kabul edildiğini, bu bağlamda …, yolcu ve sürücü arasındaki üçlü ilişkide sürücünün …’in ifa yardımcısı konumunda olduğunun kabul edilmesi gerektiği şeklinde görüş bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı ile davalı arasında bağıtlanan herhangi bir sözleşmenin dosyaya sunulmadığı, yine davacı ile davalı arasında mevcut olduğu belirtilen ticari iş görme akdinin delillendirilmesinin somutlaştırılamadığı, … ile … arasında imzalanmış ve davalı …’in … .’nin temsilcisi olduğunu gösterir herhangi bir sözleşme veya delil sunulmadığı, açıklanan nedenlerle davacı tarafından davalı … ile arasında bulunduğu iddia olunan sözleşme ilişkisinin kanıtlanamadığı anlaşılmaktadır. Nitekim aynı hususta … Asliye Ticaret Mahkemesi’nce verilen karar İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi denetiminden geçerek kesinleşmiştir. (İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’ nin 01.07.2021 tarih 2021/517 Esas, 2021/845 Karar sayılı kararı) Açıklanan nedenlerle davanın husumet yokluğu nedeni ile reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının pasif husumet yokluğu nedeni ile reddine,
2-Alınması gerekli 59,30 TL harcın başlangıçta alınan 170,78 TL den mahsubu ile bakiye kalan 111,48 TL nin kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 4.080,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Arabulucu ücreti olan 1.320,00 TL’nin davacı taraftan alınarak Hazineye irat kaydına,
6-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi, verilen karar usulen okundu anlatıldı. 04/10/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”