Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/114 Esas
KARAR NO : 2022/388

DAVA : Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak)
DAVA TARİHİ : 19/02/2021
KARAR TARİHİ : 08/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı … A.Ş arasında 08.06.2020 tarihli Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, müvekkili Mart 2020 yılında İngiltere’de düzenlenen bir fuarda Merkezi …’da bulunan … isimli firma yetkilileri, çalışanları iletişime geçildiği ürün satışı konusunda anlaşarak numune gönderildiğini, numune onayı yapıldıktan sonra Söz konusu Firmaya 30.07.2020 tarih 53591.99 USD bedelli fatura keşide edildiği ve faturaya konu ürünleri Firmanın talebi üzerine İngiltere’de teslim edilmek üzere 30.07.2020 Tarihinde … Gümrük Müdürlüğün’den yüklemesi yapıldığını, … firmasınca, tanıtım mektubu, imza yetki belgesi, banka bilgileri ve sipariş formu müvekkile gönderilmiş ve söz konusu şirket ile müvekkil şirket ürün satışı konusunda anlaştığını, … müvekkilce kendisine satılan ürünlerin İngiltere’ye girişinin sağlanabilmesi için merkezi İngiltere’de bulunan…Ltd. esimli şirket lehine ayrıca 14.08.2020 tarihli fatura düzenlendiğini, müvekkil … ürünleri görmeden ve fatura keşide edilmeden evvel davalı … ‘e bildirimde bulunarak gerekli evrakları göndererek limit onay talebinde bulunduğunu, gerekli yazışmalar sonrasında 02.06.2020 tarihinde davalı … ön limit onayı verdiklerini, 08.06.2020 tarihinde ise Kesin limit onayı verdiklerini müvekkile e.posta ile bildirdiğini, müvekkili davalı tarafın onay bildirimine güvenerek … ile ticari ilişl, girdiği ve ürünleri ihraç ettiği, akabinde davalı … A.Ş tarafından temlik alındığı ve 06.08.2020 tarihli onay bildiriminde ise davalı şirket ve Avrupa’da yer alan muhabir Faktor Eurofactor tarafından fatura borçlusu … firması ile ilgili olarak 270.000 USD limit onayı veriğini, sonrasında, davalı tarafça 03.09.2020 tarihinde … için verilen garanti limitin iptal edildiğini, davalı tarafça düzenlenen 12.10.2020 tarihinde ihtilaf raporu tanzim edildiği ve temlike konu fatura hakkında ihtilaf vukuu bulduğu gerekçesi ile faturanın garanti kapsamı dışında kaldığı ve faturanın müvekkile geri temlik edeceğini beyan ettiğini, müvekkili ihtilaf raporuna şerh düşerek, … isimli şirket ile ürün satımı konusunda anlaştıklarını, söz konusu şirket ile ilgili tüm evrakları, faturayı davalıya teslim ettiğini, faturaya konu ürünlerin İngiltere’de teslim alındığını, bu sebeple tenlike konu vadesi geçmiş 53.591.59 USD’nin ödenmesi talep edildiğini, Davalı… tarihli … 28 Noterliğinin … yevmive, ihtarname keşide ederek, Faktoring garanti hizmetinin ortadan kalktığını, müvekkile bildirdiği ve ortada dolandırıcılık olduğu iddiası ile 53.591.99 USD’yi ödeyemeyeceğini bildirdiğini, bildirimde söz konusu 30.07.2020 tarihli 53.591.99 USD bedelli temlike konu faturanın Faktoring Sözleşmesi, Uluslararası Faktoring kuralları ve limit onay bildiriminde yer alan hususlar doğrultusunda Faktoring Garantisi Kapsamı dışında kaldığı ifade edildiğini, müvekkil … isimli şirket ile ilgili tüm araştırmayı basiretli tacir gibi davranarak yaptığını, kendisine iletilen tüm evrakların … ‘dan sadır olduğuna kanaate getirerek ticari faaliyete giriştiğini, öncelikle müvekkil şirketin gerçek firma bilgilerini kullanan kişilerce irtibat içinde olduğunu, zira müvekkili, Faktoring aracı kurumların takibat ve tahsis olunan kredi ve vade limitlerine güvenerek yaptığı ticari faaliyettin, faktöring firması ve muhabir firmanın sağladığı mesnetsiz güven nedeniyle hem maddi hem de manevi ağır hasara uğradığını, davalı tarafın keşide ettiği ihtarnamede, fatura borçlusu … evraklarının yetkili kişilerce düzenlenmediğini bu şirkete ulaşarak öğrendiklerini belirterek faturanın garanti kapsamında olmadığını deklere ettiğini, ancak fatura borçlusu … hakkında nasıl böyle bir kanaate vardığını açıklamadığını, Faktoring Sözleşmesinin garanti fonksiyonu neticesinde Faktor bu Fonksiyon kapsamında gerekli riski almadan önce müşterisi ve onun borçluları hakkında araştırma yapmak ve araştırma sonucuna göre Faktor Söz konusu müşterisi için limit tespit ederek sunacağı garanti fonksiyonunun yapılacak Faktoring Sözleşmesindeki sınırlarını belirleyeceğini, davalının hiçbir sorumluluk almadan gerekli araştırmayı yapmadan temlik işlemi ihdas ettiğini, davalı ihtilaftan bahsettiğini, ancak, ihtilafın çözümü için hiçbir girişimde bulunmadığını, müvekkili, temlike konu alacağa ilişkin tüm belgeleri davalı … A.Ş’ne ilettiğini, konu faturayı temlik almış ve limit onay bildiriminde bulunduğunu, davalının geri temlik işlemi Uluslararası Faktoring Kurallarının (GRIF) 18 maddesine aykırılık teşkil ettiğini, davalı risk üstlenmediği gibi alacağın tahsili amacıyla her hangi bir girişimde dahi bulunmadığını, davalının, limit onay bildirimi yapmadan, davalının da belgeleri inceleme yükümlülüğünün bulunduğunu , davalının, yazılı sorumluluk vaadi olan limit onay bildiriminden ancak, temlik konusu faturada belirtilen malların borçluya tesliminden önce dönebileceğini, Emsal yargı kararlarının bu yönde olduğunu, müvekkilin ihraç mal bedeli olan 53.591.99 USD’nın (dava tarihi itibariyle TL karşılığı 370.912 TL) fatura tarihi olan 30.07.2020 tarihinden 90 gün sonrasına isabet eden tarihten itibaren işlemiş ve işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; davacı ile iki Faktorlu İhracat Faktoringi işlemi yapıldığını ve Faktorun verdiği Faktoring garantisinin davacı firmaya yansıtıldığını, taraflar arasında 08.06.2020 tarihli … nolu Faktoring Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme kapsamında dava dışı … firmasından olan fatura alacaklarının müvekkili şirkete temlik ettiğini, davacının devir temlik ettiğifatura konusu alacaklar iki faktörlü ihracat işlemi yapıldığını ve davacıya Faktoring garanti ve tahsilat hizmetleri sunulduğunu, bu kapsamda Uluslararası Faktoring Kuralları çerçevesinde muhabir faktör olarak … ‘ın söz konusu yurtdışı yerleşik alıcı … firması için verdiği garanti davacıya yansıtıldığını, müvekkilin ihracat faktorü ( …) yurdışı yerleşik muhabir … ise İthalat Faktoru ( …) olduğunu, temlik edilen fatura konusu alacağın borçlusu …firması faturanın vadesinde ödeme yapamadığından davacı firmanın dolandırılmış olduğu ortaya çıkmış ve bu durum bizzat davacı firma yetkilisinin müvekkili şirkete göndermiş olduğu 31.08.2020 tarihli E.Posta ile müvekkile bildirildiği dava konusu edilen fatura konusu alacağın fatura düzenleme tarihi 30.07.2020 olup, faturanın vadesi ise 29.08.2020 tarihi olduğu, Yurt dışı yerleşik alıcı … firması tarfafından fatura vadesinde Muhabir … ‘a ademe yapılmadığını, davacı firma yetkilisi … şirkete gönderilen dava dosyasına ibraz edilen 31.08.2020 tarihli e.postada davacı firma ile …arasında gerçek bir ticari ilişki kurulamamış olduğunu, bizatihi davacı firma tarafından açık ve net olarak beyan edildiğini, dava konusu edilen fatura bedelinin vadesinde ödenmemesi üzerine Muhabir … tarafından fatura borçlusu … ile irtibata geçildiğinde de işbu firma davacı ile aralarında her hangi bir ticari ilişki bulunmadığını ve buna bağlı olarak davacının göndermiş olduğu malları da teslim almadıklarını bildirdiğini, … ‘nın faturanın vade tarihinde aczi yada iflası söz konusu olmadığından, tam aksine alı (Fatura borçlusu) tarafın açıklamalarından ortada gerçek bir ticari ilişki bulunmadığı ve … yani dolandırıcılık söz konusu olduğunu, bu durum davacı tarafça da kabul ve beyan edildiğinden ortada Faktoring garantisinin geçerli olduğunu, tüm açıklamalar ve dayanak deliller ile Sayın Mahkememizce resen tespit edilecek hususlar doğrultusunda, haksız ve hukuki, maddi dayanaktan yoksun davanın ve müvekkili şirketten taleplerin reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep etmiştir.
DELİLLER : 08/06/2020 tarihli Faktoring Sözleşmesi, 12.10.2020 tarihli İhtilaf Raporu, 06.06.2020 tarihli limit onay bildirimi, 03.09.2020 tarihli Limit İptali Bildirimi, davacı şirket tarafından dava dışı …isimli firmaya karşı düzenlenmiş olan faturalar, 15/01/2021 tarihli arabuluculuk son tutanağı, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı tarafça davalı aleyhine açılan taraflar arasında imzalanan faktoring sözleşmesine aykırılıktan kaynaklı alacağın tahsili istemine ilişkindir.
Davacı taraf davalı ile aralarındaki faktoring sözleşmesi gereği davalının onayı ile dava dışı … ile ticari ilişki içerisine girdiğini ve buna dayanarak da dava dışı şirkete ürün satışında bulunarak karşılığında fatura düzenlediğini ve fatura konusu ürünleri dava dışı şirkete teslim edilmek üzere gümrükten yükleme yapıldığını ancak sonrasında düzenlenen faturalar davalı şirket tarafından temlik alındıktan sonra garanti limitinin iptal edildiğini, faturanın garanti kapsamı dışında kaldığını belirtilerek geri temlik edileceğinin belirtildiği ve sonrasında da bir ödeme yapılmadığı, söz konusu faturaların da dava dışı şirket tarafından ödenmediğini tüm bu nedenlerle ihraç edilen mal karşılığı düzenlenmiş fatura alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı taraf ise gerçek ve geçerli bir ticari ilişkiden kaynaklanan alacaklardan dolayı faktoring işlemine konu edilmesi sonucunda devir ve temlik etme yükümlülüğünün bulunduğunu, somut olayda davacı ile dava dışı fatura borçlusu arasında gerçek ve geçerli bir ticari ilişkinin bulunmadığını, bu haliyle davacı şirketin faktoring sözleşmesi hükümlerine aykırı davrandığını iş bu nedenle hukuki dayanaktan yoksun davanın reddini talep etmiştir.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 15/01/2020 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve davalı tarafa ulaşılamamasından dolayı davalı tarafın görüşmeye katılmaması nedeniyle tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
Dava konusu ihtilaf, taraflar arasındaki Faktoring Sözleşmesi gereği davalı tarafın yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, davacının dava dışı şirket tarafından ödenmeyen faturalar karşılığı davalıdan alacağının olup olmadığı ve varsa miktarından kaynaklıdır.
Mahkememizce taraflar arasındaki sözleşme, limit onay – limit iptal bildirimleri, ihtarname, faturalar, taraflar arasındaki mail yazışmaları incelenmiş ve tarafların dosyaya sunmuş oldukları sözleşme ve ekindeki belgeler üzerinde Faktoring ve Finansal Kiralama Uzmanı bilirkişi tarafından yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen 20/09/2021 tarihli bilirkişi raporuna göre; ” davalı ile davacı arasında faktöring sözleşmesinin imzalandığı, davalının Yurdışı yerleşik …’nın muhabiri olduğu, dava dışı …’nın Fransa’da yerleşik ithalatçı … firması lehine 270.000,00 USD’luk 45 gün vadeli faktör garantisi tahsis ettiği, yani anılan şirketin davacıdan ithal edeceği malların bedelinin tahsis edilen limit kapsamında davacıya ödeneceğinin garanti edileceği, buna göre davalının limit onay bildirim formu ile muhabir sıfatıyla 270.000,00 USD’lık garanti limitini ve şartlarını 06.08.2020 tarihinde davacıya bildirdiği, Garanti limitinin şartlarınının1)Limitin belirtilen tarihten (06.08.2020) itibaren 3 ay içinde kullanılmaması halinde,
2)Limitin tarafımıza yapılan son temlik tarihini takip eden 60 gün içinde kullanılmaması halinde,
3)Bu limit, geçerlilik süresine bağlı kalmaksızın muhabir tarafından her an iptal edilebilir, şeklinde düzenlendiği,
Buna göre, bu limit onay bildirimi (LOB), 06.08.2020 tarihinden sonra ve limit iptal tarihinden / geçerlilik süresinden önce ilgili mevzuat uyarınca ihracatı tamamlanmış sayılan mal veya hizmetler için geçerli olacağının bildirildiği, limit onay bildirim formunun davacıya bildirildiği, davacının yurt dışı satışı ile ilgili olarak yurtdışı alıcı frma … adına düzenlenen 30.07.2020 tarih 53.591.99 USD bedelli Faturanın ve eklerinin davalıya göndermiş olduğu , sonrasında davalının 03.09.2020 tarihi itibariyle garanti limitini İPTAL ETTİĞİ, taraflar arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesi gereğince davacı tarafından dava dışı yurtdışı yerleşik ithalatçı Fatura borçlusu … şirketine ihraç edilen ürünlerin İNGİLTERE’de teslimi yapılmış olduğu, ancak teslimin gerçekte … Şirketinin yasal temsilcilerine yapılmadığının bizzat davacı şirketin de yapmış olduğu araştırmalarla da ortaya çıkması ile davacının söz konusu ihraç mallarının dolandırıcılık olayına karıştığının anlaşıldığı, dava konusu 30.07.2020 tarihli 53.591.99 USD bedelli faturanın temlik edilmediği ve işbu fatura karşılığı davalının muhabiri olan yurt dışı yerleşik dava dışı ….’i tarafından temlik alınmadığı sadece garanti verilen faktoring işleminde DOLANDIRICILIK ortaya çıkması ile de Faktoring Garantisi kapsamı dışına çıkarıldığı ve limitin iptal edildiğinin anlaşıldığı, işbu nedenle de söz konusu Faturanın Faktoring Garanti kapsamına alınmadığı, haliyle garanti limiti kapsamında faktöring işleminin gerçekleştirilemediği, bir başka anlatımla süresi içinde alacağın temlik edilmemiş olması ve davacı ile fatura alıcısı … şirketinin davacı şirkete sipariş vermediği, ve söz konusu mallarında teslim alınmadığı, taraflar arasında her hangi bir ticari ilişkinin gerçekleşmediği yönündeki tespitler karşısında garanti limitinin şartlarının yerine getirilemediği, tarafların İddia ve savunmaları, tarafların karşılıklı mail yazışmaları, Taraflarca dosyaya sunulan faturalarından kaynaklanan Mallara ilişkin Tüm İhracat işlemlerinin usul ve Gümrük mevzuatına uygun olarak, Gümrük Beyannamelerinin düzenlendiği, Serbest Dolaşım Belgesinin düzenlendiği, CMR taşıma belgesinin usule uygun olarak düzenlendiği ve malların TIR ile karayolu ile taşınacağının belirlendiği, İhraç konusu malların yüklemesinin Muratbey Gümrük Müdürlüğünden yapıldığı, Gümrük Beyannamesinde ihraç konusu mallara ilişkin tüm bilgilerin eksiksiz olarak bildirildiği ve Alıcı Firmanın adres bilgilerinin açık ve net olduğu ve Faturadaki adres bilgileri ile örtüştüğü, Davalı şirketin muhabiri olan Dava dış yurtdışı yerleşik Faktor … tarafından davalıya bildiriminde, Alıcı (İthalatçı) fatura borçlusu … şirketi yetkilileri ile iletişime geçildiği, Söz konusu Malların kendileri tarafından teslim alınmadığını, Davacı şirket ile her hangi bir ticari ilişki kurulmadığı yönündeki beyanları akabinde, Fatura konusu alacağın Faktoring garanti kapsamında olmadığı ve limitinin iptal edildiğini davalı şirkete bildirdiği, davacı şirket tarafından gerçekleşen ihracatın, gerçek alıcısı … şirketi olmadığı yönünde bilgilere ulaşıldığı, Davacı tarafından, yurt dışı Fatura borçlusu … şirketine yapılan 53.591.99 USD’lık ihracatın, gerçekte … şirketine yapılmadığının ortaya çıkması ile Davacı şirketin dolandırıldığının anlaşıldığı, işbu hususun davacı şirketinde kabulünde olduğu, mevcut delillere göre, ihracat faturasından doğan davacı zararının belirtilen nedenlerle davacının faktöring sözleşmesi, kapsamında talep ettiği alacağın yerinde olmadığı ” şeklinde rapor düzenlenmiştir.
Düzenlenen bilirkişi raporu taraflara usulüne uygun şekilde tebliğ edilmiş, tarafların bilirkişi raporuna karşı itirazları ve beyanları doğrultusunda ek rapor düzenlemek üzere dosya itirazlar doğrultusunda içinde bankacı ve yine faktoring konusunda uzman bilirkişinin de bulunduğu iki kişilik bilirkişi heyetine tevdi edilmiştir.
Faktoring ve Finansal Kiralama Uzmanı bilirkişi heyeti tarafından yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen 11/05/2022 tarihli bilirkişi raporunda, bilirkişilerin kök rapordaki tespit ve değerlendirmeleri değiştirecek dosya kapsamında somut bir delil sunulmadığı, görüş ve tespitlerinin kök rapordaki gibi devam ettiği, şeklinde rapor düzenlemişlerdir.
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında 08.06.2020 tarihli Faktoring Sözleşmesi imzalandığı, taraflar arasında yapılan sözleşmenin konusunun müşterinin(davacının) daha önce doğmuş ve/veya sözleşme süresi içinde işletmesi ile ilgili olarak yurtiçi yurtdışı mal, hizmet satışlarından doğacak alacaklarını peşinen ve toptan davalıya temliki suretiyle faktöring hizmetlerinden yararlandırılmasından ibaret olduğu, görüldüğü gibi taraflar arasında yapılan Faktöring Sözleşmesi çerçevesinde de müşteri-davacı alacağını davalı-faktöre temlik ettiği, bunun karşılığında da sözleşme çerçevesinde birtakım hizmetlere hak kazandığını, temlik edenin garanti yükümlülüğünün ancak gerçek hukuki ilişkinin kurulmasında söz konusu olabileceği, taraflarca dosyaya sunulan davaya konu faturalarından kaynaklanan mallara ilişkin tüm ihracat işlemlerinin usul ve gümrük mevzuatına uygun olarak, Gümrük Beyannamelerinin düzenlendiği, Serbest Dolaşım Belgesinin düzenlendiği, CMR taşıma belgesinin usule uygun olarak düzenlendiği ve malların TIR ile karayolu ile taşınacağının belirlendiği, ihraç konusu malların yüklemesinin … Gümrük Müdürlüğünden yapıldığı, Gümrük Beyannamesinde ihraç konusu mallara ilişkin tüm bilgilerin eksiksiz olarak bildirildiği ve alıcı firmanın adres bilgilerinin açık ve net olduğu ve Faturadaki adres bilgileri ile örtüştüğü ancak davalı şirketin muhabiri olan dava dış yurtdışı yerleşik Faktor … tarafından davalıya bildiriminde, alıcı (İthalatçı) fatura borçlusu … şirketi yetkilileri ile iletişime geçildiğinde söz konusu malların kendileri tarafından teslim alınmadığını, davacı şirket ile her hangi bir ticari ilişki kurulmadığı yönündeki beyanları akabinde, fatura konusu alacağın faktoring garanti kapsamında olamayacağı çünkü ortada kurulmuş gerçek ve geçerli bir hukuki ilişkinin var olmadığının anlaşıldığı, bu nedenle limitin iptal edildiği, davacı şirket tarafından gerçekleşen ihracatın, gerçek alıcısı … şirketi olmadığı, davacı tarafından, yurt dışı Fatura borçlusu … şirketine yapılan 53.591.99 USD’lık ihracatın, gerçekte … şirketine yapılmadığının ortaya çıkması ile davacı şirketin dolandırıldığının anlaşıldığı, işbu hususun davacı şirketinde kabulünde olduğu, mevcut delillere göre, ihracat faturasından doğan davacı zararının gerçek ve geçerli olmayan ticari ilişki nedeniyle davacının faktöring sözleşmesi kapsamında talep edemeyeceği bu hususun uluslararası faktoring kurallarına da aykırı olduğu anlaşıldığından haksız olarak açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 80,70-TL harcın mahsubu ile fazladan alınan 6.253,55-TL’nin yatıran tarafa iadesine,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 34.414,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320-TL’nin davacıdan alınarak Hazineye gelir kaydına,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
6- Hüküm kesinleştiğinde kullanılmayan gider avansının yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar usulen okundu, anlatıldı. 08/06/2022

Katip Hakim
¸e-imzalı ¸e-imzalı