Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/639 E. 2023/760 K. 17.11.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/639 Esas
KARAR NO : 2023/760
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/11/2021
KARAR TARİHİ : 17/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 10/11/2021 tarihli dava dilekçesinde özetle; Çorap imalat ve ihracatı alanında faaliyet gösteren davacı şirketin deposunda bulunan iplikler davacı şirket yetkililerinin bilgisi dışında pazarlanmakta ve satılmakta olduğu bilgisini almalarına üzerine araştırma yaptıklarını ve araştırma sonucu dava dışı kişiler aracılığı ile bir miktar mallarının depodan çıkarılarak dışarıda satıldığını tespit ettiklerini, akabinde konuyu şikayet yoluyla adli makamlara intikal ettirdiklerini ve … Cumhuriyet Başsavcılığının 31.10.2018 tarihli 2018/… numaralı iddianamesi ile şüpheliler aleyhinde “hizmet nedeniyle görevi kötüye kullanma suçundan ceza davası açıldığını ve yürütülen yargılamanın sonucunda … Asliye Ceza Mahkemesinin 15.02.2021 tarihli, 2018/… E., … K. sayılı kararı ile mahkumiyete hükmedildiğini, tespit edilen emniyeti suistimal olgusunun “işyerini … numaralı Para Paket Sigorta Poliçesi kapsamında sigortalayan” … Sigorta Anonim Şirketine ihbar edilerek zararın sigorta yükümlülükleri çerçevesinde tazmini talebinde bulunulduğunu, sigorta şirketince açılan … numaralı hasar dosyası çerçevesinde yaptırılan ekspertiz çalışması sonucunda 13.07.2018 tarihli … numaralı Ekspertiz Raporunun hazırlandığını ve hazırlanan bu raporda 89.864,68 TL tutarında tazminat miktarı hesabı yapıldığını ancak bu tutarın ödenmemiş olduğunu bu nedenle … İcra Dairesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyasının ilamsız icra takibi başlatıldığını beyanla … İcra Dairesi’nin 2021/… E. Sayılı dosyasında başlattıkları icra takibine yönelik dayanaksız itirazın iptaline haksız olan karşı tarafa icra inkar tazminatı yükletilmesini yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafın üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmektedir.
CEVAP: Davalı vekili tarafından sunulan 21/12/2021 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacının huzurdaki dava ile “… Mah. … Cad. No: … /İSTANBUL” … adresinde tespit edilen emniyeti suistimal olgusu sebebiyle uğradığı zararın, davalı sigorta şirketi nezdinde 12.03.2017-12.03.2018 vadeli … nolu … Poliçesinin bulunmasından bahisle, 138.909,24-TL hasarın istemiyle davalı şirket aleyhine başlattığı … İcra Dairesi 2021/ … Esas sayılı takip dosyasına yapılan itirazın iptalini ve icra inkar tazminatı talep ettiğini Türk Ticaret Kanunu 1420. Maddesine göre, sigorta sözleşmelerinden doğan tüm istemlerde süresinin 2 yıl olarak düzenlendiğini, davaya konusu olayların 2017 Aralık ayında gerçekleşmiş olup zamanaşımı süreleri gözetildiğinde en geç 2019 Aralık ayında zamanaşımı süresinin dolduğunun anlaşıldığını, davaya konu taleplerin zamanaşımına uğraması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davalı şirket nezdinde düzenlenmiş olan … nolu Para Paket Sigorta Poliçesinin konusunun, sigortalı tarafından taşınan para veya kıymetli evrak mahiyetindeki belgelere ilişkin olduğunu, ancak dava konusu emtiaların, sigortalı tarafından üretimde kullanılan iplik emtiaları olduğunu, dava konusu poliçe incelendiğinde davacının işyerinde bulunan ticari emtia ile ilgili herhangi teminat verilmediğini, bu konuda herhangi yorta bedeli belirlenmediği gibi herhangi bir prim tahsilatının da yapılmadığının açık olduğunu, bu nedenle meydana gelen hasarın, teminat kapsamı dışında kaldığı gözetilerek haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının faize ilişkin taleplerinin kabulünün mümkün olmadığını, TTK 1427. maddesi uyarınca sigorta tazminatı ödeme yükümlülüğünün, ancak sigorta şirketine ihbardan 45 gün sonra başlayacağını, davalı şirkete usulüne uygun olarak ihbar yapıldığının ve tazminatın hesabına esas olabilecek tüm belge ve bilgilerin ibraz edildiğinin ispat görevinin davacı yana ait olduğunu, ancak bu yükümlülüklerin yerine getirilmesiyle davalı şirketin temerrütten bahsedilebileceğini, poliçe özel şartları gereğince, davacı tarafın suistimali gerçekleştiren kişilere karşı başlatılan cezai yasal işlemlerin devam ediyor olma durumunu belgelendirmesinin zorunlu olduğunu, ancak dava konusu olayın 2017 Aralık’ta meydana gelmiş olup bahsedilen dönemden sonra davacı tarafından cezai kovuşturmanın akıbetine ilişkin şirkete herhangi bir belge ibraz edilmediğini, buna göre sigorta şirketinin, gerekli belgeler ibraz edilmeksizin gerçekleşen rizikonun kapsamını, hak sahibinin uğradığı zararı ve varsa hak kazandığı tazminat miktarını tespit edebilmesi ve neticede teminat dâhilinde ödeme yapabilmesinin mümkün olmayacağını, bu nedenle davacının 13.07.2018 tarihinden itibaren avans faizi istemlerinin reddini talep ettiklerini, davacının icra inkâr tazminatına ilişkin taleplerinin de yasal olmadı neticesinde meydana gelen hasarın teminat kapsamı dışında kalmakla birlikte, dava edilen fahiş zarar talepleri kabul edilemeyeceğini, bu nedenle, işbu dava kapsamında likit alacaktan bahsedilmesinin mümkün olmadığını, davacının icra inkâr tazminatına ilişkin istemlerinin reddini ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafın üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
Tarafların bildirdiği deliller toplanmış, … İcra Dairesi 2021/… Esas sayılı dosyası, … Asliye Ceza Mahkemesi 2018/… Esas sayılı dosyası, Sigorta poliçesi, Hasar dosyası, Ekspertiz raporu, Hasar dosyası, Ticari defter kayıtları, Bilirkişi raporu, Bilirkişi ek raporu alınmıştır.
… İcra Dairesi 2021/… Esas sayılı takip dosyası celp edilmiş, incelenmesinde, davalı borçlu hakkında 16/09/2021 tarihinde 89.864,68TL sigorta tazminatından kaynaklı asıl alacak ve 49.044,56TL işlemiş faiz alacağının tahsili amacıyla ilamsız icra takibi yapıldığı, ödeme emrinin davalı borçluya tebliğ 27.09.2021 tarihinde edildiği, davalı borçlunun süresi içinde borca, faize ve faiz oranına itiraz ettiği, itiraz ile birlikte 29/09/2021 tarihinde takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
… Asliye Ceza Mahkemesi 2018/ … Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; sanıklar … ve … hakkında hizmet nedeni ile güveni kötüye kullanma suçundan kovuşturma yapıldığı ve sanıkların neticeten 2 yıl 1 ay hapis ve 2.500,00TL adli para cezası ile cezalandırıldıkları, kararın sanık … yönünden istinaf edilmeksizin, sanık … yönünde ise … BAM … Ceza Dairesinin 2021/… esas 2023/ … karar sayılı ilamı ile düzeltilerek başvurunun reddi ile kesinleştiği görülmüştür.
Sigortacı bilirkişi …ve Tekstil Mühendisi bilirkişi … tarafından hazırlanan 08/06/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Zarara konu emtia bedelinin KDV hariç 438.863,56 TL olduğu, Davaya konu olayın davalı sigorta şirketi nezdinde yer alan poliçe teminat kapsamında olduğu, Davalı sigorta şirketi tarafından eksper raporu ile zararın 89.864,68 TL olarak belirlendiği ve bu tutarın ödenmesinin davalı şirket tarafından kabul edilerek sigortalı firmaya ibraname gönderildiği, ancak ödeme yapılmadığı, Davacı sigortalı firma tarafından eksper raporu ile tespit edilen 89.864,68 TL’nin icra takibine konu edilerek ekspertiz rapor tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte talep edildiği ve davalı sigorta şirketinin ekspertiz rapor tarihinden itibaren işleyen avans faizi ile birlikte iş bu talep edilen 89.864,68 TL’den davacıya karşı sorumlu olacağının görüş ve kanaatine varılmıştır.
Sigortacı bilirkişi … Tekstil Mühendisi bilirkişi … ve Muhasebeci bilirkişi … tarafından hazırlanan 28/09/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Dava konusunun, davacı şirketin para paket poliçesi kapsamında oluşan davacı iş yerinde meydana gelen hasara ilişkin 89.864,68 TL sigorta tazminatı alacağının 49.044,56 TL işlemiş faizi ile birlikte davalı yandan tahsili amacıyla yürüttüğü takibe yapılan itirazın iptali talebinden ibaret olduğu, davacı yan tarafından sigorta tazminatı alacağının tahsili amacıyla … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… E. Sayılı dosyası ile 16.09.2021 tarihinde takibe geçtiği, davalı yan tarafından borca itiraz edildiği ve takibin durduğu, davacı yan tarafından yapılan itirazın iptali talebi doğrultusunda 08.11.2021 tarihinde T.C. … Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/… E. sayılı huzurdaki davanın ikame edildiği belirlendiği, Mali yönden yapılan incelemelerde, davacı yanın davasında haklı görülmesi halinde/olasılığında, davacı yanın takip tarihi (19.06.2021) itibariyle davalı yandan 89.864,68 TL sigorta tazminatı yönünden ve 42.966,40-TL işlemiş faiz yönünden olmak üzere 132.831,08 TL alacaklı olduğu, 1516301163 sayılı Para Paket Sigorta poliçesi tekrar incelenmiştir. Poliçede taşınan para teminatı yanında, ayrıca emniyeti suiistimal teminatı mevcut olduğu, Poliçede emniyeti sulistimal klozunda, sigortalının emrinde ve hizmetinde çalışan kişi veya kişilerce para ile ölçülebilen malların emniyeti suiistimali neticesinde sigortalının uğrayacağı zararların teminat altına alındığı belirtildiği, Davaya konu edilen ve para ile ölçülebilen mallar kapsamında bulunan iplik emtiasının emniyeti suiistimali sonucu oluşan zararlar poliçe teminat kapsamında bulunduğu, Heyetimizde yer alan tekstil mühendisi bilirkişi tarafından zararın miktarı, takibi le talep edilen meblağın üzerinde belirlenmiş olduğundan, davalı sigorta şirketinin eksper raporunda yer alan ve davacının talep ettiği 89.864,68-TL’den dolayı sigorta şirketinin sorumluluğunun oluştuğu kanaatine varıldığı, raporda, dava öncesi yapılan sulh görüşmelerinin bağlayıcılığı gibi bir hususa değinilmemiş, sadece eksper raporuna atıfta bulunulduğu, Hesaplanan tazminat miktarı talep edilen miktarın üzerinde olduğundan, taleple bağlı kalınarak görüş ve kanaatine varılmıştır.
HUKUKİ NİTELENDİRME ve GEREKÇE
Dava, İİK’nun 67. maddesi hükmüne dayalı olarak açılmış olup, yapılan ilamsız icra takibine karşı davalının itirazının iptali ve icra inkar tazminatı ile sorumlu tutulması istemine ilişkindir. Mahkememiz davanın konusu nedeniyle görevli ve yetkilidir. Tarafların incelenen icra dosyasına göre taraf ve dava ehliyeti vardır.
İtirazın iptali davasının yasal dayanağını oluşturan İİK.nun 67/1. maddesinde; takip talebine itiraz edilen alacaklının, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir yıl içinde mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağının varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebileceği öngörülmüştür.
Davacı alacaklı, taraflar arasındaki para paket sigorta poliçe sözleşmesi kapsamında işyerinin sigortalı olduğunu, işyerinde üretimi yapılan ürünlerin dava dışı çalışanlar tarafından firmanın bilgisi dışında satış yapıklarını ve bundan dolayı zarar oluştuğundan bahisle sigorta kapsamındaki zarar sebebi ile davalıdan alacaklı olduğu iddiasıyla icra takibi başlatmış olup; ödeme emri davalı borçluya 27/09/2021 tarihinde tebliğ edilmiştir. Davalı borçlu yasal süresi içinde ödeme emrine itiraz ettiğinden takibin durdurulmasına karar verilmiştir. İtirazın iptaline yönelik olarak açılan iş bu dava hak düşürücü yasal süresi içerisinde açıldığından işin esasına girilerek inceleme yapılmıştır.
Davacı firmanın davalı sigorta şirketi nezdinde … sayılı poliçe ile Para Paket Sigortası mevcut bulunmakta olup, poliçede emniyeti suistimal teminatı olay başı 100.000,00 TL ile sınırlı olduğu, poliçede yer alan Emniyeti Suistimal Klozu, sigortalının emrinde ve hizmetinde çalıştırdığı hasar tarihinden en az iki ay önce işe başlamış bordroya kayıtlı kişi veya kişilerin sigortalıya ait para ve para ile ölçülebilen mallarını çalması, zimmetine geçirmesi sonucu oluşan zararların teminat kapsamında bulunduğu, sigorta şirketi tarafından, davacı şirket yetkilisine gönderilen 10.08.2021 tarihli mail yazışmasında muafiyet tenzilinden sonra kalan tutarın ödenmek üzere onaylandığı belirtilmiş ve sigortalı firmanın, mail ekinde yer alan 89.864,68 TL tutarlı ibranameyi imzalayarak göndermesi talep ettiği görülmüştür.
… Ltd. Şti.’nin 13.07.2018 tarihli ve “…” rapor numaralı ekspertiz raporunda, eksik emtianın 174 kalem toplam 23.098,07 kg olduğu, 19TL olarak hesaplanan bi fiyat üzerinden toplam 438.863,33 TL tutarında hasar oluştuğu tespit edildiği, yapılan tespitte emtianın çorap üretiminde kullanılan iplik olduğu hesaplamada kullanılan birim fiyatın 2017 piyasa rayiç bedelleri ile uyumlu olduğu zarara konu emtia bedelinin KDV hariç 438.863,56 TL olduğu tespit edildiği ve %10 muafiyet sonrasında tazminat tutarı olarak 89.864,68TL belirlendiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ve toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde; davacı firmanın davalı sigorta şirketi nezdinde 151630163 sayılı poliçe ile para paket sigortası bulunduğu, poliçede yer alan emniyeti suistimal klozu, sigortalının emrinde ve hizmetinde çalıştırdığı hasar tarihinden en az iki ay önce işe başlamış bordroya kayıtlı kişi veya kişilerin sigortalıya ait para ve para ile ölçülebilen mallarını çalması, zimmetine geçirmesi sonucu oluşan zararların teminat kapsamında bulunduğu anlaşılmış olup dosya kapsamında toplanan delillerden davacı işyerinin sigorta kapsamında olduğu, … Asliye Ceza Mahkemesi 2018/… Esas sayılı dosyasında sanıkların cezalandırılmalarına karar verildiği, sanık … ‘ın üzerine atılı suçu kabul ettiği, sigorta tarafından yaptırılan eksper çalışması sonrasında %10 muafiyet sonrasında tazminat tutarı olarak 89.864,68TL belirlendiği ve 10.08.2021 tarihli mail yazışmasında muafiyet tenzilinden sonra kalan tutarın ödenmek üzere onaylandığı belirtilmiş olup sigortalı firmanın, mail ekinde yer alan 89.864,68TL tutarlı ibranameyi imzalayarak göndermesi talep ettiği görülmekle davalı tarafından da ödemenin onaylandığı, alınan bilirkişi raporu ile de zararın kabul edilebilir olduğu, TTK 1427 kapsamında sigortaya ihbar yapıldığı ve eksper raporunda ihbar tarihi olarak 11/12/2017 olarak belirlendiği, rapor tarihinin ise 13/07/2018 tarihi olduğundan davacının talebi ile bağlı kalınarak bu tarihten itibaren faiz talebinde bulunabileceği kabul edilmiş ve davalı taraf zamanaşımı itirazında bulunmuş ise de davacının süresi içerisinde ihbarda bulunduğu, rapor tarihinin 13/07/2018 ve 89.864,68TL tutarlı ödeme onay tarihinin 10/08/2021 tarihli mail ile bildirildiği, takip tarihinin 16/09/2021 olduğu dikkate alındığında sigorta tarafından kabul edilip ödenmeyen tazminat yönünden zamanaşımı söz konusu olmadığı, mahkememizce 3095 sayılı kanunun 2/2 gereği avans faiz oranlarının yıl sonu itibari ile dikkate alınarak yapılan hesaplama sonrasında 13.7.2018-31.12.2018 tarihleri arasında 171 gün %19,5 faiz oranı 8.209,69TL, 01.01.2019-31.12.2019 tarihleri arasında 364 gün %18,25 faiz oranı 16.355,37TL, 01.01.2020-31.12.2020 tarihleri arasında 365 gün %13,75 faiz oranı 12.356,39TL, 01.01.2021- 16.09.2021 tarihleri arasında 258 gün %16,75 faiz oranı 10.639,73TL olmak üzere toplam 47.561,19TL işlemiş faiz hesaplanmış olup davalının, davacıya toplamda 89.864,68TL tutarında asıl alacak ve 47.561,19TL işlemiş faiz yönünden borçlu olduğu, dosya kapsamına uygun, hüküm kurmaya ve denetime elverişli bilirkişi raporuna göre davacı tarafın başlattığı takibe vaki itirazın kısmen iptaline, takibin 89.864,68TL asıl alacak, 47.561,19TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 137.425,87TL üzerinden takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden devamına, ayrıca alacağın likit olması nedeniyle takibe haksız itiraz eden borçlu davalı aleyhine asıl alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (kabul oranı: % 98,93 )
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın Kısmen Kabulü ile; Davacı tarafın başlattığı … İcra Müdürlüğü’nün 2021/… Esas sayılı icra dosyasında borçlu davalı tarafından yapılan itirazın kısmen iptaline, takibin 89.864,68TL asıl alacak, 47.561,19TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 137.425,87TL üzerinden takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-) Hükmolunan asıl alacağın %20’si olan 17.972,93 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 9.387,56TL nispi karar harcından peşin yatırılan 1.677,68TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 7.709,88TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafça yatırılan 1.677,68TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan toplam 5.427,30TL yargılama giderinin kabul oranına göre 5.369,22 TL sinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, artan kısmının üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 21.988,13TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-Davalı yargılama sırasında kendisini vekil ile temsil ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 1.483,37 TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
8-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1320,00TL’nin 1.305,88TL sinin davalıdan, 14,12TL sinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
9-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ilgilisine resen iadesine,
Dair, davacı vekilinin ile davalı vekilinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 17/11/2023

Katip …
E-İmzalıdır

Hakim …
E-İmzalıdır