Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/429 Esas
KARAR NO : 2022/336
DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Depo Edilmesi İstemli)
DAVA TARİHİ : 20/09/2019
KARAR TARİHİ : 24/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Depo Edilmesi İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 16/04/2010 tarihinde 5 yıl süreli “Bayilik ve Konsiye Satış Sözleşmesi” akdedildiğini, 5 yıllık süre sonunda sözleşme feshedilmediğini ve tarafların mevcut sözleşme hükümleri uyarınca çalışmaya devam ettiklerini, Sözleşme gereğince, müvekkili şirket tarafından davalı tarafa süreli teminat mektupları verildiğini ilgili teminat mektuplarının süreleri bitiminde karşı tarafa yeni teminat mektubu teslimi ile süreleri dolanların müvekkili şirkete iadeleri gerçekleştiğini, Bu doğrultuda müvekkili şirket tarafından son olarak… Bankası A.Ş. … Şubesine ait 18/12/2018 tarih ve … numaralı 175.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun davalı tarafa teslim edildiğini, Müvekkili şirket yetkilileri tüm çabalarına rağmen girişimlerinden sonuç alamadıklarını, uzun yıllar süresince oluşturulan ticari itibarının zarar görmesi ve satış yapılamaması nedeniyle oluşan maddi zararlar nedeniyle … Noterliği’nin 27/06/2019 Tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğini davalı tarafa bildirmek zorunda kaldıklarını, ilgili ihtarname ile müvekkili şirketin, fesih ihbarı ile birlikte uhdesinde bulunan konsinye ürünlerin davalı tarafça teslim alınması, davalı tarafa bir borcu bulunmaması nedeniyle teminat olarak verilmiş olan teminat mektubunun iadesi ile alacaklarının ödenmesini talep ettiğini, Davalı tarafça, ilgili ihtarnameye de cevap verilmediğini, müvekkili şirketin maddi zararları katlanılamaz duruma geldiğini, Müvekkili şirketin, taraflar arasında imzalanmış olan sözleşmeye ilişkin tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini ve 31/05/2019 tarihi itibariyle 21.745,59 TL alacaklı olduğu halde, karşı tarafa teminat olarak verilmiş olan kesin teminat mektubunun paraya çevrilmesi riski ile karşılaştıklarını ve davalı şirket hakkında … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2019/… E. Sayılı dosyası ile iflas talebi ile dava açıldığını, Müvekkile şirketin davalı tarafa herhangi bir borcu bulunmadığı yapılacak yargılama sonucunda tereddüte yer bırakmayacak bir biçimde ortaya çıkacağını, Mevcut durumda müvekkili şirket, taraflar arasındaki sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği ve davalı tarafa hiçbir borcu bulunmadığı halde tüm çabalarına rağmen davalı taraftan teminat mektubunu iade alamadığını, Belirtilen nedenle …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/07/2019 tarih ve 2019/… D.İş 2019/ … K. Sayılı ihtiyati tedbir kararının devamı açısından HMK madde 397 uyarınca yasal süresi içerisinde iş bu davayı açtıklarını, İleri sürerek fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla, öncelikle tensiben …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 30/07/2019 tarih ve 2019/… D.İş 2019/… K. Sayılı ihtiyati tedbir kararının devamına karar verilmesi ile taraflar arasındaki sözleşmenin haklı nedenle feshi sonucunda müvekkili şirketin davalı tarafa her hangi bir borcu bulunmaması nedeniyle… Bankası A.Ş. … Şubesine ait 18/12/2018 tarih ve … numaralı 175.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun müvekkil şirkete iadesine karar verilmesini, talep ve dava etmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap dilekçesi sunmadığı görülmüştür.
DELİLLER:… … Mahkemesi … . Hukuk Dairesinin 01/07/2021 tarihli 2021/… E. 2021/ … K. Sayılı ilamı, …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… D.iş sayılı dosyası, … Bankası A.Ş. … Şubesine ait 18/12/2018 tarih ve … numaralı 175.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubu, taraflar arasında düzenlenen bayilik ve konsinye satış sözleşmesi, … Noterliğinin 27/06/2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ve tebliğ evrakları, cari hesap ekstresi, … Bankasının 12/11/2019 ve 20/08/2020 tarihli yazı cevapları, … 29/03/2022 tarihli yazı cevabı, talimat bilirkişi raporu, arabuluculuk son tutanak aslı ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava; davacı tarafından davalıya verilen … Bankası A.Ş. … Şubesine ait 18/12/2018 tarih ve … numaralı 175.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun iadesi istemini konu almaktadır.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… D.iş sayılı dosyasının incelemesinde davaya konu teminat mektubunun paraya çevrilmemesi yönünde ihtiyati tedbir kararı verildiği, 25/09/2019 tarihli tensip tutanağı ile verilen ihtiyati tedbir kararının devamına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı ve davalı arasında 16/04/2010 tarihli bayilik ve konsinye satış sözleşmesi düzenlendiği, davacının … 3. Noterliğinin 27/06/2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 16/04/2010 tarihli sözleşmenin 5 yıllık olarak imzalanması, sözleşmenin süresinin dolmasına rağmen yenilenmemesi, davalının yükümlülüklerini yerine getirmemesi sebebiyle davacı tarafça sonlandırıldığı, bu kapsamda davalıya verilen … Bankası A.Ş. … Şubesine ait 18/12/2018 tarih ve … numaralı 175.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun 1 hafta içerisinde iade edilmesini içerir ihtarname düzenlendiği, ihtarnamenin davalıya 01/07/2019 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmıştır.
… Bankası A.Ş. … Şubesine ait 18/12/2018 tarih ve … numaralı 175.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubunun incelemesinde davacının kredili emtia alımlarından doğacak borçlarının 175.000,00 TL kadar borcunu garanti ettiği, 18/12/2019 tarihine kadar geçerli olduğu anlaşılmıştır.
… Bankası A.Ş.’nin 20/08/2020 tarihli yazı cevabında teminat mektubunun 18/12/2019 tarihine kadar geçerli olacak şekilde vadeli olarak düzenlendiği, 18/12/2018 tarih, … no lu teminat mektubunun vadesinin sona erdiği tarih olan 18/12/2019 tarihine kadar ilgili mektuba ilişkin yazılı tazmin veya vade uzatma talebi gelmediğinden teminat mektubunun süresi dolarak hükümsüz hale geldiği şeklinde cevap verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizin 08/09/2020 tarihli 2019/ … E. 2020/ … K. Sayılı ilamı ile; … Bankasının 20/08/2020 tarihli yazı cevabında da belirtildiği üzere teminat mektubunun süresi dolarak hükümsüz hale geldiği ve böylece davacının davayı açmakta hukuki yararının bulunmadığı anlaşıldığından davacı tarafça açılan davanın HMK’nın 114/1-h gereği hukuki yarar yokluğundan 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine, kararın niteliği gereği davacı lehine vekalet ücreti takdir edilmemiş ve davalı tarafın mazeret göstermeksizin arabuluculuk görüşmesine katılmadığı anlaşıldığından yargılama giderlerinin tamamının davalı tarafa yükletilmesine karar verilmiştir.
Davacı tarafça hükmün istinaf edilmesi üzerine dosya … Mahkemesine gönderilmiş, … Mahkemesi … Hukuk Dairesinin 01/07/2021 tarihli 2021/… E. 2021/… K. Sayılı ilamı ile; “Dava 20/09/2019 tarihinde açılmıştır. Bankadan gelen yazı cevabında dava konusu 18/12/2018 tarih ve … numaralı 175.000-TL bedelli kesin teminat mektubunun vadesinin sona erdiği 18/12/2019 tarihine kadar herhangi bir vade uzatım ya da tazmin başvurusu gelmediğinden teminat mektubunun 18/12/2019 tarihinde hükümsüz kaldığı belirtilmiştir. Bu durumda davanın açıldığı tarih itibariyle dava konusu teminat mektubunun nakde çevrilmesine yönelik risk devam ettiğinden davanın açıldığı tarih itibariyle davacının davanın açılmasında hukuki yararı bulunmaktadır. Fakat dava konusu teminat mektubunun dava açıldıktan sonra yargılama sırasında hükümsüz hale gelmesi nedeniyle dava konusuz kalmıştır. HMK 331-(1) maddesi “davanın konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek olmayan hallerde, hakim davanın açıldığı tarihteki haklılık durumuna göre yargılama giderini takdir ve hükmeder “şeklinde düzenlenmiştir. Bu nedenle mahkemece davanın açıldığı andaki haklılık durumunun, diğer bir ifade ile davanın açıldığı tarih itibariyle teminat mektubun davacıya iadesi koşullarının oluşup oluşmadığının araştırılması, sonucuna göre yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.” gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf isteminin kabulü ile Mahkememizin 08/09/2020 tarihli 2019/… E. 2020/… K. Sayılı kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
İstinaf bozma ilamı doğrultusunda davanın açıldığı andaki haklılık durumunun, diğer bir ifade ile davanın açıldığı tarih itibariyle teminat mektubun davacıya iadesi koşullarının oluşup oluşmadığı dosya kapsamı itibariyle belli olmadığından tarafların ticari defter ve kayıtlarının incelenmesine karar verilmiş, davalı tarafa dava konusu uyuşmazlık dönemini kapsayan 2018-2019 dönemine ait ticari defter ve kayıtlarını sunması için ihtaratlı 2 haftalık kesin süre verildiği ancak kesin süre içerisinde ticari defter ve kayıtlarını ibraz etmediği, HMK.222 maddesine göre defter ibrazından kaçınmış sayıldığı, davacı ticari defter kayıtlarının incelenmesi amacıyla … Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazıldığı, talimat sonucu mali müşavir bilirkişiden alınan 11/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda davacı … resmi defterlerinde 20.09.2019 dava tarihi itibariyle Davalı …’nin, Davacı …’e 21.934,88.-TL tutarında Borçlu olduğunun kaydedildiği, tespit edildiğinden; her ne kadar 20.09.2019 dava tarihi itibariyle; davacı tarafından davalıya teslim edilen… Bankası A.Ş. … Şubesine ait 18/12/2018 tarih ve 90135 numaralı 175.000,00 TL bedelli kesin teminat mektubuna ilişkin davacı resmi defterlerinde hiçbir kaydın yapılmadığı görülmüşse de; davaya konu olduğundan, anılan kesin teminat mektubunun iadesi koşullarının oluştuğu şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır.
İstinaf bozma ilamı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; Dava 20/09/2019 tarihinde açılmış olup bankadan gelen yazı cevabında dava konusu 18/12/2018 tarih ve 90135 numaralı 175.000-TL bedelli kesin teminat mektubunun vadesinin sona erdiği 18/12/2019 tarihine kadar herhangi bir vade uzatım ya da tazmin başvurusu gelmediğinden teminat mektubunun 18/12/2019 tarihinde hükümsüz kaldığı bu durumda davanın açıldığı tarih itibariyle dava konusu teminat mektubunun nakde çevrilmesine yönelik risk devam ettiğinden davanın açıldığı tarih itibariyle davacının davanın açılmasında hukuki yararı bulunduğu fakat dava konusu teminat mektubunun dava açıldıktan sonra yargılama sırasında hükümsüz hale gelmesi nedeniyle dava konusuz kaldığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, Mahkememizce alınan talimat bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli olduğundan hükme esas alınmış ve dava tarihi itibariyle dava konusu kesin teminat mektubunun davacıya iadesi koşulları oluştuğundan davalı taraf haksız olduğundan HMK 331. Maddesine göre davacı lehine vekalet ücretine hükmedilmiş ve yargılama giderlerinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-) Davacı tarafça davalı taraf aleyhine açılan dava konusuz kaldığından KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA,
2-)Harçlar kanununca karar tarihinde alınması gereken 80,70-TL harcın peşin alınan 2.988,57- TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 2.907,87.-TL harcın davacıya iadesine,
3-)Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 20.575,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4-) Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL başvuru harcı, 80,70 TL nisbi harç olmak üzere toplam 125,10 TL harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-)Davacı tarafından yatırılan 700,00-TL Bilirkişi ücreti ve 487,60-TL posta giderinden ibaret toplam 1.187,60-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-)Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320-TL’nin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
7-)Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde bakiye kısmının davacı tarafa iadesine,
😎 Karar kesinleştiğinde …. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2019/… D.iş sayılı dosyası ile verilen ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasına, bu hususta ilgili bankaya müzekkere yazılmasına, ihtiyati tedbir kararının kaldırılmasından sonra HMK’nın 392/2. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden itibaren bir ay içinde tazminat davası açılmadığı takdirde talep halinde teminatın davacıya iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 24/05/2022

Katip …
e-imzalı*

Hakim …
e-imzalı*