Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 21. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/1146 E. 2021/81 K. 02.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1167 Esas
KARAR NO : 2021/106

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/10/2019
KARAR TARİHİ : 10/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dilekçesinde özetle ;Davalı ile Müvekkili arasında akdedilen 01.12.2014 tarihli ve 30.11.2019 tarihine kadar süreli …Satış ve Tedarik Anlaşması mucibince; Müvekkili Şirketin, Türkiye portföyünde bulunan her nevi madeni yağ, … ve özel … ürünlerini davalıya satmayı ve teslim etmeyi, davalının da bu ürünleri münhasıran davacı şirketten satın almayı, teslim almayı, taahhütlerini tam ve zamanında ifa etmeyi, davacıya olan borçlarını gününde ve tam olarak ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, anlaşma gereğince davacı şirket tarafından davalıya iskonto imkânı sağlandığını, anlaşmanın 2 no.lu Ek’inde yazılı Peşin İş Geliştirme Yatırım Protokolü gereğince davalıya verilen 500.000,00 TL tutarındaki kredi mukabilinde davalının, anılan protokolün 2.1.3 maddesindeki “tablo1”de açıklanan ve beher yıl için belirlenen asgari mal alım taahhüdünü eksiksiz olarak yerine getirmeyi kabul ve taahhüt ettiğini, borçlarının teminatı ve asgari mal alım taahhüdünün teminatı olarak anlaşma gereğince davacı şirkete 500.000,00 TL. bedelli banka teminat mektubu verdiğini, daha sonra davalıya ödenecek olan 500.000,00 TL den kalan tutar ve ıskontolar sebebiyle, taraflar arasında 01.12.2016 tarihli Ek Anlaşma aktedilerek; Asıl Anlaşmadaki peşin iş geliştirme desteği, satış ciro primi ve eksik satın alınan mal ücreti konulu hükümler ve davalının satın alma miktarı taahhütlerini içeren tablo revize edildiğini, böylece taraflar arasında 2014 tarihli Asıl Anlaşma mucibince ödenecek olan 500.000,00 TL primden kalan bakiye 402.000,00 TL prim olarak Ek Anlaşmada revize edildiğini, ayrıca 500.000,00 TL’lik teminat mektubu davalıya iade edildiğinden, bu kerre davalıdan, hem bakiye kredinin, hem de sözleşmeden doğan yükümlülüklerinin, asli ve fer’i tüm borçlarının ve asgari mal alım taahhüdünün teminatı olarak, 300.000,00 TL’lik yeni bir teminat mektubu alındığını, anlaşma gereğince davalının, 2016 yılı itibariyle toplamda 6.486 lt ürün alması gerekirken 6.983 lt, 2017 yılında 34.000 lt ürün alması gerekirken 17.384 lt, 2018 yılında 37.000 lt ürün alması gerekirken 23.613 lt ve 2019 yılında 39.000 lt ürün alması gerekirken hiç ürün almadığını, ayrıca toplamda 274.649,40 TL tutarında mal alımlarından doğan borçlarını da vadelerinde ödemediğini, bunun üzerine davalıya, Beyoğlu …Noterliğinden 08.05.2019 tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarname keşide edilerek fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak, o güne kadar tahakkuk eden 274.649,40 TL tutarındaki fatura bedelinin ödenmesi ve Anlaşma gereğince davalıya peşin iş geliştirme destek bedeli olarak 500.000,00 TL ödenmesine rağmen beher yıl için taahhüt edilen ürünler satın alınmadığından, eksik kalan ürünlerin alınması için 15 günlük süre tanındığını,, aksi takdirde sözleşmenin haklı nedenle feshi ile 2019 yılına ait eksik alım tonajı ile ilgili olarak hesaplanan ve ödenmesi gereken 246.428,27 TL’nin muaccel hale geleceği ve toplam eksik alımlardan kaynaklanan ödeme mükellefiyetinin ve fatura bedellerinin, işlemiş faizi ile birlikte tahsili için banka teminat mektubunun nakde çevrileceği ve her türlü yasal yola müracaat edileceği ihtar edildiğini, davalının bu ihtarnameye rağmen satın aldığı mal bedellerinden doğan borcunu ödemediği gibi, eksik alım taahhüdünü de telafi etmediğinden, Beyoğlu … Noterliğinden keşide edilen 21.06.2019 tarihli ve … yevmiye sayılı ihtarname ile; 274.649,40 TL. tutarındaki mal bedelinden doğan borcunun ve eksik alımları sebebiyle anlaşmanın 4.1 maddesi gereğince hesaplanmak suretiyle tahakkuk eden prim iade borcu olan 246.428,27 TL.nin, işlemiş 84.608,09 TL. faizi ile birlikte toplam 331.036,36 TL. olarak 7 gün içinde ödenmesi, bu borcu karşılayan miktarının teminat mektubundan tahsil edileceği, sözleşmenin feshedildiği ve bakiye alacak ile sözleşmenin süresinden evvel haklı nedenle feshi sebebiyle mahrum kalınan kârın faizi ile birlikte talep ve tahsili için yasal yollara müracaat edileceği ihtar edildiğini, davalının bu ikinci ihtara rağmen ödemesini yapmaması ve eksik ürün alımlarını gerçekleştirmemesi ve aldığı iş geliştirme destek bedelini iade etmemesi üzerine, davacı tarafından 300.000,00 TL bedelli banka teminat mektubu nakde çevrilerek, fatura bedelleri borcunun yanında davalının ödemesi gereken destek bedelinin 25.000,00 TL’sinin tahsil edildiğini, bakiye 305.685,76 TL. tutarındaki iş geliştirme destek primi ile sözleşmenin süresinden evvel haklı nedenle feshi sebebiyle bakiye süre için mahrum kalınan kârın da ödenmediğini, Protokolün 5.1 maddesi gereğince; anlaşmanın feshi durumunda Müvekkili Şirketin, dilerse vermiş olduğu Peşin İş Geliştirme Desteğinin tamamını veya fesih tarihi itibariyle kıstelyevm esasına göre hesaplanarak bulunacak bakiye kısmını geri talep edebileceğinin hüküm altına alındığını, protokolün 6.2 maddesinin 2. Paragrafı gereğince de; anlaşmanın sona ermesi halinde Müvekkilinin, uğrayacağı zarar veya mahrum kalacağı kârı talep hakkının saklı olduğunu, davalının, söz konusu taahhüdünden dolayı Müvekkilinin, doğan haklarını bir veya birden fazla kereler kullanmamış olmasının söz konusu haklardan feragat ettiği şeklinde yorumlanamayacağının da hüküm altına alındığını, Protokol gereğince davalıya 15 gün süre tanındığını ancak davalının edimini yerine getirmemesi nedeniyle sözleşmeyi feshetmek mecburiyetinde kaldığını, bu şekilde taraflar arasındaki anlaşmanın, normal hitam süresinden yaklaşık 5 ay 9 gün evvel sona erdiğinden, bakiye 5 ay 9 gün daha davalının işlettiği servise yapacağı madeni yağ ve diğer ürünlerin satışlarından elde edeceği kârdan davacının mahrum kaldığını ancak şimdilik bunun 500,00 TL’lik kısmını talep ettiğini, Arabuluculuk yoluna müracaat edilmiş ise de sonuç alınamadığını beyanla, davalının eksik alımları sebebiyle bakiye 305.685,76 TL iş geliştirme destek bedelinin ve anlaşma süresinin sonuna kadar davalının taahhüdüne göre hesaplanacak olan mahrum kalınan kârın şimdilik 500,00 TL kısmının en yüksek banka reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, yargılama giderleri ve ücreti vekaletinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevap vermemiştir.
Mahkememizce defter inceleme günü verilerek taraflara tebliğ edilmiş, davalı taraf kayıtlarını sunmamıştır.
Bilirkişi tarafından davacının kayıtları incelenerek rapor sunulmuştur.
Bilirkişi tarafından sunulan raporda; davacının destek bedeli alacağının 298.306,48TL kaldığını, ciro kaybı nedeniyle zararının 64.834,54Tl olduğunu, ancak davacının sunduğu verilere göre ciro kaybı hesaplandığında 573.195,00TL olacağını bildirmiştir.
Davacı taarfın sunduğu karlılık oranına ilişkin kayıtlar ve bilirkişi tarafından internetten tespit edilen oranlar arasında ciddi bir fark görülmüş, bilirkişinin dayandığı veriler yeterli görülmüş ve itirazlar kabul edilmemiştir.
Davalı vekilinin bilirkişi raporundan sonra imza inkarında bulunduğu 01.12.2016 tarihli Ek Anlaşma belgesine ilişkin imza incelemesi talebi, cevap süresinden sonra sunulan ve yargılamayı uzatmaya yönelik görülmüş, ayrıca her iki sözleşmedeki imza ve kaşeler benzer görülmüş, davalının savunmasına itibar edilmemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, taraflar arasında madeni yağ satış ve tedarik anlaşması uyarınca davalının yükümlülüğünü yerine getirmediğinden bahisle davalıya ödenen iş geliştirme destek bedeli ile mahrum kalınan kar dolayısıyla alacak istemine ilişkindir.
Davalının süresinde bir cevabı yoktur.
Davalının imza inkarı yargılamayı uzatmaya yönelik ve kötü niyetli görülmüş itibar edilmemiştir.
Bilirkişi tarafından yapılan hesaplama yöntemine, esas alınan verilere itibar edilmiş ve bilirkişi raporuna göre davacının, 298.306,48TL iş geliştirme için verdiği ödemeden kaynaklı bakiye alacağı kaldığı, ciro kaybı nedeniyle zararının 64.834,54Tl olduğu tespit edilmiştir.
Davacı taraf, iadesi gereken iş geliştirme bedeli ve ciro kaybı nedeniyle tazminat talebinde bulunurken faizin başlangıç tarihine belirtmediğinden, mahkememizce dava tarihi esas alınmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşme ve ek protokol, davacı ticari defterleri, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından; davalının sözleşme süresinden önce edimini yerine getirmeyi kestiği, ihtara rağmen ürün alımı ve borç ödemesi yapmadığı, bu nedenle davacı tarafça alınan 300.000,00TL bedelli teminat mektubu nakde çevrilerek davalının cari hesabına borç olarak kayıt edildiği, ek protokole göre davacının geri istemeye hakkı olan iş geliştirme bedelinin 298.306,48TL olduğu ve bunun davacıya iadesi gerektiği, ayrıca 2019 yılında eksik alınan ürün nedeniyle davacının mahrum kaldığı karın da sözleşmeye göre hesaplandığında 64.834,54 TL olacağı, ancak davacının bunun 500,00TL’lik kısmını talep ettiği ve fazlaya ilişkin hakkını saklı tuttuğu, talebin bu miktarlar yönünden kabulüne, geri kalan kısım yönünden reddine karar vermek gerektiği vicdani kanaat hasıl olmuş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM :
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile, iş geliştirme tazminatı olarak 298.306,48TL’nin ve kâr kaybı olarak fazlaya ilişkin davacının talep hakkı saklı kalmak kaydıyla talep gibi 500,00TL’nin dava tarihinden itibaren işleyen reeskont faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, geri kalan iş geliştirme tazminatı talebinin REDDİNE,
2-Kabul edilen dava değeri üzerinden hesaplanan 20.411,47 TL harçtan peşin alınan 5.228,89 TL’nin mahsubu ile bakiye 15.182,58 TL harcın davalıdan alınarak hazineye ödenmesine,
3-Zorunlu Arabuluculuk başvurusu nedeniyle harcanan 1.320,00TL’nın davanın açılmasına sebebiyet verilen davalılardan müteselsilen alınarak hazineye ödenmesine,
4-Kabul edilen dava değeri ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir edilen 29.366,45TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Reddedilen dava değeri ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir edilen 4.080,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından tebligat, müzekkere, bilirkişi ücreti ve sair giderler için sarfedilen toplam 4.674,00 TL yargılama giderinin kabul/red oranına göre 4.561,35 TL’nin ve davacı tarafça peşin ödenen 5.228,89 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.
10/02/2021

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır