Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/438 E. 2022/481 K. 13.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2022/438 Esas
KARAR NO:2022/481

TALEP:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
TALEP TARİHİ:08/07/2022
KARAR TARİHİ:13/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) talebinin yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Talep eden tarafından mahkememize sunulan 08/07/2022 tarihli dilekçede özetle; … Tic. ve San. A.Ş. tarafından, müvekkili … Ürünleri Ltd. Şti. lehine keşide edilen …Bankası A.Ş. … Ticari Şube şubesine ait … no.lu, 20.08.2022 vade tarihli ve 830.097,18-TL bedelli çekin … Tic.ve San. A.Ş nezdinde iken kaybedildiğini, … Tic. ve San. A.Ş tarafından kaybedilen çekin, hak sahibi olmayan kötü niyetli şahıslara ödenmesini ve haksız suretle cirolanmasını engellemek için Sayın Mahkemenizce ivedilikle ihtiyati tedbir kararı verilerek kötüniyetli şahıslara ödemenin engellenmesini, bu hususta …Bankası A.Ş. … Ticari Şubesine ödeme yasağı kararı tebliğini talep zorunluluğu doğduğunu, talebe konu çek, … Tic. ve San. A.Ş nezdinde iken kaybolduğundan, gerek keşideci gerekse namına yazılan alacaklı müvekkil … Ürünleri Ltd. Şti. nezdinde bulunmadığını, bu nedenle, çekin tahsilatının mümkün olmadığını, bu durumun da müvekkilinin ve mağduriyetine neden olduğunu, ayrıca müvekkilinin kaybolan çekin, sahte bir şekilde kaşe ve imzalanarak cirolanmasından endişe ettiğini, konu ile ilgili olarak taraflarınca İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na başvurulduğu ve söz konusu çekin kaybolduğu ve kötü amaçlı kullanılması halinde davacı ve şikâyetçi olduğunu, müvekkilinin hukuki ve cezai sorumluluğu yönünden çekin iptaline karar verilmesi için bu davanın açılması zorunluluğu doğduğunu, bu nedenlerle müvekkilinin ileride telafisi imkânsız zararlara uğramasının önlenmesi bakımından; dava konusu …Bankası A.Ş. … Ticari Şubesine ait … No.lu, 20.08.2022 vade tarihli ve 830.097,18-TL bedelli çek ile ilgili olarak ivedilikle ihtiyati tedbir kararı verilerek, ilgili banka şubesine ödeme yasağı kararı tebliğini ve ödemenin engellenmesini, kaybedilen çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Talep dilekçesi, çek bilgileri, şikayet dilekçesi ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; talep, talep eden tarafından açılan talebe konu çekin zayi nedeniyle iptali isteminden ibarettir.
Talebin hukuki dayanağı TTK’nın 818. maddesi yollaması ile TTK’nın 757 ve devamı maddeleridir.
Talep konusu çekin iptaline ilişkin olup hasımsız görülen işlerden olması nedeni ile dava şartının her aşamada mahkemece resen araştırılarak yokluğu halinde her aşamada karar verilebilmesi mümkün olduğundan talep eden yokluğunda dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda karar verilmiştir.
Hasımsız olarak açılan ve kesin hüküm niteliği de taşımayacak olan bu tür taleplerde, talep eden yetkili hamil olduğu konusunda mahkemeye olumlu bir kanaat verecek kadar delil sunmasını yeterli saymak gerekir. Esasen hasımsız olarak açılan bu davada iptal talebinde bulunan şahsın ispat etmesi gereken husus zilyet bulunduğu çekin rızası hilasına elinden çıkmasıdır. Ancak, iptal davasında kesin ispat aranmayıp çekin kaybolduğunun “kuvvetle muhtemel” olduğunu göstermesi yeterlidir.
Dosya içindeki tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; talep eden tarafın talep dilekçesinde açıkça belirttiği üzere talebe konu çekin keşidecisinin … Tic. ve San. A.Ş. olduğu ve çekin bu şirketin uhdesindeyken kaybolduğu sabit olup, TTK’nın 759/2. maddesi gereğince iptal isteminde bulunan kişi, çekin elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlü olup, talep konusu olayda, talep eden şirketin talep konusu çekin zayi olma anında zilyedi olmadığı kendi beyanıyla sabit olup, bu durumda talep eden tarafın talep konusu çekin iptali talebi yönünden aktif husumeti bulunmamaktadır. Benzer taleplerde Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 21/03/2012 tarih, 2010/13769 E.-2012/4324 K. sayılı, … Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nin, 12/11/2020 tarih, 2020/819 E. 2020/1385 K. sayılı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nin 29/05/2019 tarih, 2018/893 E.-2019/829 K. sayılı, 13/06/2018 tarih, 2017/1072 E. 2018/588 K. Sayılı içtihatlarında da talep eden şirketin zayi nedeniyle iptal talebinde bulunabilmesi için çekin zilyedi ve yetkili hamil olması gerektiği, çek iptali davasının, çeki elinde bulunduran hak sahibi zilyet tarafından açılabileceği açıkça belirtilmiştir.
Bu haliyle talep eden şirketin talep konusu zayi olduğu iddia olunan çekin zayi olma anında zilyedi olmadığı sabit olduğundan aktif husumetinin bulunmaması, çek elindeyken zayi eden keşideci şirketin muhatap bankaya vereceği talimatla çekin ödenmesini engelleyebileceği mümkün olduğundan dolayı talep hakkında HMK 114/1-d maddesi gereğince aktif husumet dava şartı yokluğundan dolayı talebin usulden reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Talep eden tarafın talebinin HMK 114/1-d maddesi uyarınca aktif husumet dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
2- Talep eden tarafça yatırılan harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3- Talep eden tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4- Talep eden tarafça yatırılan gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde talep eden tarafa resen iadesine,
Dair, talep edenin yokluğunda dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oybirliği ile karar verildi. 13/07/2022

Başkan …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Katip …
e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.