Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/428 E. 2023/744 K. 09.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2023/428 Esas
KARAR NO : 2023/744
DAVA : Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz
DAVA TARİHİ : 18/07/2023
KARAR TARİHİ : 09/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Ticaret Sicil Memurunun Kararına İtiraz davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili tarafından sunulan 18/07/2023 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından 31.03.2023 tarih ve 2023/02 nolu … A.Ş. Yönetim Kurulu Kararının noterde onaylandığını, 31.03.2023 tarihinde yapılan 2022 yılı olağan genel kurul kararının noterde onaylandığını, müvekkili şirket 14.04.2023 tarihinde … mersis başvuru talep numarası ile yönetim kurulu kararı ve olağan genel kurul kararının tescil ve ilanı için … ne başvuruda bulunduğunu, … tarafından verilen 24.04.2023 tarihli kararda; ”tek pay sahibi belediyenin genel kurulda temsiline ilişkin ve yönetim kurulu üyeliğinde adına hareket edecek gerçek kişinin belirlenmesine ilişkin belediye meclis kararı eklenmelidir” kararı verildiğini, 03.07.2023 tarihli kararında ise ”Müdürlüğümüze yapmış olduğunuz tescil başvurunuzun saptanan eksiklikler ve/veya yanlışlıklar nedeniyle yerine getirilemediği; ayrıca bekleyen evrakınızın bugüne kadar geri alınmadığı anlaşılmıştır. İşletme faaliyetinizin olumsuz yönde etkilenmemesi için ekte sunulan evraktaki eksikliklerin tamamlanarak tekrar … Hizmet birimimize müracaat edilmesi hususu bilgilerinize sunulur” ifadelerine yer verilerek tescil başvurularının kabul edilmediğini, … nün bu kararı müvekkili şirkete 11.07.2023 tarihinde tebliğ edildiğini 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu M.34/1 “İlgililer, tescil, değişiklik veya silinme istemleri ile ilgili olarak, sicil müdürlüğünce verilecek kararlara karşı, tebliğlerinden itibaren sekiz gün içinde, sicilin bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli asliye ticaret mahkemesine dilekçe ile itiraz edebilirler.” gereğince taraflarına süresinde işbu davayı açtıklarını, Davalı … sicil müdürlüğünün, önceki tüm davaları ve aynı husustaki tüm diğer davalarda, mahkeme kararlarının kesinleşmesini beklediği ve tescili istenilen kararın şirketin ticari hayatına doğrudan tesir eden genel kurul kararı olduğu düşünüldüğünde yargılamanın devamı süresince uzun seneler sürecek bir yargılama sürecinde, tescil işleminin yapılmamış olması durumunda telafisi imkansız zararların oluşacağını, Ticaret Sicil Müdürlüğü geçici tescil konusunda takdir hakkını aşarak geçici tescil kararı vermediği için yargı yolu ile geçici tescil talep ettiklerini, bu nedenlerden dolayı; söz konusu yönetim kurulu ve olağan genel kurulu kararı işlem yapacak kişileri belirlediği için bu kararların tescil ve ilan edilmemesi yapılan işlemlerin sakatlanmasına sebebiyet vererek telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğuracağını, müvekkili şirketin bir belediye şirketi olması ve bünyesinde 3000’i aşkın personeli bulunması da göz önüne alınarak personelin özlük hakları tehlikeye uğramasının engellenmesi amacıyla, genel Kurul kararının geçici olarak tescili yönünde tedbir kararı verilmesini ve yargılama sonucunda davanın kabulü ile müvekkil şirketin … Noterliğince 14.04.2023 Tarih ve … Sayı ile onaylı 31.03.2023 Tarihli Genel Kurulu Kararının ve aynı Noterliğin 14.04.2023 tarih ve … sayı ile onaylı 31.03.2023 tarih 2023/… No’lu yönetim Kurulu kararına ilişkin … nün kararının iptaline, anılı genel kurul kararının tescil ve ilanına karar verilmesini
talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili tarafından sunulan 26/07/2023 tarihli cevap dilekçesinde özetle; müvekkili Müdürlüğün, Mevzuat gereğince hareket etmesi ve bu kapsamda da, idarenin düzenleyici işlemlerine uyma zorunluluğu bulunduğunu, müvekkilinin ticaret siciline tescil konusundaki talepleri, ilgili kanun ve ikincil düzenlemelerin kendisine verdiği yetki ve görev alanı içinde değerlendirip, sonuca bağladığını, yargı merci gibi hareket etmediğini, dava konusu olayda da, müvekkil Sicil Müdürlüğü, Mevzuata uygun bir biçimde ve T.C. Ticaret Bakanlığının, 15.05.2019 tarih ve … sayılı yazısı ekinde sunulan T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü’nün sayılı 24.04.2019 tarih ve … sayılı Şehircilik Bakanlığı görüşüne göre hareket ettiğini, dava konusu edilen genel kurul kararının tescili; genel kurulda dava konusu şirketin tek ortağı olan belediye adına hareket edecek gerçek kişinin, anılan görüşte (mahiyeti itibariyle düzenleyici işlemde) yer aldığı şekilde, belediye meclisi tarafından belirlenmesi gerektiğinden davacının talebinin iade edildiğini, idarenin herhangi bir talimatını veyahut da düzenleyici işlemini sorgulama yetkisi bulunmayan müvekkilinin, adeta bir mahkeme gibi hareket etmesi ve dava konusu düzenleyici işlemin hukukiliğini değerlendirmesinin beklenemeyeceğini, davacının iddia ettiği şekilde, belediye başkanının, belediye idaresinin tüzel kişiliğinin temsilcisi olmasına ilişkin 5393 sayılı Belediye Kanununun 37.maddesinin, dava konusu olayda doğrudan uygulanabilir hüküm olmadığını, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının mezkur düzenlemesinin, davacının iddia ettiği şekilde m.37’ye aykırılık taşımadığını, geçici tescil talebinin tedbir kararı mahiyetinde mahkemeden istenmesinin mevzuat gereğince mümkün olmadığını beyan ile davanın reddi gerektiğini ve müvekkilince davanın açılmasına sebep olunmadığından vekalet ücreti ve yargılama giderinden sorumlu tutulmaması gerektiğini savunmuştur.
DELİLLER : v kayıtları, davacı …Ş.’nin … Noterliği’nin 14.04.2023 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 31.03.2023 Tarihli Genel Kurul Kararının ve … Noterliği’nin 14.04.2023 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 31.03.2023 tarih 2023/… sayılı Yönetim Kurulu Kararı,… Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 10/09/2020 tarih, 2020/… Esas, 2020/… Karar sayılı ilamı, …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… Esas, 2019/… sayılı kararı, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… Esas, 2021/… sayılı kararı, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… Esas, 2021/… sayılı kararı ve tüm dosya kapsamı.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… Esas, 2019/… sayılı kararının incelenmesinde; davacı …Ş. tarafından davalı … aleyhine açılan ticaret sicil memuru kararına yönelik davanın kabulü ile …’nün 04/07/2019 tarih … sayılı başvurunun iadesi ve reddine ilişkin kararın iptaline, 24/06/2019 tarih ve 2019/3 sayılı yönetim kurulu kararının tesciline ve tescilin ticaret sicil gazetesinde ilanına karar verildiği ve kararın 14/03/2022 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2021/… Esas, 2021/… sayılı kararının incelenmesinde; davacı …Ş. tarafından davalı … Sicil Müdürlüğü aleyhine açılan ticaret sicil memuru kararına yönelik davanın kabulü ile davacı …Ş nin … Noterliğinin 02/04/2021 tarih ve … Yevmiye Sayı ile onaylı 30/03/2021 tarihli Genel Kurul Kararının tescil ve ilanına ilişkin, … ün 21/05/2021 tarih … Sayılı red işleminin iptaline, genel kurul kararının tesciline ve tescilin ticaret sicil gazetesinde ilanına karar verildiği ve kararın istinaf edilmesi nedeniyle kesinleşmediği anlaşılmıştır.
… Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2020/… Esas, 2021/… sayılı kararının incelenmesinde; davacı …Ş. tarafından davalı … Sicil Müdürlüğü aleyhine açılan ticaret sicil memuru kararına yönelik davanın kabulü ile davacı şirketin … Noterliğince 03/11/2020 tarih ve … sayı ile onaylı 27/10/2020 tarihli Genel Kurul Kararının tescilinin reddine ilişkin …nün 24/11/2020 tarih ve … sayılı red kararının iptaline, anılan Genel Kurul kararının ticaret siciline tescil ve ilanına karar verildiği ve kararın kesinleşmediği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Dava, davacı …Ş.’nin … Noterliği’nin 14.04.2023 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 31.03.2023 Tarihli Genel Kurul Kararının ve … Noterliği’nin 14.04.2023 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 31.03.2023 tarih 2023/… sayılı Yönetim Kurulu Kararının tescil ve ilan istemine ilişkin davalı … Sicil Müdürlüğünün 03/07/2023 tarihli red kararının iptali ve genel kurul ve yönetim kurulu kararının tescil ve ilanına karar verilmesi istemine ilişkindir.
Davacı taraf müvekkili şirketin genel kurul kararı ve yönetim kurulu kararına ilişkin tek pay sahibi belediyenin genel kurulda temsiline ilişkin ve yönetim kurulu üyeliğinde adına hareket edecek gerçek kişinin belirlenmesine ilişkin belediye meclis kararı olmadığından bahisle tescil isteminin reddine yönelik davalı kurum işleminin iptali ve dava konusu genel kurul ve yönetim kurulu kararlarının … ve ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf ise müvekkili kurum tarafından yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğunu, Çevre Şehircilik Bakanlığı yazısı doğrultusunda işlem yapıldığını, idarenin yazısına aykırı şekilde işlem yapılmasının mümkün olmadığını bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafça davanın idari yargıda görülmesi gerektiğinden bahisle görev itirazında bulunulmuş olup, davanın … kararına itiraz davası olması nedeniyle TTK 34. maddesi gereğince mahkememiz eldeki davaya bakmaya görevli olduğundan davalı tarafın göreve yönelik itirazının reddine karar verilmiştir.
Davalı tarafça aynı zamanda müvekkili kurumu tarafından verilmiş bir red kararı bulunmadığından bahisle dava şartı yokluğundan davanın reddi gerektiği ileri sürülmüş ise de davacı tarafın tescil başvurusuna yönelik davalı kurum tarafından verilen 03/07/2023 tarihli davacıya hitaben yazılan yazı tescil başvurusunun reddi mahiyetinde olduğundan davalı tarafın bu yöndeki usuli itirazlarına da itibar edilmemiştir.
Davacı tarafın dava konusu genel kurul ve yönetim kurulu kararının tedbiren geçici olarak ticaret sicile yönelik tescil edilmesine ilişkin ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş, davacı tarafa bu ara karara karşı istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Davalı tarafa yazılan müzekkere ile dava konusu tescil başvurusunun reddine yönelik kararın davacı tarafa tebliğine ilişkin evrakların gönderilmesi istenilmiş ise de davalı tarafça bu hususta gerek cevap dilekçesi gerekse müzekkere cevabı ile tebliğe ilişkin belge gönderilmediğinden davacı tarafın tescilin reddine yönelik kararın tebliği yönünden beyanına itibar edilerek 03/07/2023 tarihli tescil başvurusuna yönelik red kararına karşı TTK 34. madde gereği süresi içerisinde dava açıldığı anlaşılmıştır.
Dava konusu ihtilaf … Belediye Başkanlığı’nın sermayesinin tamamına sahip bir bağlı iştiraki olan davacı …Ş.’nin genel kurul ve yönetim kurulunda belediye tüzel kişiliğini temsil edecek temsilciyi atama yetkisinin Belediye Başkanınca mı yoksa Belediye Meclisine mi ait olduğu ve bu kapsamda davacı şirket genel kurul ve yönetim kurulu kararlarının tescil koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarından kaynaklıdır.
Belediye Meclisi’nin Görev ve Yetkileri 5393 sayılı Belediye Kanununun 18. maddesinde sınırlı olarak sayılmıştır. Belediye Başkanı’nın görev ve yetkileri ise; 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38. maddesinde sayılmış ve “p” bedinde; “kanunlarla belediyeye verilen ve belediye meclisi veya belediye encümeni kararını gerektirmeyen görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak” denmek sureti ile Belediye Meclisi’nin görev ve yetkileri arasında açıkça sayılmayan işleri yapmak görev ve yetkisi Belediye Başkanına verilmiştir. Diğer yandan, Belediye Başkanı, Belediye İdaresi’nin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir (5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 37. maddesi).
Bu hükümler incelendiğinde; Belediye Meclisi’nin “bütçe içi işletme ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’na tâbi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar verme” yetkisi açıkça düzenlenmişken (5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 18/i maddesi), bu şirketlerin genel kurulda alacağı kararlarda belediye meclisine bir yetki verilmemiştir. Eldeki dava yönünden bir başka söyleyişle; genel kurulda yönetim kurulu üyesi seçiminde kime oy verilmesi gerektiğine dair karar almak yetkisi şeklinde bir yetki açıkça sayılmış değildir. Aksine, az yukarıda belirtildiği üzere; kanunda açıkça belediye meclisine görev ve yetki verilmeyen hallerde, belediye başkanının görevli ve yetkili olduğu (5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 38/p maddesi) hükme bağlanmıştır. Bu durumda; bir belediyenin hisse sahibi olduğu şirketin genel kurulunda, şirketi temsil etme yetkisi, belediye başkanında olduğu gibi (5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 37. maddesi), dilediği şekilde oy kullanmak hak ve yetkisi de vardır. Bunun için Belediye Meclisinden ayrıca bir karar almasına gerek yoktur.
…nün tescil ve ilan talebinin reddi kararında dayanak yaptığı; T.C. Ticaret Bakanlığının 15/05/2019 tarih ve … sayılı yazısı ekinde gönderilen T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün 24/04/2019 tarih ve … sayılı görüş yazısında özetle; şirket genel kurulunda seçilecek yönetim kurulu üyesini veya şirket müdürünü seçme yetkisi konusunda tereddüt olduğu belirtilerek yapılan değerlendirmede, bu yetkisinin belediye meclisinde olduğu belirtilmiştir.
Ancak, yukarıda açıklandığı üzere; Belediye Başkanı ile Belediye Meclisinin görev ve yetkileri ayrı ayrı belirlendikten sonra, Belediye Meclisinin karar almasını gerektirmeyen görevleri yapma ve yetkileri kullanma yetkisi Belediye Başkanına verilmiştir. Bu düzenleme ile kanun koyucunun olası yetki karmaşasını aşma amacı taşıdığı açıktır. Bu durumda; belediye pay ve hisselerini temsilen şirket genel kuruluna katılma ve oy kullanma konusunda yetki karmaşası olmadığı, belediye meclisine açıkça verilmeyen bu yetkiyi Belediye Başkanının kullanacağı açıktır.
6102 sayılı TTK.’nun 408-(1)-b) maddesine göre; anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerini seçme yetkisi, genel kurula aittir. Aynı Kanun’un 418. maddesinde; genel kurul toplantı ve karar nisabı; “genel kurullar, bu kanunda veya esas sözleşmede, aksine daha ağır nisap öngörülmüş bulunan haller hariç, sermayenin en az dörtte birini karşılayan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin varlığıyla toplanır. Bu nisabın toplantı süresince korunması şarttır. İlk toplantıda anılan nisaba ulaşılamadığı takdirde, ikinci toplantının yapılabilmesi için nisap aranmaz. Kararlar toplantıda hazır bulunan oyların çoğunluğu ile verilir” şeklinde düzenlenmiştir.
Anonim şirketlerde pay sahibinin temsilini düzenleyen 6102 sayılı TTK.’nun 427-(1) maddesine göre; “katılma haklarını temsilci olarak kullanan kişi, temsil edilenin talimatına uyar. Talimata aykırılık, oyu geçersiz kılmaz. Temsil edilenin temsilciye karşı hakları saklıdır.
Anayasa’nın; 2. maddesine göre Türkiye Cumhuriyeti bir hukuk devletidir. 6. maddeye göre; Hiç bir kimse veya organ kaynağını Anayasadan almayan bir devlet yetkisi kullanamaz. Anayasa’nın 127. maddesinde mahalli idarelerin kuruluş ve görevleri ile yetkilerinin kanunla düzenleneceği öngörülmüştür. Belediyelerin kuruluşu, organları, yönetimi, görev, yetki ve sorumlulukları ise Anayasa’nın 127. Maddesine uygun olarak 5393 sayılı Kanun’la düzenlenmiştir. Anayasa m.11’de belirtilen; normlar hiyerarşisi ilkesi ile anayasanın üstünlüğü ve bağlayıcılığı ilkesi gereğince yukarıda anılan yasal düzenlemelerin somut uyuşmazlığa uygulanması gerekirken davalı tarafça Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü’nün görüş yazısı doğrultusunda işlem yapılmasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
Bu haliyle davalı kurum tarafından davacı şirketin genel kurul ve yönetim kurulu kararlarının tescil başvurusunun tek pay sahibi belediyenin genel kurulda temsiline ilişkin ve yönetim kurulu üyeliğinde adına hareket edecek gerçek kişinin belirlenmesine ilişkin belediye meclis kararı olmadığından bahisle geri çevrilerek tescil talebinin reddedilmesi haksız ve yersiz olduğu anlaşıldığından davanı kabulü ile davacı …Ş.’nin … Noterliği’nin 14.04.2023 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 31.03.2023 Tarihli Genel Kurul Kararının ve …Noterliği’nin 14.04.2023 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 31.03.2023 tarih 2023/02 sayılı Yönetim Kurulu Kararının tescil ve ilanına ilişkin, Davalı … Sicil Müdürlüğünün 03/07/2023 tarihli tescil başvurusu hakkındaki red işleminin iptaline, anılı genel kurul kararı ile yönetim kurulu kararının tesciline ve tescilin Ticaret Sicil Gazetesinde ilanına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-. Davacı tarafça açılan DAVANIN KABULÜ ile; davacı …Ş.’nin …Noterliği’nin 14.04.2023 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 31.03.2023 Tarihli Genel Kurul Kararının ve … Noterliği’nin 14.04.2023 tarih ve … yevmiye sayısı ile onaylı 31.03.2023 tarih 2023/02 sayılı Yönetim Kurulu Kararının tescil ve ilanına ilişkin, Davalı … Sicil Müdürlüğünün 24/04/2023 ve 03/07/2023 tarihli tescil başvurusu hakkındaki eksikliklerin tamamlanması ve red işlemlerinin İPTALİNE, anılı genel kurul kararı ile yönetim kurulu kararının tesciline ve tescilin Ticaret Sicil Gazetesinde ilanına,
2- Davacı tarafça yatırılan peşin harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3- Davacı tarafça yargılama sırasında yapılan başvurma harcı 269,85-TL, peşin harç 269,85-TL, 7 adet tebligat ve posta masrafı 247,75-TL olmak üzere toplam 787,45-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4- Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan AAÜT’ye göre belirlenen maktu 17.900,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5- Davacı tarafça yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının gerekçeli karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan sonra ve karar kesinleştiğinde davacı tarafa resen iadesine,
Dair; davacı vekillerinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda , gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 09/11/2023

Başkan …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Katip …
e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.