Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/461 Esas
KARAR NO : 2022/319
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/08/2021
KARAR TARİHİ : 17/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin icra takibine konu çekten tebliğ edilen ödeme emri ile haberdar olduğunu, çekinin ön ve arka sayfasında bulunan imza ve kaşenin müvekkiline ait olmadığını, İlk takibin …. İcra Müdürlüğü 2021/… E. Sayılı dosyası olup … Bankası’ na ait çalıntı çeklerle başlatılan bir takibi olduğunu, Bu takibe karşı … Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyası ile menfi tespit davası ve …. İcra Hukuk Mahkemesi 2021/… E. Sayılı dosyası ile imzaya itiraz davası açıldığını, İmzaya itiraz davasında teminatsız olarak icra takibinin durdurulması kararı verildiğini, Müvekkilinin icra takibinde yer alan borçlulardan hiçbirini tanımadığı gibi ne çekin keşidecisi olan … San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ne de ciro silsilesinde kendisinden sonra yer alan …San. ve Tic. Ltd. Şti. ile hiçbir ticareti olmadığını, Daha önce müvekkili aleyhine başlatılan icra takiplerinin birinde de kargoda çalınan çeklerle işlem yapıldığı çeki gönderen banka tarafından verilen kayıp ve çeklerin sorguya kapatıldığına dair yazı ile de sabit olduğunu, Davalı veya 3. kişiler tarafından kötüniyetli olarak sahte imzalarla çek düzenlediğini ve icra takibine konulduğunu, Bu hususla ilgili savcılığa suç duyurusunda da bulunulacağını, Tüm bu sebeplerle; müvekkilin borçlu olmadığının tespiti ile daha önce de müvekkili sahte imza ve kaşeyle icra takipleri başlatıldığı ve daha evvel yine teminatsız olarak tedbir ve durdurma kararı verildiğini, imzanın ve yazıların müvekkiline ait olmadığının çıplak gözle dahi belli olan ve kötüniyetle başlatılan icra takibinin karşı tarafın farklı saiklerle hareket ediyor olması neticesinde dosya bedelinin ödenmesi durumunda istirdatının imkansız olacağından dolayı ve ticari hayatın zorluğu dolayısı ile teminat yatırmanın zorluğu ve müvekkilinin sürekli sahte kaşe ve imzalar nedeniyle bu şekilde takiplere maruz kaldığı gözetilerek öncelikle … İcra Dairesinin 2021/… E. Sayılı dosyasından başlatılan takibin teminatsız olarak durdurulmasına, aksi kararda uygun görülecek teminat oranında takibin durdurulmasına ve yatırılan teminat sonrasında icra dosyasında tahsil edilecek bedellerin alacaklı tarafa tedbiren ödenmemesine karar verilmesini, vekalet ücretinin ve yargılama giderlerinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile dava dışı …Limited Şirketi arasında imzalanan 15.12.2020 tarihli genel faktoring sözleşmesi kapsamında, ciro yoluyla tevdi alınan dava konusu çeke ilişkin müvekkili tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün 2021/… E. sayılı dosyasıyla icra takibi başlatıldığını, akabinde davacı tarafından işbu takibe ilişkin olarak huzurdaki dava ikame edildiğini, müvekkili şirket tarafından borçlular aleyhine başlatılan ….İcra Müdürlüğünün 2021/… E. sayılı dosyası dosya borçlularından … Ticaret Limited Şirketi tarafından ödeme yapılması üzerine infaz edilmiş olup huzurdaki davanın konusuz kaldığını, bu sebeple karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi gerekmekte olup davanın açıldığı tarih itibariyle müvekkili şirketin haklı olup vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini, söz konusu çek, müvekkiline ciro yoluyla geçmiş olup, müvekkilinin çekin yetkili ve iyi niyetli meşru hamili olduğunu, çekin ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığını, Yani müvekkilinin çekin iyi niyetli yetkili hamili olduğunu, Müvekkilinin takibe konu çekin ibraz tarihinde karşılığının bulunmaması nedeniyle borçlular aleyhine ….İcra Müdürlüğünün 2021/… E. sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, müvekkilinin söz konusu çek hakkında icra takibi başlatmasında herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığını, 3. Müvekkil şirket tarafından usulüne uygun faktoring işlemi yapıldığını, dava konusu çekte yer alan imza davacıya ait olmasa dahi işbu hususu müvekkili şirketin bilmesi mümkün olmadığını, müvekkili şirket bir faktoring şirketi olup imzanın sıhhatini bilebilecek durumda olmadığını, Nitekim usul ve yasa gereği de çekin üzerinde düzenleyene izafe edilebilecek bir imza şeklen mevcut olmasına rağmen bu imzanın sahte/taklit olması, imzaların bağımsızlığı ilkesi (TTK M. 677) gereği tedavül eden çekin geçerliliğine engel olmayacağını, dava konusu çeklerdeki imzanın davacıya ait olmadığının kesin olarak anlaşılması halinde; müvekkili şirket dava konusu çekleri dava dışı faktoring müşterisinden alacağı tevsik eden belgelere binaen tevdi almış olduğundan çek üzerindeki imzanın sıhhatini bilebilecek durumda olmadığı nazara alınması gerektiğini, zira müvekkil şirket mevzuat çerçevesinde usulüne uygun olarak faktoring işlemi gerçekleştirmiş olup davacıyla da doğrudan bir ilişkisi bulunmadığını, müvekkil şirket, iktisap ettiği dava konusu çekteki ciro silsilesinde, çeki veren kişinin, devralınan faturada alacaklı gözüken kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın da faturadaki borçlu ile aynı olduğu, fatura ile kambiyo senedi arasındaki tutarların uyumlu olduğu hususlarında gerekli araştırmaları yaparak çeki iktisap ettiği, davanın kabulüne karar verilse dahi müvekkilinin kötüniyetli olmadığı beyan ederek; fazlaya dair haklar saklı kalmak kaydıyla, konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: …. İcra Müdürlüğünün 2021/… esas sayılı dosyası, …. İcra Müdürlüğünün 2021/… esas sayılı dosyası, …Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/… esas sayılı dosyası, …. İcra Hukuk Mahkemesinin 2021/ … esas sayılı dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/… esas sayılı dosyası, … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2020/ … esas sayılı dosyası, … CBS 2020/ … soruşturma sayılı dosyası, Bankası T.A.O. Merkezefendi şubesine ait, 15/04/2021 keşide tarihli, … seri no’lu, 33.500,00 TL bedelli çek aslı, tarafların ticari defter ve kayıtları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava … İcra Müdürlüğünün 2021/… E. Sayılı icra dosyasına konu … şubesine ait … çek seri numaralı, 15/04/2021 keşide tarihli ve 33.500,00 TL bedelli çekten dolayı borçlu olmadığının tespiti istemine dairdir.
Davacı, dava konusu çekin çalındığını, kaşe üzerindeki imzanın sahte olduğunu beyanla davalı factoring şirkete borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini, davalı ise dava konusu çek bedelinin icra dosyasına dosya borçlularından… .. Ltd Şti tarafından ödendiğini, davanın konusuz kaldığını çekin factoring işlemi çerçevesinde alındığını ve yetkili ve iyi niyetli meşru hamil olduğunu beyan etmiştir.
…. İcra Müdürlüğünün 2021/… esas sayılı dosyasının incelemesinde; davalı takip alacaklısı tarafından 04.08.2021 tarihinde, dava konusu 15.04.2021 keşide tarihli 33.500,00TL tutarlı 7531 numaralı çeki dayanak göstererek, çekin lehdarı davacı şirket, cirantalar … Ltd. Şti ve … Ltd. şti aleyhine fer’ileriyle birlikte 20.241,92TL alacağının tahsil tarihine kadar işleyecek, yıllık %16,75 oranındaki ticari faizi, masraf, vekâlet ücreti ve tüm ferileri ile birlikte tahsili istemi ile icra takibi başlattığı, takibin kesinleştiği anlaşılmıştır.
Dava konusu çekin incelenmesinde, … şubesine ait keşidecisi … San ve Tic Ltd Şti olan 15/04/2021 tarihli … seri numaralı 33.500,00 TL bedelli olduğu, ilk cirosunun lehdar olan davacı … San ve Tic Ltd Şti adına atıldığı, çekin lehtar cirosu ile …Ltd Şti’ye geçtiği, daha sonra çekin … San Tic Ltd Şti’ye ciro atılmak suretiyle geçtiği, daha sonra çekin hamil … A.Ş’ye ciro yoluyla geçtiği, çekin faktoring işlemi kapsamında son ciranta tarafından davalı factoring şirketine verildiği belirlenmiştir.
Davalı tarafından sunulan faktoring sözleşmesinin incelenmesinde, sözleşmenin davalı ile dava dışı ciranta … San Tic Ltd Şti arasında düzenlendiği, faktoring borçlusunun çek cirantası olan … San Tic Ltd Şti olan ticari ilişkisi kapsamında sunduğu satım faturasına istinaden aldığı çeki teslim bordrosuyla davalıya teslim ettiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce davacı ve davalı ticari defter kayıtları üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucu mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen 20/04/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; rapor içerisinde paylaşılan bilgiler ışığında “tarafların ibraz olunan ticari defterlerinin açılış ve kapanış noter tasdiklerinin tam olduğu, ticari defterlerinin sahibi lehine delil vasfında olduğu, davacının ticari defterlerine göre dava konusu çekteki cirantalar ve çekin keşidecisi ile davacı arasında ticari ilişki olmadığı, dava konusu çekin davacının ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, davalının ticari defterlerine göre, dava konusu çekin, davalı ile dava dışı (üçüncü ciranta olan)… San. Tic. Ltd. Şti. arasındaki 15.12.2020 tarihli faktöring sözleşmesi kapsamında (ikinci ciranta olan) … İnş. San. Tic. Ltd. Şti adına tanzim edilen 18.12.2020 tarihli … numaralı 65.047,50TL tutarlı faturaya istinaden davalı tarafından ciro ile devir alındığı, Söz konusu faktöring işlemi çerçevesinde davalının dava dışı üçüncü ciranta olan)… San. Tic. Ltd. Şti.’ye 21.12.2020 tarihinde 30.299,08TL ödeme yaptığı, ancak 02.02.2015 tarihli 29257 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İstihbarat Çalışması’ başlıklı 5. Maddesinde ifade edilen “Müşterilerin mali durumlarının değerlendirilerek bunların itibarı ve işlem geçmişleri de dikkate alınmak suretiyle gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşidecisine de başvurularak borcun teyit edilmesini sağlayacak yöntemler geliştirilmesi ve ulaşılabilmesi mümkün olan ilgili veri tabanlarından yararlanılması yoluna gidilmesi Hususları dâhil olmak üzere asgari olarak yukarıda belirtilen usul ve esasları içerecek şekilde yapılır ve bunların yetersiz kalması durumunda ilave yöntemlere başvurulur.” hükmü çerçevesinde, gerekli istihbaratın yapıldığına dair (dosyaya sunulu bir bilgi ya da belge olmadığından) bir kanaat oluşturulamadığı” şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır.
Dava konusu çekin 15/04/2021 keşide tarihi nazara alındığında, uyuşmazlığın 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 13/12/2012 tarihinden sonra meydana gelmiş bulunması sebebiyle 6361 Sayılı Yasa kapsamında olduğu, Yasanın 9. Maddesi’nde ‘Bir kambiyo senedinin ciro yoluyla faktöring şirketine devri halinde, kambiyo senedinden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri faktöring şirketine karşı ileri süremez; meğer ki faktöring şirketi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun.’ hükmü yer almaktadır.
Faktoring Şirketlerinin yasadan doğan hakkını kullanması bir başka yasa veya yasa maddesi ile yasaklanmadığı sürece her zaman savunma olarak ileri sürülebilir. TMK 2. maddesinde ve 6361 Sayılı Yasa’nın 9. maddesinde iyi niyet savunmasının Faktoring Şirketleri tarafından kullanılmasını yasaklayan yasa maddesi mevcut değildir. TMK 3. maddesinde belirtildiği üzere Faktoring şirketi ancak, durumun gereklerine göre kendisinden beklenen özeni göstermediği taktirde iyi niyet iddiasında bulunamaz.
Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Yönetmeliğin 22/2. maddesine göre; Birinci fıkrada belirtilen hususlara ilave olarak faktoring şirketleri kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş veya doğacak fatura veya benzeri belgelerle tevsik edilemeyen alacakları satın alamazlar veya tahsilini üstlenemezler düzenlemesi uyarınca, faktoring şirketlerinin devir aldığı alacak, bir kambiyo senedinden kaynaklanıyor olsa bile, alacağı doğuran temel ilişkiye ait fatura veya benzeri belgelerle bunu tevsik etmeleri gerekmektedir.
Davacının, dava konusu çekte lehdar olarak yer alması nedeniyle aktif dava ehliyetinin bulunduğu görülmüştür.
Tüm dosya kapsamına göre; davacı dava konusu çekin lehdarı olup, davalı … A.Ş çekin hamili durumundadır. Çekin davalıya … San. Tic. Ltd. Şti. tarafından ciro yolu ile intikal ettiği ve bu ciranta ile davalı arasında faktoring sözleşmesi bulunduğu dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Çekteki alacağın … San. Tic. Ltd. Şti ile bir önceki ciranta … İnş. San. Tic. Ltd. Şti arasındaki mal satış bedelini içeren faturadan kaynaklandığı ve böylece çekteki alacağın önceki alacaklı ile borçlu arasındaki mal satışından kaynaklandığının sunulan fatura ve alacak bildirim formu ile belgelenmiş olduğu dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Davacı tarafça senedin çalındığı iddia edilmişse de dava konusu çek hakkında ceza soruşturması veya alınmış ödemeden men yasağı kararı bulunmamaktadır. Mevcut bu durumda faktoring işleminin Yönetmelik hükümlerine uygun olduğu, çekin ciro silsilesinde kopukluk bulunmadığı, davalının yetkili hamil olduğu, factoring şirketinin çekin çalıntı olduğunu bilebilecek durumda olmadığı, davalının kötüniyetli olduğuna dair iddiaları teyit eder tarzda bir delil bulunmadığı anlaşıldığından davacı tarafça açılan davanın reddine karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça davalı aleyhine açılan davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan 345,69-TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 264,99-TL’nin davacıya iadesine,
3-Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince hesap olunan 5.100,00- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4- Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5- Taraflarca yatırılan artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı ve davalı vekillerinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 17/05/2022

Katip …
e-imzalı*

Hakim …
e-imzalı*