Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1217 E. 2023/418 K. 05.06.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1217 Esas
KARAR NO : 2023/418 Karar

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 07/11/2019
KARAR TARİHİ : 05/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin 07/11/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; Keşidecisi…Ltd. Şti olan … Ertuğrulgazi/Bursa şubesi hesabından keşide edilen 06/09/2019 tarihli, 13.150,00-TL meblağlı, …nolu çekin, lehtar…Koll. Şti. Tarfından davacı … Anonim Şirketi ‘ne ciro edildiğini, müvekkilinin bu çeki …A.Ş. Lehine ciro ederek kargo yoluyla…A.Ş.’ye gönderdiğini, 29/05/2019 günü… Kargo dağıtım elemanının evrak çantasının çalınmasından dolayı çekin kaybolduğunu, Kaybolan/çalınan çekte son meşru hamilin davacı … A.Ş. Olduğunu, çekin kayıp ve çalınmış olduğuna ilişkin …kargo şirketinni yazısı ve elemanlarının karakol ifadeleri ve kayıp evraklara ilişkin dağıtım listesinin mevcut olduğunu, çekin kaybolduğundan nedenle taraflarından İzmir… Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında çek iptali davası açıldığını, ve ödeme yasağı konulduğunu, çalınan/kaybolan çekin …Faktoring AŞ. tarafından takasa konduğunu ve … tarafından çekin arkasına İzmir …As. Tic. Mah.’nin 30.07.2019 tarih ve … sayılı ödeme yasağı kararı gereğince çek hakkında herhangi bir işlem yapılmayarak iade edilmiştir” şerhi konduğunu, ödeme yasağı kararına rağmen davalı …Faktoring A.Ş. İstanbul…icra Müd.nün … sayılı dosyasında icra takibi başlattınığı ve davacı dahil tüm cirantaların araçlarına ve banka hesaplarına ihtiyati haciz koydurduğunu, icra takibine konan çekin arkasındaki cirolar incelendiğinde ciro silsilesinin kopuk olduğunun görüleceğini, çekin arkası incelendiğinde davacı…A.Ş. çeki…makine AŞ. lehine ciro etmiş olmasına rağmen çekin arkasında …makine AŞ. adına herhangi bir cironun olmadığının görüldüğünü, müştekinin cirosundan sonra …Ltd.Şti. …ve … Faktoring A.Ş. ciroları yer aldığını, çekin arkasındaki firmaların ilişkilerini bilme imkanlarının olmadığını, ancak davacının kendisinden sonra cirosu olan firmalarla bir ticari ilişkisi olmadığını, …Faktoring AŞ. İstanbul …As.Tic.mah nin (… D,İş. sayılı dosya) verdiği ihtiyati haciz kararına istinaden İstanbul … İcra Müd.nün … sayılı dosyasından haciz işlemi başlatıldığını ve taraflara ödeme emri gönderildiğini, davacı firmanın araçlarına ve banka hesaplarına haciz konulduğunu, keşideci ve lehtarın da hesaplarına, araçlarına haciz konduğunu, ihtiyati haciz kararına taraflarında itiraz edildiğini, İstanbul …ATM. itirazımızın duruşmalı incelenmesine karar verdiğini, …Faktoring çekin lehtarı olduğundan bahisle ödeme yasağı koyan İzmir…ATM’ye başvurarak çekin kendisinde olduğunu ve yetkili hamil olarak çekten dolayı icra takibini başlattığını beyan ettiğini, … Faktoring A.Ş.’nin bu beyanı üzerine İzmir …ATM çekin istirdadı davasını açmak üzere taraflarına süre verdiğini, İstanbul …ATM’ye açtıkları çek istirdadı davası davanın, arabulucuya başvurmadan açılmış olması nedeniyle usulden reddedildiğini, ödeme yasağı konmuş çeke ilişkin gönderilen (15,313.13 TL meblağı) ödeme emrinin ve takibin iptali için İstanbul …İcra Hukuk mahkemesinde (… E) açtıkları itiraz davasınında henüz sonuçlanmadığını, … A.Ş.nin talebi üzerine davacı şirketin bazı araçları hakkında yakalama kararı çıkarıldığını ve müvekkil şirketin bir aracı trafikten men edildiğini, … vekili ile yapılan görüşmeler sonucu araçlara ilişkin yakalama kararı kaldırıldığını, araçlar ve banka hesapları üzerindeki hacizin devam ettiğini, davacı bu çalıntı çekten dolayı birçok dava açmak zorunda kaldığı gibi araçların yakalanmasının kaldırılması için masraf yapmış ve haciz nedeniyle mağduriyeti devam ettiğini, davacı, çalıntı/ kaybolmuş çekin arkasını ciro ederek kullanan ve işleme koyan kişi ve şirketler hakkında ayrıca suç duyurusunda bulunduğunu, müvekkilin rızası dışında elinden çıkan ve ciro silsilesi kopuk çekten dolayı davalılarla herhangi bir ticari ilişkisi ve borcu olmadığını, söz konusu çekten dolayı davalılara borçlu olmadığımızın tespitine, çekin meşru hamil olan davacıya teslimine, icra takibinin iptaline karar verilmesini, mahkeme tarafından ödeme yasağı kararı konmuş çeki ciro eden ve kullanan davalıların kötü niyetli olmalarından dolayı en az %20 kötüniyet tazminatı ödemeye mahkum edilmesini, telafisi imkansız zararların doğmaması ve hak kaybının önlenmesi bakımından mağduriyetin giderilmesi için teminatsız olarak takibin durdurulmasına, veya davalılara ödenmemek kaydıyla mahkemenin taktir edeceği teminat karşılığında takibin durdurulmasına ve hacizlerin kaldırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı … vekilinin 06/12/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı şirket, cirantası olduğu … Bankası A.Ş. Ertuğrul/Bursa Şubesi’ne ait, 06.09.2019 tarihli, 13.150,00-TL bedelli, … seri numaralı dava konusu çekin, 29.05.2019 tarihinde, dava dışı cirantaya gönderilmek üzere kargoya teslim edildiğini ve ilgili çekin kargo şirket çalışanının evrak çantasından çalındığını iddia ederek, anılan çekten ötürü borçlu olmadığının tespiti talebi ile huzurdaki davayı açmış ve ihtiyati tedbir talep ettiğini, tedbir talebinin kabulü ile %20 teminat mukabilinde icra dosyasındaki paranın alacaklıya ödenmemesine yönelik ihtiyati tedbir kararı verildiğini, haksız, hukuki mesnetten yoksun ve kötüniyetli davanın, izaha çalışacağımız nedenlerle reddi ve davacının, tedbir talebinin kabulüne ilişkin hukuka aykırı ara karardan rücu edilerek, ihtiyati tedbir kararının kaldırılması gerektiğini, müvekkili çeki geçerli bir faktoring ilişkisine istinaden, alacağın varlığını fatura ile tevsik etmek suretiyle son cirantadan iktisap ettiğini, çekin iyiniyetli meşru hamili olduğunu, Faktoring işleminin yapıldığı 29.05.2019 tarihi itibari ile bankalara bildirilmiş bir ödemeden men kararı bulunmadığını, dava konusu çeki, dayanağını teşkil eden alacağı fatura ile tevsik etmek sureti ile devralan müvekkili, yasadan kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi karşısında, iyiniyetli meşru hamili olduğunu, dava konusu edilen 06.09.2019 tarihli, 13.150,00-TL bedelli,…seri numaralı çek, müvekkil şirket ile… Nakliyat – … arasında yapılan 29.05.2019 tarihli faktoring işlemine istinaden müvekkili şirkete devredildiğini, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve müvekkilin çekin iktisabında kötüniyetli veya ağır kusurlu olduğunu ispat edemeyen davacının davasının reddi gerektiğini, bu nedenlerle; tedbir kararına yönelik itirazlarının kabulü ile şartları oluşmayan ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, davacının haksız, hukuki mesnetten yoksun ve kötüniyetli davasının reddine, ihtiyati tedbir kararının uygulandığı gözetilerek davacı aleyhine dava değerinin %20’sinden az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine karar verilerek, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı …vekilinin 06/02/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı takip konusu …Ertuğrulgazi/ Bursa Şubesi 13.150,00- TL bedelli 06/09/2019 keşide tarihli … numaralı çek davalı müvekkilin sahte imzası kullanılarak ciro edildiğini, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası ile müvekkilim aleyhine açılan işbu icra takibine ilişkin “imzaya itiraz” davası taraflarınca açıldığını, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi davalı müvekkili şirket yönünden takibin tedbiren durdurulmasına kararı verdiğini, aynı zamanda müvekkili aleyhine dava konusu takip dışında sahte kaşe ve imzası kullanılarak ciro edildiğini, birçok çekten kaynaklı icra takipleri başlatıldığını, bu takipler dolayısı ile de taraflarınca hepsi için ayrı ayrı imzaya itiraz davaları açılmış aynı zamanda cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, İstanbul … İcra Müdürlüğünün …E sayılı dosyasında davalı müvekkilinde borçlu sıfatında olup sahte kaşe ve imzası kullanılarak takip konusu çek cirolandığı için davalı müvekkilinde somut olayda mağdur konumda olduğunu, müvekkilinin kendinden önceki ve sonraki cirantalar ile herhangi bir ticari ilişkisi bulunmadığını, bu nedenlerle; İhtiyatî tedbirin kaldırılmasına karar verilmesini, hukuki dayanaktan yoksun işbu davanın davalı müvekkil yönünden reddine karar verilerek, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı…’a usulüne uygun dava dilekçesi ve duruşma günü tebliğ edilmiş, davalının cevap vermediği ve duruşmalara katılmadığı anlaşıldı.
DELİLLER:
-İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası Uyap kayıtları,
-İstanbul … Asliye Ticaret Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyasının UYAP kayıtları,
-İstanbul … İcra müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası Uyap kayıtları,
-İstanbul ATK Fizik İhtisas Dairesinin … tarihli 124497 sayılı raporu,
-…CBS’nin … Soruşturma sayılı dosyasının Uyap kayıtları,
-Mali Müşavir Bilirkişi…’ın 20/04/2021 tarihli bilirkişi raporu,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Yapılan yargılama, toplanılan deliller ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; dava, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasına konu edilen kıymetli evrak nedeniyle davacının davalılara borçlu olup olmadığının tespiti ile çek istirdadına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Somut olayda; İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyasındaki kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla ilamsız takip dosyasında, takibin kambiyo senedi niteliğinde olan 06/09/2019 keşide tarihli 13.150,00TL tutarlı çeke dayandığı, davacının iddiasının takibe konu bu çeki … Makine A.Ş. lehine ciro ederek kargo yoluyla … A.Ş.’ye gönderdiği, 29/05/2019 günü …Kargo dağıtım elemanının evrak çantasının çalınmasından dolayı çekin kaybolduğu, kaybolan/çalınan bu çekte son meşru hamilin davacı … A.Ş. Olduğu, hatta davacının çekin kaybolması sebebiyle İzmir… Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında çek iptali davası açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı ve davacıdan sonra gelen davalı cirantalar arasında ticari ilişki bulunup bulunmadığı hususunda mahkememizce resen görevlendirilen mali müşavir bilirkişi İpek Kılınç marifetiyle hazırlanan 20/04/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “… Davacının 2019 yılı ticari defterlerinin, lehine delil niteliğinin olduğu, Davacı…A.Ş. nin 2019 yılındaki alım ve satımlarını gösteren BA/BS formlarında dava konusu çekte ciro silsilesinde olan …Ltd Şti ile herhangi bir kayıt görülmediği, Davacı tarafin ticari defterlerinde davalı …Ltd Şti , da diğer davalı … A.Ş.arasında herhangi bir ticari ilişki görülmediği, Dava konusu çekin ciro silsilesinin…A.Ş.- …Tekstil Ltd Şti- … Nakliyat- … A.Ş. şeklinde olduğu, Davalı …Ltd Şti ile ciro silsilesinde olan… Nakliyat arasında ticari ilişki tespit edilmediği ,davalı …il Ltd Şti nin 2019 ticari defterlerinde dava konusu çekin muhasebe kaydı görülmediği, Davalı … A.Ş. ile davalı … arasında dava konusu çekten dolayı ticari ilişki olduğu, Davalı … A.Ş. ile davalı … ile 29.05.2019 tarihinde Faktoring Sözleşmesinin imzalandığı, Alacak Bildirim Formunda belirtilen dava konusu çekin devrinde davalı … — … ın 27.05.2019 tarihinde diğer davalı…Ltd. Şti ye 14.160 TL ( KDV dahil ) fatura kestiği, İlgili faturaya istinaden davalı …Tic.Ltd Şti in diğer davalı … Nakliyat-… dan — tarafına kesilen 27.05.2019 tarihli Kdv dahil 14.160 TL olan faturayı Mayıs 2019 tarihinde ba formunda bildirmiş olması gerektiği ancak davalı …Ltd Şti in 2019 yılı BA formlarında diğer davalı … ile ilgili kayıt görülmediği, Sayın Mahkemenin olmakla birlikte davacı …Tic.A.Ş.nin ticari defterlerinde davalılar ile ticari ilişkiye ait belge kayıt görülmediği…” sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bunun yanında davalı … Ltd. Şti’nin, dava konusu kıymetli evrak üzerinde yer alan cirosunda bulunan imzanın şirket yetkilisine ait olmadığını beyan ettiğinden, bunun tespiti için mahkememiz huzurunda talimat mahkemesi vasıtasıyla şirket yetkilisinin imza örnekleri alınmış, bunun yanında ilgili banka ve kamu kuruluşlarından getirtilen imza örnekleri ile birlikte dava konusu çekteki imzanın davalı şirket yetkilisine ait olup olmadığının tespiti için imza incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
İstanbul ATK Fizik İhtisas Dairesinin 23/01/2023 tarihli …sayılı raporunda özetle: “..İnceleme konusu arka yüzde “…tekstil gıda turizm san. tic. ltd. şti.” kaşe izi üzerine atılı ciro imzası ıslak mürekkepli kalem kullanılarak el vasıtasıyla atılmış imza olmayıp kaşe ile oluşturulmuş olduğu, dolayısıyla söz konusu imzanın aidiyeti hususunda değerlendirme yapılamadığı..” yönünde kanaat bildirilmiştir.
Aynı davalının İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesi’nin…Esas sayılı dosyasında da dava konusu çek üzerindeki imzaya itiraz etmesi üzerine mahkemesince grafoloji alanında uzman bilirkişi aracılığıyla yapılan inceleme sonucunda benimsenen bilirkişi raporunda da, takip dayanağı kambiyo senedi altındaki imzanın takip borçlusu şirket yetkililerinin eli ürünü olmadığı sabit bulunmuş ve mahkememizce alınan ATK raporunu destekler nitelikte olduğu sonucuna varılmıştır.
Davalı faktoring şirketine kıymetli evrak üzerinde birden fazla ciro olması halinde tek tek bütün cirantalar hakkında istihbarat araştırması yapmak yükümlülüğü yüklenemez ise de kendisi ile faktoring ilişkisi kuran ve fatura ile kıymetli evrakı kendisine sunan fatura alacaklısı görünen ile fatura borçlusu hakkında araştırma yapması gerekir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’ nin 30/06/2020 tarih … Esas, 2020/3330 Esas sayılı kararı da aynı yöndedir. Nitekim davalı faktoring şirketi, çok basit şekilde senet borçlusu olarak görünen davacı ve davalılara ulaşabilecek, çekin teyidini sağlayabilecek ve bu yolla çekin kayıp olduğunu öğrenebilecekken bu yükümlülüğünü yerine getirmemiştir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı şirketin cirosunun şirkete ait olmadığı bilirkişi raporu ile sabit olduğundan davalılara karşı borçlu olmadığına karar verilmiş, bunun yanında davalı Faktoring şirketinin yetkili hamil olmaması ortaya çıktığından davacının davasının kabulüne, dava konusu çekin istirdatına, davalı Faktoring şirketinin ise kötü niyeti ispatlanamadığından davacının bu davalı yönünden isteminin reddine, ancak davalı …davalı …şirketinden sonraki ilk ciranta olup imzanın şirkete ait olmadığını bilen olması ve aralarında ticari ilişki de bulunmaması nedeniyle bu davalının kötü niyetle haksız bir şekilde senedi tahsil etmeye çalıştığı, davacı zararına hareket ettiği anlaşılmakla takdiren %20 oranında kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine karar vermek gerekmiş, davalı …yönünden yargılama giderlerine hükmedilmemesine kara verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tesis etmek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-)Davanın KABULÜ ile;
Davacının İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra dosyasında ve buna dayanak 06/09/2019 keşide tarihli 13.150,00TL bedelli, … nolu çek nedeni ile davalılara BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, davacı adına başlatılan takibin iptaline, davaya konu mezkur çekin istirdatı ile davalı … A.Ş’den alınarak davacıya verilmesine,
2-)Davalı…’ın kötüniyeti sabit olduğundan %20 oranında hesaplanan 2.630,00TL kötüniyet tazminatının davalı…’tan alınarak davacıya verilmesine,
3-)Alınması gereken 1.046,03TL harçtan peşin alınan 261,51TL peşin harcın mahsubu ile bakiye 784,52TL harcın davalılar… ve … den müteselsilen tahsili ile Hazineye irat kaydına,
4-)Davacı tarafça yapılan 44,40TL başvuru harcı, 261,51TL peşin harç, 800,00TL bilirkişi ücreti, 1.325,18TL tebligat ve posta masrafından oluşan toplam 2.431,09TL yargılama giderinin davalılar… ve … den müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Davacı yargılamada kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden AAÜT’ne göre tespit olunan 9.200,00TL vekalet ücretinin davalılar… ve … den müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-)Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
7-)Arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL nin davalılar… ve … den müteselsilen tahsili ile Hazineye irat kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/06/2023

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır