Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/651 E. 2022/135 K. 23.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/651 Esas
KARAR NO : 2022/135
DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 12/11/2021
KARAR TARİHİ : 23/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı asil dava dilekçesinde özetle; Davalı tarafça alacaklı olduğundan bahisle hakkında …. İcra Müdürlüğünün 2021/… Esas sayılı dosyasında aleyhine icra takibi başlatıldığını, ödeme emri muhtarlığa bırakıldığından itiraz süresini kaçırdığını, bu nedenle iş bu davayı açtığını, davalı alacaklı tarafın banka hesabından kendisine yapmış olduğu havale dekontu nedeniyle icra takibi başlattığını, dekontta havalenin neden yapıldığına dair herhangi bir açıklama bulunmadığını, davalı tarafa borçlu olduğunu gösterir herhangi bir belge veya delil bulunmadığını, banka havale dekontunun da kendisi tarafından davalıya verilen paranın iade edilmesine ilişkin olduğunu, açıklanan nedenler davalıya borçlu olmadığının tespiti ile %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafça mevcut borcun kötü niyetli olarak inkar edildiğini, davacı tarafça süresinde takibe itiraz edilmediğini, dekonta davacıya sehven ” ödeme ” adı altında gönderildiğinden davacı tarafça bu yanlışlığın kullanılmak sureti ile iş bu davanın açıldığını, davacı tarafın müvekkili şirket tarafından kendisine bu paranın gönderildiğini iddia etse de aralarındaki ne tür bir ilişkiden kaynaklı olarak bu paranın gönderildiğini açıklayamadığını, müvekkili şirket kayıtlarında davacıdan borç alındığına dair herhangi bir kayıt olmadığını, müvekkili şirket ile davacı arasında herhangi bir ticari ilişki bulunmadığını, bu nedenle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Dava, İİK’nun 72.maddesi uyarınca icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasıdır.
Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında mahkemece resen göz önüne alınır.
Ticaret Mahkemesinin görev alanını düzenleyen 6102 Sayılı TTK’nın 4 ve 5 maddeleri şu şekildedir:
“MADDE 4- (1) Her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın;
a) Bu Kanunda,
b) Türk Medenî Kanununun, rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ 969 uncu maddelerinde,
c) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki 202 ve 203, rekabet yasağına ilişkin 444 ve 447,  yayın sözleşmesine dair 487 ilâ 501, kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen 515 ilâ 519, komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ilâ 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş bulunan 547 ilâ 554, havale hakkındaki 555 ilâ 560, saklama sözleşmelerini düzenleyen 561 ilâ 580 inci maddelerinde,
d) Fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta,
e) Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde,
f) Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde,
öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılır. Ancak, herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin haklardan doğan davalar bundan istisnadır.
MADDE 5- (1) Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.”
6100 Sayılı HMK’nın 2.maddesinde ise Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görev alanı düzenlenmiş olup, bu madde;” Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.” hükmünü haizdir.
Dava konusu ihtilaf, davalı şirket tarafından davacıya eft ile gönderilen para nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığına yönelik menfi tespit istemine ilişkin olup, bu haliyle eldeki dava mutlak ticari davalardan olmadığından uyuşmazlığın çözümünde tarafların tacir olup olmamalarına göre, davaya bakma konusunda mahkemenin görev hususunun belirlenmesi gerekmekmiştir.
Bu kapsamda mahkememizce davacının bağlı bulunduğu … Vergi Dairesine yazılan müzekkereye verilen cevap doğrultusunda; uyuşmazlık konusu 2021 döneminde davacının mükellefiyet kaydının bulunmadığı, Davacı tarafın 23/02/2022 tarihli duruşmadaki beyanında; … Hastanesinde doktor asistanı olarak 10 yıldır çalışmakta olduğunu beyan ettiği, bu hali ile davacının esnaf veya tacir olduğuna dair herhangi bir kaydın bulunmadığı ve tacir olmadığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamından, uyuşmazlığın davalı şirketin davacı tarafa eft ile gönderdiği bedelden dolayı davacının davalıya borçlu olmadığı iddiasından kaynaklandığı; davacının tacir olmadığı, uyuşmazlığın tarafların ticari işinden kaynaklanmadığı, ticari nitelikte olmadığı ve genel hükümlere göre Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından çözüme kavuşturulması gerektiği anlaşılmıştır.
Görev itirazı yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de re’sen nazara alınarak yargılamanın her aşamasında görevsizlik kararı verilebilir. HMK 2. madde ve TTK 5. maddesi gereğince davaya bakma görevi Mahkememize ait olmayıp davanın … Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden, mahkememizin görevsizliğine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan DAVANIN, HMK 114/1-c maddesi gereğince mahkememizin görevsiz olması nedeniyle dava şartı yokluğundan HMK 115/2 maddesi gereğince USULDEN REDDİ ile, Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2-HMK 20/1 maddesi gereğince, kararın kesinleşmesinden itibaren iki hafta içinde talep halinde dosyanın görevli ve yetkili … ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE tevzi edilmek üzere … Adliyesi Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna GÖNDERİLMESİNE, aksi halde davanın açılmamış sayılmasına resen karar verilmesine,
3-Harç, yargılama giderleri, vekalet ücreti ve gider avansı hususunun görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibari ile kesin olmak üzere karar verildi.23/02/2022

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.