Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2022/506 Esas
KARAR NO : 2023/51
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 17/08/2022
KARAR TARİHİ : 20/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 17/08/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davalı alacaklı tarafından müvekkilinin aleyhine, aslen hak kazanmış olmadığı sözde alacağı için kötü niyetle 11.05.2022 Tarihinde icra takibi başlatıldığını, …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/… E. Sayılı ile başlatılan icra takibi ile alacaklısı … görünen dosyadan, müvekkili … adına çıkarılan ilk tebligat “… Mah. …. Sk. No: … …/İstanbul” adresine çıkarıldığını, ve iade edildiğini, müdürlükçe TK 21/2 maddesine aykırı bir şekilde müvekkilinin mernis adresi olan “… Mah. …. Sk. No: … /istanbul” adresine TK 21/2 şerhli tebligat çıkarıldığını ve muhtara teslim edildiğini, müvekkilince 24.06.2022 tarihinde banka hesabından para çekmek istediğinde hesabında bloke olduğunun tarafına bildirildiğini, müvekklinin Uyap Vatandaş Portal üzerinden dosya sorguladığını ve hakkında icra takibi başlatıldığından haberdar olduğunu, müvekkilince icra takibi 24.06.2022 tarihinde öğrenildiğini ve tebligatın usulsüz olduğuna ilişkin öğrenme tarihini esas alarak borca, borcun dayanağına ,yetkiye, imzaya ve borcun tüm ferilerine itiraz ettiğini, müvekkilince usulsüz tebliğ şikayeti yapıldığını, …. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 27.06.2022 tarih ve 2022/… E. 2022/… K. Sayılı kararı ile iş bu davası kesin olmak üzere reddedildiğini, davalı tarafça müvekkilinin banka hesabından 15.197,85-TL tahsilat yapıldığını, müvekkilinin meşru hamili olduğu “… AŞ. … şubesi, Keşide Yeri: Adana, Tarih: 31.04.2019 Miktar:6.500,00tl, Keşideci: … Çek Seri No: … ” çeki kaybettiğini, kaybettiği çeklerin iptali için … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. Sayılı dosyası ile dava açtığını, … Asliye Ticaret Mahkemesi 14.10.2019 Tarih ve 2019/… e. 2019/… K. Sayılı kararı ile “… A.Ş. Adana şubesinin 31/04/2019 keşide tarihli 6.500,00 TL bedelli keşidecisi … olan … çek seri numaralı çeklerin iptaline” karar verildiğini, müvekkilince ciro yoluyla kendisine ulaşan söze konu çekin keşidecisi olan davalı …’a ulaşıldığını, süreç hakkında kendisiyle bilgi paylaşıldığını ve Mahkemece iptaline karar verilen çek bedelinin tarafına ödenmesini talep ettiğini, davalı yanca iş bu talep karşılanmadığını, müvekkilince … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını ve çek bedeli tahsil edildiğini, müvekkili ile davalı arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını, müvekkili ile davalı arasında dava şartı arabuluculuk görüşmesi yapıldığını ancak … Arabuluculuk Bürosu 2022/… Ticari Arabuluculuk dosyasında taraflar arasında anlaşma sağlanamadığını, müvekillinin icra takibinden haberdar olmadan haksız ve kötü niyetle yapıldığını, yüksek miktarda meblağ tahsil edildiğini bu yüzden mağdur edildiğini, mağduriyetin büyüklüğü göz önünde bulundurularak davalının menkul ve gayrimenkul mal varlıkları ile 3. kişilerdeki hak ve alacakları üzerine teminatsız olarak İhtiyati Haciz niteliğinde İhtiyati Tedbir kararı verilmesini talep ettiğini, müvekkilinin borçlu olmadığı halde ödemek zorunda kaldığı 15.197,85-TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte istirdadına, yargılama harç ve masrafları ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline, Karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan 08/09/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin seri numarası … , keşide yeri Adana, muhatabı … A.Ş. Adana şubesi olan 31/04/2019 tarihli, 6.500,00 TL bedelli çekin keşidecisi olduğunu, davacının ise, çekin hamili sıfatında olup bu çeki kaybettiğini, davacının … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… E. 2019/… K. Sayılı dosyasında bu çekin iptali talebiyle dava açıldığını, mahkemece çekin iptali yönünde karar verildiğini, bu kararın 05/11/2019 tarihinde kesinleştiğini, davacı tarafın müvekkilini çekin zayi olması sebebiyle iptal edildiği hususunda bilgilendirdiğini, iptal edilen çek bedelinin tarafına ödenmesi için müvekkiline talepte bulunduğunu iddia ettiğini bu iddialar gerçeği yansıtmadığını, müvekkiline keşidecisi olduğu çekin iptal edildiğine dair bir bilgilendirme yapılmadığını, kendisine … İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, başlatılan bu takip neticesinde 6.500,00 TL bedelli çekin icra takibi yoluyla tahsil edilmesi ile müvekkilince 9.455,45 TL ödendiğini, bahsedilen icra takibi ile müvekkilince ödenen bedel kendisinden haksız olarak tahsil edildiğini, bedeli ödenmesi talep edilen çek … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… E. 2019/… K. Sayılı kararı ile iptal edildiğini, iptal edilen bir çekin bedelinin tahsili amacıyla icra takibi yoluna başvurulması hukuka aykırı olduğunu, müvekkilinin bu takip neticesinde ödemiş olduğu tutar kendisinden haksız olarak tahsil edildiğini, iptal edilen çekin bedelinin ödenmesi için muhatap bankaya dahi başvurulmadığını ve bahse konu çekin iptal edildiği ile ilgili müvekkiline bildirilmediğini, icra takibi ile çek bedeli tahsil edildiğini, müvekkilinin icra takibinde ödediği bedeli gösteren 09/03/2020 tarihli tahsilat dekontu ile …. İcra Dairesinin 2022/… E. Sayılı dosyasında davacıya karşı icra takibi başlatıldığını, müvekkili aslında kendisine ait olmayan ve hatta hiç var olmayan bir borcu ödemek durumunda kalmış olduğunu bu hususta takip dayanağı mahiyetinde tahsilat dekontu bulunmadığını, davacı tarafın istirdadını talep ettiği takipte kendilerince ödendiği 15.197,85 TL bedel hukuka ve yasaya uygun olarak tahsil edildiğini, Davacının böyle bir borcu bulunmadığını ve icra takibine konu tutarı ödediği böylece müvekkilinin haksız kazanç elde ettiği yönündeki iddiaları dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkilince kendine ait olmadığı, hatta çekin iptali sebebiyle kendisinin sorumluluğunda olmayan bir borç ödendiğini bu bedelin tahsil edilmesi amacıyla işbu davaya konu icra takibi başlatıldığını, ortada ticari bir ilişkiden doğan bir iş veya işlem ya da kanunda mutlak ticari dava olarak belirlenmiş bir uyuşmazlık bulunmadığını, görevli mahkeme asliye ticaret mahkemesi olmadığını dosyanın görevsizlik kararı verilerek, genel görevli mahkeme olan asliye hukuk mahkemesine gönderilmesi gerektiğini, davacı tarafından hukuka aykırı olarak ikame edilmiş işbu öncelikle usulden reddini, bunun mümkün olmaması halinde ise davanın esastan reddini, davacının istirdat konusu borcun %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLER :…. İcra Müdürlüğü’ nün 2022/… E. Sayılı dosyası, …. İcra Hukuk Mahkemesi’nin 27.06.2022 tarih ve 2022/… E. 2022/… K. Sayılı Dosyası, …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesi 14.10.2019 Tarih ve 2019/… e. 2019/… K. Sayılı Dosyası, … Vergi Dairesi yazı cevabı, … Vergi Dairesi Müdürlüğü yazı cevabı, … Arabuluculuk Bürosu 2022/… Ticari Arabuluculuk Dosyası ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; Dava, …. İcra Müdürlüğü’nün 2022/… Esas Sayılı icra dosyasına konu edilen … A.Ş. Adana şubesi olan 31/04/2019 tarihli, 6.500,00 TL bedelli çek bedelinin davalı taraftan istirdadına yönelik olduğu anlaşılmıştır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 4. maddesine göre; bir davanın ticari dava sayılması için uyuşmazlık konusu işin, taraflarının her ikisinin birden ticari işletmesiyle ilgili olması ya da tarafların tacir olup olmadıklarına veya işin tarafların ticari işletmesiyle ilgili olup olmamasına bakılmaksızın Türk Ticaret Kanunu veya diğer kanunlarda o davaya Asliye Ticaret Mahkemesi’nin bakacağı yönünde düzenleme olmalıdır.
Yine, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmeyecektir.
Zira, Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir.
6335 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile değişik 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 5. maddesi uyarınca, ticari davalar Asliye Ticaret Mahkemelerince görülerek karara bağlanır. Diğer taraftan aynı madde gereğince, Asliye Ticaret Mahkemeleri ile diğer hukuk mahkemeleri arasındaki ilişki (6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’ndan ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 6335 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki halinden farklı olarak) iş bölümü ilişkisi değil, görev ilişkisidir. Göreve ilişkin düzenlemeler, HMK 1. maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin olduğundan, mahkemelerce resen dikkate alınması gerekmektedir.
Somut olayda, dava konusu ihtilafın davacı tarafça …. İcra Müdürlüğünün 2022/… Esas sayılı icra dosyasına ödenen 15.197,85-TL’nin istirdadına ilişkin olup; TTK’da yer alan mutlak ticari davalardan olmadığı, ancak taraflardan her ikisinin de tacir olması halinde, davanın nispi ticari dava olduğu kabul edilecek ve Asliye Ticaret Mahkemesi görevli olacaktır. Bu nedenle tarafların, tacir sıfatını haiz olup olmadığının tespiti gerekmektedir. Gerekli araştırmalar yapılmış olup taraf işlemlerinin Vergi Usul Kanunun 177/1 maddesindeki limitleri aşmadığının bildirildiği, davacının esnaf olduğu ve gelirinin Vergi Usul Kanunun 177/1 maddesindeki sınırları aşmadığı ve esnaf işletmesi kapsamında kaldığı, tacir olmadığı keza davalının da aynı şekilde tacir olmadığı, her iki tarafında aralarında ticari ilişki bulunmadığına dair beyanları, çekin mahkeme kararı ile iptal edilmiş olduğunun sabit olması ve artık ilişkinin kambiyo hukukuna göre de incelenmeyeceği anlaşılmakla bu itibarla davaya bakma görevi genel mahkeme olan Asliye Hukuk Mahkemesine ait olup, mahkememizin görev alanında değildir.
Görev itirazı yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de re’sen nazara alınarak yargılamanın her aşamasında görevsizlik kararı verilebilir. HMK 2. madde ve TTK 5. maddesi gereğince davaya bakma görevi Mahkememize ait olmayıp davacı tarafça açılan davanın İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden, mahkememizin görevsizliğine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan DAVANIN, HMK 114/1-c maddesi gereğince mahkememizin görevsiz olması nedeniyle dava şartı yokluğundan HMK 115/2 maddesi gereğince USULDEN REDDİ ile, Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2-HMK 20/1 maddesi gereğince, kararın kesinleşmesinden itibaren iki hafta içinde talep halinde dosyanın görevli ve yetkili İSTANBUL ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE tevzi edilmek üzere İstanbul Adliyesi Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna GÖNDERİLMESİNE, aksi halde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
3-Harç, yargılama giderleri, vekalet ücreti ve gider avansı hususunun görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 20/01/2023
Katip …
e-imza*
Hakim …
e-imza*
Bu belge 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İmza ile imzalanmıştır.