Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1216 E. 2021/527 K. 13.07.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1216 Esas
KARAR NO : 2021/527
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/11/2019
KARAR TARİHİ : 13/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
A. Tarafların Talepleri
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında eser sözleşmesi gereği müvekkilinin … A.Ş. İdaresi ve … A.Ş. İşsahipliği altındaki … Projesi … Etabı, … İşini yapmayı yüklendiğini, müvekkilinin sözleşme gereği yükleniminde bulunan işi eksiksiz ifa ettiğini ve davalı şirkete teslim etmesine rağmen davalı şirket dava konusu iş kapsamında bulunan bakiye 32.036,73 TL cari hesap borcunu müvekkil şirketine ödemediğini, taraflar arasında bulunan 23.01.2019 tarihli cari hesap mutabakat mektubuna göre müvekkilinin 32.036,73 TL cari hesap alacağının bulunduğunu, davalı şirket tarafından da yazılı olarak kabul edildiğini, müvekkili tarafından huzurdaki dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulduğunu ancak anlaşma sağlanamadığını, bu nedenlerle cari hesap olan 32.000,00 TL hesap alacağının mutabakat tarihi olan 23.01.2019 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı şirketten tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında imzalanan sözleşmeye göre kesin teminat başlıklı 5.1. Maddesinde yer alan düzenlemeye göre “iş bu sözleşmeye konu kesin teminat bedeli alt yüklenici nin iş bu sözleşme kapsamındaki doğrudan ya da dolaylı tüm yüklülüklerinin teminatını teşkil etmek üzere madde 4 de belirtilen sözleşme bedelinin %10 u tutarında olup alt yüklenci sözleşme toplam bedelinin %10 u olarak hesap edilen miktara eşit gayrikabili rüu herhangi bir kanunui merasime protesto çekilmesine veya üçüncü kişilerin iznini almaya gerek olmaksızın her türlü defi itirazdan ari olarak kayıtsız şartsız ilk yazılı talepte ödemeli kesin kati banka teminat mektubunu iş bu sözleşmenin imzalanması ile birlikte müteahhite verecektir.” maddesinin yer aldığını, sözleşme bedeli 1.150.092,00 TL olduğunu, müvekkiline verilmesi gereken teminat mektubu tutarının 115.000,00 TL olduğunu, sözleşmesinin imzalanması ile birlikte müvekkilini 57,505,00 TL tutarındaki teminat mektubu verildiğini, iş bu teminat mektubunun da süresinin 31.10.2019 tarihinde sona erdiğini, müvekkilinin elinde herhangi bir teminat bulunmadığını, sözleşmenini kesin teminat başlıklı 5.1 maddesi gereği … Noterliği aracılığı ihtarname keşide ettiklerini, ihtarname ile davacı tarafın 15 günlük süre içerisinde teminat mektubu vermediğini, sözleşme maddesine uygun olarak cari hesaptan doğan alacak üzerine bloke konulduğunu sözleşme hükümleri yerine geldiğinde cari hesap üzerine konulan blokenin kaldırılacağını, bu nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
B.Uyuşmazlık, Deliller, Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Huzurdaki Dava alacak davasıdır. Uyuşmazlık davacı ile davalı arasındaki ticari nitelikli eser sözleşmesi kaynaklı olarak davacının davalıdan alacağının bulunup bulunmadığı, sözleşmeye göre davalı tarafın davacının alacağını teminat olarak bulundurup bulunduramayacağı, alacağın muaccel hale gelip gelmediği, faize esas temerrüt oluşup oluşmadığı hususlarında toplanmaktadır.
Dilekçeler aşaması tamamlanmakla mahkememizin ön inceleme duruşmasında dava şartları ve ilk itirazlar incelenmiştir. Dava şartlarına ilişkin eksik ve incelenmesi gereken ilk itiraz bulunmadığı anlaşıldıktan sonra tarafların sulh olma imkanı bulunmadığından uyuşmazlık noktaları belirlenip tahkikat aşamasına geçilmiş, deliller toplanıp keşif yapılmış, sonrasında bilirkişi raporu alınmak suretiyle sonuca gidilmiştir.
Mahkememizce resen görevlendirilen mali müşavir bilirkişi … marifetiyle hazırlanan 21/09/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “davacı şirketin TTK göre tutulması gereken ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin mevcut olduğunu, yevmiye defterlerinin kapanış tasdikini yasal süresi içerisinde yaptırdığını, davacı lehine delil olma özelliğini taşıdığını, davacı şirket defter ve belgelerine göre dava tarihi itibari ile davacının davalıdan 32.036,73 TL alacaklı olduğunu, davalı şirketin TTK göre tutulması gereken ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin mevcut olduğunu, yevmiye defterlerinin kapanış tasdikini yasal süresi içerisinde yaptırdığını, davalı lehine delil olma özelliğini taşıdığını, davalı şirket defter ve belgelerine göre dava tarihi itibari ile davalını davacıya 32.036,73 TL borçlu olduğunu ve bu borcun alınan depozito ve teminatlar hesabına takip edildiğini, taraflar arasında dava konusu olan tutarın defter belge ve kayıtlarına istinaden mutabık olunduğunu, taraflar arasında yapılan sözleşmeye göre sözleşme bedelinin %10luk kısmını mektup olarak davacı tarafından davalıya verilmediğini, kesin kabulün henüz yapılmadığını, bu nedenle davalının bakiye alacağını alınan depozito ve teminatlar hesabında beklettiğini, ” mütalaa etmiştir.
Mahkememizce bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş davacı taraf 11/10/2020 tarihli dilekçe ile davacının toplam 315.000,00 TL bedelli öekleri teminat olarak verdiğini, davalı şirket tarafından dava aşamasından önceye değin teminat mektubu süresi uzatılmaısnın talep edilmediğini, dava aşamasında ise teminat istenerek dava konusu alacağa bloke koyulmasının kötüniyetli olduğunu, davalının süresinde ayıp ihbarı yapmayarak teslim edilen işi kabul etmiş olduğunu, kesin kabul işlemlerinin yapılmamasında davacının bir kabahatinin bulunmadığını, davalının kesin kabul yapmamasının kendi sorumluluğunda olduğunu, davacının yükümlülükleri yerine getirdiğini, davalının üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini, kesin kabul şartlarının oluşup oluşmadığını mahkemenin tespit etmesi gerektiğini ifade ederek rapora itiraz etmiştir. Davalı taraf 29/09/2020 tarihli dilekçe ile bilirkişinin kendi haklılıklarını tespit ettiğini ifade ederek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce ana yüklenici … AŞ’ye müzekkere yazılarak dava konusu işe ilişkin kesin kabul yapılıp yapılmadığı sorulmuş, Mahkememize sunulan 05/01/2021 tarihli dilekçeyle kesin kabul işlemlerinin henüz yapılmadığı bildirilmiştir.
Tarafların hazır bulunduğu duruşmada ara karar ile sözleşmeler hukukunda uzman bir nitelikli hesap uzmanı, üstyapı konusunda hakediş düzenlemeyi de bilen bir inşaat mühendisi ve ahşap işleri konusunda uzman bir mimar olmak üzere bilirkişi heyeti oluşturularak 02/04/2021 günü saat 14:00′ da keşfen inceleme yapılmasına karar verilmiştir. Belirlenen gün ve saatte keşif mahalinde davalı ve davacı temsilcilerinin hazır bulunmasıyla keşif icra edilmiş, keşif mahallinin … Projesi, … olduğu anlaşılmıştır.
Keşif mahali gezildikten ve keşfe dair gerekli incelemeler yapılmıştır.
Mahkememizce resen görevlendirilen Mimar bilirkişi … , İnşaat Mühendisi bilirkişi … ve Nitelikli Hesap Uzmanı bilirkişi … marifetiyle 25/05/2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; dava konusu işin tamamlanmış olduğunu ve sitede tüm dairelerin kullanılmakta olduğunu, taraflar arasında 10.09.2018 tarihinde dava konusu işle ilgili geçici kabulün yapıldığını, sözleşmeye göre kesin kabul tarihinin 10.09.2020 olması gerektiğini, dava açılış tarihini 06.11.2019 olduğu dikkate alındığında sözleşmenin kesin kabul ile ilgili zaman şartının sağlanamadığını, davacını kesin kabul işlemleri yönünden temin etmesi gereken belge olarak sözleşme gereği işin geçici kabulünden 24 ay sonra kesin kabul yapılması için yazılı talepte bulunmasının gerektiğini, bu tarihin de 10.09.2020 olduğunu, davalı tarafın asıl işverene karşı yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği konusu ile ilgili değerlendirme yapmak için dava dosyası içinde o konuyla ilgili belgelerin olmadığını, ancak keşif tarihinde sitenin tüm dairelerinin kullanılmakta olduğun, gerek çere peyzaj işleri gerek çocuk parkları ve gezinti alanları ile sitenin tam yaşam düzeninde olduğunu, … numaralı ve 57.505 TL bedelli olan teminat mektubunun 30.10.2017 tarihinde sona erdiğini, … numaralı ve 57.505 TL bedelli olan diğer teminat mektubunun 30.10.2019 tarihinde sona erdiğini, sözleşmede eksik teminat durumunda davalın davacıya yazılı bir bildirim göndererek 15 günlük süre içerisinde eksikliği tamamlamadığı durumda davacıya ait bütün hak ve alakalara bloke koymak hakkı bulunduğunu, kesin kabul tarihinin 10.09.2020 olması ve banka teminat mektuplarının sürelerinin geçmesi sebebiyle davalı tarafından konulan blokenin sözleşme hükümlerine uygun olduğunu,” mütalaa etmişlerdir.
Mahkememizce bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş davacı taraf 15/06//2021 tarihli dilekçe ile kesin kabul yapılmasına engel bir durumun bulunmadığını, bilirkişi tarafından esas alınan kesin kabul tarihleri esas alınsa dahi 10/09/2020 tarihi itibariyle kesin kabul yapılması gerektiğini, davacıya bildirilmiş herhangi bir eksik veya ayıp bulunmadığını, davacının bu yönde bir iddiasının da bulunmadığını, davacının sözleşme ile yüklendiği tüm edimleri ifa ettiğini, teminata bloke konulmasının mümkün olmadığını, kesin kabul işlemlerinin yapılmamasında davacının bir kabahatinin bulunmadığını, davalının kesin kabul yapmamasının kendi sorumluluğunda olduğunu, davacının yükümlülükleri yerine getirdiğini, davalının üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediğini ifade ederek rapora itiraz etmiştir. Davalı taraf 15/06/2021 tarihli dilekçe ile davacının muaccel olmayan bir alacak istediğini, davalının sözleşmeyle kendisine tanına bir hakkı kullandığını, bilirkişi tarafından teminata dair yapılan tespitlerin doğru olduğunu, bilirkişinin kendi haklılıklarını tespit ettiğini ifade ederek davanın reddini talep etmiştir.
Yapılan yargılama, toplanan deliller, tarafların dilekçe ve beyanları ile duruşma esnasındaki sözlü açıklamaları, hep birlikte değerlendirildiğinde, taraflar arasındaki ticari ilişkinin varlığına dair bir ihtilaf bulunmadığı anlaşılmaktadır. Esasen taraflar arasındaki alacağın miktarına dair de uyuşmazlık bulunmadığı anlaşılmaktadır. Uyuşmazlık davalı kurumca teminat hesabında tutulan bedelin davacıya ödenmesi gerekip gerekmediği, davacının dava tarihi itibariyle alacağının muaccel olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır.
Taraflar arasında 5… Projesi … Etabı (3 Nolu Parsel) D… Blok Banyo Dolap İşleri Sözleşmesi, bu sözleşmeye istinaden hazırlanan teknik şartnameler ve ekleri imzalanmıştır. Anılan sözleşmenin Kesin ve nakdi teminat başlıklı 5. Maddesine dikkat edildiğinde yüklenici davacının sözleşmenin yüzde onu miktarında teminat vermeyi taahhüt ettiği, bu teminatın sözleşmedeki eksik ve ayıplarından dolayı uğranılacak zararların teminatı olacağı, alınan teminatın yüzde ellisinin geçici kabulden sonra, diğer yarısının yarısının ise kesin kabul yapıldıktan sonra ödeneceği, bu ödmeenin kesin kabulün geçici kabulün yapılmasından 24 ay sonra yapılacağı, kesin teminatın kalan son çeyreğinin ise5 yıl boyunca davalı tarafın yedinde kalacağı kararlaştırılmıştır. Taraflar arasında sözleşmenin varlığı hususunda bir ihtilaf bulunmamaktadır.
Sözleşmede sözleşme bedeli olarak 1.150.092,00 TL+ KDV olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla davacı tarafça davalıya verilecek teminat miktarı 115.010,00 TL’dir. Belirlenen teminatın yarısına tekabül eden 57.505,00 TL’si geçici kabul yapıldıktan sonra ödenecek, kalan teminatın yarısına tekabül eden 28.752,50 TL ise geçici kabul yapıldıktan 24 ay sonra yapılacak kesin kabulden sonra ödenecek, diğer yarısı ise beş yıl sonra ödenecektir. Taraflar arasındaki işe dair geçici kabul 10.09.2018 tarihinde yapılmış olup sözleşmeye göre kesin kabul yapılması gereken tarih 10/09/2020 tarihidir. Dolayısıyla davacının 10/09/2018 tarihli geçici kabul yapılana değin 115.010,00 TL teminat bulundurmayı, 10.09.2020 tarihine değin 57.505,00 TL teminat bulundurmayı ve 10/09/2025 tarihine değin 28.752,50 TL teminat bulundurmayı taahhüt ettiği görülmektedir. Davacı tarafça sunulan … numaralı 57505,00 TL bedelli teminat mektubunun süresi 30/10/2017 tarihinde, … numaralı 57505,00 TL bedelli teminat mektubunun süresi 30/10/2019 tarihinde sona ermiştir. Dolayısıyla davacının sözleşme ile taahhüt ettiği teminat bedelini bulundurmadığı ve teminat yönünden temerrüde düştüğü açıktır. Sözleşmede kesin teminatta bir noksanlık bulunması halinde müteahhitin alt yükleniciye ait hak ve alacaklarda kesinti yapmak ve bloke koyma yetkisi bulunduğu kararlaştırılmıştır. Süresi sona eren teminat mektuplarının sürelerinin uzatılmaması ya da yerine yenilerinin ikame edilmemesi nedeniyle davalı tarafça davacıya ait alacağa bloke konulmasında sözleşmeye veya hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Her ne kadar karar tarihi itibariyle kesin kabul yapılması gereken tarih 10/09/2020 tarihi geçmiş ve davacının bulundurması gereken teminat bedeli 28.752,50 TL’ye düşmüş ise de her dava açıldığı tarihteki hukuki duruma göre değerlendirileceğinden ve dava tarihi itibariyle iade koşulları oluşmadığından mahkememizce aldırılan birbirini destekleyen, dosya kapsamına uygun, denetlenebilir bilirkişi raporları doğrultusunda ispat edilemeyen davanın tamamen reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE ,
2-Harçlar Yasasına göre alınması gereken 59,30 TL red karar harcının, davacıdan alınarak hazineye irat kaydına,
3-Yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.’ne göre 4.800,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından sarfedilen yargılama giderinin kendisi üzerinde bırakılmasına,
5-Kullanılmayan gider avansının hükmün kesinleşmesi halinde ödeyen tarafa iadesine,
6-Dava açılmadan evvel sonradan haksız çıkan taraftan alınmak üzere suç üstü ödeneğinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye irat kaydına dair,
Dair, tarafların yokluğunda gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 13/07/2021

Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.