Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1223 E. 2021/899 K. 26.11.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1223 Esas
KARAR NO : 2021/899

DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/11/2019
KARAR TARİHİ : 25/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile, davalının, davalarına konu … İstanbul Alışveriş Merkezinde Köfteci… adlı işletmeyi … kiracısı olarak işlettiğini, davalının herkesin eşit kullanımına özgülenmiş bulunan kiralanamaz ve işgal edilemez nitelikteki … ortak yemek alanının bir bölümünü, usul ve yasaya aykırı şekilde münhasır ve imtiyazlı olarak kendi kullanımına ayırmak suretiyle işgali neticesinde ortak alanlardaki oturum sayılarını azalttığını, davalının Kat Mülkiyeti Kanununa aykırı vaziyette ortak alanlara haksız el atmasının müvekkili şirketin meşru menfaatini elde etmesini imkânsız hale getirdiğini, mahiyeti gereği genellikle bankodan satışlar yapılan … yemek katında büyük yatırımlarla kiracı olarak ticari işletme işletebilmenin tek yolunun yeterli alanlara sahip olmasına bağlı olduğunu, ancak davalının oturum alanlarını müvekkili şirketin restoranları aleyhine azaltacak şekilde alışveriş merkezi yemek katı ortak alanında kendi hususi masa sandalyeleri vasıtası ile münhasıran servis açtığını ve sipariş aldığını, davalının ortak oturum alanına hususi masa, sandalye ve servisini koymak suretiyle kendisine ayrıcalık yarattığını ve bu suretle hakkı olmamasına rağmen işletmesini müşteriler bakımından cazip ve avantajlı hale getirerek haksız fiil ve haksız rekabet gerçekleştirdiğini, ortak oturum alanlarındaki iş bu haksız durumun “Beşiktaş … Noterliği ‘nin 06.04.2018 tarih ve… yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Tutanağı” ile tespit edildiğini, bağımsız bölüme konu olmayan numaratajı ve nitelik belgesi bulunmayan kiralanamaz nitelikteki ortak oturum alanlarına davalı tarafından konumlandırılan hususi masa, sandalye, servis malzemeleri ve saksı gibi separatörler de dahil tüm materyallerin imhasına ve haksız rekabetin kalıcı olarak önlenmesine, AVM’nin ortak yerlerinden olan oturum alanlarında davalı tarafından gerçekleştirilen ortak alana vaki haksız el atmanın önlenmesine ve AVM ortak oturum alanlarının kira sözleşmelerinin bidayetindeki haline getirilmesine, herkesin ortak oturum alanlarından standart masalar ile eşit vaziyette faydalanmasına elverişli hale getirilmesine, uğradıkları zararlar ve mahrum kalınan kazanca yönelik fazlaya dair her türlü hakları saklı kalmak kaydı ile davalı aleyhine şimdilik 20.000 TL belirsiz alacak tazminatına hükmedilmesine, haksız rekabete yol açmak suretiyle müvekkili şirket ve markalarına verilen zarar, tüketiciler nezdinde sarsılan güven ve itibar nedeniyle uğradıkları ticari itibar kaybına yönelik 50.000 TL tazminatın davacı şirkete verilmesine, müvekkili şirketin uğradığı tüm zarar ve ziyanın davalı tarafından giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile, müvekkili sirketin de davacının da 2014 senesinden beri aynı AVM’ de aynı katta hizmet verdiğini, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, müvekkili şirketin tüm faaliyetlerini AVM ile akdedilen kira sözleşmesine ve yönetimin kararlarına uygun şekilde gerçekleştirdiğini, davacının müşterilerinin ortak alandaki masaları kullanamadığı ve tepsileriyle ayakta kaldıkları gibi bir durumun söz konusu olmadığını, davacının müşteri kaybı mevcut ise, bu konunun muhatabının müvekkili şirket olmadığını, davacının iddiaları iyi niyetli olmamakla beraber müvekkili şirketi zarara uğratmak kastı da taşıdığını, dosyada mübrez 28.09.2020 tarihli keşif tutanağından da açıkça görüleceği üzere; davacıya ait işletmelerin hem sağ hem sol koridorlarda bulunduğu, davalının işletmesinin bulunduğu koridorda 14 tane yeme içme işletmesinin bulunduğu, diğer koridorda 10 tane yeme içme işletmesinin bulunduğu, her iki koridorda da müşterilerin kullanımına uygun masa ve sandalyelerin bulunduğu, davacının işletmesi olan Burger King işletmesinin davalı işletmesi ile aynı tarafta olduğu, diğer işletmelerin ise karşı koridorda bulunduğu görüldü” tespitlerinde bulunulduğunu, bu bakımdan davacının iddialarının soyut iddialardan ibaret olduğunu, müvekkil şirketin somut olayda hiçbir kusuru bulunmadığını, davacının bu yöndeki iddialarının dikkate alınmasının mümkün olmayacağını, haksız rekabete ilişkin olarak ise somut olayda müvekkili şirket tarafından gerçekleştirilen herhangi bir saldırgan satış yönteminin mevcut olmadığını, TTK md 55/1/a/8 gerekçesinde davacının gerçekleştiğini iddia ettiği “saldırgan satış yöntemleri” ve dayandığı kanun maddesi ile somut olayın hiçbir ilgisi bulunmadığını, davacı ve müvekkil şirket işletmeleri … AVM’de olduğundan … AVM yönetim şirketine davanın ihbar edilmesi gerektiğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İhbar olunan … AVM Vekili cevap dilekçesi ile, davacının kendisine ait …, …, …ve …’s markaları ile müvekkili şirkete ait… Park İstanbul isimli alışveriş merkezinde kiracı olarak yer aldığını, davayı ihbar eden… Gıda San. Ve Tic. A.Ş. de müvekkili şirketin sahibi olduğu … İstanbul isimli Alışveriş Merkezinde alt kiracı (…Köfte) konumunda olduğunu, davalının, davacı gibi… food ürün satıcısı olmaması ve porselen tabak, metal çatal kaşık ve sair servis malzemeleriyle hizmet ediyor olması nedeniyle davalı için sınırlı sayıda masaya servis açması için tahsis sağlandığını, davacının tarafı bulunduğu ve işbu dava konusu ile aynı olan İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayısında kayıtlı davada “… davalının uyuşmazlık konusu ortak alanı, ihbar olunan ile aralarındaki kira sözleşmesi uyarınca kullandığı ve davacı ile ihbar olunan arasındaki sözleşmede ortak alan üzerindeki tasarruf yetkisinin ihbar olunana ait olduğunun kararlaştırıldığı ve yine bu taraflar arasındaki sözleşmenin 19.1.8.maddesinde ortak alanların üçüncü kişilere kiralanması hakkının ihbar olunan lehine mahfuz bırakıldığı ve davalı tarafından kullanılan ortak alanın mülkiyetinin ihbar olunana ait olması nedeniyle, davalının uyuşmazlık konusu alanı kullanması, bu alana davalı tarafından masa, sandalye, servis malzemeleri gibi ürünlerin koymasının davalı ile ihbar olunan arasındaki sözleşmede kararlaştırılan hakların kullanımına ilişkin olduğu ….” gerekçesi ile davanın reddedildiğini, sözleşme maddelerinden görüleceği üzere, davacıyla akdedilen kira sözleşmeleri ile ortak kullanım yerlerinin müvekkili şirket tarafından tahsis edilebilmesine açıkça muvafakat etmiş bulunduğunu, dava konusu ortak alanın tapu kaydına göre 3194 sayılı kanunun Geçici 16. Maddesi uyarınca 20.01.2020 tarihinde tapu siciline tescil edilerek AVM’ nin K1 -K006 nolu bağımsız bölümü haline geldiğini, ortak alanlarının kullanım hakkının müvekkili şirkete ait olduğunu, davacıya kiralanan alanın yalnızca 110 m2’lik alan olduğunu, davalı ile imzalanan kira sözleşmesinin 2.3 nolu maddesine göre kira bedelinin yalnızca mecur için hesap edildiğini, beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava; Haksız rekabetin önlenmesi, meni ve maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Her ne kadar İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’ nin … Esas sayılı dosyasının mahkememiz dosyası ile birleştirilmesine karar verilmiş ise de her iki dosyanın incelenmesinde dosyaların davalıları arasında hukuki ve fiili irtibat bulunmadığı, her iki davalı için davaya konu ihlal edildiği iddia edilen ortak alan farklı olduğu, tek başına davacıların ve konunun aynı olmasının davaların birleştirilmesini gerekli kılmadığı anlaşılmakla yargılamanın birlikte yürütülmesini gerektirir bir neden bulunmadığı tespit edildiğinden İstanbul … ATM’nin … esas sayılı dosyasının mahkememiz dosyasından tefrik edilerek ayrı bir esasına kaydedilmesine ve anılan dosya yönünden yargılamanın yeni esas numarası üzerinden yürütülmesine karar verilmiştir.
Taraf delillerinin toplanmasına geçilmiş, İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosyası UYAP sistemi üzerinden getirilmiştir.
Bursa … Sulh Hukuk Mahkemesine müzekkere yazılarak …Esas sayılı dosyası celp edilip dosyamız arasına alınmıştır.
…Tapu Müdürlüğüne müzekkere yazılarak Mecidiyeköy Mah. … Ada… Parsel’de bulunan… alışveriş merkezinin tapu kaydı; yine …Belediye Başkanlığı’ndan Başkanlığından AVM projesi dosyamıza kazandırılmıştır.
… A.Ş’ne müzekkere yazılarak, AVM nezdinde yemek katıda ortak alan ile ilgili olarak herhangi bir kiracıya özel olarak tahsisat yapılıp yapılmadığına ilişkin karar defterinde kayıt bulunup bulunmadığı, var ise kira sözleşmesi veya başkaca diğer sözleşmelerin sunulması istenmiş, ihbar olunan cevabı dosyamıza sunulmuştur.
…Tapu Müdürlüğüne müzekkere yazılarak … ada,… parsel de kayıtlı taşınmazın yönetim planı getirilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın halli için dosyanın harita mühendisi, mali müşavir, ticaret hukuku ve haksız rekabet uzmanı, nitelikli hesap uzmanı bilirkişi heyetine tevdine karar verilmiş, bilirkişi heyeti 02.04.2021 tarihli raporunda özetle; “Davalının TTK md. 57. Madde, 3. ve 10. Bent hükümleri, kapsamında haksız ticari uygulamalarda bulunduğu, bu hususun TIK ile paralel Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun md. 62 hükmüne ayrıca aykırılık teşkil ettiği, davalının ticari uygulamalarının 6502 Sayılı TKHK md. 4 kapsamında yayınlanan Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’ne ve Yönetmelik ekindeki örneklemlere uyan haksız ticari uygulamalar benimsediği, davaya konu davalı möblelerinin alandan kaldırılmasının ve diğer restoranlar gibi tek tip plastik 2 kişilik masa sandalye kullanılmasına dair mahkemece men kararı verilmesinin ilgili tespitimiz kapsamında uygun görülebileceği, tüketiciyi tercihlerini değiştirmek zorunda bırakmak suretiyle şirketlerini muhtemel kazançtan mahrum bırakan tüm eylem ve uygulamalara son verilmesinin hakkaniyete uygun olacağı, davacının ticari defterlerinin incelemesinde 2017- 2019 seneleri arasında cirosunda bir düşüş meydana geldiği ancak tek başına davacının ciro kaybına davalının eylemlerinin mi yoksa ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durum, davacı yanca ilgili AVM’ ye yapılan yatırımlarda yapılan ticari değişiklik sonucuna varacak yönetimsel kararlar, işçi çıkarma, ticari markanın bir sebeple tüketici nezdinde algısında seyredebilen değişiklikler, avmde yeni yemek restoranlarının açılması, restoran payının düşmesi, bir önceki seneye göre tüketicinin alım kararını etkileyebilecek zam oranlarının uygulanması, maliyetlerinin artması vs. maliyet politikalarının hususunun tüketiciye son fiyatlandırmada yansıtılmış olması gibi etkenlerin de ciro kaybının ve müşterinin alandaki diğer restoranları tercih etme sebebi olabileceği açık olduğundan, bu sebeple, davalının da ticari defterleri üzerinde yıl bazında paralel karlılık oranlarının incelenmesi, aynı yıllarda avmde restoran sayısi ve bu restoranların tüketici tercihindeki yüzdesi ve önceliğine dair hakim durum-pay yüzdesi araştırmasının dava dışı şirketlerden sorularak yapılması, ve yukarıda örnek olarak sayılan davacının işletmesel kararlarına dair davacının ayrıca dosyaya ek bilgi ve belge sunması halinde tazminata dair gerekli belirlemelerin gerek kusur gerekse illiyet bağının tam tesisi için yapılabileceği…” sonuç ve kanaatine varıldığı bildirilmiştir.
Nitelikli hesap uzmanı bilirkişi 02/04/2021 tarihli ayrık raporunda özetle; “…davacı ile ihbar olunan … AVM arasında mün’akit kira sözleşmesi ile davacının, ortak alanların bazı bölümlerinin kiralayan tarafından üçüncü kişilere kiralanması hakkını saklı tutmasını kabul ve bazı alanların ticari ve ticari olmayan amaçlara tahsisi ve kiralanmasına muvafakat edeceğini beyan ve taahhüt ettiği, bu bağlamda ihbar olunan kiraya veren … AVM’nin davalı kiracıya sınırlı sayıda masaya servis açması için tahsis yaptığı ve ortak alanların davalı tarafından haksız işgalinin söz konusu olmadığının anlaşıldığı, yerinde yapılan incelemelerde; davacıya ait işletmelerin hem sağ hem de sol koridorda bulunduğu, her iki koridorda da müşterilerin kullanımına uygun masa ve sandalyelerin bulunduğu, davacının işletmesi olan …KING ile davalının işletmesi olan …’in koridorun aynı tarafında olduğu ve her iki koridorda da tek tip masa ve sandalyelerin bulunduğu, davacıya ait diğer işletmelerin ise karşı koridorda bulunduğu, davacı işletmelerinin fast food tarzı üretim ve hizmet vermekte olduğu, davalının ise restoran tarzında porselen tabak, metal çatal, kaşık ve diğer servis malzemeleriyle hizmet verdiği, davalı işletmesi tarafından kullanılabilecek herhangi bir saldırgan satış yöntemi unsuruna (sindirme, zorlama ve aşırı etki unsurları) rastlanılmadığı, bu nedenle TTK m. 55/8’de düzenlendiği şekilde haksız rekabetin oluşmadığı, davacının dosyaya sunduğu tablolarda her dört restoranın da cirolarının 2017, 2018, 2019 yıllarında bir önceki yıla göre artış gösterdiği, buna göre fiş sayılarında da davacıdan kaynaklı ciddi bir azalma görülmediği, dosya kapsamındaki mevcut delil durumuna göre somut veri olmadığı için davacının haksız rekabet kaynaklı zarar iddiasının hesaplanmasının mümkün olmadığına dair tespitlerini ve heyetin diğer üyeleri tarafından hazırlanan rapordaki değerlendirmelere katılmadığı…” yönünde ayrık raporunu sunduğunu bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı bünyesindeki bir kısım işletme ile davalının … İstanbul Alışveriş ve Yaşam Merkezi isimli AVM’ nin yemek katında faaliyette bulunduğu hususunda bir ihtilaf bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacı bünyesindeki işletmeler ile aynı yemek katında ticari faaliyet yürüten davalının, AVM ortak katında kiracıların kullanımı için ayrılan ortak alanı kendi menfaatine olacak ve davacı bünyesindeki işletmeler için haksız rekabet teşkil edecek tarzda kullanıp kullanmadığı, bunun önlenmesi ile eylemin tazminatı gerektirip gerektirmediği hususlarındadır. Bunun tespiti için dava konusu yerde keşif yapılmış ve bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi heyeti davalının kendi reklamını içerir masa ve sandalye giydirmeleri ile diğer separatörlerin kullanılmasının haksız rekabet teşkil edeceği ve bunun men’ine karar verilebileceği; ayrık bilirkişi raporunda ise haksız rekabet koşullarının oluşmadığı belirtilmiştir. Mahkememizce yapılan değerlendirmede özellikle AVM yemek katındaki ortak alanın dilediği gibi kullanımının ihbar olunan … AVM’ ye ait olduğu, AVM yönetiminin bu alan üzerinde istediği gibi tasarrufta bulunabileceği, bu hususun AVM yönetimi ile kiracılar arasında akdedilen kira sözleşmesinde açıkça kararlaştırıldığı, haksız işgalin varlığından söz edilemeyeceği ve haksız rekabetin koşullarının oluşmadığı şeklindeki yerinde tespitler nedeni ile ayrık bilirkişi raporu benimsenmiş ve hüküm kurmaya elverişli kabul edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan rapora ise itibar edilmemiştir. Gerçekten de davacı ile ihbar olunan…AVM arasında mün’akit kira sözleşmesi ile davacı, ortak alanların bazı bölümlerinin kiralayan tarafından üçüncü kişilere kiralanması hakkını saklı tutmasını kabul ve bazı alanların ticari ve ticari olmayan amaçlara tahsisi ve kiralanmasına muvafakat edeceğini beyan ve taahhüt etmiştir. Bahsedilen durum ihbar olunan AVM yönetiminin de kabulünde olmakla tahsisatın tasarruf hakkı çerçevesinde davalıya sağlandığı bildirilmiştir. Davalıya yapılan bu tahsisat sınırlı bir alanı kapsamakla özellikle davacı işletmesindeki bir kısım yemek restaurantının davalı ile aynı koridorda dahi olmayıp karşı koridorda olmaları, bu tahsisatın bu işletmelerin kullanım hakkını ve müşteri portföyünü olumsuz yönde etkilemesi mümkün olmadığı, tüm bunlara göre TTK 55 ve devamı maddelerinde düzenlenen haksız rekabetin koşullarının oluşmadığı değerlendirilmiştir. Açıklanan nedenlerle davacının haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve meni ile maddi, manevi tazminat taleplerinin ayrı ayrı reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının haksız rekabetin önlenmesi, meni ve maddi ile manevi tazminat taleplerini içerir davasının REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30 TL harcın başlangıçta alınan 1.195,43 TL den mahsubu ile bakiye kalan 1.136,13 TL nin kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00 TL nin davacıdan alınarak Hazineye irat kaydına,
5-Maddi tazminat talepli dava yönünden davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Manevi tazminat talepli dava yönünden davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden A.A.Ü.T gereğince hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere karar verildi, verilen karar usulen okundu anlatıldı.
25/11/2021

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır