Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/63 Esas
KARAR NO : 2022/700
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/01/2020
KARAR TARİHİ : 11/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 28/01/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacının … Mah. … cad. No: … adresinde kumaş ticareti yaptığını, 17.10.2018 tarihinde saat 07:45 dolaylarında işyerinin kepenklerini açarak içeri girdiğinde çelik kasasının yerde olduğunu gördüğünü, hırsızların kasadan 61.000,00 TL, 2.600,00 USD, 1.500,00 Euro, 17 adet tam altın, 27 adet çeyrek altın kasada bulunan çek ve bonoları çaldıklarını, hırsızlık olayı ile ilgili … Cumhuriyet Savcılığı 2018/… sor. Sayılı dosyası ile
soruşturma devam ettiğini, çalınan bu çek ve bonolarla ilgili … Asliye Ticaret Mahkemesi
2018/… esas sayılı dosyası ile iptal davası açıldığını, mahkemece tedbir kararı verilerek
ödemesinden men kararı verildiğini, davalı bankanın hiçbir soruşturma yapmadan doğrudan çeki
aldığını, kendisine düşen yükümlülüğü yerine getirmediğini, bankacılık kanunundan kaynaklanan
yükümlülüklerini yerine getirmediğini, hukuka aykırı bir şekilde elinde bulundurduğunu, açıklanan
nedenlerle davanın kabulü ile dava konusu edilen çekin davalıdan istirdadına ve davacıya
iadesine, davalı tarafından çekin tahsil edilmesi halinde çek bedelinin ve çeke bağlı olarak tahsil edilen ferilerin davalıdan tahsiline davacıya verilmesine, çekle ilgili tüm ilgilileri kapsayacak şekilde dava sonuna kadar dava konusu çekle ilgili icra takibi yapılmamasına ve çek ilgili açılmış
takip var ise de takibin durdurulmasına ilişkin tedbir kararı verilmesi, yargılama giderleri ile
vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan 25/02/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davalı banka dava konusu çeki düzgün ciro silsilesi neticesinde tevdii aldığını, iyi niyetli
ve yetkili hamili olduğunu, dava dışı … Tekstil lehine, davalı bankanın … şubesi
tarafından kredi hesabı açtırılıp krediler kullandırıldığını, dava konusu çekin dava dışı … tarafından dava dışı … emrine keşide
edildiğini, düzgün ciro silsilesi neticesinde davalı banka kredi borçlusu … Tekstil tarafından da
davalı bankaya ciro ve temlik edildiğini, davalı bankaya ibraz edilen çekin arkasına ödeme yasağı
bulunduğu gerekçesiyle işlem yapılamadığının şerh düşülmesi üzerine çekin …
İcra Müdürlüğünün 2019/… esas sayılı dosyasından yasal takibe konu edildiğini ve çek aslı
… İcra Müdürlüğünün kasasına ibraz edildiğini, dava konusu çekin TTK md.
796’da öngörülen 10 günlük yasal süre içinde muhatap bankaya ibraz edildiğini, söz konusu çekin
aynı yasanın 780. Maddesinde yazılı tüm şartlarını da içerip kambiyo vasfını taşıdığını, iyi niyetli
hamil davalı bankanın keşideci ile lehtar arasındaki ilişkiyi araştırma yükümlülüğü bulunmadığını,
davalı banka iyi niyetli hamil olarak sadece çekin kambiyo vasfını etkileyen ve çek üzerinde
yapacağı incelemeyle anlaşılacak hususlardan sorumlu tutulabileceğini, yani kambiyo senedinin
zorunlu şekil şartlarını taşıyıp taşımadığını kontrol etmek zorunda olduğunu, Ticaret Kanunu iyi
niyetli hamile başkaca bir ödev yüklemediğini, dolayısıyla davalı bankanın kendisine düşen
yükümlülükleri yerine getirmediği iddiasının asılsız olduğunu, hakkında ödeme yasağı bulunan
çekin kambiyo takibine konu edilmesinde yasaya ve usule aykırı bir husus bulunmadığını, arz ve
izah edilen sebepler ile Sayın Mahkemece nazara alınacak hususlar uyarınca davanın ve davacı
yanın tüm taleplerinin reddine, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER :İstanbul … Cumhuriyet Başsavcılığı 2018/… Sayılı Soruşturma Dosyasının Uyap Kayıtları, … Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/… esas sayılı dosyasının Uyap Kayıtları, … İcra Müdürlüğünün 2019/… sayılı dosyasının Uyap Kayıtları, … İcra Dairesi 2019/… Sayılı Dosyasının Uyap Kayıtları, … … Şubesine Ait … Numaralı 31/05/2020 Keşide Tarihli 17.500,00 TL Bedelli Çek, 10/02/2020 Tarihli Arabuluculuk Anlaşamama Son Tutanağı, Bilirkişi Raporu, 27,07,2022 Tarihli Bilirkişi Ek Raporu ve tüm Dosya kapsamı.
Muhasebe hesap denetim uzmanı … ve Emekli Banka Müdürü … tarafından düzenlenen 16.03.2021 tarihli bilirkişi raporuna göre: Dava konusunun, … … Şubesi’ne ait … no.lu 17.500,00 TL meblağlı çekin istirdadı talebinden ibaret olduğu anlaşılmaktadır. Dava dosyası, davalı yana ait belgeler ve dosya münderecatı üzerinde yapılan incelemeler; ¸
Dava konusu, 31.03.2019 keşide tarihli, … no.lu 17.500,00 TL tutarlı çekin keşidecisinin … Köp olduğu, muhatabının … Çocuk (… ) olduğu, ciro silsilesinin sırasıyla; … Ltd. Şti., olduğu tespit edilmiştir. Davacı yanın çekin keşidecisi veya muhatabı olmadığı, ciro silsilesinde de isminin bulunmadığı tespit edilmiştir. Davacı yan ticari defterlerini incelemeye sunmamıştır. Davacı yanın ticari defterler kayıtlarında mezkur çekin izinin bulunup bulunmadığı tespit edilememiştir. Dava konusu çeke … bankası … Şubesi tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05.11.2018 tarih ye 2018/… Esas sayılı yazısı gereği ödeme yasağı işlendiği görülmüştür. Davalı banka kayıtları üzerinde yapılan inceleme neticesinde, dava konusu çekin, davalı banka müşterisi davadışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından davalı bankaya kredi hesabı için ciro edilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Dosyaya sunulu belgeler ve davalı ticari defterler üzerinde yapılan inceleme neticesinde, davacı yanın dava konusu çeki hangi ticari ilişkiye istinaden almış olduğu, çekin çalınmasından sonra hangi şirketlerin ciro silsilesine dahil olduğu, ciro silsilesindeki şirketlerin davacı şirketle ticari ilişkisinin olup olmadığı hususlarında kanaate varılamamıştır. Neticeten; dava konusu çekin istirdatını gerektirecek bir durumun bulunduğu iddiasının davacının ispatına muhtaç olduğu kanaatine varılmıştır. Takdir Sayın Mahkemenize aittir. SONUÇ, Rapor içeriğinde yapılan açıklamalar muvacehesinde, dosyaya mübrez belge, bilgi, takip dosyası, davalı yana ait incelenen 2019 yılı ticari defter-belgeleri ile sınırlı olarak yapılan tespit, inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; Dava konusunun, … … Şubesi’ne ait … no.lu 17.500,00 TL meblağlı çekin istirdadı talebinden ibaret olduğu, Davacı yanın çekin keşidecisi veya muhatabı olmadığı, ciro silsilesinde de isminin bulunmadığı, Davacı yan ticari defterlerini incelemeye sunmadığı, bu itibarla davacı yanın ticari defterler kayıtlarında mezkur çekin izinin bulunup bulunmadığının tespit edilemediği, Davalının 2019 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, Davalı banka kayıtları üzerinde yapılan inceleme neticesinde, dava konusu çekin, davalı banka müşterisi davadışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından davalı bankaya kredi hesabı için ciro edilmiş olduğu, Dava konusu çeke … bankası … Şubesi tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05.11.2018 tarih ye 2018/… Esas sayılı yazısı gereği ödeme yasağı işlendiği, Dosyaya sunulu belgeler ve davalı ticari defterler üzerinde yapılan inceleme neticesinde, davacı yanın dava konusu çeki hangi ticari ilişkiye istinaden almış olduğu, çekin çalınmasından sonra hangi şirketlerin ciro silsilesine dahil olduğu, ciro silsilesindeki şirketlerin davacı şirketle ticari ilişkisinin olup olmadığı hususlarında kanaate varılamadığı, Neticeten; dava konusu çekin istirdatını gerektirecek bir durumun bulunduğu iddiasının davacının ispatına muhtaç olduğu, Sonuç ve kanaatine varılmaktadır.
Muhasebe hesap denetim uzmanı … ve Emekli Banka Müdürü … tarafından düzenlenen 21.07.2022 tarihli bilirkişi ek raporuna göre: Rapor içeriğinde yapılan açıklamalar muvacehesinde, dosyaya mübrez belge, bilgi ile sınırlı olarak yapılan tespit, inceleme ve değerlendirmeler neticesinde; Dava konusunun, … … Bursa Şubesi’ne ait … no.lu 17.500,00 TL meblağlı çekin istirdadı talebinden ibaret olduğu, Davacı yanın çekin keşidecisi veya muhatabı olmadığı, ciro silsilesinde de isminin bulunmadığı, Davacı yan ticari defterlerini incelemeye sunmadığı, bu itibarla davacı yanın ticari defterler kayıtlarında mezkur çekin izinin bulunup bulunmadığının tespit edilemediği,d) Davalının 2019 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, Davalı banka kayıtları üzerinde yapılan inceleme neticesinde, dava konusu çekin, davalı banka müşterisi davadışı … San. ve Tic. Ltd. Şti. Tarafından davalı bankaya kredi hesabı için ciro edilmiş olduğu, Dava konusu çeke … bankası … Şubesi tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 05.11.2018 tarih ye 2018/… Esas sayılı yazısı gereği ödeme yasağı işlendiği, Davacı yan tarafından dava dışı … … adına; 28.11.2019 tarihli 29480 sayılı “penye kumaş” açıklamalı 64…. TL, (okunaksız) 05.02.2019 tarihli … sayılı “penye kumaş” açıklamalı 105.924,69 TL bedelli, 28.11.2018 tarihli … sayılı “penye kumaş” açıklamalı 64.200,00 TL bedelli, fatura tanzim edilmiş olup faturaların bedeli ödenmemiş (açık fatura) şeklinde usulüne uygun olarak düzenlendiği, yine sunulan … … tarafından imzalı ve elyazılı 14.04.2021 tarihli yazıda; “..28.11.2018 ve 05.02.2019 tarihli faturalar ve diğer ticari ilişkilerimizden dolayı 31.01.2019 keşide tarihli 2.500 TL bedelli … seri nolu çek tarafımızca … ‘e verilmiştir.” denmekte olduğu, davacı yan tarafından yeni sunulan iş bu belgelerin dava dışı ciranta … … ile davacı arasında ticari bir ilişki olduğunu teşkil edip etmediği yönünde takdir Mahkemenize ait olduğu, Bankacılık Yönden Yapılan İncelemelerde davacının mahkeme kararı ile çekin rızası hilafına elinden çıktığını belgelemiş olduğu, Sonuç ve kanaatine varılmaktadır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre;
14.04.2021 tarihli sonradan sunulan adli yazılı belgenin eldeki davaya konu çekle ilgisi olup olmadığı belli olmadığı gibi her zaman düzenlenebilir bir evrak olduğu da sabittir. Ayrıca çek için ödeme yasağı konulma tarihi 05/11/2018 olmasına rağmen sunulan faturalar 28/11/2019-05/02/2019-28/11/2019 tarihli açık faturalardır. Bu faturalara çek ile ödeme yapıldığı da anlaşılamamaktadır. Davacı ticari defter ve kayıtlarını sunmamış, çekte hamil olduğunu da ispatlayamamıştır. Sunulan çek suretinde davacı ismi ne keşideci ne ciranta ne de lehtar olarak yer almaktadır. Yetkili hamil olduğu davacı tarafça ispatlanamamıştır. TTK’nın 792. maddesi, ‘(1) Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.’ şeklindedir. Bu madde gereği davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği ya da iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat yükü davacı taraftadır. Davalı çeki kredi sözleşmesi gereği iktisap ettiğine dair yazılı belgeler sunmuştur. Mahkememizce diğer iki dava dosyası inceleme talebi ile incelemeye açılmış olmakla incelenmiş, o davalara konu çeklerin cirantaları, lehdarı vd. eldeki dosya ile aynı olmadığı, faktoring şirketinin mevcut olduğu, davacının bir kısım davada sahte imza, kaşe vs. iddiası olduğu ancak eldeki davadaki çekte davacının hamil olduğuna dair belge sunmadığı anlaşılmıştır. Bu nedenle B.A.M. 12. Hukuk Dairesi’nin 2018/1227Esas-2020/321Karar sayılı kararının burada uygulama imkanı olmadığı, İstanbul BAM 44.HD’nin 2020/983E,2022/588K sayılı kararı, İstanbul BAM 14.HD’nin 2019/483E-2021/50K. sayılı kararı doğrultusunda, davalının çeki kötü niyetle iktisap ettiği ya da iktisabında ağır kusurlu olduğunun ispatlanamadığı anlaşılmakla davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar Kanunu gereğince alınması gereken 80,70 TL harçtan peşin olarak alınan 298,86 TL harçtan mahsubu ile artan 218,16 TL harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde yatırana iadesine,
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı … Varlık A.Ş. (Temlik Alan)’ye verilmesine,
5-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek Hazineye gelir kaydedilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair taraf davacı vekilinin ve davalı … A.Ş.’nin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza