Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/323 E. 2021/812 K. 04.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/… Esas
KARAR NO : 2021/812
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 16/07/2020

BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
2020/… E. SAYILI DOSYASI
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 21/07/2020
KARAR TARİHİ : 04/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, Davacı tarafın Türkiye nin en önemli kozmetik firmalarından biri olduğunu, sürekli olarak yurt dışında fuarlara katıldığını, 13-16 mart 2020 tarihlerinde … nın … şehrinde gerçekleştirilecek fuar için stant tasarım projesi uygulanması hususunda davalı taraf ile anlaştıklarını, davalı tarafa 24.500,00 EURO ödediklerini, salgın nedeniyle fuarın iptal edildiğini, davalı tarafa noter kanalıyla ihtar yollanarak 24.500,00 EURO nun ödenmesini talep ettiklerini, davacı şirketin yukarıda izah edilen nedenlerle, davalı tarafın sözleşme ile edinmin ifasının imkânsız hale geldiğini, ödenen sözleşme bedelinin davalının temerrüde düştüğü ihtarname tarihinden itibaren işleyecek temerrüt faizi ile birlikte tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, Davacı tarafın ile 13-16 mart 2020 tarihlerinde … nın … şehrinde gerçekleştirilecek fuar için stant tasarım projesi uygulanması ve demontajı hususunda 48,500,00 EURO + KDV tutarı üzerinden anlaştıklarını, davacı tarafın 12.03.2020 tarihinde 24.500,00 EURO ödediğini, salgın yüzünden fuarın iptal edildiğini, davacı tarafın 24.500,00 EURO nun iadesine hak kazanamadığı gibi sözleşmeden dolayı borçlu olduğunu, davalı şirketin, yukarıda arz ve izah nedenlerle, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2020/… ESAS SAYILI DOSYASINDA
Davacı vekili dava dilekçesi ile, Davalı … San.ve Tic.A.Ş.ile müvekkil şirket arasında 24.01.2020 tarihinde imzalanmış olan kiralık stand kurulum sözleşmesi İle 13-16 Mart 2020 tarihleri arasında …’nın … şehrinde gerçekleşmesi planlanan “…” fuarında muhatap şirketin ayırtmış olduğu bölüme stand tasarım projesinin uygulanması ve demontajı için 48.00 Euro–KDV bedelle anlaşılmış olup 48.500 Euronun 24.500 Euro luk kısmının 30/01/2020 tarihinde ve bakiye 24.000 Euro luk kısmının ise 12.03.2020 tarihinde ödenmesi konusunda mutabık kalındığını, şirketçe 12.02.2020 tarihinde 24.500 Euronun ödendiğini, 03.06.2020 tarihinde davalı şirket vekili müvekkil firmaya … Noterliğinin … nolu ihtarnameyi keşide ederek aradaki sözleşmenin uygulanmasının imkansız hale geldiğini belirterek davalı firma tarafından ödenen 24.500 Euro bedelin iadesini talep ettiklerini, firmanın … Noterliği’nden 09.06.2020 tarihli ve … nolu ihtarname ile bu ihtarnameye cevap vererek dava dilekçesi kapsamında arz ettikleri sebeplerden dolayı bedel iadesinin değil tam tersi bakiye alacağının ödenmesinin gerektiğini bildirdiğini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000 Euronun fiili ödeme günündeki kur üzerinden TL karşılığının 12.03.2020 tarihinden itibaren işleyecek faizi (3095 Sayılı yasanın 4a. Maddesine göre yabancı para borcunun faizinde Devlet Bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı) ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, Somut uyuşmazlığa ilişkin olarak tarafları ve dava konusu olan derdest bir dava bulunduğundan, söz konusu davaların 6100 sayılı hmk uyarınca birleştirilmesini talep ettiklerini, işbu dava konusu somut uyuşmazlığa ilişkin olarak 16.07.2020 tarihinde taraflarına …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/… Esas sayılı dosyasıyla açılmış olan ve derdest durumda bulunan bir davanın mevcut olduğunu, davanın 6100 sayılı HMK uyarınca … Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/… Esas sayılı dosya ile birleştirilmesine ve yargılamanın … Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/… Esas sayılı dosya üzerinden devam etmesine, mahkeme aksi kanaatte ise haksız davanın tümden reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; ticari nitelikteki hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir.
Taraf delillerinin toplanmasına geçilmiş, taraflar arasında akdedilen 24.01.2020 tarihli Kiralık Stant Kurulum Sözleşmenin bir sureti, yanlarca karşılıklı olarak ibraz edilen ihtarnameler ve yine mail yazışmaları dosyaya ibraz edilmiş, davacı ödeme belgesini dosyaya sunmuştur.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin 2020/… esas sayılı dosyanın mahkememiz dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiş, dava dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın halli için dosyanın inşaat mühendisi, mali müşavir ve nitelikli hesap uzmanı bilirkişi heyetine tevdine karar verilmiş, bilirkişi heyeti 18/06/2021 tarihli raporunda özetle:”… Davacı tarafın 2020 yılına ait ticari defter ve kayıtlarının usulüne uygun tutulduğunu ve sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, davalı tarafın 2020 yılına ait ticari defter ve kayıtlarını usulüne uygun tuttuğunu ve sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, davacı tarafın dosya muhteviyatına sunduğu cari hesap ekstresinde, davalı taraf ile cari hesap ilişkisinin 12.02.2020 tarihli 24.500,00 EURO havale açıklamalı 24.500,00 EURO-161.445,20 TL tutarlı davaya konu ödemenin kayıt işlemi ile başladığı, 31.03.2020-30.06.2020-30.09.2020-31.12.2020 tarihli cari kur farkı kayıt işlemleri ile 31.12.2020 tarihinde davacı tarafın davalı taraftan 24.500,00 EURO-220.693,55 TL alacaklı olduğu, davalı tarafın dosya muhteviyatına sunduğu cari hesap ekstresinde, davacı taraf ile cari hesap ilişkisinin 20.02.2020 tarihli 12.02- 24.500,00 EURO açıklamalı 161.153,65 TL tutarlı davaya konu ödemenin kayıt işlemi ile başladığı, 31.12.2020 tarihinde davalı tarafın davacı tarafa 161.153,65 TL borçlu olduğu tespit edildiği, davacı taraftan talep edilen dekont belgede, 12.02.2020 tarihinde davacı tarafından davalı tarafa 24.500,00 EURO havale yapıldığı, dekont üzerinde herhangi bir açıklama görülmediği, 24.500,00 EURO tutarın tarafların ticari defter ve kayıtlarına işlendiği, davacı tarafin ticari defter ve kayıtlarına 161.445,20 TL olarak, davalı tarafın ticari defter ve kayıtlarına 161.153,45 TL olarak kayıt edildiği, taraflar arasında 291,55 TL kur farkı bulunduğu, davacı tarafın ticari defter ve kayıtlara göre 12.02.2020 tarihi itibariyle 24.500,00 EURO alacaklı olduğu, ancak dava konusu standın davalı tarafından davacı için onun kullanımına özgülenmiş bir şekilde imal ettirilmiş olduğu, taraflar arasında, içinde eser sözleşmesini de barındıran karma nitelikli bir sözleşmenin akdedildiği, yapılan incelemelerde, sözleşme konusu 48.500 EURO’luk hizmet alımının 33.950 ‘€’luk kısmının gerçekleştirildiği, davacı … A.Ş., ödemesi gereken 33.950 EURO’nun, 24.500 EURO’sunu ödediği, buna göre davacı … A.Ş.’nin davalı … Ltd. Şti’ne 9.450 EURO (33.950 – 24.500 EURO) borcu bulunduğu, tarafların tazminat, mahkeme masrafları ve benzeri taleplerinin mahkemenin takdirine ait olduğu…” yönünde görüş bildirilmiştir.
Birleşen dosya davacısı-asıl davalı bilirkişi raporundan sonra bedel artırım dilekçesi sunmuş ve eksik harcı ikmal etmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; hem asıl hem de birleşen dava yönünden davacı ile davalı arasında 13-16 Mart 2020 tarihlerinde …’ nın … şehrinde yapılması planlanan fuar için 24.01.2020 tarihli “Kiralık Stant Kurulum Sözleşmesi” bağıtlandığı hususunda bir ihtilaf bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık asıl davada sözleşme gereği stant kurulum hizmetini alacak asıl dosya davacısı/birleşen dosya davalısının bu hizmeti alıp almadığı, bunun bedelini ödeyip ödemediği, hizmeti almadı ise davalı/birleşen dosya davacısına ödediği tutarın davalı/birleşen dosya davacısından alınıp davacı/birleşen dosya davalısına verilmesi; birleşen davada ise davacı/asıl dosya davalısının stant kurulum hizmetini yerine getirip getirmediği ile davalı/asıl dosya davacısından bakiye alacağı bulunup bulunmadığı hususlarındadır. Bunun tespiti için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, bilirkişi raporundan sözleşme konusu standın davalı/birleşen dosya davacısı tarafından sözleşme şartlarına ve projesine uygun olarak davacı-birleşen dosya davalısına özgün, onun kullanımına özgü olacak şekilde üretildiği, standın halihazırda depoda demonte olarak tutulduğu, işin pandemi sebebi ile tam olarak ifa edilemediği, sözleşmede de parça başı fiyatlandırmanın belirtilmediği, bu nedenle yapılan işin toplam işe oranlaması yapıldığında davalı/birleşen dosya davacısı tarafından tamamlanan iş tutarının 33.950,00 Euro olduğu, fuarın dünya ölçeğinde uygulanan pandemi tedbirleri nedeni ile ertelendiği ancak yanlar arasındaki sözleşmenin stant kiralamasından ibaret olmadığı, aynı zamanda tasarım unsuru yani eser sözleşmesini de barındıran karma nitelikte bir sözleşme olduğu, sözleşmede kalem kalem ücretlendirme yapılmadığı, teknik incelemede hizmet alımının 33.950,00 Euroluk kısmının gerçekleştiği, davacı/birleşen dosya davalısı tarafından 24.500,00 Euroluk kısmın ödendiği ve 9.450,00 Euro borcu kaldığı anlaşılmaktadır. Davalı/birleşen dosya davacısı, davacı/birleşen dosya davalısı için onun kullanıma özgü olarak bir eser meydana getirmiştir. Davalı/birleşen dosya davacısının bu ürünü başka bir yerde başka bir kimseye satması yahut kullandırması, bundan gelir ve yarar sağlaması mümkün değildir. Davalı/birleşen dosya davacısının kusuru olmadan bu gidere katlanması beklenemez. Bu nedenle davacı/birleşen dosya davalısının bu standın bedelini davalı/birleşen dosya davacısına ödemesi gerekir. Sözleşmenin ifası davalı/birleşen dosya davacısının kusuru olmayan bir nedenden, dünya genelinde uygulanan pandemi koşulları nedeni ile gerçekleştirilememiştir. Bu nedenle davalı/birleşen dosya davacısının kusuru bulunmayan ve davacı/birleşen dosya davalısının şahsına özgülediği bir üretim nedeni ile aldığını iade etmesi ve zarara katlanması beklenemez. Davacı/birleşen dosya davalısı, davalı/birleşen dosya davacısının ihtarı ile 15.06.2020 tarihinde temerrüde düşmüştür. İzah edilen nedenlerle davacı/birleşen dosya davalısının davasının reddine; buna karşılık davalı/birleşen dosya davacısının davasının ise dava ve bedel artırım dilekçesindeki tutar üzeriden temerrüt tarihinden itibaren kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gereken 59.30 TL harcın peşin alınan 3.264,39 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 3.205,09 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı-birleşen dosya davacısı … Ticaret Limited Şirketi kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT gereği hesap ve takdir edilen 21.830,60 -TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
5-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL nin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydedilmesine,
6-HMK’nın …. uyarınca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
B-BİRLEŞEN …. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2020/… E. SAYILI DOSYASI YÖNÜNDEN;
1-Davanın KABULÜ ile; dava ve bedel arttırım dilekçesi ile talep edilen toplam 9.450,00 €’nun temerrüt tarihi olan (ihtar tarihinden itibaren 3 gün) 15.06.2020 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4A maddesi uyarınca devlet bankalarınca euro cinsinden açılmış 1 yıllık vadeli mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2- Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 5.930,70 TL harçtan peşin alınan 1.483,30 TL’nin mahsubu ile bakiye 4.447,40 TL harcın davalı-asıl dosya davacısı … San. Tic. A.Ş. den alınarak Hazineye ödenmesine,
3-Dava açılırken yatırılan 670,30 TL peşin harç ile 54,40 TL başvurma harcının davalı-asıl dosya davacısı …San. Tic. A.Ş. den alınarak davacı-asıl dosya davalısı … Ticaret Limited Şirketi’ ye verilmesine,
4-Davacı-asıl dosya davalısı tarafından tebligat için sarfedilen toplam 9,00 TL yargılama giderinin ve peşin ödenen 1.486,30 TL harcın davalı-asıl dosya davacısı … A.Ş. den alınarak davacı-asıl dosya davalısı … Ticaret Limited Şirketi’ ye verilmesine,
5-Karar tarihinde yürülükte bulunan AAÜT gereği hesap ve takdir olunan 10.443,73 TL vekalet ücretinin davalı-asıl dosya davacısı … Tic. A.Ş. den alınarak davacı-asıl dosya davalısı … Sanayi Ve Ticaret Limited Şirketi’ ye verilmesine,
6-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL nin davalı-asıl dosya davacısı … San. Tic. A.Ş. den alınarak Hazineye ödenmesine,
7- HMK’nın …. uyarınca yatırılan gider ve delil avansının kullanılmayan bakiyesinin karar kesinleştiğinde talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere karar verildi. Verilen karar usulen okundu anlatıldı. 04/11/2021

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır