Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/172 Esas
KARAR NO : 2022/844
DAVA : Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/10/2012
KARAR TARİHİ : 13/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 18/10/2012 tarihli dava dilekçesinde özetle; 26/09/2011 tarihinde meydana gelen depremden dolayı köylerde yapılacak olan ağır hasarlı evlerin yapımı için … yetkileriyle görüştüğünü, görüşme sırasında bölgede yapılacak olan inşaat için ortak çalışma teklifinde bulunduklarını bunun üzerine İstanbul’daki fabrikalarını incelendiğini ve depreme dayanaklı ekolojik evlerin imalatını yaptıklarını, bunun üzerine yaptıkları hesapta nakliyenin fazla olduğundan dolayı Van’da ikinci fabrikayı kurmak istediklerini, kurulacak olan fabrikadaki işlerin patentli olduğu için kendisine %49 hisse teklifinde bulunduklarını, bunun üzerine ekolojik fabrikasını kurmak için şirket yetkili Mahmut Nedim Metu Zade 105 metre karelik numune ev için 20 binTL para talep ettiklerini, bunun üzerine davacı taraf 10 bin TL nakit vereceğini, ayrıca 10 bin TL’lik çek de vereceğini, bunun üzerine 20 Haziran 2012 tarihinde banka hesap numarasını ve çeki yazacağı şirket bilgilerini davacı tarafın mail adresine gönderdiğini, 22/06/2012 tarihinde gönderilen Iban numaralarına değil de …’tan yanlarında çalışan muhasebecisi olarak çalışan talat kılıcın hesabına … şubesinden 10 bin TL havale ettiğini ve dekontunda mevcut olduğunu, ayrıca 26/09/2012 vade tarihli … nolu çekide acilen istediklerini, bunun üzerine tanıdığı olan otobüs şoför’ü ile gönderdiğini, bunun üzerine davacı taraf numune evi istediğini ve göndereceklerini söylediklerini ama bir türlü numune evi teslim etmediklerini bunun üzerine vermiş olduğu çeki ve parasını istediğini, yapılan isteğe karşı ortakları ile anlaşamadıklarını ve zarar ettiklerini beyan ederek yapılan telefon görüşmelerinde de ödemenin yapacaklarını derken hal böyle olunca çek günün geldiğini, hesabında parasının olmadığını ve ödeyecek durumunda da olmadığını, 15/10/2012 tarihinde …’den arandığını ve çekin teminat olarak aldıklarını söylediklerini, ayrıca ödeme durumunun olup olmadığını sorduklarını ve davacı taraf da ödeyecek durumunun olmadığını, davacı adına düzenlenmiş olan sahte ve asılsız olan sahte imzalı faturadaki imzanın kendisine ait olmadığını belirterek, çekin ödenmemesi için tedbir kararı ödeme yasağı ve borçlu dolmadığının tespitini, yargılama sonucunda çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … … vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davalı ile diğer davalı … arasında yapıldığı iddia edilen görüşmelerden, fabrika kurulması planlarından ve yapıldığı iddia edilen ödemelerden müvekkilinin haberinin olmadığını, Müvekkili … İnş. San. Ve Tic. LTd. Şti’nin müşterek imzaya yetkili ortaklarından biri olduğunu, ancak diğer davalı …’nin müvekkili olan şirketinde hiçbir ortaklığının olmadığını, bu nedenle davacı ile şirket adına yapıldığı iddia edilen görüşme ve iş ortaklığı planlarının da müvekkili açısından bir bağlayıcılığının olmadığını, dava konusu çekte her ne kadar … Şirketi adına yetikli sıfatıyla müvekkilinin imzası yer almaktaysa da, müvekkilinin bütün müşteri çeklerinin altındaki ticari ilişkiyi bilmesinin mümkün olmadığını, önüne getirilen çekleri ticari ilişkilerde kullanmak için müvekkili olan şirket adına ciro ettiği çok sayıda çek bulunduğunu, ancak davalı ile yapılan görüşmelerinde ve alınan ödemelerden müvekkili olan şirketinin hiçbir malumatının olmadığını, yine davacı taraf kendisi adına sahte fatura düzenlendiğini ve dava konusu çeki … faktoring şirketine teslim ederken bu sahte faturanın kullanıldığını iddia ettiğini, müvekkilinin sahte fatura tanzimi olayından da haberi olmadığını belirterek, öncelikle dava yetkisiz mahkemede açıldığından ve yetkili mahkemenin İstanbul mahkemeleri olduğunu ve davanın yetkisizlik nedeniyle reddini, davanın müvekkil … … açısından husumet yokluğundan reddine, davacı tarafından %20’den az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı üzerinde bırakılmasını talep ve beyan etmiştir.
Davalılar … ve … vekilinin cevap dilekçesinde özetle; müvekkilleri aleyhine açılan dava usul ve yasaya aykırı olduğunu, haksız ve mesnetsiz olduğunu ve davanın husumet yoklunda davanın reddi gerektiğini, davacı taraf müvekkillerine çek verdiğini ve çekin ödendiğini iddia ettiğini, müvekkillerine böyle bir çek tahsil edilmediğini belirterek, her bir müvekkil için vekalet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmesini karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLER:
-Mali Müşavir bilirkişi … KINACI’nın 07/03/2022 tarihli bilirkişi raporu,
-Basın İlan Kurumundan gelen gazeteler
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava menfi tespit davasıdır.
Uyuşmazlık davacının davalı şirkete borçlu olup olmadığı, davalı gerçek kişilere husumet yönetilip yönetilmeyeceği, hususunda toplanmaktadır.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş ve dosyaya sunulan tüm bilgi ve belgelerden oluşan deliller toplanıp bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Mahkememizce dosya bilirkişi incelemesine gönderilmiş, … ‘nın 07/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Dava dosyasında yer alan tüm bilgi e belgeler çerçevesinde davacının davalı … Ltd. Şti’ne dava konusu 10.000,00 TL bedelli çeki verdiği ve … A.Ş. Tarafından yapılan takip sonrası davacı tarafça çek bedelinin 12.550,00 TL olarak ödendiğini, davalı … Şirketi tarafından söz konusu çek bedeli karşılığında davacıya mal teslim ettiği ( her ne kadar davalı şirketçe davacı adına fatura kesilmiş olsa da fatura ve muhteviyatı malların davacıya teslimi) hususunda dosyada kesin kanaatte varacak şekilde bir belgenin mevcut olmadığını, dava konusu çekin verilmesi ve 10.000,00 TL’nin gönderildiği tarihlerde davalı şirket temsil ve ilzama yetkili kişilerin ticaret sicil kayıtlarında davalılardan … …, davalılardan … ve … ‘nin davalı şirketin eski ortağı olduğu bilgisinin mevcut olduğu” yönünde sonuç ve kanaat bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde;
Davacı yan mahkememize sunduğu dava dilekçesi ve beyan dilekçelerinde; işbu çeki davalı şirkete birlikte kurmayı planladıklar iş için keşide ettğini, ancak davalı şirketin kendisini kandırdığını ve yaptığı ödemelerden sonra numune evi teslim etmediklerini, herhangi bir iş kurulmadığını beyanla davalı şirkete keşide ettiği çek nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile 26/09/2012 ödeme tarihli, … seri nolu 10.000-TL bedelli çekin iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalılar …, … ve … ise işbu davadahusumetin kendilerine yöneltilemeyeceğini,çekte alacaklı görülmediklerini beyanla davanın reddini davunmuştur.
Davalı … San. Tic. Ltd. Şti ise davaya cevap vermemiştir.
Davacının keşide edip davalı … Tic. Ltd. Şti’ye verdiği çek, dava devam ederken davalı yanca dava dışı Faktoring şirketine cirolanmış, davacı yan dava dışı şirkete haricen ödeme yapmıştır.
İşbu dava, kambiyo senedinin bedelsizliğine ilişkin menfi tespit ve kambiyo senedinin iptali davasıdır.
Davacı yanın kambiyo senedinin iptali talepleri yönünden; dosyaya sunulan çek sureti ile sabit olmak ve davacının da kabulü de bulunduğu üzere davacı dava konusu 26/09/2012 ödeme tarihli, … seri nolu 10.000-TL bedelli çekin keşidecisidir. Türk Ticaret Kanunu’nun 651/2. maddesi gereğince çek iptal davası açma hakkı, hamile tanınmış bir haktır. Diğer yandan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114.maddesinde dava şartları sayılmıştır. Bunlardan biri de (d) bendinde belirtilen “tarafların, taraf ve dava ehliyetine sahip olmaları” halidir. Aynı kanunun 115.maddesine göre, açılan bir davada dava şartlarının var olup olmadığı mahkemece davanın her aşamasında kendiliğinden araştırılacaktır. Somut davada; davacı, iptalini istediği çekin keşidecisidir. Türk Ticaret Kanunu’nun 651/2 maddesine göre keşideci olan davacının dava açma hakkı bulunmamaktadır. Keşide edenin çek iptali davası açmaya hakkı bulunmadığından davacının bu talepleri yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı yanın menfi tespit istemi bakımından mahkememizce yapılan yargılama neticesinde, davacının kambiyo senedinin bedelsiz olduğu iddiasının bulunduğu, bu nedenle de işbu çek sebebiyle davalılara borçlu bulunmadığının tespitini talep ettiği;
Davalı … San. Tic. Ltd. Şti ‘nın çekin lehdarı olduğu, çeki dava dışı kimseye ciroladığı, davacının bedelsizlik iddiaları bakımından çekin bir borç ilişkisine karşılık olarak alındığını ispat yükünün davalı … San. Tic. Ltd. Şti ‘de olduğu ancak davalının davaya cevap vermediği ve dosyaya herhangi bir beyan da sunmadığı, böylelikle ispat yükü kendisine ait olan davalının senedin bir borç ilişkisine müteakiben verildiğini ispatlayamadığı değerlendirilerek davacının menfi tespit isteminin davalı … San. Tic. Ltd. Şti yönünden kabulüne karar verilmiş;
Diğer davalılar …, … ve …’nin ise dava konu çekte cirolarının bulunmadığı, lehdar olmadıkları, çekle ilgileri bulunmadığı, davalıların işbu çek sebebiyle davacıdan alacaklı bulunmadıkları değerlendirilerek ilgili davalılar yönünden davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
-Davacının dava konusu 26/09/2012 ödeme tarihli, … seri nolu 10.000-TL bedelli çek sebebiyle davalı … San. Tic. Ltd. Şti’ne BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE,
-Davanın davalılar …, … ve … bakımından pasif husumet yokluğu nedeniyle REDDİNE,
-Davacının dava konusu 26/09/2012 ödeme tarihli, … seri nolu 10.000-TL bedelli çekin iptali taleplerinin REDDİNE,
2-Alınması gereken 683,10TL harçtan peşin alınan 148,50TL harcın mahsubu ile bakiye 534,60TL harcın davalı … San. Tic. Ltd. Şti’den alınarak hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 700,00TL bilirkişi ücreti, 148,50TL peşin harç, 21,15TL başvurma harcı, 783,00TL tebligat ve posta masrafı olmak üzere toplam 1.652,65TL yargılama giderinin 1.652,65TL’nin davalı … Tic. Ltd. Şti’dan alınarak davacıya verilmesine,
4-Suçüstü ödeneğinden yapılan 1.746,99TL basın ilan kurumu ücretinin davalı … San. Tic. Ltd. Şti’den alınarak hazineye irat kaydına,
5-Davacı lehine hüküm tarihindeki AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalı … San. Tic. Ltd. Şti’dan alınarak davacıya verilmesine,
6-Vekil aracılığı ile temsil olunan davalılar … ve … lehine, hüküm tarihindeki AAÜT uyarınca hesaplanan 9.200,00TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara müştereken ve müteselsilen verilmesine,
Dair; gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık yasal süre içerisinde, … Mahkemesi nezdinde İSTİNAF kanun yolu açık olmak üzere verilen karar, açıkça okunup usulen anlatıldı.13/12/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır