Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/125 E. 2023/790 K. 30.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/125 Esas
KARAR NO : 2023/790

DAVA : Alacak (Ticari Satıma Konu Ayıplı Malın İadesi)
DAVA TARİHİ : 28/02/2022
KARAR TARİHİ : 30/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satıma Konu Ayıplı Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 28/02/2022 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacı şirket tarafından 17.08.2015 tarihinde sıfır km. olarak satın alınmış olan, … plakalı, 2015 model, … marka, …tipi aracın alındığı tarihten beri hayati tehlike teşkil eden arızalar yaşadığını, ilk motorun davalılardan… Otomotiv tarafından değiştirildiğini ancak arızaların yine de devam ettiğini, aracın 100 km hızın üzerinde ve seyir halindeyken aniden durduğunu ve çalışmadığını, devamlı ve sık arızalanmalar sonucunda müvekkilinin aracı güvenle kullanamadığını, tüm arızaların tamirinin yetkili firmalarda yapılmasına rağmen giderilemediğini iddia ederek ayıplı aracın öncelikle misliyle değiştirilmesini, bunun mümkün olmaması halinde ise ayıplı aracın iadesi ile yeni otomobilin güncel serbest piyasa marka fiyatı ve Euro üzerinden faiziyle birlikte bedel iadesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı …Otomotiv vekili tarafından sunulan 04/04/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu ihtilafın, her iki tarafı tacir olan taraflar arasında gerçekleştirilmiş araç alım-satımından kaynaklandığını, dava konusu aracın 2015 yılında satın ve teslim alındığı ancak huzurdaki dava iki yıllık zamanaşımı süresinin dolmasının ardından 7 yıl geçtikten sonra ikame edildiğini, davacının ihbar süresi aracın teslim alındığı 2015 yılında başlamakta olduğunu, süresi içeresinde usulüne uygun bir ihbarda bulunulmadığını, davacı tarafın talebini belirlemesi neticesinde bedel iadesi talep etmesi durumunda, müvekkilinin dava konusu aracın ithalatçısı olduğunu, satış bedelini tahsil eden taraf olmaması itibari ile bedel iadesi ve tazminat gibi mali yükümlülükleri bulunan taleplerin müvekkili şirkete yöneltilmesinin doğru olmadığını, dava konusu araçta üretim hatasından kaynaklanan herhangi bir ayıp bulunmadığını, dava konusu aracın davacı tarafından yetkili servise getirildiğini, araç üzerinde gerekli incelemeler yapılarak aracın onarıldığını, dava konusu aracın Türk Lirası olarak satın alındığını, fatura da Türk Lirası olarak düzenlendiğinden euro cinsinden araç bedelinin talep edilmesinin hukuka aykırı olduğunu, bu nedenlerden dolayı; davanın pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine, zamanaşımı süresi geçmiş olmakla davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, esas yönünden haksız ve mesnetsiz olan davanın reddine, yargılama giderleri ile yasal vekâlet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalı …Oto vekili tarafından sunulan 05/04/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu araçta gizli ayıp olduğunu kabul etmemekle birlikte, araçta gizli ayıbın mevcut olduğu bir an için düşünülecek olsa dahi, ayıp bildirimine ilişkin hak düşürücü sürelere riayet edilmediğini, değişim ve bedel iadesine ilişkin taleplerinin de zamanaşımına uğradığını, davacı tarafın, seçimlik haklardan birini talep etmek zorunda olduğunu, bahse konu seçimlik haklardan birinin kullanılması ile diğer haklardan vazgeçilmiş olunacağını, davaya konu… marka aracın Türkiye distribütörü…A.Ş. olduğunu, Müvekkili Şirketin,…Otomotiv tarafından ithal edilen bu araçların yetkili satıcısı ve servisi konumunda olduğunu, müvekkilinin davaya konu aracın satış aşamasında ve servis hizmetlerinin sağlanması noktasında üzerine düşen yükümlülükleri eksiksiz bir şekilde yerine getirdiğini, davacı tarafın yasanın tanıdığı seçimlik haklardan onarım hakkını kullandığını ve araçtaki şikayetlerin onarımla sona erdiğini, bu nedenlerden dolayı; davanın hak düşürücü ve zamanaşımı sürelerine ilişkin itirazlarımız doğrultusunda öncelikle usulden reddine, davanın esasına girişilmesi durumunda esas yönünden haksız ve mesnetsiz olarak açılan davanın reddine, yargılama giderleri ile yasal vekalet ücretinin davacı yana yükletilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLER: Dava konusu araca ilişkin 17/08/2015 tarihli fatura sureti, araç ruhsat sureti, araç servis kayıtları, tamire ilişkin faturalar, oto kurtarma çekici kayıtları, Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi hasar sorgu raporları ve kayıtları, … Sigorta hasar dosyası, keşif, bilirkişi raporu, arabulucu tutanağı, arabulucu sarf kararı ve tüm dosya kapsamı.
Mahkememizce 24/10/2022 tarihinde yapılan keşif gözleminde; Mahkeme huzurunda Bahse konu 2015 model siyah renkli … marka, …Sport tipi… plakalı, … şase nolu aracın incelendiği, aracın görsel muayene sonrası çalıştırıldığı, motordan gelen mekanik sürtünme sesinin devrin artması ile artışın sebebi ile test sürüşü yapılmaktan imtina edilerek araç üzerindeki incelemenin sonuçlandırıldığı anlaşılmıştır.
Makine Mühendisi Bilirkişi … tarafından hazırlanan 01/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Bahse konu … plakalı araçta, üretimden kaynaklı olan arızanın ayıp ve ortaya çıkış şekli itibariyle gizli ayıp özellikleri taşıdığını, … plakalı aracın satım tarihi olan 17.08.2015 itibariyle herhangi bir kaza/hasar v.s. bulunmaması sebebiyle fatura bedeli olan 591.558,72. TL’nin rayiç bedeli olduğunu, … plakalı aracın dava tarihi olan 22.02.2022 itibariyle mevcut kazaları sebebiyle ortalama 1.550.000-TL rayiç bedele sahip olduğunun sonuç ve kanaatine varmışlardır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, davacı tarafça davalılar aleyhine açılan dava konusu aracın ayıplı olmasından dolayı misliyle değişimi, olmadığı takdirde ayıplı aracın iadesi karşılığı piyasa rayiç bedelinin davalılardan tahsili istemine ilişkindir.
Davacı taraf dava konusu aracın davalılardan … Otomotiv tarafından ithal edildiği, diğer davalı …’den satın alındığını aracı aldıktan sonra sürekli arızalandığını, aracın 100-120 km hızla giderken ani şekilde durduğunu bu nedenle araçtaki arızanın hayati tehlike arz ettiğini, aracın …servisinde motorunun değişmesine ve tamir edilmesine rağmen arızanın giderilmediğini, defalarca yolda kaldığını çekici masraflarına katlandığını bu yüzden aracın ayıplı olması nedeniyle misliyle değiştirilmesi aksi halde iadesi karşılığı piyasa bedelinin davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalılardan …Oto ayıp ihbarının süresinde yapılmadığını, müvekkilinin dava konusu aracın ithalatçısı olduğunu, satış bedelini tahsil eden taraf olmaması itibari ile bedel iadesi ve tazminat gibi mali yükümlülükleri bulunan taleplerin müvekkili şirkete yöneltilmesinin doğru olmadığını, dava konusu araçta üretim hatasından kaynaklanan herhangi bir ayıp bulunmadığını, dava konusu aracın davacı tarafından yetkili servise getirildiğini, araç üzerinde gerekli incelemeler yapılarak aracın onarıldığını bu nedenlerle davanın reddini talep etmiştir.
Davalılardan …Oto ayıp ihbarının süresinde yapılmadığını, aracın satışına ve servisine ilişkin yükümlülüklerin yerine getirildiğini, davacının aracın tamirini tercih ettiğinin ve aracın tamir edilerek şikayetin sona erdiğini bu nedenle davanın reddini talep etmiştir.
Davanın ayıplı olduğu iddia edilen aracın ayıpsız misliyle değişimine ilişkin olması nedeniyle dava değerinin aracın değeri olduğu bu nedenle öncelikle aracın fatura değeri üzerinden eksik harç tamamlatılmış ve dava değeri itibariyle heyetçe görülmesi gereken davalardan olduğundan dosya heyete tevdi edilmiş, yargılama sırasında alınan bilirkişi raporu ile dava konusu aracın dava tarihindeki piyasa rayiç değeri 1.550.000,00-TL olarak tespit edildiğinden bu değer üzerinden eksik harç tamamlatılmıştır.
Dava konusu ihtilaf dava konusu aracın ayıplı olup olmadığı, araç ayıplı ise davalıların aracı misliyle değiştirmekle yükümlü olup olmadıkları hususuna ilişkindir.
Mahkememizce da dava konusu araç üzerinde Makine Mühendisi Bilirkişi vasıtasıyla 24/10/2022 tarihinde keşif yapılarak bilirkişi raporu alınmış, Makine Yüksek Mühendisi Bilirkişi … tarafından sunulan 01/06/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Bahse konu … plakalı araçta, üretimden kaynaklı olan arızanın ayıp ve ortaya çıkış şekli itibariyle gizli ayıp özellikleri taşıdığını, … plakalı aracın satım tarihi olan 17.08.2015 itibariyle herhangi bir kaza/hasar v.s. bulunmaması sebebiyle fatura bedeli olan 591.558,72. TL’nin rayiç bedeli olduğunu, … plakalı aracın dava tarihi olan 22.02.2022 itibariyle mevcut kazaları sebebiyle ortalama 1.550.000-TL rayiç bedele sahip olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde toplanan deliller, Mahkememizce araç üzerinde yapılan keşif sonrası düzenlenen bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; davacı tarafın davalıdan satın aldığı dava konusu … / … marka ve modeldeki … plakalı aracın davacı şirket yetkilisi tarafından kullanıldığı sırada 100-120 km hızla giderken ani durma şeklinde arıza geçirdiği, bu nedenle aracın defalarca yolda kalması nedeniyle oto kurtarıcı ile servise çekildiği, aracın tamir edilerek motorunun değiştirilmesine rağmen aynı arızayı tekrarladığı buna ilişkin servis kayıtlarının bulunduğu açık olup, dava konusu araçtaki arızanın onarıma rağmen giderilemediği sabittir, dava konusu araç üzerinde mahkememizce yapılan keşif sonrası makine mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen bilirkişi raporundaki tespitlerle dava konusu araçtaki üretimden kaynaklı olan arızanın ayıp ve ortaya çıkış şekli itibariyle gizli ayıp özellikleri taşıdığı tespit edilmekle, dosya kapsamındaki deliller ve keşif sırasındaki mahkeme gözlemi itibariyle makine mühendisi bilirkişi tarafından düzenlenen olaya uygun ve denetime elverişli bulunan bilirkişi raporundaki tespitler ile dava konusu aracın ayıplı olduğu, araçta arızanın meydana geldiği tarihler itibariyle aracın kilometresi ve modeli göz önüne alındığında bu arızanın oluşumunda kullanıcı etkisinin olmadığı, bunun aksi yönde davalılar tarafından arızanın kullanım hatasından kaynaklandığına ilişkin bir ispat ortaya konulmadığı, bu haliyle dava konusu aracın ayıplı mal olduğu, meydana gelen arızaların üretim hatasından kaynaklandığı, araçta kullanım amacını karşılamayan, alıcının makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran bir gizli ayıbın bulunduğunun tespit edildiği, davalılardan 0 km’de alınan aracın motor değişimini gerektirir şekilde ayıplı olması sebebiyle tüketicinin bu ayıba katlanma yükümlülüğünün bulunmadığı, kaldı ki motor değişimine rağmen arızanın giderilemediği ve araçtaki ayıbın devam ettiği bu nedenle alıcının aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesine ilişkin talebinin haklı nedene dayandığı, araçtaki ayıbın üretim hatasından kaynaklı olması ve araçtaki arızanın türü ve niteliği itibariyle tekrarlamayacak şekilde giderilip giderilmeyeceğinin de belirsiz olması karşısında gizli ayıp olduğu bu nedenle davalıların ayıp ihbarının süresinde yapılmadığına ve zamanaşımına yönelik itirazlarının yerinde olmadığı anlaşıldığından, bu haliyle dava konusu aracın ayıplı olduğu sabit olduğundun davacının onarım seçimlik hakkını kullanmasına rağmen araçtaki arızanın ve ayıbın giderilmemesi nedeniyle davacının aracın misliyle değiştirilmesi hakkını satıcı ile birlikte üretici ve ithalatçıya karşı da kullanabileceğinden dava konusu ayıplı araç nedeniyle davalı satıcı … Oto ile birlikte davalı ithalatçı … Oto müteselsilen sorumlu olduklarından davanın kabulüne karar verilerek dava konusu ayıplı aracın ise takyidatsız olarak davacı tarafından davalılara iade ve teslimi şartıyla davalılar tarafından ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmiş, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 19. Hukuk Dairesi’nin 01/02/2022 tarih, 2021/866 Esas, 2022/192 Karar sayılı içtihatında da belirtildiği gibi dava konusu ayıplı aracın davacının kullanımındayken araçta meydana gelen hasar sonucu oluşan değer kaybı olan 350.000,00-TL’nin yeni aracın davacıya tesliminde davacıdan alınarak davalılara ödenmesine, davacı vekilinin araç kiralama bedeli, çekici ve otopark ücretlerine yönelik talebinin dava dilekçesi talep edilmemiş olması yada bu yönde bir ıslah talebi de bulunmadığından dava konusu olmaması nedeniyle bu talepler hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-. Davacı tarafça Davalılar aleyhine açılan DAVANIN KABULÜ ile;
a) Dava konusu … şasi numaralı, … motor numaralı…/ … Sport 3.0 S…marka ve modeldeki … plakalı aracın davalılar tarafından ayıpsız misli ile değiştirilmesine,
b) Dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin mümkün bulunmaması halinde İ.İ.K.’nun 24. maddesi gereğince işlem yapılmasına,
c) Ayıplı aracın ise takyidatsız olarak davacı tarafından davalılara iade ve teslimine,
ç) Yeni aracın davacıya tesliminde ayıplı araçta oluşan 350.000,00-TL değer kaybının davacıdan alınarak davalılara ödenmesine,
d) Davacı tarafın araç kiralama bedeli, çekici ve otopark ücretlerine yönelik talebinin dava konusu olmaması nedeniyle bu talepler hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
2- Davacı tarafça dava açılırken yatırılan peşin harcın ve tamamlama harcının alınması gereken 105.880,50-TL harçtan mahsubu ile bakiye 194.352,16-TL karar harcının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
3- Dava türünün ayıplı malın misliyle değişimi olması nedeniyle zorunlu arabuluculuğa tabi olmasa da davacı tarafça davadan önce arabuluculuğa gidilmesi tarafların arabuluculuk görüşmesi sonrasında anlaşamamaları nedeniyle arabulucuya kamudan ödenen giderin yargılama gideri olarak sayılmasına ve ödenen 1.600,00-TL arabulucu ücretinin haksız çıkan davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4- Davacı tarafından dava açılırken yatırılan 80,70-TL başvurma harcı, 2.679,46-TL peşin harç, 23.791,05-TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 26.551,21-TL harç giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
5- Davacı tarafça yargılamanın yürütülmesi nedeniyle yapılan 28 adet tebligat-posta gideri 385,00-TL, bilirkişi ücreti 3.000,00-TL, keşif harcı 571,90-TL olmak üzere toplam 3.956,90-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
6- Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen nisbi 196.000,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacı tarafa verilmesine,
7- Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzlerine karşı, Davalı…vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/11/2023
Başkan
e-imza*
Üye
e-imza*
Üye
e-imza*
Katip
e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.