Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/641 Esas
KARAR NO : 2022/24
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/10/2019
KARAR TARİHİ : 13/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava dışı-temlik eden … A.Ş.’ nin faaliyette bulunduğu “… Mah. … Cad. No:61 …/İSTANBUL” adresinde, 20.03.2019 tarihinde saat:21:17 civarına yangın hadisesi meydana geldiğini, … Anadolu Yakası İtfaiye Müdürlüğü’nde görevli ekiplerce olay yerinde inceleme yapıldığını, yangın olayının burada olayı gören kişiler ifadelerini verdiklerini ve olay ile ilgili yürütülen … Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/ … Soruşturma numaralı dosya ile yapılan soruşturma neticesinde takipsizlik kararı verildiğini, temlik eden-sigortalı … A.Ş. ile davalı … sigorta arasında … ve … nolu Sigorta poliçelerinin mevcut olduğunu bu sebeple her iki poliçe kapsamındaki rizikonun gerçekleştiği davalı sigorta şirketine ihbar edildiğini, sigorta şirketi nezdinde … ve … numaralı hasar dosyaları açıldığını, sigortalı … A.Ş.’ nin 8.642.758,54TL tutarındaki tüm zararı poliçe kapsamında ve davalının ödeme yükümlülüğü içerisinde olmasına rağmen, sigortalı … A.Ş. iradesi sakatlandığı için davalı sigorta şirketinin, zararın fahiş derece altında olan uzlaşma ve ödeme teklifini kabul etmek zorunda kaldığını, müvekkilin yaptığı yazılı başvuruya yanıt verilmemesi üzerine, iş bu sefer müvekkil dava şartı olan zorunlu arabuluculuk müracaatını yaptığını, müvekkilin … A.Ş.’ den temlik aldığı poliçe kapsamındaki alacak tutarı(zararın gerçek tutarı) uzman bilirkişi heyeti tarafından yapılacak inceleme neticesinde ortaya çıktığını, davalı taraf, poliçe kapsamında kalan bakiye zarar tutarını ödemek ile yükümlü olduğunu, bu sebeple HMK 107. maddesine göre ele alınarak davanın kabulünü, fazlaya ilişkin haklarımız ve bilirkişi raporu çerçevesinde eksik harcı ikmal hakkımız saklı kalmak kaydı ile temlik alacaklısı müvekkilin şimdilik 100.000TL alacağının temerrüt tarihinden itibaren işleyen ticari avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak müvekkile verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinden özetle; Davacı tarafın iddia ettiği muhtemel hasar alacağını müvekkil şirket sigortalısı … A.Ş.’den temlik alarak davayı açtığını, davacı tarafın temlik bedelini ödediğine dair herhangi bir banka dekontunun sunulmadığını, diğer kanuni şartların yerine getirilmediğini, konuyla ilgili ara karar oluşturulmasını davacıdan ilgili dekont ve dekontlarını ibraz etmelerini istediğini, kabul manasında olmamak üzere, dava dışı sigortalı … A.Ş.’nin müvekkil şirketten toplam talepleri 3.159.608,31.-TL olduğunu, taleplerine konu zararın 8.642.758,54.-TL olduğunu iddia ettiğini, sigortalı tarafından davacıya 8.400.000,00.-TL alacağın temlik edildiğini, talep edilen miktar, hasar ve farklılıklar hususlarda da açıklama yapılmasına karar verilmesini talep ettiğini, davacı tarafın hangi poliçe ile hangi hasarları talep ettiğinin anlaşılmadığını, hasarın teminat içinde olduğunu kabul manasında olmamak üzere sigortalı davaya konu yangının meydana gelmesinde kasıt nedeniyle ve %100 kusurlu ile sorumlu olması nedeniyle davanın reddine karar verilmesini istediğini, davaya konu yangının sigortalı işyerinin tavanında bulunan kablo tavasındaki kabloların tesis edilme şekil ve usulünün kural, tüzük ve yönetmeliklere aykırı olması bir diğer deyişle sigortalı … A.Ş. yetkililerinin kasti davranışı ile meydana geldiğini, müvekkilin sair ve fazlaya dair dava ve talep hakları saklı kalmak üzere, açıklanan ve resen gözetilecek nedenlerle; haksız ve dayanaksız davanın usulden ve esastan reddini ve yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı taraflara yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, sigorta teminat bedelinin ödenmesi istemine ilişkindir.
Dava dışı sigortalı … San. Tic A.Ş. isimli iş yerinde çıkan yangın sonucu iş yerinde zarar gören emtia bedeli için alacağı temlik alan davacı yanca davalı sigorta şirketine husumet yöneltilmiştir.
Davalı hak düşürü süre ve zaman aşımı itirazında bulunmuş ise de dava konusu uyuşmazlık ile ilgili bir hak düşürücü süre öngörülmemesi ile yangının meydana geldiği tarih ve dava tarihi dikkate alındığında zaman aşımı süresinin de geçmediği anlaşılmakla davalı itirazlarına açıklanan nedenlerle itibar edilmemiştir.
Taraf delillerinin toplanmasına geçilmiş; … Cumhuriyet Başsavcılığına müzekkere yazılarak 2019/… soruşturma sayılı dosyası celp edilmiştir.
Davacı yanca alacağın temlik alındığına ilişkin temlikname ve ekleri dava dosyasına sunulumuştur.
Davalı sigorta şirketinden… ve … nolu sigorta poliçeleri ile … ve … nolu hasar dosyaları getirilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. Sayılı dosyasının bir sureti UYAP sistemi üzerinden dosyamıza kazandırılmıştır.
Taraflar arasında uyuşmazlığın halli için bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, dosya bilirkişi heyetine tevdii edilmiş olup, 04.01.2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “…Dava dışı … İnş. San. Tic. A.Ş’nin firmasının gelir tablolarını incelenmesi sonucunda 31.12.2017 tarihinde 7.595,20 ₺ olan vergi öncesi karın 31.12.2018 itibariyle 447.853,95 ₺ olarak gerçekleştiğini, 2019 yılı ilk 3 aylık dönem itibariyle 7.831.559,32 ₺ karşılık ayrılması sebebiyle 7.716.316,42 ₺ zarar çıktığını, ekteki ifade tutanağından anlaşıldığı üzere 20.03.2019 tarihinde gerçekleşen yangın sonucunda firmanın kayıtlarında hiçbir işlem yapılmadığını ve 31.12.2019 tarihi itibariyle yıl sonu kapanış hesaplarında ilk 3 aylık rakamların aynen beyan edildiğinin görüldüğünü, dava dışı … İnş. San. Tic. A.Ş’nin firmasının davacı … Tic. A.Ş’ye 31.12.2018 tarihi itibariyle 3.015.619,01 ₺, 31.12.2019 tarihi itibariyle de 1.472.497,81 ₺ borçlu olduğunu, aşırı yararlanma ile iligili TBK m. 28 hükmünün tacirlerin basiretli iş adamı gibi hareket etmesi gerektiğine ilişkin hüküm de dikkate alınarak davalı sigorta şirketi ile dava dışı … İnş. San. Tic. A.Ş arasında akdedilen ibra sözleşmelerinin iptali bakımından da uygulanabileceğini, aşırı yararlanmadan söz edebilmek için, edim ve karşı edim arasında açık oransızlık ile taraflardan birinin diğerinin içinde bulunduğu zor durumdan yararlanma isteği şeklinde iki şartın gerçekleşmesi gerektiğini, dava dışı … İnş. San. Tic. A., … ile … numaralı poliçeler kapsamında toplam 3.159.608,31 ₺ tutarında zarara uğradığını, davalı sigorta şirketine beyan ettiği her iki poliçe kapsamında açılan hasar dosyaları kapsamında 1.100.000,00 ₺ ve 1.200.000,00 ₺ olmak üzere toplam 2.300.000,00 ₺ tutarındaki tazminatın davalı … Sigorta A.Ş tarafından ödendiğini ve 28.03.2019 tarihli üç adet ibraname kapsamında davalı sigorta şirketinin ibra edildiğini, 28.03.2019 tarihli yangın ekspertiz raporlarında … nolu poliçe kapsamında 1.300.000,00 ₺, … nolu poliçe kapsamında 1.246.790,10 ₺ toplam 2.546.790,10 ₺ hasar tazminatı hesaplandığını, talep edilen, hesaplanan ve ödenen tutarlar dikkate alındığında açık oransızlık olduğunu söylemenin zor gözüktüğünü, dava dışı sigortalı … İnş. San. Tic. A.Ş’nin zararının en az 8.642.758,54 ₺ olduğu yönündeki davacı temlik alan şirketin iddiasını ispatlaması gerektiği…” şeklinde görüş bildirmişlerdir.
Taraf itirazları birlikte değerlendirilmiş olup, dosyanın kök rapor hazırlayan bilirkişi heyetine elektrik mühendisi, yangın alanında uzman bilirkişi, bir gıda mühendisi ve bir sigortacı bilirkişi eklenerek ek rapor hazırlanılması istenmiş, 08.12.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “… Dava dışı … İnş. San. Tic. A.Ş. firmasının gelir tablolarının incelenmesi sonucunda 31.12.2017 tarihinde 7.595,20 TL olan vergi öncesi karın 31.12.2018 itibariyle 447.853,95 TL olarak gerçekleştiği, 2019 Yılı ilk 3 aylık dönem itibariyle 7.831.559,32 TL karşılık ayrılması sebebiyle 7.716.316,42 TL zarar çıktığı, ekteki ifade tutanağından anlaşıldığı üzere 20/03/2019 tarihinde gerçekleşen yangın sonucunda firmanın kayıtlarında hiçbir işlem yapılamadığını ve 31/12/2019 itibariyle yılsonu kapanış hesaplarında ilk üç aylık rakamların aynen beyan edildiği görüldüğünü, dava dışı … San. Tic. A.Ş.nin Firmasının Davacı … San.Tic.A.Ş. ye 31.12.2018 tarihi itibari ile 3.015.619,01 TL ,31.12.2019 tarihi itibariyle de 1.472.497,81 TL borçlu olduğunu, aşırı yararlanma ile ilgili TBK m. 28 hükmünün, tacirlerin basiretli iş adamı gibi hareket etmesi gerektiğine ilişkin hüküm de dikkate alınarak, davalı sigorta şirketi ile dava dışı … İnş. San. Tic. A.Ş. arasında akdedilen ibra sözleşmelerinin iptali bakımından da uygulanabileceğini, aşırı yararlanmadan söz edebilmek için, edim ve karşı edim arasında açık oransızlık ile taraflardan birinin diğerinin içinde bulunduğu zor durumdan yararlanma isteği şeklinde iki şartın gerçekleşmesi gerektiğini, dava dışı … İnş. San. Tic. A.Ş., … ile … numaralı poliçeler kapsamında toplam 3.159.608,31 TL tutarında zarara uğradığını davalı sigorta şirketine beyan ettiğini, her iki poliçe kapsamında açılan hasar dosyaları kapsamında, 1.100.000,00TL ve 1.200.000,00TL olmak üzere toplam 2.300.000,00TL tutarındaki tazminatın davalı … Sigorta A.Ş. tarafından ödendiğini ve 28/03/2019 tarihli üç adet ibraname kapsamında davalı sigorta şirketinin ibra edildiğini; 28.03.2019 Tarihli Yangın Ekspertiz Raporlarında … nolu poliçe kapsamında 1.300.000,00TL, … nolu poliçe kapsamında 1.246.790,10TL, toplam 2.546.79,10TL hasar tazminatı hesaplandığını; talep edilen, hesaplanan ve ödenen tutarlar dikkate alındığında açık oransızlık olduğunu söylemenin zor gözüktüğünü, dava dışı sigortalı … İnş. San. Tic. A.Ş.nin zararının en az 8.642.758,54 TL olduğu yönündeki davacı temlik alan şirketin iddiasını ispatlaması gerektiğini, bu görüşlerine ilave olarak, hasara konu kıymetler ağırlıklı olarak gıda ürünü ve temizlik ürünleri, kişisel bakım ürünleri olmasına rağmen dosyada başka bir bilgi yer almadığından emtea hasar bedeli tespit edilemediğini, bu nedenle sigortalının ağır derecede hasarlanan emtiaların miktarların stok durumlarının ispatlaması gerektiği…” şeklinde görüş bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davalının sigortalısı olan … San. Tic. A.Ş. İsimli şirketin “… Mah. … Cad. No: … …/İSTANBUL” adresinde, 20.03.2019 tarihinde yangın hadisesi meydana geldiği ve iş yerinde maddi zarar oluştuğu ve davalı sigorta şirketince sigorta poliçesi kapsamında dava dışı sigortalıya iki ayrı hasar dosyası üzerinden toplamda 2.300.000,00 TL tutarında ödeme yapıldığı hususunda yanlar arasında bir uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık dava dışı şirketten alacaklı olduğu anlaşılan ve dava konusu alacağı temlik alan şirketin iddiasındaki gibi sigorta şirketince dava dışı firmaya müzayaka altında eksik ödeme yapılıp yapılmadığı ile yapılan ödemenin gerçek zararı karşılayıp karşılamadığı noktalarındadır. Davacı gerek dava dilekçesinde gerekse bilirkişi raporlarına beyan ve itiraz dilekçelerinde sigorta şirketince ödenen tutarın gerçek zararı karşılamaktan uzak olduğu, gerçek zararın aslında 8.642.758,54 TL olduğu ve bunun davalı sigorta şirketince ödenmesi gerektiği iddiasında bulunmuştur. Ne var ki alınan kök ve ek raporlarda da belirtildiği üzere dosya kapsamına buna ilişkin ispata yarar bir delil sunulmamıştır. Dava dışı şirketin mali durumunun incelenmesinde de müzayaka haline düştüğüne ve ibranameleri bu şartlar altında imzaladığına ilişkin bir emare de bulunmamaktadır. Bununla birlikte dosya kapsamında mevcut sigorta ve hasar dosyasının incelenmesinden dava dışı şirketin sigorta şirketine başvuru evrakının incelenmesinden “… Sigorta A.Ş. Genel Müdürlüğü’ ne hitaben yazılan evrakta zarar kalemlerinin ayrıntılı, açıklayıcı şekilde ve liste halinde 1.200,000 TL çatı ve cephe panellerinin…; 20.000,00 TL binadan çıkan molozun atılması; 40.000,00 TL işyeri sıva ve boya bedeli; 100.000,00 TL binanın komple temizliği ve ….; 1.189.608,31 TL emtiaların yenilenmesi; 10.000,00 TL emtialar ile ilgili molozun atılması; 290.000,00 TL 6 adet yazar kasanın yenilenmesi; 150.000,00 TL soğuk hava ünitesinin onarımı; 80.000,00 TL kamera sistemleri ve yangın dedektörleri; 20.000,00 TL demirbaşların yenilenmesi, 50.000,00 TL rafların temizlenmesi ve boyanması 10.000,00 TL demirbaşlar ile ilgili molozun atılması olmak üzere toplamda 3.159.608,31 TL zararın oluştuğu ve bunun karşılanması için sigorta şirketine başvuru yapıldığı anlaşılmaktadır.
Dava dışı sigortalı tarafından henüz ibraname imzalanmadan, yangından hemen sonra zarar kalemlerinin sigortanın baskısı ve zorlaması olmadan kendi hür iradesi ile ayrıntılı olarak belirlendiği ve buna göre ödenmesi için sigorta şirketine başvuruda bulunulduğu sabittir. Buna göre davacının, dava dışı şirketin gerçek zararının 8.642.758,54 TL olduğu yönündeki iddiasının mesnedi bulunmamaktadır. Dava dışı sigortalı, sigorta şirketince hasar dosyası ile yaptırılan ekspertiz incelemesi sonucu belirlenen rakam sonrası davalı sigortalı ile anlaşmış ve zarar bedelinin ödenmesi üzerine davalıyı ibra etmiştir. Davacının talep ettiği ve sigorta şirketince ödenen bedeller değerlendirildiğinde edimler arası açık bir oransızlık bulunduğu, dolayısıyla dava dışı şirketin müzayaka halinde ibraname imzalandığı söylenemez. Tam tersi davacının talep ettiği tutar ile dava dışı şirketin davalı sigorta şirketinden talep ettiği ve davalı yanca ödenen tutar arasında aşırı bir oransızlık bulunmakla dava dışı şirketin talebini dahi aşan ve ispatlanamayan zarar iddiasının kabulü mümkün değildir. Açıklanan nedenlerle davacının davasının reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının REDDİNE,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harcın başlangıçta alınan 1.707,75 TL den mahsubu ile bakiye kalan 1.627,05 TL nin kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 13.450,00 ₺ vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Arabulucu ücreti olan 1320,00 TL’nin davacı taraftan alınarak Hazineye irat kaydına,
6-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi, verilen karar usulen okundu anlatıldı.20/01/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

“Bu belge 5070 Sayılı Kanun hükümlerince elektronik imza ile imzalanmıştır.”