Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/50 E. 2023/599 K. 15.09.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/50 Esas
KARAR NO : 2023/599
DAVA : İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/01/2022
KARAR TARİHİ : 15/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 24/01/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; uyuşmazlığın araflar arasındaki 30.12.2019 tarihli Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan 02.01.2021 tarihli, … muhasebe fatura numaralı … E-fatura numaralı faturadan kaynaklandığını, söz konusu alacağın tahsili amacıyla Davalı aleyhine 17.11.2021 tarihinde …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… E. sayılı dosyası ile 394.665,99 TL bedel üzerinden icra takibi başlatıldığını, davalı tarafın takibe 07.12.2021 tarihinde itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, müvekkili Şirket Hizmet Sözleşmesinden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirirken Davalı tarafın ilgili hizmetlere karşılık ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, Hizmet Sözleşmesinin 30.12.2019 tarihinde 01.01.2020-31.12-2021 tarihlerini kapsayacak şekilde iki yıl süreli olarak akdedildiğini, Sözleşmenin Tanımlar ve Sipariş Çizelgesi başlıklı 1. maddesinde; sunulan hizmetler, ilgili hizmetler için sözleşmenin başlangıç ve sona erme tarihleri ile KDV dahil edilmeden kararlaştırılan hizmet bedelleri belirtildiğini, Buna göre “ … ” hizmeti ayrı ayrı … erişim seviyeleri üzerinden Davalı Şirket’e sağlandığını, ilgili hizmetler 2020 ve 2021 yıllarında ayrık olarak birer yıl süre ile KDV’siz 296.400-TL ücrete tabi olduğunu, Sözleşmenin 3.Maddesinde “Gartner Hizmetler için Müşteriye yıllık peşin fatura düzenleyecektir. müşteri işbu … ‘nin toplam ücreti üzerinden hesaplanacak KDV’yi ödemeyi kabul eder… müşteri fatura edilen tüm tutarları fatura tarihinden itibaren 30 gün içinde ödemeyi kabul eder. ” hükümlerinin olduğunu, Müvekkili Şirket ilgili hizmetleri Davalı tarafın erişimine sunduğunu Davalı taraf da ilgili hizmetleri sorunsuz şekilde kullandığını, müvekkile Şirketin müşterileri, ilgili hizmetlere sözleşme süresi boyunca diledikleri zamanda erişebildiğini, Davalı tarafın 2020 yılı fatura ödemesini gerçekleştirdiğini, müvekkili şirket tarafından tanzim edilen 2021 yılında sunulan hizmetlere ilişkin yıllık peşin fatura, sözleşmede belirtilen fatura tarihinden itibaren 30 gün geçmesine rağmen Davalı tarafından ödenmediğini, taraflar tacir olduğu için asıl alacak üzerinden hesaplanacak işlemiş ve işleyecek faiz ticari faiz olması gerektiğini, Hizmet sözleşmesi’nin Genel Koşullar bölümünün 1. Maddesinde “Üyelik temelli araştırma ve il hizmetlere (“Hizmetler”) ilişkin bu … iptal edilemez ve sadece sözleşmenin esaslı ihlali sebebiyle, taraflardan herhangi biri tarafından 30 gün önceden yazılı olarak bildirim yapılması ve bildirim süresi içerisinde ihlalin giderilmemesi halinde sona er dirilebilir. Sözleşmenin haklı nedenle fesih hakkı saklıdır. ” şeklinde olduğunu, erişim hakkının sağlandığını, dolayısıyla, 2021 yılı içerisinde veri tabanını kullanıp kullanmaması önemli olmadığını, kullanmasa bile bu veri tabanındaki hizmet, bilgi ve belgelere üyelik süresince ulaşabileceği için taraflarca imzalanan Hizmet Sözleşmesinin iptal edilemeyeceğini, Davalının Hizmet Sözleşmesi’nin ilgili maddesi uyarınca müvekkili şirkete sözleşme hükümlerini ihlal ettiğine dair herhangi bir yazılı bildirim yapmadığını, ihlalin giderilmesi için süre vermediğini, Davalı aleyhine %20’den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesi gerektiğini, Davalı yan tarafından yapılan haksız itirazın iptal edilmesini, söz konusu takibin devamına ve yargılama giderlerinin karşı tarafa yükletilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan 04/03/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasındaki sözleşmenin ilk sene yıllık tüm ücretinin peşin olacak şekilde 296.400 TL + KDV olarak ödediklerini, davacının merkezi Amerika’da olan bir şirket olarak matbu sözleşmeler kullandığını, sözleşmeyle ilgili değişiklik taleplerini çeşitli gerekçelerle reddettiğini, gerek sözlü gerekse e-posta yoluyla ve sözleşme süresince de beklentilerini açık ve net şekilde defalarca davacı şirkete iletildiğini, sözleşmenin konusunun sadece Davacı tarafından erişime izin verilen bir veri tabanına ve çeşitli online etkinliklere erişmek olmadığını, özellikle … lisansı dağıtılan ülkelerdeki GSM şirketleri için rekabet, pazar ve dinamikleri konuları, buralardaki ücretlendirme modelleri, buna ek olarak havacılık sektöründe ise … üyesi havayolları için rakip analizi ve ücretlendirme modellerine ilişkin özel hizmet ve analist sunumları talep edildiğini, müvekkilinin … ( … ) ile birlikte çıkaracağı özel bir ürün ile ilgili olarak davacı ile daha sözleşme görüşmeleri aşamasında bu ihtiyacını paylaştığını, sözleşmenin imzalanmasının ardından havacılık sektöründe çıkarılması planlanan ürün özelinde yapılan ilk analist görüşmesinde davacının bünyesinde havacılık ile ilgili yalnızca 1 (bir) adet analist olduğunun onun da müvekkilinin iş yaptığı teknolojik ürünlere oldukça uzak olduğunu ve bu konuda bir uzmanlığı olmadığının anlaşıldığını, davacının kendi ihtiyaçlarına uygun bir sürü uzman ve analist olduğu konusunda yanılttığını, 26 Kasım 2019 tarihinde müvekkili şirket yetkilisi … tarafından davacı şirket yetkilisi … ‘ya gönderilen e-postada bu hususlar açıkça belirtildiğini, 26 Kasım 2019 tarihinde müvekkili şirket yetkilisi … tarafından davacı şirket yetkilisi … ‘ya gönderilen e-posta Sözleşme Süresi Ve Fesih İmkanı Sözleşmenin 3. Sayfası, “Genel Koşullar” başlığı altındaki 1. Maddesi şu şekildedir: Üyelik temelli araştırma ve il; lemez ve sadece sözleşmenin esaslı ihlali sebebiyle taraflardan herhangi biri tarafından 30 gün önceden yazıh olarak bildirim yapılması ve bildirim süresi içerisinde ihlalin giderilmemesi halinde sona erdirilebilir. Sözleşmenin haklı nedenle fesih hakkı saklıdır.” Sözleşmenin haklı nedenle feshine açıkça imkân tanıdığını, Şirket yetkilisi … tarafından 30.11.2020 tarihli e -posta ile … ‘na bir yıllık sözleşme süresince yapılan sözlü ve yazılı bildirimlere rağmen hizmetin beklenen kalite ve standartlarda olmadığını, müvekkili şirketin beklediği menfaat ve faydayı sağlayamadığı vurgulanarak bir sonraki sözleşme yılına devam edilmeyeceği bildirildiğini, davacı avukatı Av. … in sözleşmenin abonelik tarzında olduğunu ve herhangi bir feshin mümkün olmadığını belirttiğini, dava konusu faturanın … Noterliği’nin … yevmiye numaralı ve 14.01.2021 tarihli yazısı ile iade edildiğini ve içeriğine itiraz edildiğini, … Noterliği’nin … yevmiye numaralı ve 14.01.2021 tarihli fatura iade yazısı Davalı haklı fesih hakkını kullanarak sözleşmeyi feshettiğini, Dava konusu hizmet sözleşmesinde sözleşmenin iptal edilemeyeceği şeklindeki hükme dayanarak Davacı 2.yıla ilişkin bedeli talep etmekteyse de bu madde içeriği ve kapsamı itibari ile TBK Madde 25 dürüstlük kuralına aykırı hüküm olduğunu, açılan davanın usul yönünden Yetkisizlik kararı verilerek yetkili Bakırköy Asliye Ticaret Mahkemesi’ne gönderilmesini, davanın esastan reddi ile %20 icra inkar tazminatın ve yargılama gideri ve vekalet ücretin karşı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmişmlerdir.
DELİLLER
Tarafların bildirdiği deliller toplanmış, …. İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı icra dosyası, İhtarname, Fatura, E-posta, Hizmet sözleşmesi, 16/09/2022 tarihli bilirkişi raporu, 17/07/2023 tarihli bilirkişi ek raporu alınmıştır.
…. İcra Dairesinin 2021/… esas sayılı takip dosyası celp edilmiş, incelenmesinde, davalı borçlu hakkında 17/11/2021 tarihinde 249.752,00TL faturadan kaynaklı asıl alacak ve 44.913,99TL işlemiş faiz alacağının tahsili amacıyla ilamsız icra takibi yapıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya tebliğ edildiği, davalı borçlunun süresi içinde (07/12/2021) borca, faize ve faiz oranına itiraz ettiği, itiraz ile birlikte 07/12/2021 tarihinde takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi … ile bilirkişi … tarafından hazırlanan 16/09/2022 tarihli bilirkişi raporunda;”…Davacı şirketin 2021 yılına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, Davalı şirketin 2020-2021 yıllarına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, Davacı şirketin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerine göre Davalı şirketten 349.752,00 TL alacaklı olduğu, Davalı şirketin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerine göre Davacı şirkette borçlu/alacaklı olmadığı, Taraflar arasındaki cari hesap uyuşmazlığına konu Davacı şirketin düzenlemiş olduğu 02.01.2021 tarih … numara 349.752,00 TL tutarlı faturadan kaynaklandığı, faturanın e- faturada temel fatura senaryosunda düzenlendiği ancak Davalı şirket tarafından yasal süresinde Davacıya iade edilmediği, Taraf beyanlarından anlaşıldığı üzere sözleşmede davacının hizmeti vermeden ücreti tahsil edebileceğinin kararlaştırıldığı, ilk yıl için davalının hizmetten memnun kalmadığına ve bunun bildirildiğine ve bu nedenle sözleşmeyi haklı nedenle sözleşmeyi feshettiğine ilişkin beyanları olduğu, davacının ise borcunu sözleşmeye uygun ifa ettiğini belirttiği, bu hususların tespiti için dosyada gerekli bilgi ve belge bulunmadığı, bu konunun uzmanlık alanımız dışında olduğu, dava konusu sözleşmenin teknik ve ticari detaylarına vakıf olabilecek bir sektör ya da teknik bilirkişi incelemesi gerektirebileceği…” görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
Bilirkişi …, bilirkişi … ve … tarafından hazırlanan 17/07/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda; “…Davacı şirketin 2021 yılına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, Davalı şirketin 2020-2021 yıllarına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğu, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğu, Davacı şirketin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerine göre Davalı şirketten 349.752,00 TL alacaklı olduğu, Davalı şirketin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerine göre Davacı şirkette borçlu/alacaklı olmadığı, Taraflar arasındaki cari hesap uyuşmazlığına konu Davacı şirketin düzenlemiş olduğu 02.01.2021 tarih … numara 349.752,00 TL tutarlı faturadan kaynaklandığı, faturanın e-faturada temel fatura senaryosunda düzenlendiği ancak Davalı şirket tarafından yasal süresinde Davacıya iade edilmediği, Taraf beyanlarından anlaşıldığı üzere sözleşmede davacının hizmeti vermeden ücreti tahsil edebileceğinin kararlaştırıldığı, ilk yıl için davalının hizmetten memnun kalmadığına ve bunun bildirildiğine ve bu nedenle sözleşmeyi haklı nedenle sözleşmeyi feshettiğine ilişkin beyanları olduğu, davacının ise borcunu sözleşmeye uygun ifa ettiğini belirttiği, bu hususların tespiti için dosyada gerekli bilgi ve belge bulunmadığı, Davalı tarafça, bu hizmet alımı öncesinde hazırlanacak detaylı bir teknik şartname ile beklentilerini davaca tarafa açık ve net olarak iletilmediği ve imza altına alınmadığı, Davalı tarafça, taraflar arasında imzalanan standart Hizmet Sözleşmesi kapsamında herhangi bir eksiklikten bahsedilmediği, Davalı tarafın, beklentilerinin karşılanmadığının tespiti için dosya kapsamında yeterli bilgi ve belge bulunmadığından bahisle davacının davalıdan 349.752,00 TL tutarlı faturadan kaynaklandığı alacağın yerinde olduğu, asıl alacağa 50.539,16 TL işlemiş faiz talebinde bulunabileceği…” görüş ve kanaatlerini bildirmişlerdir.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE
Dava, İİK’nun 67. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, yapılan ilamsız icra takibine karşı davalının itirazının iptali ve icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması istemine ilişkindir. Mahkememiz davanın konusu nedeniyle görevli ve taraflar tacir olduğundan yetki sözleşmesi (HMK 17) gereği yetkilidir. Tarafların incelenen icra dosyasına göre taraf ve dava ehliyeti vardır.
İtirazın iptali davasının yasal dayanağını oluşturan İİK.nun 67/1. maddesinde; takip talebine itiraz edilen alacaklının, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir yıl içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebileceği öngörülmüştür.
Davacı alacaklı taraflar arasındaki ticari sözleşme nedeniyle davalıdan alacaklı olduğu iddiasıyla faturaya dayalı icra takibi başlatmış olup; ödeme emri davalı borçluya 03/12/2021 tarihinde tebliğ edilmiştir. Davalı borçlu yasal süresi içinde ödeme emrine itiraz ettiğinden takibin durdurulmasına karar verilmiştir. İtirazın iptaline yönelik olarak açılan iş bu dava hak düşürücü yasal süresi içerisinde açıldığından işin esasına girilerek inceleme yapılmıştır.
Uyuşmazlık, taraflar arasında taraflar arasındaki sözleşme ve faturadan kaynaklı alacak istemine dayalı olarak icra takibine davalı tarafça yapılan itirazın haklı olup olmadığı, davalı tarafça taraflar arasındaki sözleşmenin haklı nedenle feshedilip edilmediği alacağın tespiti halinde miktarı, icra inkar tazminatı şartlarının oluşup oluşmadığı hususundadır.
Fatura düzenlenmesi için öncelikle taraflar arasında akdi bir ilişkinin bulunması gerekir. Bunun için de öncelikle taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkinin varlığının kanıtlanmış olması gerekir. Davalının sözleşmesel ilişkiyi inkâr etmesi durumunda davacının öncelikle aralarındaki akdi ilişkiyi ispat etmesi gerekmektedir.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı 29/11/2019 tarihinde taraflarca imzalanan hizmet sözleşmesi kapsamında temin ettiği hizmetlerden doğan 02.01.2021 tarih … numara 349.752,00 TL tutarlı faturadan kaynaklanan alacağı için icra takibi başlattığını ve davalının takibe haksız olarak itiraz ettiği belirtmiş, bu kapsamda toplanan delillerden sonra alınan bilirkişi raporu, sunulan deliller üzerinde yapılan incelemeler sonucu; tarafların incelenen defter ve kayıtlarına göre ticari ilişkilerinin bulunduğu, taraflar arasında 29/11/2019 tarihinde 01/01/2020-31/12/2021 tarihlerini kapsayacak şekilde iki yıl süreli ” … A.Ş. ( ”Müşteri”) ve … Ltd. Şti. Hizmet Sözleşmesi”nin imzalandığı, davacı ve davalı yanın ticari defterlerinin usulüne uygun tutulduğu, dolayısıyla yasal defterlerin tarafların lehine delil olarak kullanılabileceği, taraflar arasındaki ticari ilişki gereği oluşan ticari kayıtlarda yapılan bilirkişi incelemesi ile yapılan tespitler sonucunda davacı şirket tarafından 02/01/2021 tarihinde davalı şirkete ” … Veri Tabı Üyeliği ” (01/2021-12/2021) ” açıklamalı e-faturayı düzenlediği, davacı ve davalı şirketin e-fatura mükellefiyeti oldukları, davacı tarafın alacak talebine konu faturayı davalı tarafa usulüne uygun olarak tebliğ ettiği, davalı şirketin bu faturayı 14/01/2021 tarihinli … . Noterliği … yevmiye nolu ihtarname ile davacıya iade etmiş ise de; mahkememizce yapılan incelemede TTK’nun 21/2. Maddesi uyarınca yasal süre içerisinde iade etmediği ve fatura içeriğinin taraflar arasındaki hukuki ilişkiye uygun olduğunun davacı tarafça kanıtlanmış olduğu, davalı tarafından sözleşmede düzenlenen, sözleşmenin esaslı ihlali sebebi ile haklı olarak sözleşmeyi feshettiğini savunmuş ise de, taraflarca sözleşme imzalanmadan önce 26/11/2019 tarihinde mail yazışmalarda hizmet kapsamı konusunda yazışmalar bulunduğu ve bu yazışmalardan sonra 29/11/2019 tarihinde sözleşmenin davalı tarafça imzalandığı, başkaca davacı tarafından sağlanan hizmetin sözleşmenin esaslı ihlali niteliğinde olduğuna dair veya sözleşmede kararlaştırılan hizmetlerin sağlanmadığına dair ispata yarar bir delilin bulunmadığı, ayrıca sözleşmeye uygun olarak önce bildirim yapılıp sonrasında fesih yapılmadığı anlaşılmakla davalının, davacıya toplamda 349.752,00-TL tutarında asıl alacak yönünden borçlu olduğu, dosya kapsamına uygun, hüküm kurmaya ve denetime elverişli bilirkişi raporuna göre davacı tarafın başlattığı takibe vaki itirazın iptaline, takibin takip talebinde belirtilen şartlarda kaldığı yerden aynen devamına, ayrıca alacağın likit olması nedeniyle takibe haksız itiraz eden borçlu davalı aleyhine asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) Davanın Kabulü ile; Davacı tarafın başlattığı …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı icra dosyasında borçlu davalı tarafından 349.752,00TL asıl alacak, 44.913,99 TL işlemiş faizi olmak üzere toplam 394.665,99TL alacağa yönelik yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, takibin takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden devamına,
b) Hükmolunan asıl alacağın %20’si olan 69.950,40TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken toplam 26.959,63-TL harçtan peşin olarak alınan 4.766,58-TL harçtan mahsubu ile bakiye 22.193,05-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.560,00-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan başvuru harcı, peşin harç, bilirkişi ücreti, tebligat, posta ve diğer masraflar olmak üzere toplam 7.209,28TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T gereği hesaplanan 58.253,23-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri ve vekalet ücretinin kendi üzerinde bırakılmasına,
7-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar usulen okundu, anlatıldı. 15/09/2023

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır