Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/466 E. 2021/852 K. 16.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/466 Esas
KARAR NO : 2021/852
DAVA : İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 18/09/2020
KARAR TARİHİ : 16/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
A. Tarafların Talepleri
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile davacı arasında 6361 sayılı finansal kiralama faktoring şirketler kanunu ve finansman şirketler kanunu çerçevesinde finansal kurumlar birliğinde … tescil numarası ile 21.03.2019 tarihinde tescil edilen 21.03.2019 sözleşme tarihli … sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesi ve finansal kurumlar birliğinde … tescil numarası ile 16.05.2018 tarihinde tescil edilen 16/05/2018 sözleşme tarihli … sözleşme numaralı finansal kiralama sözleşmesinin akdedildiğini, davalının sözleşme hükümlerine aykırı davrandığını, davalı kiracı şirkete … Noterliğinden 18.06.2020 tarihli iki adet ihtarname keşide edildiğini, günlük yasal süre içinde kira borcunun ödenmesini, aksi takdirde sözleşmenin fesihedileceğini, ve fesih süresi sonundan itibaren 3 gün içerisinde sözleşme konusu malları teslimi ihtar edildiğini, işbu ihtarnamelerin kiracı şirket yetkilisine usulüne uygun olarak tebliğ edildiğini, davalı kiracının, işbu ihtarlarına rağmen borçlarını ödemediğini, kendisine yüklenen edimleri kanuni süresi içinde yerine getirmediğinden yukarıda sözü edilen Finansal Kiralama Sözleşmelerinin münfesih olduğunu, 6361 sayılı yasanın 23. Maddesine göre Finansal Kiralama konusu malın mülkiyetinin kiralayan şirkete ait olduğunu, taraflar arasında mevcut Finansal Kiralama Sözleşmesinde de kiralama konusu malların mülkiyetinin müvekkili şirkete ait olduğunun açık bir şekilde belirtildiğini, yine aynı yasanın 31. ve 33. maddelerinde sözleşmenin feshi halinde kiracının malı iade ile yükümlü olduğu belirtildiğini, davalının sözleşme hükümlerine uymaması neticesi, sözleşmenin fesh edilmiş olması, davalı ile davacı arasındaki sürekli borç ilişkisini sona erdirdiğini ve davalının haksız zilyet durumuna düştüğünü, davalı tarafça kiralama konusu malları taraflarına iade edilmediğinden ileride telafisi imkansız zararları önleyebilmek için mülkiyetinin müvekkili şirkete ait Finansal Kiralama Konusu Malların İhtiyati Tedbir kararıyla müvekkili şirkete teslimini talep etme zorunluluğunun hasıl olduğunu, bu nedenle … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… D.İş sayılı dosyasından 14.09.2020 tarihli ihtiyati tedbir kararı alındığını, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla; sözleşmenin feshinin tespiti ile birlikte Finansal Kiralama Konusu Malların davacıya aynen iadesine, mahkeme masraf ve ücreti vekâletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; muhatabın. ihtarname Keşide etmesinin yasal şartlarının oluşmadığını, bu nedenle davanın tamamen yasal dayanaktan yoksun olduğunu, … Noterliğinden 18.06.2020 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ve … Noterliğinden 18.06.2020 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile 60 gün içerisinde kira borcunun ödenmesini, aksi takdirde söz konusu sözleşmenin fesih edileceğini ve fesih süresi sonundan itibaren 3 gün içerisinde sözleşme konusu malların tesliminin ihtar edildiğini, müvekkili şirketin davacı şirkete ihtarnamede iddia edildiğinin aksine hiçbir kira borcu bulunmadığını, iş bu ihtarnamede belirtilen somut gerçeklikten uzak, haksız ve dayanaksız hususların taraflarınca kabulü mümkün olmayıp ihtarnamede belirtilen hususlarla ilgili yasal şartlar oluşmadığını, finansal kiralama bedelinin ödenmemesi kiralayan açısından büyük risk oluşturacağını, kiralayanın kiracısına karşı temerrüde ilişkin hükümlere dayanabileceğini, temerrüt olgusunu düzenleyen Finansal Kira Kanunu madde 23’e göre finansal kiralama bedelini zamanında ödemeyen kiracının, temerrüde düşürülmesi için kural olarak kiralayanın ihtarname göndermesi gerektiğini, nitekim müvekkili şirketin davacı şirkete karşın temerrüde sebebiyet verecek herhangi kira borcu bulunmadığını, somut olayda temerrüt şartlarının oluşmadığını, borçlu temerrüdüne bağlanan sonuçlar müvekkili şirket nezdinde doğmayacağını, davacı tarafın davalıya ait muaccel bir kira borcunun varlığı iddiasını ispat edecek belgelerini dosyaya ibraz edemediğini, öncelikle davacı tarafından alacağını dayandırdığı tüm belgelerin taraflarına tebliğ edilmesine karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafın alacak iddiasının tamamen dava dilekçesinde genel-geçer bir ifade ile hiçbir ayrıntı ve belge belirtilmeksizin yapıldığını, her ne kadar söz konusu dava dilekçesinde FKK 31. Madde çerçevesinde davacı şirketin, davalı şirkete yüklenen edimleri kanuni süresi içinde yerine getirmediğinden sözü edilen Finansal Kiralama Sözleşmeleri münfesih olduğunu beyan etmiş ise de sözleşmeyi fesih şartlarının oluşmadığını, davalı şirketin finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşmediğini bu nedenle söz konusu fesihin yasal koşullarının oluşmadığını, nitekim FKK madde 31’e göre temerrüde düşen kiracıya verilecek süre 60 günden az olamayacağı belirtilmiş olup davalıya bu 60 gün sürenin verilmediğini, sonuç olarak Finansal Kiralama Kanunu’na göre finansal kiralama sözleşmesi fesih şartlarının oluşmadığını, mevcut hukuki durumda finansal kiralama kanunu kapsamında malların iadesine ilişkin bir durumun mevcut olmadığını, davacı tarafından ispat edilemeyen işbu haksız ve dayanaksız davanın reddine, karar verilmesini talep etmiştir.
B.Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Dava finansal kiralama konusu malın iadesi davasıdır. Uyuşmazlık davacı finansal kiralama şirketi ile davalı arasında akdedilen finansal kiralama sözleşmesinin edimlerinin davalı tarafından ifa edilip edilmediği, davalının bu edimleri yerine getirirken temerrüde düşüp düşmediği, sözleşmenin davacı tarafça fesih şartlarının oluşup oluşmadığı, malın iadesine karar verilip verilemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma ihtimali bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, taraflar arasındaki sözleşmeler, davacı nezdindeki davalı hesap özetleri ve ihtarnamelerden oluşan deliller toplanıp bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Mahkememizce resen görevlendirilen mali müşavir bilirkişi … tarafından hazırlanan 17.05.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “taraflar arasında Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiğini, ihtarnamelerin tebliğ edildiğini, ihtar tarihi itibariyle davacının 5.194,29 Euro alacaklı gözüktüğünü, davacının davalı rapor muhteviy atındaki açıklamalar ışığında … numaralı finansal kiralama diğer tl hesabında ihtar tarihi itibariyle 265,12 TL kadar alacaklı gözüktüğünü, 16.05.2018 tarih … numaralı finansal kiralama sözleşmesi ilişkisinden hareketle ihtar tarihi itibariyle 214,62 Euro 36,09 TL temerrüt faizi talep edebileceğini, 16.05.2018 tarih … numaralı finansal kiralama sözleşmesi ilişkisinden hareketle ihtar tarihi itibariyle 5.194,29 Euro asıl 214,62 Euro miktarında temerrüt faizi olmak üzere toplam 5.408,91 Euro 265,12 TL 36,09 TL miktarında temerrüt faizi olmak üzere toplam 301,21 TL talep edebileceğini, ihtar tarihi itibariyle 23.378,71 TL kadar alacaklı gözüktüğünü, … numaralı finansal kiralama sigorta hesabında ihtar tarihi itibariyle 2.378,71 TL alacaklı gözüktüğünü, 21.03.2019 tarihli … numaralı finansal sigorta hesabında ihtar tarihi itibariyle 3.020,57 TL temerrüt faizi talep edilebileceğini, 21.03.2019 tarih … numaralı finansal kiralama sözleşmesi ilişkisinden hareketle ihtar tarihi itibariyle 28.157,65 TL asıl 3.20,57 TL miktarında temerrüt faizi olmak üzere toplam 31.178,22 TL talep edebileceğini…” mütalaa etmiştir.
İtirazlar doğrultusunda ek rapor alınmasına karar verilmiş ve … bilirkişi tarafından hazırlanan 02/10/2021 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; “kök raporunda herhangi bir hata olmadığını, davacını davalıdan ihtar itibariyle 28.157,65 TL asıl 3.020,57 Tl miktarda temerrüt faizi talep edebileceğinin hesaplandığını, davalının bir yıl içinde 132451 numaralı sözleşmede yer alan kira bedellerinden üst üste dört kira bedelini … numaralı sözleşmede yer lana kira bedellerinden üst üste beş kira bedelini zamanında ödememesi nedeniyle temerrüde düştüğünü, davalının davacının ihtarına muhatap olduğu davacının söz konusu ihtar ile finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen davalıya altmış günlük süre verdiğini, ancak altmış günlük süre içinde de bu bedellerin ödenmediğini 6361 sayılı finansal kiralama faktoring finansman ve tasarruf finansman şirketleri kanununun sözleşmenin ihlali başlıklı 31. Maddesi uyarınca fesih şartlarının oluştuğunu,” mütalaa etmiştir.
Davacının talebi 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu 18. vd. maddelerine dayalı olup, finansal kiralama konusu malın davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Taraflar arasında 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu çerçevesinde 21/03/2019 tarih, … nolu finansal kiralama sözleşmesi ve 16/05/2018 tarih, … nolu finansal kiralama sözleşmesi akdedilmiştir. Sözleşmede yazılı mallar davacı tarafından sunulan belgelere göre, kiralayan davacı tarafından davalı – kiracıya teslim edilmiştir.
Davacı tarafça davalıya … Noterliğinin 18/06/2020 tarih ve … yevmiye ve … nolu ihtarnameleri gönderilmiş, 60 günlük mehil verilerek kira borcunun ödenmesi aksi halde sözleşmelerin fesholunacağı bildirilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… D.İş sayılı dosyasında verilen kararın incelenmesinde, dava konusu edilen mallar ile ilgili davacı tarafa teslimine dair ihtiyati tedbir kararı verildiği görülmüştür.
Finansal kiralama konusu mal 6361 sayılı Kanun 18 ve 23. maddeleri gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. 6361 sayılı Kanun 24/1.maddesi hükmü gereğince de kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. 6361 sayılı Kanun 30.maddesi sözleşmenin sona ermesi, 31.maddesi sözleşmenin ihlali (finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşme), 33.maddesinde de sözleşmenin feshinin sonuçları düzenlenmiş ve 23.maddesi hükmüne göre de sözleşmenin ihlali hallerinde aynı yasanın 24 ve 25.mad. gereğince ve 6361 sayılı Kanunun 33/1.maddesinde de sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde (ve yine 30/2.maddede öngörülen “kiracının tasfiye sürecine girmesi gibi” hallere ilişkin olarak sözleşmenin kiracı tarafından feshi halinde de), kiracının finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana geri vermek/ teslim etmekle yükümlü olduğu belirtilmiştir.
Bu açıklamalar ışığında dosya incelendiğinde, davalının süresinde ödemeleri yapmadığı ve sözleşmenin feshine sebep olduğu anlaşılmaktadır. Dosyaya sunulan rapor değerlendirildiğinde, davalı kiracının finansal kiralama sözleşmesinde belirtilen ödeme tablosu dahilinde kira bedelini ödemediği saptanmıştır. 6361 sayılı Kanun 23/1.maddesi uyarınca finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Yine 6361 sayılı Kanun’un 33/1maddesi hükmüne nazaran da sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde kiracı malı iade ile yükümlüdür.
Bu nedenle davalının süresinde ödeme yaptığını ispatlayamadığı, böylece davacının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği, neticeten davalının malları iade borcunun doğduğu değerlendirilerek davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KABULÜ ile, Davacı Finansal Kiralama şirketi ile davalı arasında imzalanan Finansal Kiralama Sözleşmelerine konu
1 Adet 2019 Model … Plaka Nolu Sr Tipi … Marka, Motor No: … Şase No: … numaralı otomobil
1 Adet 2017 Model … Tescil Plaka Nolu … Tipi , … Marka Şasi Seri No: … Motor No:… numaralı Lastik Forklift
1 Adet2017 Model … Tescil Plaka Nolu … Tipi , Tcm Marka Şasi Seri No: … Motor No: … numaralı Lastik Forklift’in tüm teçhizat ve aksesuarıyla davalıdan teslim alınarak davacı şirkete AYNEN İADESİNE,
2-Alınması gereken 21.517,65-TL harçtan peşin alınan 1.878,53-TL harç tamamlama harcı 4.525,54 TL harcın mahsubu ile bakiye 15.113,58-TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yapılan 54,40-TL başvuru harcı, 1.878,53-TL peşin harç, 4.525,54 TL tamamlama harcı, 700-TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 66,00-TL olmak üzere toplam 7.224,47-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 30.500,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
İlişkin, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 16/11/2021

Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.