Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/262 Esas
KARAR NO : 2023/362
DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 24/04/2022
KARAR TARİHİ : 09/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı … San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında inşaat malzemesi (inşaat demiri) alım satımı yapıldığını, yapılan alış veriş neticesinde müvekkili şirket tarafından davalı firmaya farklı vadelerde çekler verildiğini, söz konusu inşaat demirlerinin davalı firma tarafından müvekkili şirkete teslim edilmediğini, … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 24.12.2021 tarihli 75.000 TL bedelli çek, … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 27.12.2022 tarihli 75.000 TL bedelli çek ve … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 06.03.2022 tarihli 95.000 TL bedelli 3 adet çek ödendiğini, verilen çeklerden vadesi daha önce dolan ve … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 01.03.2022 tarihli 75.000 TL bedelli çek ve … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 11.03.2022 tarihli 130.000 TL bedelli çekler hakkında yine menfi tespit davası açılmış olup …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Esas sayılı dosyasında yargılama devam ettiğini, geçen süre içerisinde malların teslim tarihinin dolmasına rağmen söz konusu malların müvekkili şirkete teslim edilmediğini, malları halen teslim edilmeyen müvekkilinin dava konusu çekler ile ilgili olarak icra tehdidi altında bulunduğunu, müvekkili şirket, davalı şirket tarafından malların kendisine teslim edilmemesi nedeniyle zor durumda kaldığını, davaya konu kambiyo senetlerinin ödenmesini engeller mahiyette ve olası bir icra takibi neticesinde müvekkilinin uğrayacağı muhtemel zararların engellenmesi için … … Bankası …/İstanbul Şubesi 3257840 çek nolu 25.04.2022 tarihli 93.700 TL bedelli ve … … Bankası …/… Şubesi … çek nolu 30.04.2022 tarihli 124.000 TL bedelli çekler ile ilgili ihtiyati tedbir kararı verilmesini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıdan tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; Müvekkiline verilen dava konusu çeklerin davacı tarafından borç ödemesi olarak müvekkiline verildiğini, davacı tarafa müvekkilinin bu çekler karşılığında demir satması gibi bir durumun söz konusu olamayacağını ve bu hususların doğruyu da yansıtmadığını, davacı taraf ile müvekkilin ticaret geçmişi olduğunu ancak bu ticaretlerde müvekkili davacı tarafa faturasını kestiğini, davacı firma nakit sıkıntısı çekmesi sebebi ile müvekkilden borç para aldığını borcu ödeyememesi sebebi ile de müvekkiline ileri tarihli çek verdiğini, akabinde çek bedellerini ödememek için kötü niyetli olarak davayı ikame ettiğini, çeklerin ödeme tarihlerine yakın … bu davanın açılmış olmasının dahi davacının müvekkilini zarara sokma kastı ile hareket ettiğini gösterdiğini, müvekkilinin davacıya edim yükümlüğü bulunmadığını, davacı taraf müvekkiline borcu olduğu halde borçtan kurtulma çabası içine girerek kötü niyetli olarak davrandığını savunarak; davanın reddini, alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere davacının kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/225 esas sayılı dosyası, … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 25.04.2022 tarihli 93.700 TL bedelli çek sureti, … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 30.04.2022 tarihli 124.000 TL bedelli çek sureti, … … Bankasının 29/04/2022 tarihli müzekkere cevabı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava; davacı tarafından davalıya verilen … Şubesinin … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 25.04.2022 tarihli 93.700 TL bedelli çek ve … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 30.04.2022 tarihli 124.000 TL bedelli çeklerden kaynaklı olarak menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacı taraf dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında inşaat malzemesi alım satımına ilişkin ticari ilişki bulunduğunu, davalı tarafa 3 adet çek verildiğini ancak karşılığında inşaat demirlerinin teslim edilmediğini, bu çeklerden … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 25.04.2022 tarihli 93.700 TL bedelli çek ve … … Bankası … Şubesi … çek nolu 30.04.2022 tarihli 124.000 TL bedelli çeklerin dava konusu edildiğini, bu nedenle çeklerle ilgili olarak ihtiyati tedbir kararı ve çeklerin iptali ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf cevap dilekçesinde özetle; davalı tarafa verilen çeklerin borç ödemesi olarak verildiğini, aralarında ticari ilişki bulunmadığını, davacı tarafa edim yükümlülüğünün bulunmadığını, davanın haksız olduğunu, bu nedenle davanın reddi ile kötüniyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
… … Bankasına yazılan müzekkere cevabında; … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 25.04.2022 tarihli 93.700 TL bedelli çekin ibraz edildiği, karşılıksız çıktığı, yasal sorumluluk bedelinin banka tarafından ödendiği, … … Bankası …/İstanbul Şubesi … çek nolu 30.04.2022 tarihli 124.000 TL bedelli çekin henüz ibraz edilmediğinin bildirildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 05/07/2022 tarihli 7 no lu duruşma ara kararı gereğince tarafların ticari defter ve kayıtlarının incelenmesine karar verildiği, inceleme gününün belirlendiği, ancak inceleme gününde ticari defter ve kayıtların sunulmadığı ve duruşma ara kararı gereği taraflara usulüne uygun olarak ihtarat yapıldığı anlaşılmakla , tarafların ticari defter ve kayıtlarına dayanmaktan vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir. Davacı taraf 15/11/2022 tarihli duruşmada ticari defter ve kayıtların sunulamamasına ilişkin olarak mazeret ileri sürmüşse de söz konusu mazeretin delillendirilmediği ve inceleme tarihinden duruşma tarihine kadar geçen süre zarfında mazeret hakkında herhangi bir mazeret dilekçesi sunmadığı yeni bir ticari defter inceleme günü talebinde bulunmadığı ve davacı tarafa ticari defter ve inceleme kayıtlarının ibraz edilmediği taktirde bu kayıtlara dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağı hususunda ihtaratlı tebligat yapıldığı anlaşılmakla; davacı tarafın ticari defter ve kayıtlarına dayanmaktan vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiştir.
Kural olarak çek, bir ödeme vasıtası olup, aksi kararlaştırılmadıkça mevcut bir borcun tediyesi amacı ile verildiği yönünde bir karine mevcuttur. Bu karinenin aksini iddia eden davacı, çeklerin avans olarak verildiğini ve karşılığında mal teslim edilmediğini yazılı delille ispatlamakla yükümlüdür. Satış sözleşmesinde tarafların edimlerini aksine anlaşma olmadıkları takdirde, aynı anda ifa etmeleri kural olduğundan, peşin satış karinesi uyarınca davacının çeklerin avans niteliğinde verildiğini ve karşılığında mal teslim edilmediğini kanıtlaması gerekir. (Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin 15/05/2017 tarih, 2016/15867 esas ve 2017/3820 karar sayılı ilamı; 18/09/2017 tarih, 2016/10462 esas ve 2017/5933 karar sayılı ilamı; 11/05/2017 tarih, 2016/17472 esas ve 2017/3672 karar sayılı ilamı, 2017/4364 E. 2019/4785 K. Sayılı ilamı) Davacının dava konusu çeklerin avans çeki olarak verildiğini HMK’nın 201. maddesi uyarınca usulüne uygun olarak yazılı delille kanıtlayamadığı ve bu konuda yemin deliline dayanacağını belirtmesine rağmen süresi içerisinde yemin metnini sunmadığı ve yemin deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayıldığı anlaşılmakla davacı tarafça davalı aleyhine açılan davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
İİK. 72/4 Maddesinde;” (Değişik fıkra: 09/11/1988 – 3494/6 md.) Dava alacaklı lehine neticelenirse ihtiyati tedbir kararı kalkar. Buna dair hükmün kesinleşmesi halinde alacaklı ihtiyati tedbir dolayısıyla alacağını geç almış bulunmaktan doğan zararlarını gösterilen teminattan alır. Alacaklının uğradığı zarar aynı davada takdir olunarak karara bağlanır. Bu zarar herhalde (Değişik ibare:02/07/2012-6352 S.K./15.md.) yüzde yirmiden aşağı tayin edilemez,” hükmü düzenlenmiş olup Davalı lehine kötüniyet tazminatının koşullarından biri ihtiyati tedbir kararının uygulanması olduğundan Mahkememizce davacı lehine ihtiyati tedbir kararı verilmemiş olduğundan koşulları oluşmayan kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça davalı aleyhine açılan davanın REDDİNE,
2-Şartları oluşmadığından kötüniyet tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesine göre alınması gereken 179,90-TL harcın peşin alınan 3.717,78-TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 3.537,88-TL’nin davacıya iadesine,
4-Davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret tarifesi gereğince gereğince hesap olunan 33.478,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5- Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6- Taraflarca yatırılan artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 09/05/2023

Katip …
e-imzalı*

Hakim …
e-imzalı*