Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/49 Esas
KARAR NO : 2022/639

…

DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/01/2022
KARAR TARİHİ : 27/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 21/01/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında 08.10.2021 tarihinde akdedilen 20-23,20-24,20-25, 20-27 sözleşme numaralı satış vaadi sözleşmeleri ve bu sözleşmelerin eki niteliğindeki protokol gereği, Bursa ili Nilüfer ilçesi… Ada… parselde kayıtlı taşınmazın B blok3-7-10-15-16 numaralı dairelerin müvekkile satışı konusunda anlaşıldığını, bu hususta 08.10.2021 – tarihli, 20-23,20-24, 20-25, 20-26, 20-27 sözleşme numaralı sözleşmelerin satış bedeline mahsuben 1.375.000,00 TL satıcının…Bankası A.Ş. … (…IBAN numaralı hesabına peşinen ödendiğini, kalan bakiye için ise…Bankası Merter Çarşı Şubesinin 30.01.2022 tarih, … seri numaralı, 175.000,00 TL bedelli; … Merter Çarşı Şubesinin 30.02.2022 tarih, … seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli; … Bankası Merter Çarşı Şubesinin 30.03.2022 tarih,… seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli; …Bankası Merter Çarşı Şubesinin 30.04.2022 tarih, … seri numaralı, 300.000,00 TL bedelli; … Bankası Merter Çarşı Şubesinin 30.05.2022 tarih, … seri numaralı, 300.000,00 TL bedelli; …Bankası Merter Çarşı Şubesinin 30.06.2022 tarih, … seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli çeklerin davalıya verildiğini, bu çeklerin verilme nedeninin sözleşmede açıkça gayrimenkul satışı karşılığında olduğunu, sözleşme bedeli tutarın davalıya keşide edilmiş ve ayrıca banka hesabına da 1.375.000,00 TL ödeme yapıldığını, ancak davalı tarafından gerek sözleşmeye konu dairelerin gerek ise müteahhidi olacağı diğer dairelerin birden fazla kişiye hukuka aykırı olarak satıldığı, geçersiz sözleşmelerle bir çok kişinin zarara uğratıldığı ve mağdur edildiği, noter huzurunda geçerli bir satış vaadi sözleşmesi yapmaya bu sebeple yanaşmadığı, davalının ağır bir ödeme güçlüğü İçinde bulunduğu, keşidecisi olduğu çeklerinin karşılıksız çıktığı ve sözleşme şartlarını yerine getirmesinin mümkün olmadığını, davalıya, Eyüpsultan … Noterliği’nin 12.01.2022 Tarihli ve… Yevmiye nolu ihtarnamesi ile, müvekkil ile arasında akdedilen 08.10.2021 tarihli 20-23,20-24, 20-25, 20-26, 20-27 numaralı taşınmaz katış vaadi sözleşmeleri ve protokole istinaden müvekkil tarafından davalıya keşide edilerek verilen çeklerin iadesi, yine hesabına ödenen 1.375.000,00-TL bedelin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca müvekkile ödenmesinin ihtar edildiğini, ayrıca hem şekil şartlarını taşımadığından geçersiz olması, hem de davalının bahsedilen hileli davranışları sebebi ile müvekkilin işbu sözleşmelerle bağlı olmadığı ve sözleşmelerin hükümsüz kaldığının ihbar edildiğini, davalının geçen süre zarfında, çeklerin ve paranın iadesini gerçekleştirmediğini, bu nedenlerle dava konusu olan bedelsiz kalan çekler nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin iptaline/iadesine, çekler hakkında müvekkilce haksız yere ödenmesini ve üçüncü kişilere haksız kazancın önlenmesini teminen, çek bedellerinin ödenmesinin durdurulması, temlik ve icra takibine konu edilmesinin önlenmesi yönünde ihtiyati tedbir verilmesini, İhtiyati tedbir … Türk Bankası Merter Çarşı Şubesine, ilgili bankalara ve icra müdürlüğüne bildirilmesine ve bu konuda elden takip yetkisi de verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP: Davalı tarafa çıkarılan tebligatın davalıya usul ve yasaya uygun şekilde tebliğ edilmesine rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak HMK 128. maddesi gereğince davacının iddialarının tamamını inkar etmiş sayılmıştır.
DELİLLER: Taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri, ön protokol, protokol, çek suretleri, Eyüpsultan … Noterliği’nin 12.01.2022 tarihli, … yevmiye nolu ihtarnamesi ve tebliğ şerhi, Vergi Dairesi kayıtları, İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü kayıtları, …bankası kayıtları, davalının ticari defter ve kayıtları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
Mali Müşavir Bilirkişi… tarafından düzenlenen 03/08/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davalı Ticari Defterlerinin İncelenme: Davalı … ortağı olduğu (… Ticaret Limited Şirketi)’nin defter ve belgeler üzerinde yapılan tespit ve bulguların; 2021-2022 yılları defterlerinin kayıtlama sistemi olarak Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulama genel tebliğine ve Muhasebe İlke ve kurallarına uygun olarak tutulduğu tespit edildiğini, davacının 2021-2022 yılında tutmuş olduğu ticari defterlerinin, kapanış tasdiklerinin kanunun belirlemiş olduğu yasal süreler içinde yaptırılmış olduğu ve kapanış tasdik bilgilerinin ise aşağıda belirtildiği gibi olduğunu, Davalı Defterlerine göre taraflar arasındaki cari hesabın incelenmesinde; Davacının Bursa ili Nilüfer ilçesi…ada … parselde kayıtlı taşınmaz olan B Blok 3-7-10-15-16 numaralı dairelerin davalıdan alımına ilişkin yapılan satış sözleşmesine binaen 1.375.000,00 TL satıcının…A.Ş hesabına peşinen ödendiğini, kalan bakiye için… Bankası 30.01.2022 tarih, …seri numaralı 175.000,00 TL bedelli, …Bankası 30.02.2022 tarih, …seri numaralı 200.000,00 TL bedelli, …Bankası 30.03.2022 tarih, …seri numaralı 200.000,00 TL bedelli, … Bankası 30.04.2022 tarih, …seri numaralı 200.000,00 TL bedelli,…Bankası 30.05.2022 tarih, … seri numaralı 300.000,00 TL bedelli, … Bankası 30.06.2022 tarih, … seri numaralı 200.000,00 TL bedelli çeklerin keşide edilerek verildiğini, Davacı beyanına dayalı olarak davalı tarafın 02.08.2022 tarihinde yerinde inceleme yapılmış olup, davalı ticari Defterlerine göre 2021 ve 2022 yıllarında davacıya ait cari hesabın bulunmadığı, anılan nakit ödemenin ve çek ödemelerinin davalı ticari defterlerinde kayıtlı olmadığını, Netice itibari ile davacı ile davalı arasında 2021 ve 2022 yılları içerisinde borç veya alacağın görünmediği tarafımca tespit edildiğini, Davacı ile davalı arasında yapılmış; Ticari satış sözleşmenin dosyaya sunulmuş olduğu, davalının ticari ilişkiye doğrudan itiraz etmediği görülmüş olduğu, bu sebepten dolayı taraflar arasında bir ticari ilişkinin mevcut olduğu kanaatinde olduğunu, fakat; davalı tarafa ait olan (…Limited Şirketi)’nin, ticari defter ve kayıtları incelendiğinde, taraflar arasındaki sözleşmeye dayalı ticaretin davalı ticari defterlerinde kayıt altına alınmadığını, sonuç olarak; Davalının bilirkişi incelemesine sunmuş bulunduğu defterler incelendiğinde; 2021-2022 yılları ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin kanunun belirlemiş olduğu yasal süreler içinde yaptırılmış olduğu, kayıtlama sistemi olarak Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulama genel tebliğine ve Muhasebe İlke ve kurallarına uygun olarak tutulduğu, taraflar arasındaki ticarete konu evrakların bu ilke ve kurallar doğrultusunda defter kayıtlarına geçirilmediği, davacı ile davalı arasında yapılmış; Ticari satış sözleşmenin dosyaya sunulmuş olduğu, davalının ticari ilişkiye doğrudan itiraz etmediği görülmüş olduğu, bu sebepten dolayı taraflar arasında bir ticari ilişkinin mevcut olduğu, davalı defterlerinin incelemesi sonucunda 2021 ve 2022 yıllarında davacının davalıdan borç veya alacağının olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı tarafça davalı aleyhine açılan gayrimenkul satımı karşılığı davalıya verilen dava konusu çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ve çeklerin iptali/iadesi isteminden ibarettir.
Davacı taraf Müvekkil ile davalı arasında 08.10.2021 tarihinde akdedilen 20-23,20-24,20-25,20-26,20-27 sözleşme numaralı satış vaadi sözleşmelerin eki niteliğinde protokol gereği, Bursa ili Nilüfer ilçesi … ada … parselde kayıtlı taşınmazın… numaralı dairelerin müvekkile satış konusunda anlaşıldığını, bu hususta yapılan satış sözleşmesine binaen 1.375.000,00 TL satıcının …Bankası A.Ş hesabına peşinen ödendiğini ve ayrıca dava konusu çeklerin davalıya verildiğini, çeklerin taşınmaz satımı karşılığı verildiğinin sözleşmede de belirtildiğini, davalı tarafından sözleşmeye konu dairelerin birden fazla kişilere hukuka aykırı bir şekilde satıldığını, davalıya Eyüpsultan … Noterliği’nin 12.01.2022 tarihli ve… yevmiye nolu ihtarnamesi ile davalı tarafa keşide edilerek verilen çeklerin iadesini ve ödenen 1.375.000,00 TL bedelin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca müvekkile ödemesi ihtarı yapılmasına rağmen yapılmadığını, bedelsiz kalan çekler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, çeklerin iptaline/iadesine karar verilmesini ve davalıya verilen çek bedellerinin ödenmesinin durdurulması ve icra takibine konu edilmesinin önlenmesi yönünden ihtiyatı tedbir kararı verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafa çıkarılan tebligatın davalıya usul ve yasaya uygun şekilde tebliğ edilmesine rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak HMK 128. maddesi gereğince davacının iddialarının tamamını inkar etmiş sayılmıştır.
Davacı tarafın dava konusu çekler yönünden ödemenin durdurulması ve icra takibine konu edilmesinin engellenmesi için ihtiyati tedbir talebinde bulunmuş, Mahkememizin 25/01/2022 tarihli ara kararı ile ihtiyati tedbir talebinin kısmen kabulü ile; dava konusu çekler yönünden çek miktarlarının %15’i oranında teminat yatırılması halinde İİK 72/2 maddesi uyarınca dava konusu çeklerin icra takibine konu edilmesinin önlenmesine karar verildiği ve davacı tarafça teminatın dosyaya sunulduğu anlaşılmıştır.
Dava konusu her ne kadar kambiyo senedinden kaynaklı menfi tespit davası olsa da; senetlerin gayrimenkul satımı karşılığında verilen sıralı çekler olması ve tarafların gerçek kişi olması nedeniyle Tüketici uyuşmazlığı olma ihtimaline binaen dava şartı olan görev hususunda resen araştırma yapılmış, davalı tarafın gayrimenkul satımı ticareti ile uğraştığı bu nedenle tacir olduğu, davacının getirtilen ticaret sicil ve vergi kaydına göre bilanço esasına göre defter tuttuğu bu nedenle davacının da tacir olduğu anlaşılmış olup, davanın her iki tarafının tacir olması ve kambiyo senedinden kaynaklı ihtilaf olması nedeniyle mahkememiz davaya bakmaya görevli olduğundan yargılamaya devam olunmuştur.
Dava konusu ihtilaf taraflar arasındaki gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi kapsamında davalıya verilen çeklerden dolayı davacının davalıya borçlu olup olmadığı hususundan kaynaklıdır.
Mahkememizce davalı tarafın ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan inceleme sonucunda düzenlenen Mali Müşavir bilirkişi raporuna göre; Davalının bilirkişi incelemesine sunmuş bulunduğu defterler incelendiğinde; 2021-2022 yılları ticari defterlerinin açılış ve kapanış tasdiklerinin kanunun belirlemiş olduğu yasal süreler içinde yaptırılmış olduğu, kayıtlama sistemi olarak Tek Düzen Muhasebe Sistemi Uygulama genel tebliğine ve Muhasebe İlke ve kurallarına uygun olarak tutulduğu, taraflar arasındaki ticarete konu evrakların bu ilke ve kurallar doğrultusunda defter kayıtlarına geçirilmediği, davacı ile davalı arasında yapılmış; Ticari satış sözleşmenin dosyaya sunulmuş olduğu, davalının ticari ilişkiye doğrudan itiraz etmediği görülmüş olduğu, bu sebepten dolayı taraflar arasında bir ticari ilişkinin mevcut olduğu, davalı defterlerinin incelemesi sonucunda 2021 ve 2022 yıllarında davacının davalıdan borç veya alacağının olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Davacı … ile Davalı … (… İnşaat) arasında adi şekilde düzenlenen 08/10/2021 tarihli gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri, ön protokol ve çekelere ilişkin protokol yapıldığı, bu kapsamda davacı tarafça davalıya bir miktar para ödendiği ayrıca dava konusu çeklerin verildiği, yapılan protokol ile dava konusu 6 adet çekin gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi gereği satış bedeline mahsuben verildiğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında toplanan deliller kapsamında; davacı tarafça davalı ile aralarında adi şekilde düzenlenen gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi gereği satış bedeli karşılığı çekler verildiği, davalının taşınmazları teslim etmediği gibi taşınmazları birden fazla kişiye sattığı, davalının ödeme güçlüğü içinde olduğu, ihtara rağmen çekleri iade etmediği, dava konusu çeklerin bedelsiz kalması nedeniyle borçlu olmadığı ileri sürülmüş, davalı taraf davaya cevap vermeyerek iddiaları inkar etmiştir. Dava konusu 6 adet çekin gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi gereği satış bedeline mahsuben verildiği açık olup, bilindiği üzere taşınmaz satımı şekil şartına bağlanmış olup, ya tapuda yada noter aracılığıyla taşınmaz satımı mümkün olmakla, davamızda olduğu gibi adi şekilde yapılan taşınmaz satış sözleşmesi geçersiz olup, bu geçersizliğin sonucu alıcıya taşınmaz devir hakkı vermemesi olsa da alıcıya sözleşme gereği ödediği bedelin istenilmesine engel teşkil etmeyeceğinden dava konusu 6 adet çekin taşınmaz satımı karşılığı verildiği sabit olmakla davalı tarafça taşınmazların teslim edilmemesi halinde çeki teslim eden davacının çekleri sebepsiz zenginleşme gereği isteme hakkı doğacaktır, bu nedenle davalı tarafın ticari defter kayıtlarının incelenmesi sonucu düzenlenen dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bilirkişi raporu ile dava konusu çeklerin davalının ticari defter ve kayıtlarında yer almadığı ve davalının davacıdan alacaklı olmadığı tespit edilmiş olup, bu tespit karşısında dava konusu çeklerin karşılığı teslim edilmesi gereken taşınmazların davalı tarafça davacıya teslim edilmediği, dosya kapsamında davalı tarafça bu yönde bir savunma sunulmadığı ve bu yönde bir ispat bulunmadığı tartışmasız olup, taraflar arasında akdedilen geçersiz adi nitelikteki taşınmaz satış vaadi sözleşmesi kapsamında davacıya satılan taşınmazların davacıya teslim edilmediği bu haliyle dava konusu 6 adet çekin bedelsiz kaldığı sabit olduğundan, davacı tarafça açılan davanın kabulü ile; davacı …’ın dava konusu …Bankası Merter Çarşı Şubesinin 30.01.2022 tarih, … seri numaralı, 175.000,00 TL bedelli, 30.02.2022 tarih, …seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli, 30.03.2022 tarih, …seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli, 30.04.2022 tarih, … seri numaralı, 300.000,00 TL bedelli, 30.05.2022 tarih, … seri numaralı, 300.000,00 TL bedelli, 30.06.2022 tarih, … seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli çekler nedeniyle davalı … (Gezgintaş İnşaat)’a borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin davacıya iadesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN KABULÜ ile; davacı …’ın dava konusu…Bankası Merter Çarşı Şubesinin
– 30.01.2022 tarih, 0…seri numaralı, 175.000,00 TL bedelli,
– 30.02.2022 tarih, 0…seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli,
– 30.03.2022 tarih, … seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli,
– 30.04.2022 tarih, … seri numaralı, 300.000,00 TL bedelli,
– 30.05.2022 tarih, …seri numaralı, 300.000,00 TL bedelli,
– 30.06.2022 tarih, …seri numaralı, 200.000,00 TL bedelli,
çekler nedeniyle davalı … (… İnşaat)’a borçlu olmadığının tespiti ile çeklerin davacıya iadesine,
2- Davacı tarafça yatırılan peşin harcın alınması gereken 93.926,25-TL karar harcından mahsubu ile bakiye 70.444,68-TL karar harcının davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
3- Davacı tarafça yargılama sırasında yatırılan 80,70-TL başvuru harcı, 23.481,57-TL peşin harç olmak üzere toplam 23.562,27-TL harç giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
4- Davacı tarafça yargılama sırasında yapılan 17 adet tebligat gideri 314,20-TL, bilirkişi ücreti 1.000,00-TL olmak üzere toplam 1.314,20-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa bırakılmasına,
5- Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 158.000,00-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6- Davacı tarafça yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının davacı tarafa resen iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/10/2022

Başkan …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Katip …
e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.