Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/130 E. 2021/775 K. 27.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/130 Esas
KARAR NO : 2021/775
DAVA : Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi)
DAVA TARİHİ : 26/02/2021
KARAR TARİHİ : 27/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Abone Sözleşmesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili …, … Anonim Şirketi’nin … ilinde acenteliğini yaptığını, müvekkiline ait … plakalı aracı kullanan müvekkilinin işçisi olan …’ın, 05.06.2011 tarihinde kargo sahiplerine teslimatı yapmak amacıyla dağıtıma çıktığı sırada … Merkez … Mah. … Sokak üzerinde aracın geri manevra hareketi esnasında yaya … ‘a çarpması neticesinde trafik kazası meydana geldiğini, yaya … gerçekleşen trafik kazasından belirli bir süre sonra tedavi gördüğü hastanede kalp krizi geçirerek hayatını kaybettiğini, kazanın gerçekleşmesi üzerine … Asliye Ceza Mahkemesinde 2011/… Esas sayılı dosyası açıldığını, kaza neticesinde müteveffa …’ın mirasçıları, … Sigorta Anonim Şirketi’ne karşı … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/… Esas sayılı dava dosyasını açtığını, verilen kararın … İcra MD. 2017/ … Esas sayılı icra takibine konu edildiğini ve neticesinde sigorta şirketinin yaya … mirasçılarına ödeme gerçekleştirdiğini, … Sigorta Anonim Şirketi … mirasçılarına yapmış olduğu bu ödemeyi müvekkilinden rücuen talep etmek amacıyla, …. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… numaralı dosyası ile müvekkil …’a karşı 144.025,61-TL takip çıkışlı ilamsız icra takibi başlatıldığını, müvekkili ödeme emrini 12/10/2020’de tebliğ aldığını ve hemen ertesi gün borcun tamamına itiraz dilekçesi yazdığını, müvekkili 13/10/2020 tarihli itiraz dilekçesini Covid sebebiyle aynı gün, 13/10/2020 tarihinde … Kargo ile …. İcra Müdürlüğüne gönderdiğini, gönderi sorgusunda … İcra Müdürlüğünün 15/10/2020 tarihinde müvekkilinin dilekçesini teslim aldığını, ancak itiraz dilekçesinin dosyaya taranmadığını ve fiziki aramada da gönderi bulunamadığını, dosyada da yer almadığını, açıklanan nedenler ile; öncelikle davalı Sigorta Şirketi tarafından müvekkili aleyhine başlatılan haksız ve hukuka aykırı icra takibinin durdurulmasına karar verilmesi, müvekkilinin borçlu olmadığının tespitine hükmedilmesi ve davalı tarafın %20den az olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkum edilmesi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerine bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından kazada vefat eden …’ın mirasçılarına ödeme yapıldığını, davacının … Kargo AŞ’nin acentesi olduğunu, davaya konu aracın kargo şirketinin faaliyeti için çalışanlarca kullanıldığının müvekkili şirkete bildirilmediğini, müvekkil şirketin bu duruma dair bir bilgisi olsa idi poliçeyi düzenlemeyeceğini veya poliçe düzenlenirken yüksek tutarda prim ödemesi isteyeceğini, davacının aracının kullanım şekli ve amacını gizlemesi nedeni ile müvekkilinin böyle bir şansı olmadığını, Zorunlu Mali Mesuliyet Poliçesi Genel Şartları C.2 maddesinde gerçeğe aykırı beyanın kasten yapılmış olması halinde ödenen tazminatın tamamının kasıt olmaması halinde ise alınan prim ile alınması gereken prim oranı kadar kısmı dışında kalan miktarın rücu edileceğinin düzenlenmiş olduğunu, davacının kasıtlı davrandığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER : … Asliye Hukuk Mahkemesi 2011/… esas sayılı dosyası, … İcra Müdürlüğü’nün 2017/… esas sayılı icra dosyası, …. İcra Müdürlüğünün 2020/… Esas sayılı icra dosyası, … İcra Hukuk Mahkemesi 2020/… esas sayılı dosyası, … no’lu hasar dosyası, kaza tespit tuanağı, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
… İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; davalı alacaklı sigorta şirketi tarafından borçlu davacı, dava dışı … Kargo ve dava dışı … aleyhine “15.06.2011 tarihinde … A.Ş. nin acenteliğini yapan … a ait … ın kullandığı … plakalı araç yaya olan … a çarpmış olup, … beyin kanaması geçirmiş ve devamında yoğun bakımda ölmüştür. sürücünün %100 kusurlu olduğu bu kaza nedeniyle müvekkil şirket hakkında … Asliye Hukuk Mahkemesi 2011/… esas sayılı dava dosyası açılmış buradan verilen karar ölen … varisleri tarafından … İcra Md. 2017/… esas sayılı icra takibine konu edilmiş ve müvekkil şirket icra takip dosyasına ödeme yapmıştır. dosyaya konu alacak haksız yere ödenen tazminatın tarafınızdan rücuen talebidir.” sebebine dayalı 116.273,00-Tl asıl alacak, 27.752,61-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 144.025,61-TL alacağa ilişkin adi takip yolu ile icra takibi başlatıldığı ve takibin halen derdest olduğu anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğü’nün 2017/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; Dava dışı müteveffa … ‘ın mirasçıları tarafından davacı …, davalı … Sigorta, dava dışı … Kargo ve dava dışı … aleyhine … Asliye Hukuk Mahkemesi 2011/ … esas, 2017/… karar, 05/04/2017 tarihli kararına istinaden ilamlı icra yolu ile takip yapıldığı, davalı … Sigorta A.Ş. tarafından 05/06/2017 tarihinde dosya borcuna mahsuben 116.273,00-TL ödeme yapıldığı anlaşılmıştır.
İcra takibine dayanak mahkeme ilamının incelenmesinde; … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2011/… Esas, 2017/… Karar sayılı 05/04/2017 tarihli kararı ile, 15/06/2011 tarihinde … plakalı aracın sebebiyet verdiği kazada ölen … mirasçıları tarafından araç sürücüsü …, araç ZMM sigortacısı … Sigorta, … Kargo ve … aleyhine açılan maddi ve manevi tazminat talepli davanın kısmen kabulüne karar verildiği anlaşılmıştır.
Sigorta ve Nitelikli Hesaplamalar Uzmanı … tarafından düzenlenen 10/09/2021 tarihli raporunda özetle; “Davacı …’a ait … plakalı vasıtanın kaza tarihini kapsar … sayılı poliçe ile Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasının mevcut bulunduğu, Poliçede … plakalı vasıtanın kullanım şeklinin kamyonet olarak belirtildiği, Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi incelendiğinde poliçede, aracın kullanım şeklinin ticari kamyonet olarak beyan edildiğinin görüldüğü, Sigortalı …’ın aracın ticari olarak kullanıldığını beyan ederek, gerçeğe aykırı beyanda bulunmamış olduğu, … Kargo … acentesi olması nedeni ile işletmesi kendisine ait olmak üzere sigortalı aracın kullanılmakta olduğu, davacı tarafından aracın işletme hakkının bir başka üçüncü kişiye devredilmemiş olduğu, her hangi bir işleten değişikliği mevcut olmadığı, 6762 sayılı kanunun 1290. maddesi kapsamında aracın ticari olduğu – kamyonet olduğu sigorta şirketine bildirilmiş olduğundan ve poliçe ticari araç için düzenlenmiş bulunduğundan, sigorta ettirenin hakiki durumu bildirdiği kanaatine varıldığı, Kaza tarihi itibari ile yürürlükte bulunan ve … sayılı resmi gazete de yayınlanarak 15.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren Zorunlu Mali Mesuliyet Genel Şartları B.4 maddesinin Sigortacının İşletene Rücu Hakkını düzenlediği, davaya konu olayda B.4 maddesinde düzenlenen rücu şartlarının oluşmadığını, aynı genel şartların C.2 maddesinin Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğü’nü düzenlendiğini, davacının poliçe düzenleme aşamasında … plakalı aracın kullanım şeklini kamyonet – ticari olarak bildirdiği dikkate alındığında davacının beyan yükümlülüğüne aykırı davranmadığı kanaatine varıldığı, Davacı …’a ait … plakalı vasıtanın davalı sigorta şirketi nezdinde … sayılı poliçe ile Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortasının mevcut bulunduğu, Davalı sigorta şirketinin 15.06.2011 tarihinde meydana gelen trafik kazasında ölen 3. şahıs … mirasçılarına yaptığı ödemeyi, Zorunlu Mali Mesuliyet Genel Şartları uyarınca, sigortalısı davacı …’tan rücuen talep edemeyeceği” şeklinde görüş bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, davacı sigortalı araç işleteni tarafından davalı ZMM sigortacısı aleyhine açılan, rücuen tazmin talepli icra takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkin menfi tespit davasıdır.
Davacı taraf, … Kargo’nun acentesi olduğunu, işleteni olduğu davalı nezdinde ZMM sigortalı … plakalı aracı kullanan işçisi …’ın 05.06.2011 tarihinde trafik kazasına sebebiyet verdiğini, kazada ölenin yakınları tarafından açılan dava nedeniyle davalı sigorta şirketi tarafından ölenin mirasçılarına ödeme yapıldığını, bu ödenen bedelin rücuen talep edilmek üzere davacı aleyhine icra takibi yapıldığını beyanla haksız takip nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf, kazada ölenin yakınlarına ödeme yapıldığını, davacının poliçe düzenlenirken aracının kullanım şekli ve amacını kasıtlı olarak gizlediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava konusu Poliçenin incelenmesinde; Karayolları Motorlu Araçlar Sorumluluk Sigortası olduğu, 09/02/2011-09/02/2012 dönemine ait olduğu, sigortalının davacı … olduğu, sigortalı aracın … plakalı araç olduğu, kullanım şeklinin Kamyonet olarak düzenlendiği anlaşılmıştır.
Dava konusu … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde; davalı sigorta şirketi tarafından davacı araç işleteni, dava dışı kargo şirketi ve dava dışı sürücü aleyhine, 05.06.2011 tarihinde sigortalı … plakalı aracın sebebiyet verdiği kazada ölenin yakınlarına ödenen bedelin rücuen tazminine ilişkin adi takip yolu ile icra takibi başlatıldığı ve takibin halen derdest olduğu anlaşılmıştır.
Sigorta ve Nitelikli Hesaplamalar Uzmanı bilirkişi tarafından düzenlenen raporda; Kaza tarihi itibari ile yürürlükte bulunan ve 25197 sayılı resmi gazete de yayınlanarak 15.08.2003 tarihinde yürürlüğe giren Zorunlu Mali Mesuliyet Genel Şartlarının Sigortacının İşletene Rücu Hakkını düzenleyen B.4 maddesi ve Sigorta Ettirenin Sözleşme Yapıldığı Sırada Beyan Yükümlülüğünü düzenleyen C.4 maddesi kapsamında, davacının sigortalı aracının kullanım amacını kamyonet-ticari olarak bildirdiği dikkate alındığında, Davalı sigorta şirketinin 15.06.2011 tarihinde meydana gelen trafik kazasında ölen 3. şahıs … mirasçılarına yaptığı ödemeyi, Zorunlu Mali Mesuliyet Genel Şartları uyarınca, sigortalısı davacı …’tan rücuen talep edemeyeceği tespit edilmiştir.
Somut olayda; davaya konu icra takibinde davalı/alacaklının alacak isteminin sigortalı … plakalı aracın sebebiyet verdiği kazada ölenin yakınlarına ödediği bedelin davacı/borçludan rücuen tazminine ilişkin olduğu, 15/06/2011 kaza tarihinde kazaya sebep olan … plakalı aracın davalı sigorta nezdinde ZMM sigorta poliçesi ile sigortalı olduğu, sigorta poliçesinin incelenmesinde sigortalı aracın Kamyonet olarak bildirildiğinin anlaşıldığı, sigortalı aracın ruhsatnamesinde diğer bilgiler bölümünde “Kapalı kasalıdır. Aracın yanlarında … Kargo yazı ve Logosu mevcuttur.” açıklamasına da yer verildiği, poliçede aracın kamyonet olarak düzenlendiği, aracın davacı işleten tarafından kamyonet olarak kullanıldığı, bu hali ile davacı sigortalı araç işleteninin poliçenin düzenlendiği sırada eksik veya hatalı bildirimde bulunmadığı, aracının kullanım şekli ve amacını gizlemediği, Davalı sigorta şirketinin 15.06.2011 tarihinde meydana gelen trafik kazasında ölen 3. şahıs … mirasçılarına yaptığı ödemeyi, olay tarihinde yürürlükte bulunan Zorunlu Mali Mesuliyet Genel Şartları uyarınca, sigortalısı davacı …’tan rücuen talep edemeyeceği, bu yönde düzenlenen bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun, denetime ve kanaat edinmeye elverişli olduğu anlaşılmakla hükme esas alınarak oluşan vicdani kanıya göre Davacı tarafça açılan davanın kabulü ile; davacının davalıya …. İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasında borçlu olmadığının tespitine, takibin davacı … yönünden iptaline, davalının kötü niyetli olarak icra takibine giriştiği hususunda davacı tarafça ispata yarar bir delil sunulmadığından şartları oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine dair oluşan vicdani kanıya göre aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan davanın KABULÜ ile; davacının davalıya … İcra Müdürlüğü’nün 2020/… Esas sayılı dosyasında borçlu olmadığının tespitine, takibin davacı … yönünden iptaline,
2-Şartları oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Karar kesinleştiğinde teminatın yatıran tarafa iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 9.838,39-TL nispi karar harcından peşin yatırılan 2.459,60-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 7.378,79-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacı tarafça yatırılan 2.459,60-TL peşin harç ve 59,30-TL başvuru harcı olmak üzere 2.518,90-TL harç giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan 44,00- TL e-tebliğ masrafı, 750,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 794,00-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 17.632,43-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/10/2021

Katip …
e-imza *

Hakim …
e-imza *

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.