Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/614 E. 2023/815 K. 28.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/614 Esas
KARAR NO : 2023/815
DAVA : Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/11/2020
KARAR TARİHİ : 28/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TARAFLARIN TALEPLERİ
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 26/04/2019 tarihinde … Sözleşmesi akdedildiğini, İşbu Sözleşme’ye göre; müvekkilinin davalı şirket bünyesinde kurulacak olan bir adet … için fizibilite yapılması, firma merkezinde ve uzaktan destek ile proje raporlarının hazırlanması, raporların yazılması, … başvurusunun yapılması, onay süreci, aylık teşvik hesaplamaları, aylık yıl sonu raporlarının hazırlanması faaliyetlerine yönelik edimlerini yerine getirecek, işbu edimlerinin karşılığı olarak da Sözleşme imzasından sonra davalı tarafça 20.000,00 TL + KDV, …nin Bakanlık tarafından onaylanması ile birlikte 20.000,00 TL + KDV ile … onaylanmasından itibaren raporlar ve takip için bir yıl boyunca aylık 4.000,00 + KDV ödeme yapılacağını, …’nin kurulumunun başarıyla tamamlandığını, Bakanlık tarafından Onayın akabinde davalıya aylık danışmanlık faturaları kesilmeye başlandığı, müvekkilinin Sözleşme’yle üstelendiği yükümlülüklerini gereği gibi yerine getirdiğini, buna rağmen davalı şirket Sözleşme’ye aykırı şekilde müvekkilden aylık danışmanlık bedelinde indirim yapılmasını istediğini, bahse konu indirimin kabul edilmemesi sonucu davalı şirketin Sözleşme’yi haksız şekilde feshettiğini, Davalı şirkete en son 15/01/2020 tarihinde aylık danışmanlık faturası düzenlendiğini, haksız fesih sebebiyle bu tarihten sonra herhangi bir aylık danışmanlık faturası düzenlenmediğini iddia etmiştir. Ayrıca … Arabuluculuk Bürosu 2020/ … Büro Dosya Numarası, 2020/… Arabuluculuk Numarasıyla ticari dava şartı zorunlu arabuluculuğa başvurulduğunu 06/11/2020 tarihli arabuluculuk ilk toplantısına davalı taraf katılmadığı ifade edilmiştir. Arabuluculuk süreci bu şekilde sonlandırıldığını, huzurda işbu tazminat davasını açmak zorunluluklarının hasıl olduğunu iddia ederek Müvekkilinin Sözleşme’nin haksız feshi nedeniyle uğradığı 48.000,00 Tl zararın ticari temerrüt faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkilime verilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafın dava dilekçesindeki iddia ve taleplerinin maddi ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, taraflar arasında 26.04.2019 tarihli … Danışmanlık Sözleşmesi imzalandığını, imzalanan işbu sözleşme çerçevesinde Müvekkil Şirket üzerine düşen yükümlülükleri sözleşmeye uygun olarak yerine getirmiş olup haksız olarak ikame edilen davanın Mahkemece reddi gerektiğini, 26.04.2019 tarihli sözleşmenin tüm maddeleri incelendiğinde Davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığının ortaya çıkacağını, davacının, dava dilekçesindeki iddiaları gerçeği yansıtmamakta olup Müvekkil Şirketçe kabulünün mümkün olmayacağını, taraflar arasındaki sözleşmenin 13. maddesinde Müvekkil Şirketin sözleşmeyi haklı nedenle feshedebileceği hususunun düzenlendiğini, Davacı Şirketin sözleşmesel yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle sözleşme haklı nedenle feshedildiğini, Davacı Şirketin hak etmediği halde alacak talebinde bulunduğunu, Davacı Şirket zararını ispat etmekle yükümlü olduğunu, 06.11.2020 tarihinde gerçekleştirilen arabuluculuk toplantısı, tüm ısrarımıza rağmen telekonferans şeklinde yapılmaksızın zorlu pandemi sürecinde yüz yüze yapılması hususunda ısrarcı olduğunu savunarak davanın reddini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… E. Sayılı dosyasında davacı tarafça verilen dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 26/04/2019 tarihinde … Danışmanlık Sözleşmesi akdedildiğini, müvekkilinin sözleşme kapsamında vermiş olduğu hizmetlerin karşılığı olan fatura bedelinin davalı tarafından ödenmediğini, bu nedenle alacaklarının tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyası üzerinden icra takibi başlattıklarını, davalının itirazı üzerine takibin durdurulduğunu, davalı itirazının haksız olduğunu, bu nedenle itirazın iptali ile takibin devamına, davalı aleyhine %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin 20220/… E. Sayılı dosyasında davalı tarafça verilen cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davacı arasındaki sözleşmeye dayalı olarak davacı tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… Esas sayılı dosyası üzerinden dava açıldığını ve bu davanın derdest olduğunu, her iki dava arasında hukuki ve fiili bağlantı bulunduğunu, bu nedenle usul ekonomisi gereği mahkememiz dosyasının … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe
Esas dava; Dava tazminat davasıdır. Uyuşmazlık davacı ile davalı şirket arasındaki sözleşmenin haksız nedenle feshedilip edilmediği, tarafların sözleşmeye aykırı davranıp davranmadıkları, bu nedenle davacının zararının olup olmadığı, zarar var ise miktarı ve faize ilişkindir.
Birleşen dava ise; itirazın iptali davasıdır. Uyuşmazlık Davacı şirket ile davalı arasındaki ticari ilişki kapsamında davacını takip tarihi itibariyle alacağının bulunup bulunmadığı, tarafların temerrüde düşüp düşmediği, icra takibine yapılan itirazın haklı olup olmadığı, icra inkar tazminatının şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarına ilişkindir.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, deliller toplanıp bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Mahkememizce resen görevlendirilen Bilirkişi Mali Müşavir … , Mimar … ve Prof. Dr. … ‘ın hazırladığı bilirkişi kök ve ek raporunda özetle; “..Taraflar arasında tutulan cari hesap kayıtlarında 4.720.00 TL Davacı tarafın alacaklı olduğu görüldüğü, her iki tarafın da sözleşmeye aykırı davranışlarının mevcut olduğu, borçlunun temerrüdü ve alacaklının temerrüdü şartlarının gerçekleşmediği, ayıplı ifa edilen bir ifanın söz konunu olmadığı, davacının Sözleşmenin geçerli olduğu süre içinde yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmemiş olması sebebiyle yarı oranında olmak üzere 3.540 TL alacağa hak kazanmış olduğu, taraflar arasındaki Sözleşmenin geçerli bir şekilde feshedildiği, sözleşmenin uygun olmayan zamanda feshedildiğine karar verilecek olması halinde Davacının menfi/olumsuz zararının karşılanması gerektiği, ancak Dosya muhteviyatında Davacının menfi zararının hesaplamaya yeterli bilgi ve belge bulunmadığı…” yönünde sonuç ve kanaat varılmıştır.
Ek raporda ise; “…Tarafların arasındaki sözleşmenin feshinin Sözleşmede kararlaştırılan şekle uygun olduğu,
Davacının fesih ile uğradığı zararının sözleşmenin feshi ile doğan zarardan sorumluluğun hesabında dikkate alınan zarardan farklı olduğu, Sözleşmenin uygun olmayan zamanda feshedildiğine karar verilecek olması halinde dosya muhteviyatında Davacının menfi zararının hesaplamaya yeterli bilgi ve belge bulunmadığı, Davalının davacının müvekkiline herhangi bir hizmet vermediği, sözleşmede belirtilen yükümlülükleri yerine getirmediğini ifade ettiği, Davacının Sözleşmenin geçerli olduğu süre içinde yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmemiş olması sebebiyle kök raporda yer alan tespit doğrultusunda yarı oranında olmak üzere 3.540 TL (KDV Dahil) alacağa hak kazanmış olduğu, Birleşen davaya konu faturaya konu hizmet yönünden davacının alacağının 2.360 TL (KDV Dahil) olduğu…” bildirilmiştir.
İtirazlar üzerine Nitelikli Hesap Uzmanı … ‘den alınan 07/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Davaya konu süre için sözleşmeden kaynaklanan alacak miktarı 48.000 TL olmasına karşılık, haksız fesih sebebiyle davacının elde ettiği menfaatler ya da sektörel kar marjı dikkate alındığında somut olarak 19.200,-TL zarara uğradığı…” şeklinde sonuç ve kanaat bildirmiştir.
04/04/2023 tarihli Ek rapor özetle; “…Kök raporumuzda %40 kar marjı esas alınarak bir hesaplama yapılmıştır. Mahkeme’nin kararı doğrultusunda tarafımıza verilen görev çerçevesinde dosya kapsamında yer alan tüm belgelerin üzerinde yapılan inceleme neticesinde kök rapor sonucu sabittir. Davacı taraf huzurdaki esas dava ile “müvekkilim 15/01/2020 tarihinde kesmiş olduğu aylık danışmanlık faturası sonrasında hizmet vererek fatura düzenleyememiş ve 2020 yılının Şubat ayı ile 2021 yılının Ocak ayları arasında kazanılacak olan aylık danışmanlık bedellerinin toplamı 48.000,00 TL”nin ödenmesini, birleşen dava ile de 15.01.2020 tarihli faturaya konusu 4.720,00 TL bakımından itirazın iptalini talep etmektedir. Davaya konu süre için sözleşmeden kaynaklanan alacak miktarı 48.000 TL olmasına karşılık, esas davada haksız fesih sebebiyle davacının elde ettiği menfaatler ya da sektörel kar marjı dikkate alındığında somut olarak 19.200,-TL zarara uğradığı birleşen davada ise 1.888,00 TL davacı alacağının bulunduğu…” bildirilmiştir.
20/08/2023 tarihli 2. Ek raporda özetle; ” …Davalı tarafın itiraz dilekçesinde belirttiği ispat yükünün hangi tarafta olduğunun takdirinin Mahkemeye ait olmak üzere, gerek kök rapor gerek 1. ek raporda belirtildiği üzere teknik yönden hayatın olağan akışı göz önüne alındığında ; … Davalı taraf, feshe ilişkin e- mail yazışmasında onay sonrası ücretin 2.000 TL+KDV olarak değiştirilmesi durumunda sözleşmeye devam edebileceklerini, aksi takdirde sonlandırmak istediklerini beyan etmişlerdir. Davacı tarafın edimlerini eksik ya da ayıplı olarak ifa ettiklerine ilişkin bir sebep ileri sürmemişlerdir…” hususundaki değerlendirme ve görüşümüz sabittir.
Mali Yönden Değerlendirme : Taraflar arasında 26.04.2019 tarihinde … Danışmanlık Sözleşmesi akdedilmiş, işbu sözleşmeye göre davalı şirket bünyesinde kurulacak olan bir adet … için fizibilite yapılması, firma merkezinde ve uzaktan destek ile proje raporlarının hazırlanması ve yazılması, … başvurusunun yapılması, onay sureci, aylık teşvik hesaplamaları, aylık yılsonu raporlarının hazırlanması faaliyetlerine yönelik edimlerini yerine getirecek, işbu edimlerinin karşılığı olarak da sözleşme imzasından sonra davalı tarafça 20.000,00 TL + KDV, …nin bakanlık tarafından onaylanması ile birlikte 20.000,00 TL + KDV ile … onaylanmasından itibaren raporlar ve takip için bir yıl boyunca aylık 4.000,00 + KDV ödeme yapılacağını kararlaştırılmıştır. Davacı taraf 2020 yılının Şubat ayı ile 2021 yılının Ocak ayları arasında kazanılacak olan aylık danışmanlık hizmet bedellerinin toplamı (12 ay x 4.000,00) – 48.000,00 TL’den mahrum kalarak zarara uğramıştır. Dava dosyasına kazandırılan tüm belgeler, bilirkişi kök raporlar, ek raporlar ve raporlara ilişkin itirazlar detaylı bir şekilde edilmiş tekrar tetkik olup ; Yapılan inceleme neticesinde dava konusu hizmete ortalama %60 maliyet, Sektörel kar marjının ise %40 da mertebelerinde olabileceği gözetilerek aylık 4.000,- TL’ye verilen bir hizmetin kar marjının %40 gibi kabul edildiğinde ifa edilecek hizmetin aylık karının 1.600,- TL( 4.000×0,40x 1.600,-) – olacağı değerlendirilmektedir. Davacı taraf şubat/2020 tarihinden ocak/2021 tarihine kadar toplamda 12 ay süre ile aylık 1.600,- TL toplamda 12 ay x1.600,- TL— 79.200,00 TL (kdv hariç) kardan mahrum kaldığı hesap edilmiştir. Sonuç olarak Davaya konu süre için sözleşmeden kaynaklanan alacak miktarı 48.000 TL olmasına karşılık, haksız fesih sebebiyle davacının elde ettiği menfaatler ya da sektörel kar marjı dikkate alındığında somut olarak 19.200,-TL kardan mahrum kaldığı…” bildirilmiştir.
05/10/2023 tarihli 3. Ek raporda ise; “…Ayrıca birleşen dava dosyası bakımından gerekli tetkikler yapılmıştır. Dava dosyasına sunulmuş olan defter kayıtları ve sair belgelere göre Takibe esas fatura bedeli olan 4.720 TL tarafların ticari defter kayıtlarında mevcuttur. Mevcut cari hesap ve defter kayıtlarına göre; Davalı tarafın davacıya 4.720,00’TL borçlu olduğu, kayıtların birbirini teyit ettiği gözlenmiştir. Sonuç olarak Davaya konu süre için sözleşmeden kaynaklanan alacak miktarı 48.000 TL olmasına karşılık, haksız fesih sebebiyle davacının elde ettiği menfaatler ya da sektörel kar marjı dikkate alındığında somut olarak 19.200,-TL kardan mahrum kaldığı, ayrıca 4.720 TL de cari hesap alacağının kaldığı, toplam olarak davacı tarafın davalı taraftan 19.200 TL+ 44.720= 23.920 TL alacağının hesaplandığı…” görüş ve kanaati bildirilmiştir.
Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, mahkememizce celp edilen tüm bilgi ve belgeler, tarafların sunduğu ticari defter ve kayıtlar, dosya kapsamında hazırlanan bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; taraflar arasında 26/04/2019 tarihli … Sözleşmesi akdedildiği, sözleşmeye göre davacı yanın davalı için … kuracağı, bakanlık onayının alınmasından sonra da 18 ay borunca aylık takip yapıp raporlama yapacağı kararlaştırılmış, karşılığında davalının onaya kadar 40.000TL ödeme yapacağı, onaydan sonra da takip ve raporlar için aylık 4.000TL + KDV ödemede bulunacağı kararlaştırılmıştır. Davalı yan, bakanlık onayı alındıktan sonra aylık takip için anlaşılan miktarı fazla bulduğunu ileterek 2.000TL+KDV ödeme yapmayı teklif etmiş, davacının kabul etmemesi üzerine de sözleşmeyi feshetmiştir. İş bu davada uyuşmazk, davalının feshinin haksız olup olmadığı, haksız fesih ise davacının davalıdan zararını talep edip edemeyeceği, birleşen dosya bakımından uyuşmazlık ise takibe konu fatura sebebiyle davacının alacaklı bulunup bulunmadıı hususlarında toplanmaktadır.
Taraflar arasında 26/04/2019 tarihinde belirli süreli bir sözleşme imzalanmış olmakla sözleşme şartlarında değişiklik yapılmasını gerektiren herhangi bir durum gerçekleştiği ispatlanamadığından davalı yanın kontrol bedellerinde indirim talep etmesi ve indirimin kabul görmemesi halinde sözleşmeyi feshetmesi haksız fesih teşkil eder. Zira ahde vefa ilkesi gereğince, sözleşmenin koşul ve şartlarında esaslı değişikliğe gidilmesi ancak değişikliği yahut uyarlamayı gerektiren haklı durumun varlığı halinde olabilir. Bu halde davalı yan, sözleşme koşullarının değiştirilmesi talebinin haklı bir nedene dayandığını ispat edemediğinden feshin haksız fesih olduğu anlaşılmıştır. Davacı yan haksız fesih sebebiyle uğradığı zararları talep ediyor ise de talep ettiği 48.000TL hizmet bedeli olup sözleşmenin haksız feshi halinde hizmet bedelinin tamamına değil yalnızca kar mahrumiyetine hak kazanabileceği, davacının ar mahrumiyetinin de 19.200,00TL olduğu gözetilerek dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, esas davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Birleşen dosya bakımından ise; … İcra Dairesinin 2020/… esas sayılı dosyasında takibe konu edilen faturalara konu hizmetin davacı yanca davalıya sağlandığı, usulüne uygun şekilde de faturalandırıldığı, defterlere işelndiği anlaşıldığından davanın kabulü ile itirazın iptaline karar verilmiş; alacak likit ve belirlenebilir olduğundan davalı borçlunun haksız itirazı sebebiyle alacağına geç kavuşan davacının gecikmeden kaynaklı zararının tazmini amacıyla icra inkar tazminatına hükmolunarak aşağıdai şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A- ESAS DOSYA BAKIMINDAN;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE; 19.200,00TL kar mahrumiyet bedelinin 25/11/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
2-Alınması gereken 1.311,55TL harçtan peşin alınan 819,72TL harcının mahsubu ile 491,83TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 54,40TL başvuru harcı,819,72TL peşin harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan 7.200,00TL bilirkişi ücreti ile tebligat ve posta masrafından oluşan 453,30TL olmak üzere toplam 7.653,30TL yargılama giderinin davanın kabul red oranına göre 3.061,32TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6100 sayılı HMK.nun 326/2 maddesi gereğince bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 17.900,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 17.900,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL nin kabul red oranına göre 528,00TL sinin davacıdan, 792,00TL sinin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
B- BİRLEŞEN … ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2020/… ESAS SAYILI DOSYASI BAKIMINDAN;
1-Davanın KABULÜNE; ….İcra Dairesinin 2020/… esas sayılı dosyasında yürütülmekte olan takibe yapılan itirazın İPTALİNE, takibin DEVAMINA,
2-Davacının icra inkar tazminatı talebinin KABULÜ ile, takibe konu asıl alacak miktarı olan 4.720,00TL’nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıden alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gerekli 322,42TL karar harcının davacının peşin alınan 57,01 TL harçtan mahsubu ile 265,41 TL harcın davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 54,40TL başvuru harcı, 57,01TL peşin harç olmak üzere toplam 111,41TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
6-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 4.720,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL ücretin davalıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
Dair; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, … Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/11/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır