Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
21. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/1047 Esas
KARAR NO : 2021/962
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 21/10/2019
KARAR TARİHİ : 22/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından … numaralı Nakliyat Emtia Abonman Sigorta Poliçesi ile sigortalanan sigortalı … Tic. A.Ş.’ye ait çelik konstrüksiyon cinsi emtialarının, Adana/Türkiye’den İsveç’e nakliyesi esnasında emtiaların hasarlandığını, sigortalının zarara uğradığını, emtiaların nakliye işleminin davalı firmaların sorumluluğunda gerçekleştirildiğini, fatura ve yapılan tespitler gereğince sovtaj durumu da dikkate alınarak 49.306,00 EUR (asıl alacak) sigortalı zararının müvekkili şirket tarafından tazmin edildiğini, poliçe hükümleri ile ibraname ve banka ödeme dekontunun halefiyet kuralları ve sigortalının temlik talebi gereğince TBK ilgili hükümleri temlik esasına göre sigortalısının haklarını devralan müvekkilinin TBK ve ilgili konvansiyon hükümleri ile davalıya rücu hakkı doğduğunu, davalı …’e navlun fatura bedellerini düzenleyen taşıyan-forwarder sıfatıyla tüzel kişilik olarak dava açıldığını, emtiaların nakliye işlemi için dava dışı sigortalı …’nın, davalı … ile anlaşarak, ürünlerin teslimat sürelerini 10 iş günü olarak belirlediklerini, ancak emtiaların 26.01.2018 tarihinde araçlara yüklenmesine müteakip teslimat süresi içerisinde alıcıya teslim edilmediğini, sigortalıya emtianın durumu hakkında bilgi verilmediğini, sigortalı tarafından durumun derhal tespit edildiğini, davalılara 22.02.2018 tarihinde … Noterliğinin … yevmiye numaralı ihtarnamesinin gönderildiğini, emtiaların anlaşma süresinde teslim edilmeyerek hasara uğradığını, dava dışı sigortalı tarafından kayıp tırların alıcı firmaya ulaştırılması amacıyla davalıların alt taşıyıcısına 8.000 Euro’luk ek ödeme yapmak zorunda bırakıldığını, davalıların basiretli bir taşıyıcı olarak gerekli dikkat ve özeni göstermemiş olması neticesinde hasar meydana geldiğini, dava konusu icra takibinin … İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı dosyası ile 28.08.2018 tarihinde başlatıldığını, davalıların, 07.09.2018 tarihinde borca itiraz ettiklerini belirterek, itirazın iptali ile takibin Euro üzerinden devamına, dava dışı sigortalıya ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek kamu banka EURO faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, alacağın %20 den az olmayacak oranda icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Hizm. Tic. Ltd. Şti. vekili cevabında; Devir yolu ile davalı müvekkili şirket … Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile birleşen … Tic. Ltd. Şti. ile davacının sigortalısı … Dış Tic. A.Ş. arasında kara nakliye anlaşması yapıldığını, bu anlaşma gereğince 350 ton ağırlığındaki demir, çelik kule, pilon, aksam cinsi emtia davalı ile birleşen şirket tarafından alt taşıyanlar eliyle … Diş Tic. A.Ş.’nin … yolu … Yüreğir/Adana adresinden alınarak karayolu ile … İsveç ( … *) adresine taşınıp İsveç firması … ‘a teslim edildiğini, müvekkili ile birleşen davalı şirketin, gönderen … Dış Tic. A.Ş. ne taahhüt ettiği taşımayı toplam 26 araçla ve üç alt taşıyan eliyle yerine getirdiğini, yükün tamamının hasarsız olarak alıcıya teslim edildiğini, davaya konu edilen 6 araç muhteviyatı yükün taşıtan … Dış Tic. A.Ş.’nin Adana adresinden alt taşıyan … San. ve Tic. Ltd. Şti. eliyle 26.01.2018 ile 31.01.2018 tarihleri arasında … plakalı araçlarla teslim alındığını ve 14.02.2018 tarihinde hasarsız olarak İsveç’teki alıcısına teslim edildiğini, alıcının hiçbir itiraz öne sürmeden yükü teslim aldığını, 27.01.2018 günü yüklenen … plakalı araç ve 26.01.2018 günü yüklenen … plakalı araçla taşınan yüklerin 22.03.2018 tarihinde, 29.01.2018 günü yüklenen … plakalı araçla yükün ise 26.03.2018 günü alıcısına teslim edildiğini, alıcının hiçbir itiraz öne sürmeden yükü teslim aldığını, bu nedenle davacının sigortalısı … A.Ş. nin yük üzerindeki tasarruf hakkı ve gecikme nedeniyle tazminat talep hakkı olmadığını, yükün alıcısı CMR Konvansiyonunun 30/3. Maddesine göre yükün tesliminden itibaren 21 gün içinde gecikmeyi ve bu nedenle zarara uğradığını taşıyana ihbar etmediğinden teslimdeki gecikmeler için tazminat istenemeyeceğini, taşıtanın yolda olan yükler için yeniden üretim yapmadığını, eksper raporu ve eksper ek raporunun yerinde inceleme yapılmadan sigortalının beyanlarına göre düzenlendiğini, davalı müvekkilinin alt taşıyan … Ltd. Şti. ile yaptığı 25.01.2018 tarihli nakliye sözleşmesinin 3. maddesine göre araç başı 5.300,00 Euro’dan toplam 31.800,00 Euro taşıma ücretinin %30’unu 9.540,00 Euro olarak 29.01.2018 günü … Ltd. Şti. hesabına banka havalesi ile bakiyesini de 08.03.2018 vadeli 10.000,00 Euro ve 22.03.2018 vadeli 12.260,00 Euro miktarlı çekleri verdiğini, peşin olarak kalanını çekle ödediğini, alt taşıyan … Ltd. Şti.’nin haksız olarak sürekli paralar istediğini, “aksi halde araçlar hareket ettirilmeyecektir.” dediğini bu nedenle 09.02.2018 günü … Ltd. Şti.’ne itirazi kayıtla fazladan 3.000,00 Euro daha ödediğini, alt taşıyanın aynı zamanda … Dış Tic. A.Ş.’den de ekstradan para istemesi üzerine, alt taşıyanın tüm alacaklarının ödendiğinin … A.Ş.’ye bildirildiğini, davacının sigortalısı … Dış Tic. A.Ş.’nin davalı müvekkiline olan 80.000,00 Euro taşıma ücreti borcunu ödemediği gibi, müvekkili aleyhine 72.000,00 Euro gecikme zararı ile … Ltd. Şti.’ne ödediği 8.000,00 Euro olmak üzere toplam 80.000,00 Euro miktarlı dava açtığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmektedir.
Taşiyan …Ticaret Ltd. Şti’nin davalı şirketle birleşmesi sonucu kapanmış ve dava birleşilen davalıya karşı sürdürülmüştür.
İhbar olunan şirketlere usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmiş, cevap vermediği anlaşılmıştır.
Taraflara tebligat yapılmış, ekspertiz raporu, yeniden üretilen malların fotoğrafları, fatura, poliçe ve tarafların sunduğu bilgi ve belgeler dosyamız arasına alınmış ve incelenmiştir.
… İcra Müdürlüğünün 2018/… E. Sayılı dosyası aslı dosyamız arasına alınmış, incelenmiştir.
Mahkememizce, sigortalı … Dış ticaret şirketine yazılan müzekkere ve ihtara rağmen hasara ilişkin belgeler sunulmamıştır.
Dosyamız bilirkişiye verilmiş, bilirkişi heyeti sunduğu raporda; Dava konusu ihtilaf uluslararası taşıma sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, ihtilaf konusu olaya Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR) hükümlerinin uygulanması gerektiği, Taşıyanın CMR kapsamında taşımayı taahhüt ettiği 3 araçlık yükü 26.01.2018 – 27.01.2018- 29.01.2018 tarihlerinde taşınmak üzere teslim aldığı, teslim alınan emtianın taahhüt edilen 10-11 iş günlük taşıma süresi aşılarak kayıp karinesi oluştuktan sonra 22.03.2018 ve 26.03.2018 tarihlerinde alıcısına ihtirazi kayıt olmaksızın teslim ettiği, 3CMR belgesindeki ve raporlardaki tespitlere göre gecikmeden dolayı CMR m. 17’ye göre taşıyıcının sorumluluğu bulunduğu, ancak, Davaya konu edilen “yeniden üretim maliyetine ilişkin bedel” ve “sevkiyat masraflarına ilişkin ödenmek zorunda kalınan ek taşıma ücreti”ne istinaden sigortalıya ödenen 49.306,22 EURO alacağın gecikmeden kaynaklanan sigortalı göndericinin dolaylı zararı olduğu, dolaylı zararın ise CMR kapsamında taşıyıcı aleyhine sigorta rücu davasına konu edilemeyeceği, Davalı nakliyecinin CMR madde 23 kapsamında sorumlu olabileceği azami miktarın taşıma ücretini geçmemek üzere hesaplanması gerektiği, buna göre; … Tic. Ltd. Şti. nin, dava dışı … Dış Tic. A.Ş. firması adına düzenlediği 28/12/2018 tarihli navlun faturasında, navlun bedelinin beher araç için 5.600 Buro olarak kararlaştırıldığı anlaşılmış olmakla, … HD … plakalı, … plakalı, … plakalı araçlar için yapılacak navlun ödemesinin: 5.600 Euro x 3 araç ” 16.800 Euro olduğu tespit edildiğinden, talep edilebilecek tazminat tutarının 16.800 EURO”’yu geçemeyeceği, davacının, icra takip talebinde yabancı para cinsinden talepte bulunduğu, asıl alacağa takip tarihinden itibaren (yıllık 2,80 TBB -MEVDUAT (Kamu Banka) değişen oranlarda) faiz talebinin yasal mevzuata uygun olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi raporuna yönelik itiraz nedeniyle ek rapor alınmıştır.
Bilirkişi ek raporunda; Dava konusu ihtilaf uluslararası taşıma sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, ihtilaf konusu olaya Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR) hükümlerinin uygulanması gerektiği, taşıyanın, CMR kapsamında taşımayı taahhüt ettiği 3 araçlık yükü 26.01.2018 – 27.01.2018- 29.01.2018 tarihlerinde taşınmak üzere teslim aldığı, teslim alınan emtianın taahhüt edilen 10-11 iş günlük taşıma süresi aşılarak kayıp karinesi oluştuktan sonra 22.03.2018 ve 26.03.2018 tarihlerinde alıcısına ihtirazi kayıt olmaksızın teslim ettiği, bu meyanda CMR 30/3 kapsamında tazminat yükümlülüğü bulunmadığı, CMR belgesindeki ve raporlardaki tespitlere göre gecikmeden dolayı CMR m. 17’ye göre taşıyıcının sorumluluğu bulunduğu, ancak, davaya konu edilen “yeniden üretim maliyetine ilişkin bedel” yönünden, taşıma sözleşmesinde, CMR m. 26 anlamında “özel bir menfaat miktarı”nı içerir bir şarta/ kloza rastlanılmamış olduğundan, davalı taşımacının, yeniden üretim sebebiyle doğduğu beyan edilen dolaylı zarardan dolayı tazminat sorumluluğu bulunmadığı, davacının sigorta poliçesinde teminat altına almadığı bir bedeli sigortalısına ödemesi ve bu bedeli halefiyet koşulları gerçekleşmediği için taşıyıcıya rücu etmesinin takdiri mahkemeye ait olmak üzere hukuken mümkün görülmediği, alacağın temliki hükümlerine dayanarak sigorta poliçesi teminatı dışında ödemiş olduğu bu bedeli talep etmesi halinde ise yukarıda rapor içeriğinde açıklanan şekilde alacağın varlığını ispatlaması gerektiği,
Sevkiyat Masraflarına İlişkin Ödenmek Zorunda Kalınan Ek Taşıma Ücreti yönünden CMR hükümlerinin uygulanamayacağı, bu ücretin genel hükümlere göre talep edilebileceği, mahkemece davalı nakliyecinin CMR madde 23 kapsamında sorumlu olduğunun kabulü halinde ise, Nakliyecinin sorumlu olabileceği azami miktarın taşıma ücretini geçmemek üzere hesaplanması gerektiği, buna göre; … … Tic. Ltd. Şti. nin, dava dışı … Dış Tic. A.Ş. firması adına düzenlediği 28/12/2018 tarihli navlun faturasında, navlun bedelinin beher araç için 5.600 Euro olarak kararlaştırıldığı anlaşılmış olmakla, … plakalı, … plakalı, … plakalı araçlar için yapılacak navlun ödemesinin: 5.600 Euro x 3 araç = 16.800 Euro olduğu tespit edildiğinden, talep edilebilecek tazminat tutarının 16.800 EURO’yu geçemeyeceği, davacının, icra takip talebinde yabancı para cinsinden talepte bulunduğu, asıl alacağa takip tarihinden itibaren (yıllık 2,80 TBB –MEVDUAT (Kamu Banka) değişen oranlarda) faiz talebinin yasal mevzuata uygun olduğu bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu ve ek raporu mahkememizce yeterli görülmüş, başka bir bilirkişiden rapor alınması talebi red edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE
Dava, davacının sigortalısının ürünlerinin yurtdışına taşınmasında zarar gördüğü iddiası ile sigortalıya yapılan ödemenin taşıyan davalıya rucuna ilişkin itirazın iptaline ilişkindir.
Davalı taşıyanın, CMR kapsamında taşımayı taahhüt ettiği davaya konu 3 araçlık yükü 26.01.2018 – 27.01.2018- 29.01.2018 tarihlerinde teslim aldığı, teslim alınan emtianın taahhüt edilen 10-11 iş günlük taşıma süresi aşılarak kayıp karinesi oluştuktan sonra 22.03.2018 ve 26.03.2018 tarihlerinde alıcısına ihtirazi kayıt olmaksızın teslim ettiği anlaşılmıştır. Yani, taşınan malın zarar görmediği, teslim süresinde alıcıya teslim edilmediği ancak gecikmeli olarak teslim edildiği, alıcının ihtirazı kayıt sunmadan malı kabul ettiği anlaşılmıştır.
Davalının üç araçlık yükün teslimatını geciktirmesi nedeniyle davacının sigortalısı olan … Dış Ticaret şirketinin, aynı ürünlerden yeniden üretim yaptığı, yapılan üretimin müşteri siparişine özel olduğu, yeniden yapılan üretim sonrasında taşınan malın alıcıya teslim edildiği, yeniden üretilen ürünün sigortalının elinde kaldığı ve hurda olarak kullanıldığı, bu nedenle zarar oluştuğu anlaşılmıştır.
Her ne kadar bilirkişi raporunda, gecikmenin sebep olduğu bu zararın, sigorta teminatı kapsamında olmadığı, davacının talebinin yerinde olmadığı görüşü kabul edilmiş ise de, yeniden üretim nedeniyle meydana gelen bu zararın teminat dışı olduğuna dair sigorta poliçesinde bir kloz olmadığı görülmüş ve mahkememizce bilirkişinin bu kanaatine itibar edilmemiştir.
Geç teslim nedeniyle yeniden üretim yapıldığı ve bunun davalının sorumluluğunda olduğu, Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR) hükümleri gereğidir. Anılan sözleşmenin 3. Maddesi gereğince taşıyan, alt taşıyanların fiillerinden de sorumludur.
CMR madde 19 ve 20 uyarınca, geç teslim yapılmış ancak mal alıcı tarafından kabul edilmiştir. Bu durumda tam ziya hali kabul edilmeyip, gecikme nedeniyle ancak zarar tazmini istenebilir. Ne var ki, geç teslim nedeniyle oluşan zarardan taşıyıcının sorumluluğu, aynı sözleşmenin 23/5. Maddesi uyarınca taşıma bedeli ile sınırlandırılmıştır. Anılan hükümde, “gecikme halinde, hak sahibi, zarar ve ziyanın bundan ileri geldiğini kanıtlarsa, taşımacı bu zarar ve ziyan için taşıma ücretini geçmemek üzere tazminat öder.” Mal eksiksiz kabul edildiğine göre kısmi veya tam kayıp nedenine dayalı tazminat istenemez, alıcının bu konuda dosyaya yansımış bir talebi de bulunmamaktadır. Bu durumda geciken üç araç için ödenen toplam miktar 16.800 EURO’dur. Yeniden üretilen malın hurda değeri düşüldükten sonra sonra taşıtanın zararı olarak dava konusu edilen miktarın 49.306,00 EUR olduğu, bu durumda taşıma bedeli daha düşük olduğundan taşıma bedeline kadar olan kısmından davalının sorumlu olduğu anlaşılmıştır.
Yeniden üretimin, ticari ilişkinin zedelenmemesi için gecikme nedeniyle yapıldığı sabit olup, bu zarardan taşıma bedeli kadarına davalı katlanmak zorundadır. Bu konuda taşıtanın zararı sabit görülmüştür.
Davalının savunmasında, kendisinin taşıma ücretlerinin ödenmediğini, ayt taşıyan Akar şirketine de ödemeler yaptıklarını, alt yüklenicinin taşıtan … Dış ticaret şirketinden de para istediğini, … dış Ticaret şirketinin kendisi aleyhine zarar ziyan olarak 80.000 EURO’luk tazminat davası açtığını ileri sürmüş ise de, alt taşıyıcının eylemlerinden davalı asıl taşıyan sorumlu olduğu, … Dış ticaret şirketinin gecikme nedeniyle dava açmasının bu davanın sonucuna etkili olmayacağı, sigorta kapsamında karşılanmamış başka zararı varsa, taşıtanın kalan zararına karşılık tazminat davası açmasının davamıza konu miktar yönünden bağlayıcı olmadığı, geç teslim nedeniyle sigortacının … Dış Ticaret Şirketinin tazminat alacağının ödenen kısmına kadar halef olduğu, bu durumda savunmanın yerinde olmadığı anlaşılmış ve davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki gibi karar verilmiştir.
HÜKÜM :
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile, davalının … İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı takip dosyasına yönelik itirazlarının 16.800,00 Euro yönünden İPTALİNE, takibin devamına, takipten itibarende 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca faiz uygulanmasına, geri kalan kısma yönelik talebin REDDİNE,
2-Alacak likit ve itiraz haksız olduğundan takdiren %20 üzerinden hesaplanan 21.643,10 TL icra inkar tazminatının davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Kabul edilen dava değeri olan 108.215,50 TL üzerinden hesaplanan ‭ 7.392,20 TL harçtan peşin alınan 3.665,53 TL’nin mahsubu ile bakiye 3.726,67 TL harcın davalılardan müteselsilen alınarak hazineye ödenmesine,
4-Kabul edilen dava değeri ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesap ve takdir edilen 14.230,47 TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından tebligat, müzekkere, bilirkişi ücreti ve sair giderler için sarfedilen toplam 3.281,40 TL’nin davanın kabul ve red oranına göre 1.114,61 TL’sinin ve davacı tarafça peşin yatırılan 3.665,53 TL harcın davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre red edilen miktar üzerinden hesap ve takdir edilen 23.274,92 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak kendini vekille temsil eden davalıya verilmesine,
7-Dosyada artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
8-Zorunlu arabuluculuk ücreti olan 1.320,00TL’nin takdiren yarı oranında paylaştırılarak, yarısının davacılardan müteselsilen, yarısının davalıdan alınarak hazineye ödenmesine,
İlişkin, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine verilecek bir dilekçe ile … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 22/12/2021

Başkan …
e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
e-imzalıdır

Katip …
e-imzalıdır