Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/234 Esas
KARAR NO : 2023/44
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/04/2022
KARAR TARİHİ : 19/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili tarafından sunulan 12/04/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı şirketle 04.07.2021 tarihinde ürün temini hakkında sözleşme imzaladığını, tarafların, 20210702-0099 nolu 04.07.2021 tarihli proforma fatura ile ürünün türü, kalite, miktar ve fiyatında anlaştığını, söz konusu proformaya uygun olarak ayrıca davalı tarafın müvekkiline 04.08.2021 tarihli fatura kestiğini, buna göre davalı tarafın müvekkiline toplam 19.296 kg net paslanmaz çelik levha vermeyi taahhüt ettiğini, müvekkilinin ise söz konusu ürünlere karşılık olarak 71.784,90 Avro ödemeyi taahhüt ettiğini, Müvekkilinin tarafların anlaşmasına uygun olarak 09.07.2021 tarihinde … nolu banka dekontu ile 65.846,75 Avro ve 09.08.2021 tarihli … nolu banka dekontu birlikte 5.938,15 Avroyu, toplam 71.784,90 Avroyu davalının hesabına geçerek ödediğini, davalının hiçbir zaman müvekkiline taahhüt ettiği malları göndermediğini, bu sebeple davalı sözleşmeye aykırı olarak müvekkilini zarara uğrattığını, sebepsiz olarak da zenginleştiğini, Müvekkilinin davalıya ihtarname göndererek parasının iadesini istediğini, davalı tarafın söz konusu ihtara cevap verdiği 20.08.2021 tarihli yazısında parayı aldığını kabul ettiğini ve geri ödeyeceğini bildirdiğini ancak parayı hiçbir zaman geri ödemediğini ve, malı da göndermediğini, bu sebeplerle müvekkilinin davalıdan 71.784,90 Avro alacağı bulunduğunu, müvekkilinin bu doğrultuda … İcra Dairesi’nde 2022/… E. numarası ile icra takibi başlattığını, davalının söz konusu takibe haksız olarak itiraz ederek takibi durdurduğunu, müvekkilinin bu kapsamda arabuluculuğa başvurduğunu, ancak tarafların uzlaşamadığını, Ukrayna Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti arasında 09/07/2003 tarih ve 4920 sayılı Kanunla onaylanan ve 22/12/2003 tarih ve 25324 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak 02/05/2004 tarihinde yürürlüğe giren 2000 tarihli “Türkiye Cumhuriyeti ile Ukrayna Arasında Hukukî Konularda Adlî Yardımlaşma ve İşbirliği Anlaşması” gereği Ukrayna Tüzel Kişisi olan müvekkilinin teminattan muaf olduğunu, bu sebeplerle davalıdan 71.784,90 Avro alacağın ödeme tarihindeki döviz Türk Lirası kuru karşılığının, fiili ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek (65.846,75 Avro için 09/07/2021 tarihinden, 5.938,15 Avro için 09/08/2021 tarihinden itibaren) mevduata uygulanacak en yüksek faizle birlikte alınarak müvekkiline ödenmesine, … İcra Dairesi’nde 2022/… E. dosyasındaki itirazın iptaline ve %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatının, yargılama giderleri ve avukatlık ücretiyle birlikte müvekkile ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP: Davalı vekili tarafından sunulan16/05/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; İlgili İcra Takibinde Alacaklı Görünen Şirket Yabancı Tüzel Kişi Olduğundan MÖHUK – Madde 48 Uyarınca Teminat Göstermek Zorunda olduğunu, fakat, … İcra Müdürlüğü’nün 2022/… esas sayılı icra takip dosyasında davacı tarafından ilgili icra dosyasına ilgili kanun hükmü uyarınca yatırılmış olan herhangi bir teminat bulunmadığını, teminattan muaf olunduğuna dair bir mahkeme kararı da mevcut olmadığını, davacı tarafından açılan … İcra Müdürlüğü’nü icra takip dosyası usule ve hukuka uygun bir şekilde açılmadığını, ilgili dava dosyasında davacı tarafından delil olarak sunulan bir kısım belgelerin türkçe tercümesi bulunmadığını, itirazın iptaline konu icra takip dosyasında yer alan takip talebi ve ödeme emrinde faiz talebine yer verilmediğini, davacı tarafından başlatılan söz konusu … İcra Müdürlüğü’nün icra takibinde yer alan takip talebi ve ödeme emri incelendiğinde; ”Alacağın tahsili tarihine kadar %….. faizi masraf ve vekalet ücreti ile tahsili, kısmi ödemelerde BK.100’e göre yapılmasını talep ederim…” şeklinde bir beyan ve talep yer aldığını, ancak söz konusu bu talepten, istenen faiz türü, oranı, miktarı ve başlangıç tarihi gibi hususlar anlaşılmadığını, faiz oranı kısmı da alacaklı tarafından boş bırakıldığını, usulüne ve kanuni düzenlemelere uygun olarak açılmış bir icra takibinden bahsedilmesi mümkün olmadığını, davacı tarafça yapılan ve işbu dava ile itirazın iptaline konu edilen takibin, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu, 6100 sayılı HMK ve 5718 sayılı MÖHUK ilgili madde hükümleri gereğince zorunlu unsurları taşımadığı ve usulüne ve kanuni düzenlemelere uygun, geçerli bir icra takip dosyasının mevcut olmadığını, itirazın iptali davasında usulüne uygun ve geçerli bir ilamsız icra takibinin bulunması dava şartlarından olup, mahkemece resen dikkate alınacak bir husus olup, dava şartı olduğunu, ilgili dava dosyasına delil olarak sunulan bir kısım belgeler, işbu belgelere icra takibinde dayanılmadığından, itirazın iptali davası kapsamında delil olarak ileri sürülemeyeceğini, davacı yanın ilgili ürünlerin söz konusu tarihte teslim edilmediğini, bu nedenle de sözleşmeden dönerek ödenen paranın iadesini talep ettiklerini belirtmiş ise de, ancak dosya kapsamında davacının işbu iddiasını ispatlar nitelikte hiçbir delil mevcut olmadığını, taraflar arasındaki uyuşmazlık konusunu oluşturan alım-satım kapsamında, müvekkili tarafından davacıya satılan ürünlerin süresinde teslim edilememesi bir mücbir nedene dayandığını, müvekkilinin elinde olmayan, pandemi, ekonomik ortam, Ukrayna’da yaşanan savaş gibi bir çok nedenden dolayı aksayan lojistik sorunu nedeniyle söz konusu ürünler davacı şirkete süresinde teslim edilemediğini, sonraki dönemlerde ise, müvekkili tarafından, davacı şirkete söz konusu ürünler gereği gibi teslim edilmek istendiğini ve bu hususta gereği gibi ifa teklifinde bulunulmuş ise de davacı şirketin, bu teslimi kendisi kabul etmediğini, taraflar arasındaki uyuşmazlık konusu ticari satımda davacı şirketin, ifayı kabul etmeyerek, temerrüde düştüğünü, davacının ancak ve sadece söz konusu alacak tutarına takip tarihinden itibaren faiz talep etme hakkına sahip olduğunu, davacının dava dilekçesinde yer alan bu faiz talebi hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, hiçbir surette kabul manasına gelmemekle birlikte, davacının faiz türü olarak, mevcut olduğu iddia edilen borç miktarına mevduata uygulanacak en yüksek faizin uygulanmasını talep etmişse de bu husus da açıkça hukuka ve hakkaniyete aykırılık teşkil ettiğini, davacının, dava konusu takip talebinde ve ödeme emrine herhangi bir faiz oranı belirtmediğini, işbu davanın, itirazın iptali davası niteliğinde olduğundan, bu sebeple davacının dava dilekçesinde yer alan ve bir alacak davasına konu olabilecek nitelikteki taleplerinin reddine karar verilmesi gerektiğini, tüm bu sebeplerden dolayı; davacı tarafından açılan işbu davanın, ilgili kanuni düzenlemeler ve ilgili İstinaf Kararları ile Yargıtay Kararları doğrultusunda reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLER : … icra dairesinde 2022/… Esas sayılı dosyası, 04.07.2021 tarihli sözleşme, … nolu 04.07.2021 tarihli proforma fatura, 04.08.2021 tarihli fatura, 09.07.2021 tarihinde 1122 ödeme numaralı banka dekontu, 09. 08.2021 tarihli banka dekontu, ihtarname, 20/08/2021 tarihli ihtarname cevabı, arabuluculuk son tutanağı, arabulucu sarf kararı, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
…. İcra Dairesi’nin 2022/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklı … Ltd. tarafından borçlu … Ltd.Şti. aleyhine mal alımı nedeniyle gönderilen bedele ilişkin malların gönderilmemesi nedeniyle ödenen bedelin iadesine ilişkin adi takip yoluyla 65.846,75-€(Euro) asıl alacak, 5.938,15-€(Euro) işlemiş faiz olmak üzere toplam 71.784,90-€(Euro) alacak için icra takibi başlatıldığı, borçlu davalı tarafından takibe süresinde yapılan itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği, icra takibinin derdest olduğu ve itirazın iptali davasının süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
Bilirkişiler … ve … tarafından hazırlanan 17/11/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı … Ltd şirketinin merkez adresinin Ukrayna olduğu ve Türkiye’de vergi mükellefiyetinin olmaması nedeni ile ticari defterleri üzerinde inceleme yapılamadığının, Davalı şirketin 2021-2022 yıllarına ait ibraz ettiği ticari defterlerinin açılış tasdiklerinin zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırılmış olduğunun, defterlerin birbirini teyit eder şekilde tutulduğu, kayıtların düzenli ve yasalara uygun tutulduğu, ticari defterlerin HMK 222 maddesi uyarınca sahibi lehine delil vasfına haiz olduğunun, Davalı şirketin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerine göre Davacı şirkette 734.009,64 TL karşılığı 71.784,90 Euro Borçlu olduğunun, davalının dosya kapsamına ibraz ettiği orijinal suretleri ve Tercüme edilmiş evrak ve Swıft evraklarında taraflar arasında cari hesap uyuşmazlığının olmadığı tespit edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava; davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine ticari satımdan kaynaklanan alacağa ilişkin başlatılan icra takibine yönelik İİK 67 maddesi kapsamında açılan itirazın iptali davasıdır.
Davacı taraf, davalı şirket ile yapılan sözleşme davalı taraftan paslanmaz çelik ürünü alarak bedelini ödediğini ancak davalı tarafça malların teslim edilmediğini ihtara rağmende ödenen bedelin iade edilmediğini, teslim edilmeyen malların bedeline ilişkin başlatılan icra takibine davalı borçlu tarafça yapılan itirazın iptaline, takibin devamına, kötüniyetli karşı tarafın icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf ise ürünlerin mücbir sebep nedeniyle teslim edilemediğini, bu nedenle haksız davanın reddini talep etmiştir.
Dava konusu olan … İcra Dairesi’nin 2022/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; alacaklı … Ltd. tarafından borçlu … Ltd.Şti. aleyhine mal alımı nedeniyle gönderilen bedele ilişkin malların gönderilmemesi nedeniyle ödenen bedelin iadesine ilişkin adi takip yoluyla 65.846,75-€(Euro) asıl alacak, 5.938,15-€(Euro) işlemiş faiz olmak üzere toplam 71.784,90-€(Euro) alacak için icra takibi başlatıldığı, borçlu davalı tarafından takibe süresinde yapılan itiraz üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği, icra takibinin derdest olduğu ve itirazın iptali davasının süresinde açıldığı anlaşılmıştır.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 04/03/2022 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
Davalı tarafça davacı şirketin yabancı şirket olması nedeniyle teminat alınması talebinde bulunulmuş ise de Ukrayna Devleti ile Ülkemiz arasındaki ikili anlaşma gereği davacı taraf MÖHUK 48/2 gereği teminattan muaf olduğundan davalı tarafın davacıdan teminat alınmasına yönelik talebinin ve usuli itirazının reddine karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Dava konusu ihtilaf davacı ile davalı arasındaki mal alım satımına ilişkin sözleşme kapsamında davacı tarafça bedelleri ödenen malların teslim edilmemesinden kaynaklı davacının davalıdan alacaklı olup olmadığı hususlarından kaynaklıdır.
Mahkememizce davacı tarafça sunulan deliller ve davalı tarafın ticari deften ve kayıtları üzerine yapılan inceleme sonrası bilirkişiler tarafından düzenlenen rapora göre; Davalı şirketin sahibi lehine delil niteliğine haiz ticari defterlerine göre Davacı şirkette 734.009,64 TL karşılığı 71.784,90 Euro borçlu olduğunun, davalının dosya kapsamına ibraz ettiği orijinal suretleri ve Tercüme edilmiş evrak ve Swıft evraklarında taraflar arasında cari hesap uyuşmazlığının olmadığı tespit edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirket ile davalı şirket arasında paslanmaz çelik satımına ilişkin sözleşme bulunduğu, davalı tarafça satılan paslanmaz çeliklerin bedellerinin davacı tarafça ödendiği ancak malların teslim edilmediği ve ihtara rağmen ödenen bedelin de iade edilmediğinin davacı tarafça iddia edildiği, davalı tarafça malların davacının bulunduğu Ukrayna’daki savaş nedeniyle mücbir sebepten dolayı teslim edilemediğinin ileri sürüldüğü anlaşılmakla, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında satılan paslanmaz çelik ürününe ilişkin davacı tarafça davalı şirkete 09/07/2021 tarihinde 65.846,75-€(Euro), 09/08/2021 tarihinde 5.938,15-€(Euro) ödeme yapıldığı hem davacı tarafın sunduğu ödeme emirleri hem de davalı şirketin incelenen ticari defterleri ile sabit olup, bedeli ödenen malların davacıya teslim edilmediğinin davalı tarafında kabulünde olduğu ancak bunun mücbir sebepten kaynaklandığı ileri sürülmüş ise de malların teslim şeklinin düzenlenen faturalara göre teslim yeri olarak İstanbul’un belirlendiği açık olup teslim yeri Türkiye olan mallara ilişkin ürünlerin hazır olması akabinde davalı tarafça davacıya bildirimde bulunulması gerekirken bu hususta davacı tarafa bildirimde bulunulmayarak ifa yükümlülüğünün yerine getirilmediği açık olup teslim yeri Türkiye olan mallara ilişkin Ukrayna’daki savaş gerekçesiyle mücbir sebep olarak dayanılmasının mümkün olmadığı, bu nedenle mücbir sebep savunmasının haksız olduğu anlaşılmış, davacı tarafça davalı tarafa gönderilen ihtar yazısına davalı şirket tarafından verilen 20/08/2021 tarihli cevap ile ödenen bedellerin iade edileceğinin bildirilmesine rağmen davalı tarafça geri ödemenin yapılmadığı sabit olup, davacı tarafın ödenen malların teslim edilmemesi ve bedellerin geri ödenmemesi nedeniyle davalıdan alacaklı olduğu sabit olup düzenlenen dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunan bilirkişi raporu ile de davacının davalıdan alacaklı olduğunun tespit edildiği anlaşılmakla, davacı tarafça ödenen bedellerin ödendiği tarihten itibaren faiziyle iadesi talep edilmiş ise davalı hakkında başlatılan icra takibinde bu hususta talepte bulunulmadığı görülmekle taleple bağlılık ilkesi gereği davacı tarafça başlatılan icra takibine borçlu davalı tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin 71.784,90-€(Euro) alacak için takip tarihi olan 31/01/2022 tarihinden itibaren Euro döviz cinsine kamu bankalarınca uygulanan en yüksek yıllık mevduat faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TCMB efektif satış kuru üzerinden ödenmek üzere kaldığı yerden devamına, ayrıca alacağın likit ve takibe itirazın haksız olması nedeniyle asıl alacağın (71.784,90-€(Euro)x15.9856-TL=1.147.524,70-TL’nin) %20’si oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN KABULÜ ile;
a) Davacı tarafın başlattığı … İcra Dairesi’nin 2022/… Esas sayılı icra dosyasına yönelik borçlu davalı tarafından yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, takibin 71.784,90-€(Euro) alacak için takip tarihi olan 31/01/2022 tarihinden itibaren Euro döviz cinsine kamu bankalarınca uygulanan en yüksek yıllık mevduat faizi ile birlikte fiili ödeme günündeki TCMB efektif satış kuru üzerinden ödenmek üzere kaldığı yerden devamına,
b) Asıl alacağın (71.784,90-€(Euro)x15.9856-TL=1.147.524,70-TL’nin) %20’si oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
2- Davacı tarafça dava açılırken yatırılan peşin harcın alınması gereken 78.387,41-TL harçtan mahsubu ile bakiye 64.107,25-TL karar harcının borçlu davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
3- Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.5.60,00-TL’nin haksız çıkan davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4- Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 80,70-TL başvurma harcı, 14.280,16-TL peşin harç olmak üzere toplam 14.360,86-TL harç giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5- Davacı tarafça yargılama sırasında yapılan 14 adet tebligat-posta masrafı 131,50-TL, bilirkişi ücreti 4.000,00-TL olmak üzere toplam 4.131,50-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
6- Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen nispi 139.801,98-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
7- Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 19/01/2023

Başkan …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Katip …
e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.