Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2021/702 Esas
KARAR NO : 2023/858
DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 06/12/2021
KARAR TARİHİ : 15/12/2023
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 06/12/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili işletmeciliğinde olduğu otoyollardan, davalı olduğu … Tic.Ltd.Şti.’ye ait … plakalı araçlarla ücret ödemeksizin köprü ve otoyol geçişi yapılmış olduğunu, aracın ihlalli geçişlerinden dolayı müvekkilinin alacaklı olduğunu, İcra takibinin geçiş ücreti ve gecikme cezası olmak Üzere Toplamı 20.609,70 TL asıl alacak yönünden takip talebiyle … İcra Müdürlüğü 2021/… E Fsas sayılı dosyasında davalıya ilamsız icra takibini başlattıklarını, davalı tarafın borca, faize ve faiz oranına itiraz ettiğini, alacaklarının tahsili için dava açtıklarını, dava şartı olan zorunlu arabuluculuğa başvurulmuş olduğunu, 17.11.2021 tarihinde anlaşamama ile sonuçlandığını, isteklerinde yasa değişikliklerine dikkat edildiğini, bu gerekçe ile Davalı-borçlu şirket aleyhine başlatılan icra takibinde müvekkil şirketin talep ettiği asıl alacağın içinde yer alan gecikme cezaları 7144 Sayılı Kanun’un 18 İnci Maddesi İle 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30.Maddesinin 5. Fıkrasında yapılan değişiklik nedeniyle 10 katından 4 katına indirilmiş olduğunu, bu nedenle borçlunun … İcra Müdürlüğü 2021/… E. Sayılı dosyası kapsamında harca esas takip tutarındaki miktar olan geçiş tutarı ile birlikte dört katı tutarında ceza tutarı olan ve bu anaparanın fer’ileri de anaparaya göre düzenlenerek ortaya çıkan 20.609,70 TL bedelli itirazın iptali davasını teminatsız olarak, ihtiyati haciz kararı yerilmesini talep ederek açlıklarını, ihlalli geçiş kayıtlarının ayrıntılarını dava dosyasına sunduklarını, davalı borçlu tarafından icra takibine itiraz edildiğinden icra takibine konu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere belirlenecek icra inkâr tazminatının davalıdan tahsil edilmesini, yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan 02/02/2022 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Söz konusu araçların ihlalli geçişlerin yapıldığı tarihlerinde müvekkili şirket tarafından kullanılmadığını bu sebeple istikbalde doğabilecek rücu ilişkisinde müvekkil şirketin baklarının selameti açısından 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 61.maddesi uyarınca araçları kiralayan şahıslara yöneltilmesini talep ettiklerini, Araçların kiralık olduğunu, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :
Davalının ihlalli geçiş gerçekleştiren araçlarına ait ayrıntılı ihlalli geçiş tablosu, Davacı Şirket tarafından düzenlenen 1 adet ihlalli geçiş bildirimi sureti, 41 adet ihlalli geçişin fotoğraf görüntüsü sureti, İstanbul … İcra Dairesinin 2021/… esas sayılı takip dosyası, … cevapları, … kayıtları, bilirkişi kök ve ek raporları ve tüm dosya kapsamı.
… icra Dairesinin 2021/… esas sayılı takip dosyası celp edilmiş, incelenmesinde, davalı borçlu hakkında 06/04/2021 tarihinde 3.943,70TL geçiş ücreti ve 16.666,00TL ceza alacağının tahsili amacıyla ilamsız icra takibi yapıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya tebliğ edildiği, davalı borçlunun süresi içinde (08/07/2021) borca, faize ve faiz oranına itiraz ettiği, itiraz ile birlikte 18/07/2021 tarihinde takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi … tarafından sunulan 24/06/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 6001 sayılı kanunun 30/7 maddesine göre 15 gün içerisinde ihlalli geçişler ödendiği takdirde gecikme cezası alınmayacağı hükmünün bulunduğu, yanı sıra sürücülerin … ve … cihazlarını sürekli bakiyesi müsait tutmakta ve kontrol etmekle sorumlu olduğu, 6001 sayılı kanunda ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine sms, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı, Davalının geçiş ücreti ve 4 katı olan bedelin asıl alacak kısmına yönelik dosyaya cevap dilekçesi ibraz etmediği, Karayolları Genel Müdürlüğü Sitesinde … VE … ile ilgili açıklamalarda, … sistemlerinden geçiş ihlali yapılması durumunda geçiş ihlali yapılan plaka üzerine 15 gün içinde … veya … abonesi olunması veya mevcut … veya … hesaplarında geçiş için yeterli bakiyesi olması durumunda cezai geçiş ücreti uygulanmadığının duyurulduğu, 6001 sayılı kanunun 30/7 maddesinde, geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan ödemesiz geçiş tarihini izleyen 15 gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin 1.Fıkrası ile 5.Fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz, hükmünün bulunduğu dolayısıyla davalının bu süre zarfında hesabını kontrol ederek ihlalli geçişleri cezasız ödeme imkanının olduğu, davalının hesabını kontrol ederek cihazını sürekli müsait tutma yükümlülüğünde bulunduğu, 3095 sayılı KDV Kanunu’nun 24.Maddesi c bendinde faiz alacağı da KDV matrahları arasında gösterildiğinden ve yaygın Yargıtay kararlarında da aynı yönde içtihatlar olduğundan davacının, davalıdan icra yolu ile tahsil edeceği faiz alacaklarından KDV tahakkuk ettirmeye ve talep etme imkanı olduğu, Tarafların tacir olduğu, buna göre basiretli davranma yükümlülüğü uyarınca, sürücülerin araçlarını ihlalli geçişlerin zamanında ödenmediğinde olası sonuçlarının bilincinde olduğu, davalının uygulanan faiz oranına itirazının Mahkemenin takdirinde olduğu, (İstanbul …İçra Müdürlüğü … E.) … İcra Müdürlüğü 2020/ … E..sayılı dosyası kapsamında davacı … A.Ş. tarafından, davalı … Ltd.Şti.’ye ödenmeyen geçiş ücreti + 4 kat cezası) Toplam 20.609,70 TL, üzerinden ilamsız icra takibi yapıldığı ve davalı tarafın alacaklı şirkete herhangi bir borcu bulunmadığını öne sürerek borca, faize ve tüm fer’ilerine itiraz ettiği, takibin durdurulmuş olduğu, Dava dosyasında ihlalli Geçiş fotografları bulunan Davalı … A.Ş. ‘ne ait 1- … plakalı araclara ait 11.08.2019-09.01.2020 tarihleri arasında, Otoyol geçiş ücretlerinin ödenmediği, Toplam 406650 TL borcun köprü geçişlerinde, ücretinin ödenmemesinden kaynaklandığı, ödenmeyen geçiş ücretlerinin 4 katı olan cezaların Toplamının 16.666,00 TL olduğu, Toplam da 20.832,50 TL davacı yönünden davaya konu asıl alacağın oluştuğu, Dava dilekçesinde Toplam 20.609,70 TL olarak talepte bulunulduğu, Davacı taraf tarafından ödemesiz geçişlerin yapıldığı tarihi izleyen 15 gün içerisinde geçiş ücretinin usulünce ödenmemesi halinde geçiş ücretine 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki Kanun’un 3075 maddesinde “4046, 3465 ve 3996 sayılı” kanunlar çerçevesinde yapılan Hesaplamalara göre 4.166,50 TL ödenmeyen geçiş ücreti * 16.666,00 TL cezası) Toplamının 20.832,50 TL olduğu bu alacağa icra takip tarihinden önce Yıllık Avans Ticari Faizin Değişen Oranlarda uygulayarak adatlandırarak yapılar hesaplamaya göre bulunan işlemiş faizi 3.189,63 TL ve KDV’si 574,13 TL, olduğundan Toplamda 24.596,26 TL davacı yönünden alacağın bulunmuş olduğu, Geçiş tarihleri itibariyle ihlalli geçiş yapan davalı şirkete ait araçların otoyol geçişlerinde ödeme yapıldığını belgeleyecek veya geçişler esnasında yeterli bakiye bulunduğunu belgeleyecek ödemelerin yapıldığını gösteren herhangi bir belgenin dava dosyası muhteviyatında bulunmadığı, Takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına hükmedilmesi ve ihtiyati haciz talebi yönünden değerlendirmenin mahkemenin takdirinde olduğu, Pttye … plakalı araç için müzekkere yazılarak 11.07.2019-20.01.2020 tarihleri arasında HGS hesaplarının bulunup bulunmadığı, varsa tüm kayıtların gönderilmesinin istenmesi gerekmekte olduğunun sonuç ve kanaatine varmıştır.
Bilirkişi … tarafından sunulan 19/12/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Mahkeme tarafından Kök raporda eksikliği belirtilen davaya konu olan 1-… plakalı araçlarla ilgili araç sahiplik bilgisi hususunda Türkiye Noterler Birliği’ne müzekkere yazıldığı, trafik Tescil bilgilerinin çıkartılarak Sayın Mahkemeye bilgi verilmesi istendiği, müzekkereye cevaben gelen araç sahiplik belgelerine göre tüm araçların davalıya ait oldukları, Kök rapordaki tespit ve hesaplamalarla mutabık olunduğu, Pttt’ye davalıya ait … plakalı araç için müzekkere yazılarak 11.07.2019-20.01.2020 tarihleri arasında … hesaplarının bulunup bulunmadığı, varsa tüm kayıtların gönderilmesinin tekrar istenmesinin gerekmekte olduğunun sonuç ve kanaatine varmıştır.
Bilirkişi … tarafından sunulan 03/02/2023 tarihli bilirkişi 2. ek raporunda özetle; Kök ve 1. Ek rapordaki tespit ve hesaplamalarla mutabık olunduğu, mahkeme tarafından … Bank’a müzekkere yazılarak istenen … plakalı araca ait dava konusu ihlalli geçişi ile ilgili cevaben … ‘tan gelen Ekstrenin İncelenmesinde 19.09.2019 Tarihinde davaya konu araçla 107,40 TL’lik geçiş yapıldığı hesapta 107,40 TL’yi karşılayacak bakiye olmadığından hesabın yetersiz bakiyede bulunduğu, 15 gün içerisinde de hesap bakiyesi 107,40 TL’yi geçmediğinden tahsilatın gerçekleşmediği, Dosya muhteviyatında davaya konu olan 34TB8167 plakah aracın 19.09,2019 Tarihindeki geçişine ait ödemenin yapıldığını gösterir herhangi bir belgenin bulunmadığının sonuç ve kanaatine varmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE
Dava, İİK’nun 67. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, yapılan ilamsız icra takibine karşı davalının itirazının iptali ve icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması istemine ilişkindir. Mahkememiz görevli ve yetkilidir. Tarafların incelenen icra dosyasına göre taraf ve dava ehliyeti vardır.
İtirazın iptali davasının yasal dayanağını oluşturan İİK.nun 67/1. maddesinde; takip talebine itiraz edilen alacaklının, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir yıl içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebileceği öngörülmüştür.
İtirazın iptali davası icra takibine sıkı sıkıya bağlı, itiraz üzerine duran icra takibinin devam edebilmesini sağlayan ve takip hukuku içinde olmakla birlikte, maddi hukuk ilişkisinin incelenerek uyuşmazlığı kesin hükümle sonuçlandıran bir davadır. Davanın takibe bağlılığı alacağın miktarı bakımından söz konusu olduğu gibi alacağın kaynağı bakımından da geçerlidir (YHGK. 2017/19-1634 Esas – 2018/633 Karar sayılı ilamı).
Davacı alacaklı davalının ihlali geçişi nedeniyle davalıdan alacaklı olduğu iddiasıyla icra takibi başlatmış olup; ödeme emri davalı borçluya tebliğ edilmiştir. Davalı borçlu yasal süresi içinde ödeme emrine itiraz ettiğinden takibin durdurulmasına karar verilmiştir. İtirazın iptaline yönelik olarak açılan iş bu dava hak düşürücü yasal süresi içerisinde açıldığından işin esasına girilerek inceleme yapılmıştır.
Dava konusu ihtilaf davacı tarafça işletilen ücretli otoyoldan davalıya ait araçların ihlalli geçişi nedeniyle geçiş ücreti, ihlal ceza tutarı, işlemiş faiz ve KDV’den kaynaklanan alacağa ilişkin başlatılan icra takibine karşı borçlu davalı tarafından yapılan itirazın haklı olup olmadığı hususlarından kaynaklıdır.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 17/11/2020 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça davaya ilişkin zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
Noterler Birliği’nin yazı cevabı ile ihlalli geçişe konu … plakalı araçların tescil kayıtları gönderilmiş, incelenmesinde ihlalli geçiş dönemlerinde davalı şirket adına kayıtlı oldukları anlaşılmıştır.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun’un 30. maddesinin 5. fıkrasında; 4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin on katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (on katı ibaresi 16/5/2018 Tarih ve 7144/18 maddesi ile 4 katına düşürülmüştür.) Belirlenen ceza miktarının yasayla konulmuş olması karşısında ne davacının ne de mahkemelerin, bu miktarın hakkaniyetli olup olmadığı ve sebepsiz zenginleşmeye yol açıp açmayacağını takdir etme hakkı bulunmamaktadır. (… Mahkemesi 17. Hukuk Dairesinin 14/03/2019 tarihli 2017/2049 E. 2019/489 K. Sayılı ilamı) 7. fıkrasında geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere bu maddenin birinci fıkrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezaların uygulanmayacağı belirtilmiştir.
Anayasa Mahkemesinin… Esas- 2018 / 8 Karar sayılı kararında da açıklandığı gibi, işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarında işletici şirketlerce işletme hakkının bir uzantısı olan kontrolsüz geçişlerde takdir edilen para cezalarının geçiş ücreti ile ve işletme gelirleriyle bağlantılı olduğu, bu nedenle klasik anlamda idari para cezası niteliğinde olmadığı, kendine özgü bir yaptırım olup geçiş ücreti ve bununla irtibatlı para cezasının tahsilinin özel hukuk hükümlerine tabi kılındığı anlaşıldığından geçiş ücreti ve ihlalli geçiş cezasının toplamı asıl alacak olarak değerlendirilerek faiz hesaplaması yapılmasının ve 3065 Sayılı Kanunun 24/c maddesi gereği KDV hesaplaması yapılmasının hukuka uygun olduğu Mahkememizce kabul edilmiş ve bilirkişi raporunda yapılan hesaplama hükme ve denetime elverişli olmakla hükme esas alınmıştır. İhlâlli olduğu iddia edilen geçişleri gerçekleştiren araç plakalarına geçiş anında tanımlı … ve/veya … aboneliği olup olmadığı, abonelikleri varsa geçiş anında veya geçişi takip eden gün içinde abonelik bakiyelerinin uygun olup olmadığının tespiti için … ye müzekkere yazılmış olup gelen yazı cevaplarında … hesaplarının bulunduğu, geçiş yaptıkları tarihte hesapta yeterli bakiye bulunmadığı bilirkişi raporu ile tespit edilmiş olup davalının basiretli bir tacir gibi davranarak hesabında yeterli bakiye tutması veya 15 gün içinde eksik bakiyeyi tamamlaması gerektiği, …bankasına yazılan müzekkere cevabında, davalı tarafından verilen bir talimatın bulunmadığının bildirildiği görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı bir arada değerlendirildiğinde; davalının … plakalı araçları ile davacının işletmeciliğinde olan köprü ve/veya otoyollardan geçiş ücreti ödemeden ihlalli geçiş yaptığı iddiası ile itirazın iptali davasının açıldığı, davacının tüzel kişi tacir, davalının aracını ticari amaçla kullandığı, 6001 sayılı kanunda ve işletme protokolünde hiçbir şekilde ihlalli geçiş gerçekleştiren araç sahiplerine sms, e-posta, ihtarname veya herhangi bir şekilde bildirim yapma yükümlülüğü ile ilgili herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı bu nedenle bildirim yapılması zorunluluğunun bulunmadığı, davacı tarafından dava dosyasına sunulmuş olan ihlâlli geçiş listesi ile dava dosyasına sunulmuş olan ihlâlli geçiş görüntüleri bire bir kıyaslanarak ihlali geçişlere ait geçiş görüntülerinin CD içerisinde dava dosyasına sunulduğu, bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere davacının davalıdan ihlalli geçişler sebebi ile 4.066,50TL geçiş ücreti + 3.189,63TL İşlemiş Faiz + 574,13TL İşlemiş Faiz KDV’si ve 16.666,00TL 4 katı cezası olmak üzere 24.596,26 TL talepte bulunabileceği, davacının 20.609,70TL talepte bulunduğu anlaşılmakla davacı tarafça açılan davanın kabulü ile davacı tarafın başlattığı … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı icra dosyasında borçlu davalı tarafından yapılan itirazın iptaline, takibin takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden devamına, takip konusu alacağın likit ve hesap edilebilir nitelikte olması nedeniyle davalı-borçlunun İİK’nın 67/2. maddesine göre hükmolunan asıl alacağın %20 oranında icra inkar tazminatından da sorumlu olması gerektiği hususu da göz önünde bulundurularak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklanacağı üzere;
1-Davanın Kabulü ile; Davacı tarafın başlattığı … İcra Müdürlüğü’nün 2021/ … Esas sayılı icra dosyasında borçlu davalı tarafından yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, takibin takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden DEVAMINA,
2- Hükmolunan asıl alacağın %20’si (788,74TL) oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 1.407,84-TL nispi karar harcından peşin yatırılan 351,97-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 1.055,87-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan toplam 1.594,77TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 17.900,00TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri ve vekalet ücretinin üzerinde bırakılmasına,
7-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa re’sen iadesine,
8-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 15/12/2023
Katip …
e-imza*
Hakim …
e-imza*
Bu belge 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İmza ile imzalanmıştır.