Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/442 E. 2023/396 K. 30.05.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/190 Esas
KARAR NO : 2023/405
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/09/2019
KARAR TARİHİ : 30/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Tarafların Talepleri
Davacı vekilinin 11/09/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle: davacı ile davalı arasında ticari ilişki bulunduğunu, taraflar arasında 04.04.2014 tarihli Acentelik Sözleşmesi imzalandığını, işbu sözleşme ile davalının yetkili acente sıfatı kazandığını. Sözleşmenin 21. Maddesi gereğince davalının prim tahsilat yetkisini edindiğini ancak tahsil ettiği primleri davacıya ödemediğini, İşbu sözleşmenin 21. maddesine göre davalının emaneten prim tahsil ettiği ve tahsil edilen primleri davacıya intikal ettirmek zorunda olduğunun açıkça belirtildiğini, davalının, davacı ile aralarındaki ticari ilişkiyi reddetmediğini, böyle bir borcu bulunmadığını iddia ederek takibe itiraz ettiğini ve takibin durdurulduğunu, ancak davalının borcu ödediğine dair bir belge sunmadığını belirterek davanın kabulünü, …. İcra Müdürlüğü 2019/… E. sayılı dosyaya vaki itirazın 21.416,55-TL asıl alacak açısından iptali ile takibin asıl alacağa işleyecek ticari avans faiz ile birlikte devamını, davalının en az %20 icra inkâr tazminatına mahkum edilmesini, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekilinin 04.10.2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle: taraflar arasında akdin ilk kurulduğu tarihten itibaren davalı tarafından hiçbir şekilde prim tahsilatı yapılmadığını, tüm prim tahsilatlarının bizzat davacı tarafından yapıldığını ve bu durumun kayıtlarda açıkça görüldüğünü. Davacının, tahsil edilen primlerden davalıya hak ettiği acentelik komisyonlarını da ödeyeceğini söylemesine rağmen ödemediğini, davacının işlemiş faiz adı altında 32.078,03-TL talep ettiğinin görüldüğünü, ancak davalıya tebliğ olunan ödeme emrinde işlemiş faizin hangi tarihten ve hangi oranlardan hesaplandığına dair bir açıklama bulunmadığını, davacının davalıdan alacağının bulunduğu yönünde bir kanaat oluşması halinde ortaya çıkabilecek bu alacağın, davalının davacıdan alacaklarından takas-mahsup edilmesini talep ettiklerini beyan edek davanın reddini, davacının %20’den az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
B.Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe
Dava itirazın iptali davasıdır. Uyuşmazlık Davacı ile davalı arasında akdedilen acentelik sözleşmesi nedeni ile davalının tahsil ettiği primleri davacının hesabına gönderip göndermediği, tarafların sözleşmeye uygun ifa gerçekleştirip gerçekleştirmedikleri, icra takibine yapılan itirazın haklı olup olmadığı, icra dairesinin yetkili olup olmadığı icra inkar veya kötüniyet tazminatının şartlarının oluşup oluşmadığı hususlarına ilişkindir.
Davanın itirazın iptali davası olması sebebi ile öncelikle itirazın yapıldığı icra dosyası mahkememiz dosyası arasına alınmış, yapılan incelemede … İcra Müdürlüğü 2019/… Es sayılı dosyası ile mahkememiz dosyasının taraflarının aynı olduğu, icra dosyasında borçlu olarak yer alanın dosyamızda davalı konumunda olduğu, dosyamız davacısının alacaklı, olduğu, davalı tarafından süresinde ve geçerli bir şekilde borca dair itiraz dilekçesi sunulduğu görülmüştür.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, deliller toplanıp bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi heyeti hazırladığı 24,12.2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; davacı … A.Ş. nin 2016 yılı ve sonrasında elektronik defter (e defter) uygulamasına geçtiğini, 2016 yılı için yevmiye defteri ve Büyük defter(defter-i kebir) beratlarının, Gelir idaresi Başkanlığı Bilgi işlem sistemine süresinde yüklendiğini, envanter defterinin noter açılış tasdikinin TTK Md. 64 e göre yaptırıldığını,2014 ve 2015 yılları için yevmiye, defteri kebir defterlerinin(yerinde inceleme anında envanter defteri mevcut olmadığından kontrolü yapılamamıştır) TTK Md.64/3. Maddesi ve V.U.K. 182,220,221Maddesi uyarınca yapılması gereken noter açılış ve kapanışlarının süresinde ve usulüne uygun yaptırıldığını, davacı tarafça verilen ve dosyaya ek yapılan belgeler ve 30.06.2019 tarihli e defter yevmiye kaydı ile davalıdan 21.416,55 TL alacaklı olduğu görülmüş ancak ilgili tutarın 2016 yılı envanter defterinden teşpiti, envanter defteri hesap bazında yazdırıldığı için yapılamadığını, daavalı 2014-2015-2016 yılları için yevmiye, defteri kebir ve envanter defterlerinin TTK Md.64/3.Maddesi ve V.U.K. 182,220,221 Maddesi uyarınca yapılması gereken noter açılış ve kapanışlarının süresinde ve usulüne uygun yaptırıldığını, davacının rapora ek yapılan belgeleri ve 30.06.2019 e defter yevmiye kaydından davalıdan 21.416,55 TL alacaklı olduğunu ancak bu alacağın envanter defterinden tespitinin yapılamadığını mütalaa etmiştir.
İtirazlar üzerine bilirkişiler 18/06/2021 tarihli ek raporda özetle;” davalının acentelik faaliyeti yaptığı dönemde, davalı tarafından poliçelerin prim ödemesi ile ilgili davacı banka hesabına … hareketlerinden herhangi bir ödeme yapılmadığnı, sigortalı/sigorta ettiren tarafından poliçe prim borçları ile davalı tarafın banka hesaplarına ödemelerin yapılmış olduğunu, davacı tarafından davalı tarafa komisyon ödemesi yapıldığının tespit edildiğini, davalı yanın defterlerinin üçüncü kişi uzmanlara, makul bir süre içinde yapacakları incelemede işletmenin faaliyetleri ve finansal durumu hakkında fikir verebilecek şekilde tutulmadığını, davacının ticari defter ve belge incelemesi sonucu davalıdan 21.416,55 TL alacaklı olduğu ” mütala etmiştir.
Mahkememizce seçilen mali müşavir … , Nitelikli hesap uzmanı … ve sigortacı … nın hazırladığı 17/04/2022 tarihli raporunda özetle; “Usul yönünden incelenen, davacı 2014-2015 dönemi yasal defterleri fiziki olarak tutulduğunu, noter açılış tasdik ve yevmiye defteri kapanış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun yaptırıldığını, 2016-2017-2018-2019 dönemi defter-i kebir ve yevmiye defterleri, e-defter olarak tutulduğunu, beratları, zamanında ve usulüne uygun oluşturulduğunu, fiziki tutulan 2016-2017 -2018-2019 dönemi envanter defteri açılış noter tasdiki, zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırıldığını, davalı 2014-2015 ve 2016 dönemi yasal defterleri fiziki olarak tutulduğunu, noter açılış tasdik ve yevmiye defteri kapanış tasdikleri zamanında ve usulüne uygun yaptırıldığını, hesap ve kayıt yönünden incelenen davacı yasal defter kayıt ve belgelerine göre davalının, 21.416,55.TL tutarında borçlu olduğunu, Davalı yasal defter kayıtlarına göre ise, davacıya ilişki herhangi bir borç/alacak kaydının olmadığını, Davacının, alacağına dayanak olarak sunmuş olduğu poliçelerin brüt toplamının 115.519,21.TL tutarında olduğunu, söz konusu poliçelerin, dava dışı … A.Ş. ‘ye düzenlendiği, davalı yasal defterlerinde herhangi bir kayda rastlanmadığını, davacı yasal defterlerinde ise, söz konusu poliçeler sebebiyle, davalının borçlu olduğunu, poliçeler yönünden yapılan incelemeye göre; 10.563,75.TL tutarındaki kısım poliçenin, davacı hesabına alacak kaydının yapıldığını, diğer kalan 104.955,46.TL(115.519,21.TL-10.563,75.TL) tutarındaki poliçenin kaydına rastlanmadığını” mütalaa etmişlerdir.
İtirazlar üzerine bilirkişiler 08.03.2023 tarihli ek raporda özetle;”davalı yasal defterlerinin usulüne uygun tutulmadığı buna mukabil, davacı yasal defterlerinin usulüne uygun tutulduğunu ve ayrıca taraflar arasındaki sözleşmenin 33. Maddesi gereğince, davacı yasal defterlerinin kesin delil olarak kabul edilmesi halinde, davacı yasal defterlerine göre, davalının 21.416,55.TL tutarında borçlu olduğu ve …. İcra Müdürlüğü 2019/… E. sayılı dosyasına yapılan itirazın 21.416,55.TL tutarındaki kısım yönünden iptali; 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun temerrüt faize ilişkin 2.maddesi1 uyarınca, takip talebi tarihinden (01.04.2019) dava tarihine (11.09.2019) kadar geçen (163) gün için, %19,50 oranında 21.416,55.TL asıl alacak üzerinden, 1.890,88.TL tutarında, takip sonrası reeskont avans faizi hesaplandığını, davacının, talep ettiği icra inkar tazminatının kabulü halinde, 2004 Sayılı İcra İflas Kanunu 67.maddesine2 göre; 4.283,31.TL (21.416,25 X %20) tutarında hesaplandığını, dava dışı Altın Kimya A.Ş. den, davalıya 2014-2015 dönemleri içerisinde toplam:132.147,33.TL tutarında bankadan ödeme geldiğini, diğer dava dışı şahıs ve şirketlerden de tahsilatlar yapıldığını” mütalaa etmişlerdir.
Tarafların iddia ve savunmaları, sundukları deliller, ticari defter ve kayıtları, taraflar arasında akdedilmiş sözleşme, mahkememizce celp olunan bilgi ve belgelerle tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; taraflar arasında 07/07/2014 tarihli ” … A.Ş. Acentelik Sözleşmesi” başlıklı sözleşme ile acentelik ilişkisi kurulmuştur. Sözleşmenin 21. Maddesinde acentenin tahsil ettiği primleri poliçeler itibari ile ayrı hesapta tutması gerektiği ve bu primleri en geç ertesi haftanın son iş gününden önce müvekkil şirkete intikal ettirmesi gerektiği hususu düzenlenmiştir.
Davacı yan, davalı acentenin tahsil ettiği primlerin bir kısmını kendisine intikal ettirmediğinden bahisle … icra Dairesinin 2019/… Esas sayılı dosyasında takip başlatmış, işbu takip davalı borçlunun itirazı üzerine durmuş, davacı ise duran takibi canlandırmak adına mahkememizde itirazın iptali davasını ikame etmiştir.
Mahkememizce tarafların ticari defter ve kayıtları ile banka kayıtları üzerinde alanında uzman bilirkişiler tarafından inceleme yapılmasına karar verilmiş, yapılan incelemeler neticesinde, davalı şirketin dava dışı … Kimya, … sanayi, … AŞ, … , … gübre, … , , şirketlerinden tahsilatlar yaptığı, davalının acentelik sözleşmesi gereğince tahsil ettiği primleri davacı müvekkil şirkete iletmesinin zorunlu olduğu, davalının ticari defterlerinin usulüne uygun tutulmadığı, davacının usulüne uygun şekilde tutulan ve tarafların sözleşme ile kesin delil özelliği kazandırdıkları ticari defter ve kayıtlarına göre davacının davalıdan 21.416,55 TL alacaklı olduğunun tespit edildiği görülmüş olup, davalı acentenin tahsil ettiği primlerden davacıya aktarılmayan 21.416,55 TL asıl alacak yönünden davacının davalıdan alacaklı olduğu kanaatine varılarak takibin bu tutar üzerinden devamına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere;
1-Davanın KABULÜ İLE; … icra Dairesinin 2019/… Esas sayılı dosyasında yürütülmekte olan takibe yapılan itirazın 21.416,55 TL asıl alacak yönünden İPTALİNE, takibin bu tutar üzerinden DEVAMINA,
2-Davacı yanın icra inkar tazminatı talebinin KABULÜ İLE, takibe konu asıl alacak miktarı olan 21.416,55TL ‘nin %20’si oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Alınması gereken 1.462,96TL harçtan peşin alınan 365,75 TL harcın mahsubu ile 1,097,21TL harcın davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yapılan 44,40TL başvuru harcı, 365,75TL peşin harç, 4.600,00TL bilirkişi ücreti, tebligat ve posta masrafından oluşan 186,65TL olmak üzere toplam 5.199,80TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 9.200,00TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
7-Dava açılmadan evvel sonradan haksız çıkan taraftan alınmak üzere suç üstü ödeneğinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye irat kaydına,
Dair; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, … Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.30/05/2023

Katip …
E-imzalıdır

Hakim …
E-imzalıdır