Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/790 Esas
KARAR NO : 2023/704
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 20/12/2022
KARAR TARİHİ : 25/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle;… A.Ş. firmasının sigortalısı … San. Tic. A.Ş. tarafından Birleşik Arap Emirliklerinde yerleşik … firmasına 1.200 Box – 432.000 Adet – 27.970,00 Brüt Kg – 26.450,00 Net Kg Sofralık Tavuk Yumurtası cinsi emtia CIF/ … teslim şartı ile satıldığını, satışa ilişkin 22.02.2021 tarih ve VE … no.lu mal satış faturası düzenlendiğini, konu sevkiyatta ana nakliyeci konumunda sigortalı / gönderici firmaya navlun faturasını düzenleyen … A.Ş. firması yer alırken, deniz nakliyesi ise alt / fiili taşıyıcı …irması sorumluluğunda gerçekleştirildiğini, Emtia … no.lu konteynere gönderici firma adresinden istiflenmiş olup, konteyner 26.02.2021 tarihinde … adlı gemiye yüklenmiş ve İzmir, Türkiye ve …, Birleşik Arap Emirlikleri arası konu sevkiyat gerçekleştirildiğini, 13.03.2021 tarihinde konteynerin varış limanında gemiden tahliyesi gerçekleştirilmiş olup, konteynerin alıcı firma soğuk hava deposuna sevkiyatı ise 14.03.2021 tarihinde tamamlandığını, emtianın teslim alınması sonrası alıcı firma ilgilileri tarafından konteyner mührü kırılarak emtiada yapılan incelemede karton kutularda hasar meydana geldiği tespit edildiğini, işbu hasar nedeniyle … A.Ş. tarafından sigortalısına 30/09/2021 tarihinde 2.629,77 USD hasar tazminatı ödendiğini, somut olayda gönderen sıfatına haiz davalı şirket malları taşıma güvenliğine uygun bir biçimde gemiye yerleştirmemiş, sert / kaba elleçleme sonucu hasar uğramış olduğu sabit olduğunu, meydana gelen kaza davalının yüklemesi nedeniyle meydana gelen hasarda davalı yan %100 kusurlu olduğunu, bu sebeple davalı yan ve alt taşıyan ortaya çıkan hasardan sorumlu olacağını, açıklanan nedenlerle itirazın iptaline ve takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle;Davacı yanca sunulan eksper raporunda taşıma ile ilgili herhangi bir sorun olmadığını, sorumlunun davacının sigortalısı olduğu, hasarın kutuların konteynerin içinde konulmadan önce veya konulma sırasında meydana geldiği, ayrıca yumurtaları koymak için kullanılan kağıt kalıplı kolilerin kargo ağırlığına dayanmak için yeterince güçlü olmadığı ve mukavemetini kaybetmiş olduğu, açıkça tespit edildiğini, iddia konusu hasarda sorumluluğun davacının sigortalısında olduğu bizzat davacı yan ikrarı ile sabit olduğunu, davacı yan delilleri arasında mübrez taşıyan konşimentosunda SLACşerhi yer almakta olup bu şerhe göre yükleme, istifleme, ağırlık ölçümü ve sayım yükleyen tarafından yapılarak konteyner mühürlü şekilde taşıyana teslim edildiğini, iş bu şerh taşıyanın konteyner içeriği hususunda bilgisi ve denetleme yetkisi olmadığı hususundaki ihtirazi kaydını açıkça ortaya koyduğunu, bizzat davacı yanca sunulan ekspertiz raporunda hasarın taşıma sırasında değil öncesinde konteynere istifleme sırasında meydana geldiği açıkça tespit edilmişken sorumluluğun konteynere yük istifini gerçekleştiren davacı yan sigortalısında olduğu izahtan vareste olduğunu, emtianın alıcısı tarafından elleçlemeye tabi tutularak konteynerden boşaltılması sonrasında ekspertiz incelemesine tabi tutulmuş olması karşısında iddia konusu hasarın yük alıcısı eylemi ile gerçekleşmiş olması da çok büyük ihtimal olduğunu, ihbar yükümlülüğü yerine getirilmemiş olup yük alıcısı tarafından ihtirazi kayıtsız ve hasarsız olarak teslim alındığını, davalı şirketin zarardan sorumluluğu bulunmadığını, davacı sigorta şirketi tarafından dava dışı sigortalıya yapılan ödeme hatır ödemesi niteliğinde olduğunu, zararı bulunmayan sigortalısına hatır ödemesi yapan davacı tarafın bu bedeli davalı şirketten talep etmesi hukuka aykırı olduğunu, açıklanan nedenlerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : ….İcra Müdürlüğü’nün 2022/… ESAS sayılı dosyası UYAP kayıtları, bilirkişi raporu, 01/12/2022 düzenleme tarihli dava şartı arabuluculuk son tutanağı, taraflara ait ticari defter ve kayıtlar, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Dava; Emtia Nakli Sigortasından dolayı taşıma sırasında meydana gelen hasar nedeniyle davacı sigorta şirketinin 30/09/2021 tarihinde ödemiş olduğu 2.629,77-USD hasar tazminatının kusurlu olduğu iddia edilen davalıdan tahsili için …. İcra Müdürlüğünün 2022/… Esas sayılı dosyasına davalı tarafından yapılan itirazın haklı olup olmadığı, icra inkar tazminatı koşullarının oluşup oluşmadığından ibaret itirazın iptali davasıdır.
Davacı, dava dışı sigortalının satışını gerçekleştirdiği emtianın davalı taşıyan tarafından taşınması sırasında emtiaların maddi hasara uğradığını, sorumlunun davalı olduğunu, düzenlenen ekspertiz raporunda belirlenen hasar bedelinin dava dışı sigortalı şirkete ödendiğini, bu bedel üzerinden başlatılan icra takibine davalının haksız itirazının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, görevli mahkemenin denizcilik ihtisas mahkemesi olduğunu, davacının talebinin zamanaşımına uğradığını, hasara katlanma yükümlülüğü bulunmayan sigorta şirketinin yaptığı ödeme sebebiyle rücuen tazminat hakkının bulunmayacağı bu sebeple de davada aktif husumetin bulunmadığını, fiili taşıyan olmadığından pasif husumet ehliyetinin de bulunmadığını, davacı yanın üzerine düşen yükümlülüğü gereği gibi yerine getirmediğini, ihbar yükümlülüğünün de usulüne uygun şekilde yerine getirilmediğini, hasarın taşınma sırasında meydana geldiğinin davacı yanca kanıtlanamadığını, düzenlenen eksper raporu sonucunda ödenen bedelin lütuf ödemesi olduğu ve bu sebeple davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İcra takip dosyasının incelenmesinde; davacının …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/… E. sayılı takip dosyasında haksız fiilden kaynaklanan toplam 2.629,77-USD asıl alacak, 112,83-USD faiz olmak üzere toplam 2.742,60-USD üzerinden davalıya yönelik icra takibinin yapıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya 01/07/2022 tarihinde tebliğ edildiği, davalının icra takibine 06/07/2022 tarihinde itiraz ettikleri, icra takibinin durdurulmasına karar verildiği, dava İİK’nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 01/12/2022 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
6102 sayılı TTK’nın 1472. Maddesine göre ”Sigortacı, sigorta tazminatını ödediğinde hukuken sigortalının yerine geçer. Sigortalının, gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa, bu hak tazmin ettiği bedel kadar, sigortacıya intikal eder.”
Yine sigortacının halefiyet durumu Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 22.03.1944 Tarih E. 37, K. 9, RG. 03.07.1944 sayılı kararında ”Sigortacının sorumlu kişi aleyhine açacağı dava, sigorta poliçesinden doğan bir dava değildir. Bu dava, aynen sigortalı kimsenin sorumlu kişiye karşı açmış olduğu bir dava gibidir. Sigortalının muhtelif mahkemelerde dava açma hakkı varsa, aynı hak sigortacının halefiyet hakkına dayanan rücu davası için de söz konusudur.” şeklinde vurgulanmaktadır.
TTK m.1481 “Sigortacı, sigorta tazminatını ödedikten sonra hukuken sigortalı yerine geçer, Sigortalının gerçekleşen zarardan dolayı sorumlulara karşı dava hakkı varsa bu hak, tazmin ettiği bedel tutarında sigortacıya ait olur, (2) Sorumlulara karşı bir dava veya takip başlatılmışsa, sigortacı, mahkemenin veya diğer tarafın onayı gerekmeksizin halefıyet kuralı gereğince, sigortalısına yaptığı ödemeyi ispat ederek, dava veya takibi kaldığı yerden devam ettirebilir. (3) Sigortalı veya zarar gören, birinci fıkra gereğince sigortacıya geçen haklarını ihlal edici şekilde davranırsa sigortacıya karşı sorumlu olur.” şeklinde düzenlenmiştir.
Sigortacının düzenlediği poliçe ile üstlendiği yükümlülüğünü yerine getirdikten sonra sigortalının halefi olabilmesinin birinci şartı sigorta tazminatının (gerek 6102 Sayılı TTK Md.1472, gerekse 6762 sayılı TTK. (Eski m.1301’de) 1472 maddesi ve Md. 1381 ‘e göre) gerçek hak sahibine ya da onun gösterdiği kişiye; geçerli bir poliçe kapsamından ve “poliçe genel+özel şartları ile çelişmeyen” rizikonun gerçekleşmesi sonucunda ortaya çıkan zarar için ödeme yapmış olmasıdır. Bu şart ile bir arada bulunması gereken ikinci şart ise, sigortacının sözleşmeye uygun olarak ödeme yaptığı sigortalının, sigorta zararı için üçüncü şahıslara karşı bir tazminat talebi hakkına sahip olmasıdır ve bu talep hakkı sigorta tazminatını ödeyen sigortacıya yaptığı ödeme paralelinde Kanun hükmü gereği geçer.
Halefiyetin tüm şartlarının bir arada gerçekleşmiş olduğu durumlarda, ayrıca temerrüt tarihi keşide edilmemiş olsa bile, sigortacının rücuen tazminat alacağına (Y.L1. HD. 11.10.2004 Tarih, 2004/570 E- 2004/9618 K. Sayılı kararında; “TTK. (Eski m.1301’de) 1472 maddesi uyarınca sigortacı, sigorta bedelini ödedikten sonra hukuken sigorta ettiren yerine geçer ve dava hakkı tazmin ettiği bedel nispetinde sigortacıya intikal eder. Bu nedenle sigortacının 3. Şahıslara rücu edebilme tarihi, sigorta ettirene ödeme yaptığı tarihtir. Kanundan kaynaklanan bu temerrüt hali için ayrıca bir ihtara gerek yoktur. Bu durum karşısında mahkemece, davacının ödeme tarihinden itibaren temerrüt faizi yürütülmesi talebinin de kabulüne karar verilmek gerekirken, yazılı gerekçelerle dava tarihinden itibaren temerrüt faizi yürütülmesi doğru olmamış, bozmayı gerektirmiştir.” denmek suretiyle tesis edilen hükümde de vurgulandığı gibi) sigortalıya yapılan ödeme tarihinden başlamak suretiyle faiz talep edilebilecektir.
Davacı ve davalının sunmuş oldukları tüm deliller dosya içerisine alınmış, mahkememizce davaya konu icra takip dosyası celp edilerek incelenmiş ve hasar dosyası, düzenlenen eksper raporu, ödeme belgeleri, faturalar, tarafların beyanları dikkate alınarak Sigorta Uzmanı ve Makine Mühendisi tarafından bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir.
Bilirkişiler Mali Müşavir ve Lojistik Taşıma Uzmanı tarafından düzenlenen 14/06/2023 tarihli heyet raporunda özetle; ” Dava konusunun, dava dışı davacı şirketin sigortalısı … San. Tic, A.Ş. ile davalı şirket arasında bulunan ticari ilişki kapsamında gerçekleşen taşıma sırasında meydana gelen hasardan davalı şirketin sorumlu olduğu iddiası ile davacı sigorta şirketi tarafından dava dışı sigortalısı … San. Tic. A.Ş.’ye ödenen 2.629,77 USD bedelin davalı yandan rücuen tahsili amacıyla yürüttüğü takibe yapılan itirazın iptali talebinden ibaret olduğu, Davacının 2021 yılı ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, Davacının incelenen ticari defterlerine göre; davacı yan tarafından dava dışı sigortalısı olan … San. Tic. A.Ş.’ne yapılan ve takibe konu edilen 2.629,77 USD tutarlı ödemenin davacı yanın ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, Davalının 2021 yılı ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, Davalının incelenen ticari defterlerine göre; Davalı yan tarafından dava dışı sigortalı müşteri … San. Tic. A.Ş. adına dava konusu taşımaya ilişkin düzenlenen 28.02.2021 tarihli … numaralı 2.950,00 USD bedelli faturanın davalının ticari defterlerinde 21.743,86 TL olarak kayıtlı olduğu, Dava dışı … San. Tic. A.Ş. 03.04.2023 günü saat 14:10’da mahkemeniz duruşma salonunda yapılan incelemeye katılmamış olup ticari defter ve belge ibraz etmediği, Davacı ile dava dışı sigortalı … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi arasında 14.08.2020-14.08.2021 tarihleri arasında geçerli Nakliyat Emtia Abonman Sözleşmesi akdedilmiş olup davacı ile dava dışı sigortalı … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi arasında söz konusu Nakliyat Emtia Abonman Sözleşmesine bağlı olarak, dava konusu taşımaya ilişkin 23.02.2021 tanzim tarihli ve … numaralı Emtia Nakli (Abonman Sözleşmesine Bağlı) Sigorta Poliçesi akdedildiği, söz konusu poliçe bakımından Koasürans yoluyla risk paylaşılmış olup, davacı sigorta şirketinin sorumluluk payı, %60 diğer sigortacılar ise, … Sigorta ve … Sigorta olup, sorumluluk payları sırasıyla %25 ve %15 olarak belirlendiği, Neticeten; Davacı sigorta şirketinin dava dışı sigortalı … Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketine akdedilen poliçelere uygun olarak 2.626,77 USD tutarında ödeme yaptığı hususunda mali yönden ihtilafın bulunmadığı anlaşılmakla taraflar arasında uyuşmazlığın ana sebebinin, dava dışı davacı şirketin sigortalısı … San. Tic. A.Ş. ile davalı şirket arasında bulunan ticari ilişki kapsamında gerçekleşen taşıma sırasında meydana gelen hasardan davalının sorumlu olup olmadığı noktasında toplandığı anlaşılmakla bu yöndeki teknik yönden incelemelerimize yer verileceği, Mahkemece davacı yanın davasında haklı görülmesi halinde/olasılığında, davacı yan tarafından poliçe kapsamında yapılan ödemeden kaynaklı takip tarihi (19.04.2022) itibariyle davalı yandan 2.626,77 USD ve 112,83 USD işlemiş faiz olmak üzere toplamda 2.739,60 USD alacaklı olabileceği, Lojistik süreci bakımından, davacının talep ve dava konusu ettiği rücuen tazminat alacağının taşıma sürecinde meydana gelen ambalaj ve yükleme kaynaklı hasar zararı için olduğu, somut olayda söz konusu zararın davalı veya dava dışı fiili taşıyanın sorumluluk alanında olmayan “konteyner içi ambalaj, yükleme, istifleme kaynaklı” olduğu, Söz konusu sebeplerin gerek dosyada sunulu konişmento ve gerekse sair taşıma ve sevk evrakına göre davalının risk alanında olmadığı, Yükün “kırılabilir ve bozulabilir” özelliğlen uygun olmayan amabalaj, yükleme ve istilleme kayanklşı zarardan davalının TTK m.1182/1-e, g) bentleri gereği taşıyanın sorumlu olmadığı sebeplerle kısmi hasar ve zayi olduğu, bu nedenle davacının sigortalısının risk alanında gerçekleşen zarar için ödenen tazminatın davalı yana rücu edilemeyeceğinin değerlendirildiği, mahkemece aksi kanaat halinde, 2.676,77 USD asıl alacak ve 112,83 USD işlemiş faiz konusunda mali bilirkişi hesaplamalarına itibar edilebileceği, ” yönünde görüş beyan ettikleri görülmüştür.
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, incelenen takip dosyası, düzenlenen bilirkişi raporları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; İncelenen takip dosyası, düzenlenen bilirkişi raporu ve toplanıp değerlendirilen delillere göre; Dava konusunun, dava dışı davacı şirketin sigortalısı … San. Tic, A.Ş. ile davalı şirket arasında bulunan ticari ilişki kapsamında gerçekleşen taşıma sırasında meydana gelen hasardan davalı şirketin sorumlu olduğu iddiası ile davacı sigorta şirketi tarafından dava dışı sigortalısı … San. Tic. A.Ş.’ye ödenen 2.629,77 USD bedelin davalı yandan rücuen tahsili amacıyla yürüttüğü takibe yapılan itirazın iptali talebinden ibaret olduğu, davacı ile dava dışı sigortalı … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi arasında 14.08.2020-14.08.2021 tarihleri arasında geçerli Nakliyat Emtia Abonman Sözleşmesi akdedilmiş olup davacı ile dava dışı sigortalı … Sanayi Ve Ticaret Anonim Şirketi arasında söz konusu Nakliyat Emtia Abonman Sözleşmesine bağlı olarak, dava konusu taşımaya ilişkin 23.02.2021 tanzim tarihli ve … numaralı Emtia Nakli (Abonman Sözleşmesine Bağlı) Sigorta Poliçesi akdedildiği, söz konusu poliçe bakımından Koasürans yoluyla risk paylaşılmış olup, davacı sigorta şirketinin sorumluluk payının %60 diğer sigortacıların ise … Sigorta ve … Sigorta olup, sorumluluk paylarının sırasıyla %25 ve %15 olarak belirlendiği, davacının talep ve dava konusu ettiği rücuen tazminat alacağının taşıma sürecinde meydana gelen ambalaj ve yükleme kaynaklı hasar zararı için olduğu, dosya kapsamında yapılan bilirkişi incelemesinde bilirkişiler tarafından yapılan tespitlere göre; somut olayda söz konusu zararın davalı veya dava dışı fiili taşıyanın sorumluluk alanında olmayan “konteyner içi ambalaj, yükleme, istifleme kaynaklı” olduğu, söz konusu sebeplerin gerek dosyada sunulu konişmento ve gerekse sair taşıma ve sevk evrakına göre davalının risk alanında olmadığı, yükün “kırılabilir ve bozulabilir” özelliğlen uygun olmayan amabalaj, yükleme ve istifleme kayanklşı zarardan davalının TTK ( m.1182/1-e, g) bentleri gereği taşıyanın sorumlu olmadığı sebeplerle kısmi hasar ve zayi olduğu, bu nedenle davacının sigortalısının risk alanında gerçekleşen zarar için ödenen tazminatın davalı yana rücu edilemeyeceğinin değerlendirildiği, tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde davalı tarafın kusurlu olmadığı sonuç ve kanaatine varılmış, dava dışı sigortalının emtialarında oluşan zararın davalının kusuru nedeniyle meydana geldiğinin ispatlanamadığı ve davalının hukuki sorumluluğunun bulunmadığı, davacı sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin lütuf ödemesi olarak değerlendirilebileceği anlaşıldığından davacı tarafça davalı aleyhine açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 269,85-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 365,93-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 17.900,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 3.120,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6-Taraflarca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar usulen okundu, anlatıldı. 25/10/2023

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı

*Bu evrak 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.