Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/567 E. 2023/217 K. 22.03.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/567 Esas
KARAR NO : 2023/217
DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 19/09/2022
KARAR TARİHİ : 22/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkil Şirket tarafından 21.01.2021 tarihinde … kuruluşu olan Davalı … A.Ş.’ den … … marka … IMEI numaralı ve … seri numaralı cep telefonu vergi ve KDV dâhil toplamda 29.785,56-TL’ ye satın alınması için ön sipariş oluşturulduğunu, cihazın tedarik edilip müvekkil şirkete teslim edilme süreci ise fatura tarihi olan 31.12.2021 tarihinden yaklaşık iki hafta önce gerçekleştirilmiş olup cihaz yaklaşık 6 ay fiilen kullanıldığını, cihazın katlanabilir olması nedeniyle iki yönlü olarak kullanılan telefonun büyük ekranı kullanıldığında iç mekanizmasından kaynaklanan sorun nedeniyle ana ekranın gelmemesi, tek parça görünmesi gereken ekranın sanki ayrı iki ekranmış gibi görünmesi, sağ ekran dokunmatiğinin çalışmamaya başlaması ve sağ üst kısımda beyaz çizginin meydana gelmesi gibi arızalar meydana geldiğini, ortaya çıkan arızalar nedeniyle garanti kapsamında olan cihaz … yetkili servis olan … Servisine 06.06.2022 tarihinde teslim … kayıt numarası ile incelenmesi için teslim edildiğini, akabinde … teknik servisinden iletişime geçilerek cihazın kullanım hatası nedeniyle onarımın garanti kapsamı dışında olduğu belirtildiğini ve bu doğrultuda onarımın yapılması için 9.675,00-TL ekran ücreti talep edildiğini, cihazın arızalanması kullanıcı hatası olmamasına rağmen onarımın garanti kapsamı dışında tutularak ücret talebinde bulunulması müvekkil şirket tarafından kabul edilmeyerek 14.06.2022 tarihinde teslim edilen cihaz, müvekkil şirket tarafından geri iade alındığını, bunun üzerine … Çağrı Merkezi’ ne ait … numaralı telefon aranarak cihaza ilişkin sorun bildirilmiş bu kapsamda yapılan işlemlere ilişkin bilgi verildiğini, ancak yapılan telefon görüşmeleri neticesinde herhangi bir şekilde sorun giderilmediğini, dava konusu olan … … marka …IMEI numaralı ve … seri numaralı cep telefonunun ayıplı olduğunun tespitine, ürünün ayıpsız misliyle değişimine bunun mümkün olmaması halinde ayıplı ürünün ücretsiz onarılmasına bunun da mümkün olmaması halinde ürün bedelinin iadesine, davanın kabulüne, yargılama giderleriyle vekâlet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; dava konusu cihazların üretici ve ithalatçı tarafından belirlenen anlaşmalı yetkili servis olan … A.Ş. Şubesi tarafından incelendiğini, kullanıcı hatasına bağlı olarak arıza oluştuğu tespit edildiğini, üretici … tarafından oluşturulan garanti koşullarında kullanıcı hatasının garanti kapsamında olmayacağı belirtildiğini, Türk Borçlar Kanunun 219. Maddesi gereği satıcının alıcıya karşı sorumlu olması için ayıbın maddi, hukuki veya ekonomik olarak, herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olması, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldırması gerektiğini, ilgili hükme göre, kullanıcının kusuru ile oluşan hasar ve arızalar kanunun korumasından yararlanamayacağını, üreticinin anlaşmalı yetkili servisinde hazırlanan ve davacı tarafından kabul edilerek teslim alınan teslimat formuna göre cihaz ekranında çatlak bulunduğunu, belirtilen hususlar kapsamında herhangi bir şekilde somut dayanağı sunulamayan iddiaların tümü gerçek dışı, haksız ve mesnetsiz olduğunu, maddi ve hukuki dayanaktan yoksun davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : bilirkişi raporu, 26.08.2022 düzenleme tarihli dava şartı arabuluculuk son tutanağı, 31/12/2021 tarihli 29.785,56-TL bedelli fatura ve irsaliye, … Noterliği’nden gelen 04/08/2022 tarih ve … yevmiye nolu ihbarname ve tebliğ mazbatası ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, taraflar arasındaki satım sözleşmesine konu … … marka telefonun ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ayıptan kimin sorumlu olduğu, ayıp nedeniyle ürünün ayıpsız misliyle değiştirilmesinin mümkün olup olmadığı, bu mümkün değilse ayıplı ürünün ücretsiz onarılması, bu durum da mümkün değilse davaya konu ürün bedelinin iadesinin mümkün olup olmadığından ibaret alacak davasıdır.
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 31/12/2021 tarihli fatura ile davalıdan satın aldıkları garantili … … marka telefonun 6 ay kullanımından sonra tek parça görünmesi gereken ekranın iki ayrı parça olarak göründüğü, sağ ekran dokunmatiğinin çalışmamaya başladığı ve yine ekranda beyaz çizginin oluştuğu, teknik servise gönderilmesine rağmen ve garanti süresi içinde olmasına rağmen kullanıcı hatası tespiti yapılarak ücretsiz onarımın yapılmadığı, onarım için 9.675,00-TL ekran ücretinin talep edildiği belirtilerek ürünün ayıplı olduğunun tespitini, ürünün ayıpsız misli ile değiştirilmesini, bunun mümkün olmaması üzerine ürünün ücretsiz onarılması, bunun da mümkün olmaması halinde ise ürün bedelinin iadesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu cihazı dava dışı … Ltd. Şti’den aldıklarını bu nedenle davanın dava dışı bu şirkete ihbar edilmesi gerektiğini, davacı yan tarafından servise getirilen ürünün incelenmesinde kullanıcı hatasına bağlı arızanın tespit edildiğini, kullanıcının kusurundan kaynaklı oluşan hasar ve zararlardan sorumlu olmadıklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 26/08/2022 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
Mahkememiizin21/12/2022 tarihli celsenin 1 numaralı ara kararı gereğince davaya konu ayıplı olduğu iddia edilen ürün 16/01/2023 tarihinde mahkememiz salonunda hazır edilerek makina mühendisi bilirkişi marifetiyle keşif icra edilmiş, keşif sonucunda elektrik ve elektronik mühendisi … tarafından düzenlenen 19/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “Dosya muhteviyatına ibraz edilmiş olan bilgi, belge ve dokümanlar ile cihazın incelenmesi neticesinde; Cihazda, dava dosyasında belirtilen “iç ekran görüntü ve dokunmatik” sorununun mevcut olduğu, yapılan teknik incelemeler neticesinde, yetkisiz müdahale, sıvı teması, darbe vb. kullanıcı hatası izlerine rastlanmadığı ve cihazı garanti kapsamı dışına çıkartabilecek durumlar oluşmadığı, cihazdaki mevcut arızanın, üretim kaynaklı olduğu yani ürününün ayıplı olduğu ve garanti kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, cihazı inceleyen … teknik servis yetkilisi tarafından belirtilmiş olan “kullanıcı hatası” olduğuna dair herhangi bir ize rastlanmadığı için raporun geçersiz sayılması ve cihazın tekrar garanti kapsamında değerlendirilerek onarılması, değişimi veya bedel iadesinin gerçekleştirilmesi gerektiği, ürünün satın alındığı 31.12.2021 tarihindeki fiyatının 27,000.00TL civarında olduğu ve satıcıdan satıcıya göre küçük miktarlarda fiyat değişikliklerin olabileceği, bu nedenle dosya içerisinde sunulmuş olan faturadaki gibi 27,795.56TL fiyatının doğru olduğu, görüş ve kanaatine varıldığı” şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Taraflar tacir olup, uyuşmazlığın ise ticari nitelikteki satım sözleşmesinden kaynaklanması nedeniyle olaya 6098 sayılı Borçlar Kanunu (TBK) ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (TTK) hükümlerinin uygulanması gerekmektedir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun satım sözleşmesine dair hükümlerinin (TBK m. 207 vd) esasen tacirler arasında yapılan satım sözleşmelerine de uygulanması benimsenmiştir. Bununla birlikte satım sözleşmesinde malın ayıplı olması halinde özel hükümler öngörülmüştür (TTK m. 23/1, 4). Dolayısıyla tacirler arası satım sözleşmelerine Borçlar Kanunu hükümleri ile birlikte TTK m. 23/I hükmü de uygulanacaktır.
Satım sözleşmesi 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 207. maddesinde “satıcının, satılanın zilyetlik ve mülkiyetini alıcıya devretme, alıcının ise buna karşılık bir bedel ödeme borcunu üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde tanımlanmıştır. Satım sözleşmesi synallagmatik, başka deyişle tam iki tarafa karşılıklı borçlar yükleyen bir sözleşmedir. Tam iki yanlı sözleşmelerde, her iki yan birbirine karşı birer asli edim ile çeşitli yan ve tali edimler yüklenirler. Eş deyişle bu sözleşmeler nitelikleri gereği yanlardan her birini zorunlu olarak alacaklı ve borçlu kılar. Yanlardan her biri karşı edimi elde etmek için borç altına girer. Satıcının malın teslimi ve mülkiyetinin alıcıya geçirilmesi yükümlülüğü yanında satılanın ayıplardan ari olmasını sağlama yükümlülüğü de bulunmaktadır.
Bilindiği üzere Türk Ticaret Kanunu 23’üncü maddesinde; “Ticari satış ve mal değişimi” düzenlenmiş, tacirler arasında yapılan ticari satışlarda esas itibariyle Türk Borçlar Kanunun ilgili hükümlerinin uygulanacağı belirtildikten sonra bu tür satışlar hakkında özel bazı hükümlere yer verilmiştir. Bu hükümlerin uygulanabilmesi için somut olayda ticari satışın mevcut olması gerekir. Ticari satış, sözleşmenin her iki tarafının da tacir olduğu ve her iki tarafın da ticari işletmesi ile ilgili olan satıştır. Tacirler arası ticari satımlarda satıcının ayıplı ifadan sorumluluğu esas itibariyle Türk Borçlar Kanunu 219 ve devamı madde hükümlerine tâbidir ancak tacirler arasındaki ticari satımlardan kaynaklanan ayıplı ifa hallerinde alıcının muayene ve ihbar külfetlerinin süresi hakkında Türk Ticaret Kanunu 23/1-c madde hükmünde düzenlenmiş olan özel hüküm uygulanacaktır. Satıcının ayıplı ifasına ilişkin diğer konularda ise Türk Borçlar Kanunu 219 ve devamı hükümlerinde düzenlenen genel hükümler uygulama alanı bulacaktır. (Prof. Dr. Ömer Adil ATASOY, Av. Hanife ÖZDİL Hukuk Fakültesi Dergisi Yıl 3 Sayı 1 – Haziran 2017 (1-19) 3)
6098 sayılı TBK’nun ayıba karşı tekeffül hukuki kurumunu düzenleyen 219 ve devamı maddelerine bakmak gerekir. Buna göre “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur. Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.” düzenlemesi mevcuttur.
6098 sayılı TBK 222. Maddesinde; Satıcının, satış sözleşmesinin kurulduğu sırada alıcı tarafından bilinen ayıplardan sorumlu olmayacağı, satıcının, alıcının satılanı yeterince gözden geçirmekle görebileceği ayıplardan da, ancak böyle bir ayıbın bulunmadığını ayrıca üstlenmişse sorumlu olacağı düzenlenmiştir.
Ticari satış ve mal değişimi başlıklı 6102 sayılı TTK 23/1 maddesinde; Maddedeki özel hükümler saklı kalmak şartıyla, tacirler arasındaki satış ve mal değişimlerinde de Türk Borçlar Kanununun satış sözleşmesi ile mal değişim sözleşmesine ilişkin hükümlerin uygulanacağı buna göre malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmesi gerektiği, Açıkça belli değilse alıcının malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde inceleyip veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlü olacağı, diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü maddesinin ikinci fıkrasının uygulanacağı düzenlenmiştir.
6098 sayılı TBK 223/2 madde hükmü incelendiğinde; Alıcının gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal etmesi halinde, satılanı kabul etmiş sayılacağı. Ancak, satılanda olağan bir gözden geçirmeyle ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması hâlinde, bu hükmün uygulanmayacağı, bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa, hemen satıcıya bildirilmesi gerektiği; bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul edilmiş sayılacağı düzenlenmiştir.
Ayıp durumunda alıcının seçimlik haklarını düzenleyen 227. Maddesi incelendiğinde;
Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.
2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.
4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.
Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.
Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir. “düzenlemesi mevcuttur.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirket tarafından davalıdan davaya konu … … marka … IMEI numaralı ve … seri numaralı cep telefonu satın alındığı, telefonun garanti süresi içerisinde telefonun en önemli özelliği olan katlanabilir ekranda katlanan ekranın açılması ile tek bir görüntü elde edilmesi gerekirken iki ayrı görüntünün ortaya çıktığı, ekranın bir bütün halinde görünmediği, bir bütün olarak görünse bile görüntü kaybının olduğu ve yine sağ ekranda üst kısmında görüntü kaybının oluştuğu, ekran dokunmatiğinin bozuk olduğu, fonksiyonlarını yerine getiremediği, somut olayda, telefonun teslim alınmasından sonra, garanti süresi içerisinde meydana gelen ekran görüntüsü ve dokunmatik fonksiyon sıkıntısından kaynaklı olarak ayıbın ortaya çıkmasından sonra derhal ayıbın servise bildirilmesi nedeniyle davacı tarafça ayıp ihbarının süresinde yapıldığı, Mahkememizce dava konusu cep telefonu üzerinde yapılan inceleme sonucu elektrik ve elektronik mühendisi tarafından düzenlenen bilirkişi raporuna göre; bilirkişi tarafından cihazda, dava dosyasında belirtilen “iç ekran görüntü ve dokunmatik” sorununun mevcut olduğu, yapılan teknik incelemeler neticesinde, yetkisiz müdahale, sıvı teması, darbe vb. kullanıcı hatası izlerine rastlanmadığı ve cihazı garanti kapsamı dışına çıkartabilecek durumlar oluşmadığı, cihazdaki mevcut arızanın, üretim kaynaklı olduğu yani ürününün ayıplı olduğu ve garanti kapsamında değerlendirilmesi gerektiği mahkememizce kabul edilmiş olup; düzenlenen bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun ve hukuki denetime uygun olmakla hükme esas alınmış; davacı tarafça dava dilekçesinde öncelikli olarak ürünün ayıpsız misli ile değişimi talep edilmiş olmakla dava dilekçesindeki talepler doğrultusunda değerlendirme yapılmış, davacı taraf seçimlik hakkını dava dilekçesinde öncelikli olarak ürünün değiştirilmesi talebinde bulunduğu anlaşıldığından ve yine teknik servise götürülme tarihi olan 14/06/2022 tarihi de dikkate alınarak ürünün satın alınmasından itibaren üzerinden yaklaşık 5 ay geçtiği, bu haliyle garanti kapsamının devam ettiği de dikkate alınarak ürünün ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmiş ve davanın kabulü ile davaya konu 31/12/2021 tarih ve 6607 nolu fatura ile davalı … A.Ş’den satın alınan … … marka … IMEI numaralı ve … seri numaralı cep telefonunun davalı tarafından davacıya verilmek suretiyle aynı özelliklere sahip ayıpsız benzeri ile değiştirilmesine, ayıplı cep telefonu ile ayıpsız misli cep telefonunun değişiminin, birlikte ifa kuralı gereğince aynı anda yapılmasına karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile;
1-Davaya konu 31/12/2021 tarih ve … nolu fatura ile davalı … A.Ş’den satın alınan “… … ” marka ve model cep telefonunun ayıplı olduğunun tespitine ve davalı tarafından davacıya verilmek suretiyle aynı özelliklere sahip ayıpsız benzeri ile değiştirilmesine
2-Ayıplı cep telefonu ile ayıpsız misli cep telefonunun değişiminin, birlikte ifa kuralı gereğince aynı anda yapılmasına,
3-Harçlar kanunu gereğince dava değeri üzerinden alınması gereken toplam 2.034,65-TL harçtan daha önceden ödenen toplam 508,67-TL harç düşüldükten sonra eksik kalan 1.525,98-TL harcın davalıdan alınarak Hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 İkinci Kısım İkinci Bülüm) göre hesaplanan 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan; 80,70-TL Başvuru Harcı, 508,67-TL Peşin/nisbi Harcı, 1.000,00-TL Bilirkişi ücreti, 171,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 1.760,37TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davalıdan tahsil edilerek Hazineye irad kaydına,
Dair, davacı vekilinin, davalı vekilinin ve ihbar olunan vekilinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 22/03/2023

Katip …
e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı