Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/691 E. 2021/855 K. 01.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/691 Esas
KARAR NO : 2021/855
DAVA : Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 30/12/2020
KARAR TARİHİ : 01/12/2021
YAZIM TARİH : 31/01/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Özel Sigorta Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketin Freight Forwarder (Taşıma İşleri Komisyoncusu) olarak taşıma hizmeti verdiği, 36.000 kg brüt kapasiteli sıvı kimyasal yükün Güney Kore’den Türkiye’ye kadar olan denizyolu nakliyesinin … numaralı tank konteyner ile gerçekleştirilmesine müteakip emtianın … nakliyesi … Ltd. Şti. tarafından gerçekleştirildiğini, Mersin’den Şanlıurfa’ya nakliye esnasında 21.07.2018 tarihinde meydana gelen trafik kazası sonucu … numaralı tank konteynerde hasar oluştuğunu, söz konusu hasarın tespitine müteakip 07.08.2018 tarihinde 3 No.lu davalıdan ekspertiz talebinde bulunulmuş olmasına rağmen, hasarın üzerinden bir yıldan daha uzun bir süre geçtikten sonra 25.07.2019 tarihinde Ekspertiz Raporu tanzim edildiğini, … Sorumluluk Sigortacısı 1 No.lu davalı … Sigortanın ise, 29.07.2019 tarihinde tazminat ödemesi talebine ret cevabı verdiğini, her iki belgenin de hasar tarihinden bir yıl geçtikten sonra hazırlandığını, davacı şirkete tebliğ edilmediğini, bu hususların mevzuata ve düzenlenen sorumluluk sigorta poliçesine aykırı olduğunu, bilgilendirmelerin geç yapılması ya da hiç yapılmaması, muhataplarca yapılan zincirleme kusurlu hareketler ve eksik bilgilendirme neticesinde zararın artmasına sebebiyet verdiğini, meydana gelen hasardan kaynaklanan masraf ve harcamaların davacı şirkete ödenmediğini, alt taşıyıcı firmadan tazminat talep hakkının zamanaşımı nedeniyle ortadan kalktığını, bu talebin zamanaşımına uğramasına davalıların sebep olduğunu, davalı … Sigorta A.Ş.’ye; davacı şirketin … sigortacısı sıfatıyla, … numaralı Nakliyat Aracısı & Komisyoncusu Yasal Sorumluluk Sigorta Poliçesine istinaden meydana gelen hasara ilişkin tazminatı ödemesi gerekirken, bu hasar tazmin bedelini ödemekten kaçınması, ayrıca ret cevabını 1 yıldan fazla bir zaman geçtikten sonra vermesi sebebiyle, alacağın zamanaşımına uğraması ve alt taşıyıcıya rücu imkanının ortadan kalkmasına sebep olması, davalı … A.Ş.’ye; … numaralı poliçede broker sıfatı ile yer almasına rağmen davacı şirketin menfaatlerini gerektiği gibi gözetmemesi, yanlış yönlendirme ve bilgilendirme yaparak zarara sebebiyet vermesi, davalı … Ltd. Şti.’ye; Ekspertiz Raporunun süresi içinde tanzim edilmemesi, hasar ve tamir süreçlerinin davacı ile yeterince paylaşılmaması, yeterli bilgilendirme yapmaması sonucu davacı şirketi zarara uğratması nedeniyle dava açıldığını, hasar tazmini talebinin davalı … Sigorta tarafından haksız gerekçelerle reddedildiğini, tamirden önce talebin reddedileceği bildirilmediğinden davacı şirketin zararının arttığını, poliçede yer alan çelişkili hükümlerin sigortalı davacı lehine yorumlanması gerektiğini beyanla fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davanın kabulüne, davacının davalılardan olan 18.188,83 USD alacağının ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren işleyecek en yüksek kamu banka USD faizi ile, 8.285,50 EUR alacağının en yüksek kamu banka EUR faizi ile ve 1.200 TL alacağının ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davacı vekili 01/12/2021 tarihli duruşmadaki beyanında; “…dava dilekçemizde alacak olarak talep etmiş olduğumuz 18.188,83 USD lik bedel demuraj bedeline ilişkindir. 8.285,50 Euro ‘luk bedel hasar gören tankın tamir bedeline ilişkindir, 1.200,00 TL’lik alacak istemimiz ise davacıların kusuru nedeni ile oluşan zararımıza dair davalılara çekilen ihtarname masraflarıdır…” şeklinde dava dilekçesinde talep edilen alacak kalemlerinin dayanaklarına ilişkin talep sonucu hakkında beyanda bulunmuştur.
CEVAP : Davalı … Sigorta A.Ş. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; Talebin zaman aşımına uğradığını, davacı tarafça taşıma işlerinde kullanılmak üzere … Maritime firmasından temin edilen konteynerin zarara uğraması nedeniyle ödeme yapılmış olduğundan bahisle tazminat talep edildiğini, davacı ile … firması arasındaki ilişkinin belirli olmadığını, Konu ödemenin herhangi bir hukuki dayanak ve gerekçe olmaksızın ex gratia (lütuf ödemesi) olarak yapıldığının anlaşıldığını, konu ödemenin lütuf ödemesi olarak yapılmış olmasının davacı Şirket’e ödenen tutarın rücu edilmesine ilişkin herhangi bir hak vermediğini, bu nedenle pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddi gerektiğini, işbu davada, yük ya da emtia niteliğinde olmayan ve taşıma işleminin konusunu oluşturmayan tank konteynerin hasar gördüğü iddiası ile tazminat talep edildiğini, tazminat talebinin taşınan emtia ile ilgili olmadığı, emtianın hasarsız ve sağlam durumda bulunduğu hususunda ise taraflar arasında bir ihtilaf bulunmadığını, davacı şirket’çe tanzim edilen nakliyat aracısı&komisyoncusu yasal sorumluluk sigorta poliçesi teminatı kapsamında olmayan bir hususla ilgili tazminat talep edilmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, dava konusu talebin teminat kapsamında olmadığına tanzim edilen sigorta poliçesi’nde hiçbir tartışmaya mahal vermeyecek bir şekilde ekipman istisnası klozu’na da yer verildiğini, müvekkili şirketin sorumluluğunun üçüncü şahıslara karşı mali mesuliyet sigortası genel şartları çerçevesinde belirleneceği düşünülse dahi anılan talebin poliçe özel şartları ile net bir şekilde teminat kapsamı dışında bırakıldığını, müvekkili şirketin talep edilen demuraj masrafları açısından herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, beyanla davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … A.Ş. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; Sigorta aracılık hizmeti sunan müvekkilinin poliçenin tarafı olmadığından müvekkili yönünden husumet yokluğu nedeniyle davanın reddi gerektiği, müvekkilinin broker sıfatıyla tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, davacı tarafın hasarın … firmasına rücu edilmesi gerektiği bildirilmiş olmasına rağmen gerekli başvuruyu yapmayarak kendi zararına hareket etmiş olduğunu, davacı şirketin 10/03/2020 tarihinden sonra başka bir brokerlik firması ile çalışmaya başlaması nedeniyle bu tarihten sonra müvekkili şirketin sorumluluğundan bahsedilmesinin mümkün olmayacağını beyanla, davanın reddine, yargılamaya gideri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Ltd. Şti. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafından müvekkiline dayandırılan sorumluluğun, ekspertiz raporunun süresi içinde tanzim edilmemesi, hasar ve tanzim süreçlerinin yeterince paylaşılmaması nedenine dayandırıldığını, davalı müvekkilinin sürece dahil olduğu günden itibaren hasarın tespiti ve tamir süreçlerini yakında takip ettiğini, görev tanımı içinde bulunmamasına rağmen alt taşerona yönelik taleplerle ilgili zaman aşımı hususunda uyarıların yapıldığını, demuraj bedeli ile ilgili olarak sürecin hızlandırılması için defalarca yazılı bildirim yapıldığını, raporun hazırlanması için lazım gelen fatura ve talep yazısının davacı tarafça müvekkiline geç gönderildiğini, dava konusu konteynerin onarım süreci ile ilgili yönlendirme ve tercihlerin davacı ile davalı sigorta şirketinin inisiyatifi ile gerçekleştiğini, üstlendiği eksperlik hizmetlerini eksiksiz yerine getiren müvekkilinin dava konusu taleplerin oluşumunda her hangi bir kusurunun bulunmadığını beyanla davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Nakliyat Aracısı ve Komisyoncusu Yasal Sorumluluk Sigorta Poliçesi, Eksper raporu, Fatura suretleri, İhtarname suretleri, Arabuluculuk tutanağı, bilirkişi heyet raporu, bilirkişi heyet ek raporu ve tüm dosya kapsamı.
Ulaştırma ve Lojistik Uzmanı bilirkişi … ve Sigorta Mevzuatı Konusunda Nitelikli Hesaplamalar uzmanı bilirkişi … tarafından düzenlenen heyet raporunda özetle; “Taraflar arasında ihtilaf konusu olan temel problemin, taşımacının ve davalıların sorumluluğunun doğup doğmadığı, davalıların sorumluluğunun bulunduğu tespit edilmesi halinde bu sorumluluğun miktarının ne olması gerektiği noktalarında toplanmakta olduğu, davanın, G. Kore den Türkiye’ye yapılan taşıma sonucu kara taşıması sırasında emtianın taşındığı konteynerin hasara uğraması nedeniyle davacı tarafından sigortacısına, poliçeye aracılık eden Brokerine ve hasar tespiti için görevlendirilen sigorta ekpertiz şirketine açılan tazminat istemine ilişkin olduğu,
1. Zamanaşımı Yönünden; T.T.K. 1420. Maddesi “(1) Sigorta sözleşmesinden doğan bütün istemler, alacağın muaccel olduğu tarihten başlayarak iki yıl ve 1482 nci madde hükmü saklı kalmak üzere, sigorta tazminatına ve sigorta bedeline ilişkin istemler her hâlde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.”
T.T.K. 1427. maddesi “(2) Sigorta tazminatı veya bedeli, rizikonun gerçekleşmesini müteakip ve rizikoyla ilgili belgelerin sigortacıya verilmesinden sonra sigortacının edimine ilişkin araştırmaları bitince ve her hâlde 1446 ncı maddeye göre yapılacak ihbardan kırkbeş gün sonra muaccel olur. (3) Araştırmalar, 1446 ncı maddeye göre yapılacak ihbardan başlayarak üç ay içinde tamamlanamamışsa; sigortacı, tazminattan veya bedelden mahsup edilmek üzere, tarafların mutabakatı veya anlaşmazlık hâlinde mahkemece yaptırılacak ön ekspertiz sonucuna göre süratle tespit edilecek hasar miktannın veya bedelin en az yüzde ellisini avans olarak öder. (4) Borç muaccel olunca, sigortacı ihtara gerek kalmaksızın temerrüde düşer. (5) Sigortacının temerrüt faizi ödeme borcundan kurtulmasını öngören sözleşme hükümleri geçersizdir.”
amir hükmü kapsamında davalıya hasar ihbarının 07.08.2018 tarihinde yapıldığı, 45 gün geçmekle muaccel olacağı yasada öngörülmüş olması sebebiyle 23.09.2018 tarihinde temerrüde düştüğü kanaati oluştuğu takdirin Mahkemeye ait olduğu,
2. Davalı … Sigorta A.Ş. sorumluluğu yönünden;
a.Davalı … Sigorta A.Ş. tarafından sigortalısı … Nakliyat ve Tic. A.Ş. adına 30.06.2018/30/06/2019 vade tarihli ve … nolu Nakliyat Aracısı- Komisyoncusu Yasal Sorumluluk sigorta poliçesi ile sigortalı taşıyıcı tarafından taşınacak emtia zararlarına ilişkin sorumluluğu teminat altına alındığı, poliçede kargo sorumluluk ve 3. Şahıs Sorumluluk teminatı verildiği, Poliçede sigorta türü “Bir taşıma sözleşmesi ve/veya taşıma senedi uyarınca, sigortalının ve/veya kendi adamlarının ve/veya taşıma faaliyetinin ifasına katılan alt/fiili taşıyıcılar/yardımcı şahısların YÜK İLGİLİLERİNE karşı taşıma hukuku kurallarından kaynaklanan ve sigortalının kendisine yüklenebilecek sorumluluğu iş bu poliçede belirtilen şart ve koşullara tabi olmak üzere teminat kapsamına alan yük hizmetleri sigortası” olarak tanımlandığı,
Poliçeye derç teminat dışı kalan haller başlığı altında yer alan “ekipman istisnası klozu” başlığı altında “sigortalı tarafından operasyonlarda kullanılmak üzere kiralanmış konteyner, halat vb. ekipmana verilebilecek hasar ve ziya, iş bu sigorta teminatı dışındadır.”
Özel şartlar 8. Maddesinde “Alt taşeronlar, alt taşeronların taşeronları ve/veya her hangi bir iş sözleşmesi ile sigortalı bünyesinde faaliyet gösteren özel ve tüzel kişiler hiçbir durumda 3. Şahıs olarak kabul edilemez“
9. maddede “… 3. Şahıs malı, sigortalının sahibi olduğu ve/veya kiraladığı taşınan malları yada ekipmanları kapsamaz.” hükümleri düzenlendiği,
b.Ekspertiz raporlarında yapılan incelemede; sıvı kimyasal madde emtiasının nakliyasinin davacı şirket tarafından üstlenildiği, deniz taşımasında fiili nakliyenin … firmasının görevlendirildiği, sıvı emtianın … numaralı tank konteyner içerisine dolumunun yapılarak gemiye yüklendiği, Türkiye’ye gelişi akabinde … firması sorumluluğundaki… plaka sayılı araca yüklendiği ve 21.07.2018 tarihinde meydana gelen kaza sebebiyle konteynerin hasarlandığının görüldüğü,
Hasarlanan tank konteynerin sahibinin …firması olduğunun belirtildiği, … firması, aynı zamanda G. Kore de Busan Limanına kadar kara taşıması ve Ambarlı Limanına kadar deniz taşımasını üstlenen alt taşıyıcı konumunda olduğu, Özel şartlar 8. Maddesinde “Alt taşeronlar, alt taşeronların taşeronları ve/veya her hangi bir iş sözleşmesi ile sigortalı bünyesinde faaliyet gösteren özel ve tüzel kişiler hiçbir durumda 3. Şahıs olarak kabul edilemez” hükmü gereğince, zarara uğrayan … numaralı tank konteynerin alt taşıyıcı … firmasına ait olması sebebiyle 3. Şahıs zararı olarak kabul edilemeyeceği, Alt taşıyıcı … firmasının, uğradığı zarar sebebiyle son taşıyıcı … şirketine zarar talep etme hakkına sahip olacağı,
Kaldı ki; 3. Şahıs Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları 8. Maddesi “a-Üçüncü şahıslara ait olup, iare, icar veya tevdi sebepleriyle veyahut muhafaza, nakil, tamir edilmek veya işlenmek üzere veya diğer herhangi bir maksatla sigortalının, aile efradının veya müstahdemlerinin ellerinde veya nezaretleri altında bulunan malların uğrayacağı zarar ve ziyandan doğan talepler, b- Sigortalı veya müstahdemleri veyahut sigortalı hesabına hareket eden kimseler tarafından imal veya teslim edilen veya işlenen şeylerde veya bu şeylerle fonksiyonel rabıtası olan teknik cihaz veya tesislerde, işin veya teslimatın kusurlu ve ayıplı olması dolayısı ile husule gelen zarar ve ziyandan doğan talepler.”in teminat dışı olduğunu düzenlediği,
Dava dilekçesinde de belirtildiği gibi taşıyıcı ve/veya taşıma işleri komisyoncusu ya da taşıma işleri organizatörü tarafından temin edilen konteyner veya tank konteyner yük olarak kabul edilemeyeceği, eğer konteyner yük sahibi veya gönderen yada alıcı tarafından temin edilmiş ve yükleme kabı olarak onlar tarafından kullanılmış olsaydı, sorumluluk sigortacısının bunu karşılamak durumunda olacağı, TTK m.1473 ve devamında düzenlendiği üzere taşıyıcı (alt taşıyıcı veya adamları ile yardımcılarının) kendi riski için değil, kendilerinin katlanmak durumunda kalacağı riskleri için olası tazminat ödeme riskini sigorta ettirmekte olduğu,
Konteyner sahibi taşıyıcı ise veya taşıyıcı kendi tedarik ederek yükü taşımakta ise taşıma gereci-intermodal taşıma ünitesinde veya taşıtta meydana gelen hasardan dolayı sigortanın ödeme yapmayacağı, bu sebeplerle davacının sigortacısı davalı … Sigorta A.Ş. esasen 3. kişilere ait yükler bakımından mali sorumluluk risklerini sigorta ettiğinden poliçe kapsamında zararı talep hakkı bulunmayacağının değerlendirildiği,
3. Davalı … Sigorta ve…A.Ş. sorumluluğu yönünden; …aaliyetinin temelinin, müşterisinin ihtiyaçları doğrultusunda sigorta sözleşmesinin kurulmasına aracılık etmek olduğu, Davalı şirketin, poliçenin tanziminde aracılık işlemini gerçekleştirmiş ve özel şartları da içeren poliçeyi davacıya teslim etmiş olduğu, Hasar akabinde gerçekleşen yazışmalar incelendiğinde; davalı brokerin hasar sonrası gerekli bilgilendirmeyi yaptığı ve aracılık işlemini gerçekleştirdiğinin görüldüğü, Dosya kapsamına sunulan taşımalarda davacıya gerekli bilgilendirmenin yapıldığınının görüldüğü dolayısıyla; davalı broker şirketinin dava konusu taşıma hasarı yönünden tazminat sorumluluğu bulunmadığı kanaatine varıldığı,
4.Davalı … Sigorta Ekspertiz Şiketinin sorumluluğu yönünden; Davalı ekspertiz şirketi tarafından dosyay sunulan e-posta yazışmaları incelendiğinde; davacının zarara uğramaması için alt taşıyıcıya rücu haklarının hatırlatıldığı, alt taşıyıcının sorumluluk sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından atanan ekspertiz şirketi ile irtibatlı olduğu, konteyner onarımı için uluslararası sertifaka istenmesi sebebiyle işlemlerin davacı şirketin aracılığında gerçekleşmesi sebebiyle neticelenemediği ve zarardan sorumlu olmayacağı kanaat olunduğu,
Somut olaya konu taşıma sürecinde tank konteynerin taşınan emtia olmadığı, taşıma kabı olarak taşıyıcının tedarik ettiği bir intermodal taşıma gereci olarak süreçte kullanıldığı, davacının taşıma işleri organizatörlüğü kaynaklı 3.kişilere karşı sorumluluk risklerini teminat altına alan sigorta poliçesi kapsamında konteyner tedarik ederek taşıma sürecinde belli bir aşamada taşımayı da ifa eden … firmasının 3.kişi olarak kabul edilemeyeceği, davacının katlandığı ve yansıtmak istediği zararın konteyner zararı – taşıma kabında oluşan hasardan kaynaklandığı tespit edilmekle, dayanak sigorta poliçesi tahtında davalı sigortacının poliçe kapsamında olmayan tazminattan sorumlu tutulamayacağı, diğer davalılardan sigorta aracısının poliçe tanzim sürecinde görevli olduğu ve aracılık ettiği poliçenin 3. kişi sorumluluk sigortası olduğu yönünde gerekli bilgilendirmeyi yaptığı değerlendirilmekle, sorumlu tutulamayacağı, davalı ekspertiz firmasının süreci uzatmasının tek başına davacının alacak talebinin zaman aşımına uğramasının sebebinin olduğunun söylenemeyeceği, kaldı ki ekspertiz iş ve işlemlerinin davacı ile koordineli yürütüldüğü gözetilerek sorumlu olmayacağının değerlendirildiği, meydana gelen tank hasarı için ancak tankın varsa kasko sigortacısı-emtia sigortacısı veya zarara sebebiyet veren karayolu taşıyıcısının sorumlu tutulabileceğinin değerlendirildiği” yönünde görüş beyan etmişlerdir.
Ulaştırma ve Lojistik Uzmanı bilirkişi … ve Sigorta Mevzuatı Konusunda Nitelikli Hesaplamalar uzmanı bilirkişi … … tarafından düzenlenen heyet ek raporunda özetle;”Davacının dava dilekçesinde; “…hasar akabinde 07.08.2018 tarihinde 3 no.lu davalıdan ekspertiz talebinde bulunulduğunu, hasarın üzerinden 1 yıldan uzun bir süre geçtikten sonra 25.07.2019 tarihinde rapor tanzim edildiğini, şirketlerinin .. Sorumluluk Sigortacısı 1 no.lu davalının 29.07.2019 tarihinde tazminat ödemesi talebine ilişkin ret cevabı verdiğini, her iki belgenin de hasar tarihinden 1 yıl geçtikten sonra hazırlandığını, ….bilgilendirmenin geç yapılması yada hiç yapılmaması sebebiyle zararın artmasına sebebiyet verdiğini, alt taşıyıcı firmadan tazminat talep haklarının zamanaşımı sebebiyle ortadan kalktığını, bu duruma davalıların sebebiyet verdiğini, 1 no.lu davalının 1 yıldan uzun süre geçtikten sonra ret cevabı vermesi sebebiyle alacağın zamanaşımına uğraması ve alt taşıyıcıya rücu imkanını ortadan kalkmasına sebep olması, 2 no.lu davalının broker sıfatı ile şirketlerinin menfaatlerini gözetmeyerek, yanlış yönlendirme yaparak zarara sebebp olması, 3 no.lu davalının ekspertiz raporunu süresi içerisinde tanzim etmemesi, onarım süreçlerinin şirketleri ile paylaşılmaması nedeniyle şirketin zarara uğramasına sebebiyet vermesi nedeniyle davanın açıldığını, ….hasarın poliçe teminatı kapsamında bulunduğunu, poliçe özel şartlarının sigortalı lehine yorumlanması gerektiğini, …hasar gören tank konteyner cinsi emtianın yabancı menşeli … firmesine ait olup, Türkiye’ye girişinin şirketleri tarafından yapıldığını, gümrüğe emtia olarak beyan edildiğini ve geçici ithalat kapsamında işlem gören bir emtia olduğunu, emtianın Türkiye de bulunan her gün için demuraj bedelinin oluştuğu ve her geçen gün artan bir bedel olduğunun davalılar tarafından da bilindiğini, emtianın tamirinin 10.12.2018 tarihinde başladığı ve 18.06.2019 tarihinde bitirildiğini, tamir için 1 aylık süre belirlenmesine rağmen 6 ay gibi uzun sürede yapılmasınına ilişkin açıklama getirilmediğini, hasardan kaynaklanan demuraj tutarı ve yapılan masrafların … … şirketi tarafından şirketlerine fatura edildiğini ve ödemek durumunda kaldıklarını beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 18.188.83.-USD alacağın ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren işleyecek en yüksek kamu banka USD faizi ile, 8.285.50 EUR alacağın en yüksek kamu banka EUR faizi ile ve 1.200,00-TL alacağın ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi” talebinde bulunmuş oldukları,
Davacının hasarın poliçe teminatı kapsamında buılunduğu iddia ve talebi doğrultusunda zararın poliçe teminatı kapsamında bulunup bulunmadığı hususunun incelenmiş ve değerlendirilmiş olduğu,
Davacının talebinin hasar inceleme ve değerlendirilme neticesinin bildirilmemesi sebebiyle zarar sorumlularına başvurunun zamanaşımına uğradığı, zamanaşımına uğramasındaki kusurun davalılara ait olduğu talebi kapsamında inceleme yapıldığında;
Davalı sigorta şirketi;
T.T.K. 1409-. Maddesi “(1) Sigortacı, sözleşmede öngörülen rizikonun gerçekleşmesinden doğan zarardan veya bedelden sorumludur.”
T.T.K. 1473. maddesi “(1) Sigortacı sorumluluk sigortası ile, sözleşmede aksine hüküm yoksa, sigortalının sözleşmede öngörülen ve zarar daha sonra doğsa bile, sigorta süresi içinde gerçekleşen bir olaydan kaynaklanan sorumluluğu nedeniyle zarar görene, sigorta sözleşmesinde öngörülen miktara kadar tazminat öder.” amir hükümleri kapsamında poliçe teminatına giren hasar ve zararı ödemekle yükümlü kılınmış olduğu,
Kök raporda da belirtildiği üzere; Davalı ekspertiz şirketi tarafından dosyay sunulan e- posta yazışmaları incelendiğinde; davacının zarara uğramaması için alt taşıyıcıya rücu haklarının hatırlatıldığı, alt taşıyıcının sorumluluk sigortacısı … Sigorta A.Ş. tarafından atanan ekspertiz şirketi ile irtibatlı olduğu, konteyner onarımı için uluslararası sertifaka istenmesi ve işlemlerin davacı şirketin aracılığında gerçekleşmesi sebebiyle neticelenemediği” belirlenmiş olmakla, davalıların davacının zararından sorumlu olmadığının değerlendirilmekte olduğu,
Davacının basiretli tacir sıfatı ile zarar görmemek için işlemlerini ivedi sonuçlandırması gerektiği, aksi halde doğan zarardan kendisinin sorumlu olacağının değerlendirilmekte olduğu,
Yerleşik Yargıtay Kararları, uygulamalar ve ticari teamül gereği zarar sorumlularına karşı zamanaşımı süresi içerisinde dava açılması gerekmekte olduğu, zaman aşımı süresinin takibinin zarar görene ait olduğu,
Yasada, sigorta şirketlerinin hasarı ret ettiğine ilişkin bildirim yükümlülüğü bulunmadığı, Sigorta şirketinin temerrüdünün düzenlenmiş olduğu,
Somut olaya konu taşıma sürecinde tank konteynerin taşınan emtia olmadığı, taşıma kabı olarak taşıyıcının tedarik ettiği bir intermodal taşıma gereci olarak süreçte kullanıldığı, Davacının taşıma işleri organizatörlüğü kaynaklı 3.kişilere karşı sorumluluk risklerini teminat altına alan sigorta poliçesi kapsamında konteyner tedarik ederek taşıma sürecinde belli bir aşamada taşımayı da ifa eden … firmasının 3.kişi olarak kabul edilemeyeceği, davacının katlandığı ve yansıtmak istediği zararın konteyner zararı-taşıma kabında oluşan hasardan kaynaklandığı tespit edilmekle, dayanak sigorta poliçesi tahtında davalı sigortacının poliçe kapsamında olmayan tazminattan sorumlu tutulamayacağı, diğer davalılardan sigorta aracısının poliçe tanzim sürecinde görevli olduğu ve aracılık ettiği poliçenin 3.kişi sorumluluk sigortası olduğu yönünde gerekli bilgilendirmeyi yaptığı değerlendirilmekle, sorumlu tutulamayacağı, davalı ekspertiz firmasının süreci uzatmasının tek başına davacının alacak talebinin zamanaşımına uğramasının sebebi olduğunun söylenemeyeceği, kaldı ki ekspertiz iş ve işlemlerinin davacı ile koordineli yürütüldüğü gözetilerek sorumlu olmayacağının değerlendirildiği, meydana gelen tank hasarı için ancak tankın varsa kasko sigortacısı-emtia sigortacısı veya zarara sebebiyet veren karayolu taşıyıcısının sorumlu tutulabileceğinin değerlendirildiği, Davacının zamanaşımı süresinin geçmesi sebebiyle uğradığı zarardan davalıların sorumluluğunun bulunmayacağı” yönünde görüş beyan etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, kara taşıması sırasında 21/07/2018 tarihinde meydana gelen trafik kazazında emtianın taşındığı tank konteynerin hasara uğraması nedeniyle davacının oluşan zararının davalı sigorta şirketi, poliçeye aracılık eden davalı sigorta brokeri ve hasar tespiti için görevlendirilen davalı sigorta ekspertiz şirketinden tahsili istemine ilişkin tazminat davasıdır.
Davacı taraf, taşıma işlemi sırasında hasar gören konteynerde oluşan zarara istinaden davalı sigorta şirketine yapılan başvurunun aradan uzun bir zaman geçtikten sonra reddedilmesi, davalı sigorta brokerinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi, davalı sigorta eksperinin raporunu süresinde tazmin etmemesi nedenleriyle oluşan 18.188,83-USD demuraj bedelinin, 8.285,50-Euro tank konteyner bedelinin ve 1.200,00-TL ihtarname bedelinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta, istemin zaman aşımına uğradığını, oluşan zararın poliçe kapsamında olmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta, poliçenin tarafı olmadığını, aracılık hizmetinin sunulduğunu, yükümlülüklerinin yerine getirildiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Ekspertiz, ekspertiz ve onarım sürecinin davacı şirket ve davalı sigorta şirketinin bilgisi dahilinde gerçekleştirildiğini, hak kayıplarının önlenmesi için davacıya gerekli uyarıların yapıldığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta vekili tarafından zaman aşımı itirazında bulunulmuştur.
6102 sayılı TTK’nun 1420/1 maddesi uyarınca; “Sigorta sözleşmesinden doğan bütün istemler, alacağın muaccel olduğu tarihten başlayarak iki yıl ve … nci madde hükmü saklı kalmak üzere, sigorta tazminatına ve sigorta bedeline ilişkin istemler her hâlde rizikonun gerçekleştiği tarihten itibaren altı yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.”
6325 sayılı Arabuluculuk Kanunu’nun 16/2 maddesi uyarınca; “Arabuluculuk sürecinin başlamasından sona ermesine kadar geçirilen süre, zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz.”
7226 sayılı Kanun’un 1. maddesi ile bu maddede öngörülen sürenin uzatılmasına ilişkin 30/04/2020 tarihli … sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 13/03/2020 tarihinden (bu tarih dahil) 15/06/2020 tarihine kadar süreler (dava açma süreleri dahil) durdurulmuştur.
Borçlar Kanunu 153/son fıkrası uyarınca zamanaşımını durduran sebeplerin ortadan kalktığı günün bitiminde zamanaşımı işlemeye başlar ve durmadan önce başlamış olan işlemesini sürdürür.
Davacı şirket tarafından davalı sigorta şirketine hasar başvurusunun 07/08/2018 tarihinde yapıldığı, 45 günlük sürenin 23/09/2018 tarihinde dolarak davalı sigorta şirketinin temerrütünün oluştuğu, davacı tarafça arabluculuk başvurusunun 16/11/2020 tarihinde yapıldığı, Arabuluculuk anlaşamama son tutanağının 26/11/2020 tarihinde düzenlendiği, arabuluculuk başvurusunun yapıldığı tarih ile son oturum tutanağının düzenlendiği tarih arasında geçen 10 günlük süre ve 13/03/2020-15/06/2020 tarihleri arasında geçen 94 günlük süre eklendiğinde, davacının talebine ilişkin TTK 1420/1’de düzenlenen 2 yıllık zaman aşımı süresinin 05/01/2021 tarihinde dolacağı, davanın zaman aşımı süresi içinde açıldığı anlaşılmakla, Davalı … Sigorta’nın yerinde olmayan zaman aşımı itirazına itibar edilmeyerek yargılamaya devam olunmuştur.
Ulaştırma ve Lojistik uzmanı bilirkişi ve Sigorta Mevzuatı Konusunda Nitelikli Hesaplamalar uzmanı bilirkişi tarafından düzenlenen rapor ve ek raporda; taşıma kabı olarak taşıyıcının tedarik ettiği bir intermodal taşıma gereci olarak süreçte kullanıldığı, davacının taşıma işleri organizatörlüğü kaynaklı 3.kişilere karşı sorumluluk risklerini teminat altına alan sigorta poliçesi kapsamında konteyner tedarik ederek taşıma sürecinde belli bir aşamada taşımayı da ifa eden … firmasının 3.kişi olarak kabul edilemeyeceği, davacının katlandığı ve yansıtmak istediği zararın konteyner zararı – taşıma kabında oluşan hasardan kaynaklandığı tespit edilmekle, dayanak sigorta poliçesi tahtında davalı sigortacının poliçe kapsamında olmayan tazminattan sorumlu tutulamayacağı, diğer davalılardan sigorta aracısının poliçe tanzim sürecinde görevli olduğu ve aracılık ettiği poliçenin 3. Kişi sorumluluk sigortası olduğu yönünde gerekli bilgilendirmeyi yaptığı değerlendirilmekle, sorumlu tutulamayacağı, davalı ekspertiz firmasının süreci uzatmasının tek başına davacının alacak talebinin zaman aşımına uğramasının sebebinin olduğunun söylenemeyeceği, kaldı ki ekspertiz iş ve işlemlerinin davacı ile koordineli yürütüldüğü gözetilerek sorumlu olmayacağı, tespit edilmiştir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, incelenen takip dosyası, düzenlenen bilirkişi raporu, toplanıp değerlendirilen delillere göre; Davacı ile davalı … Sigorta arasında 30/06/2018-30/06/2019 vade tarihli Nakliyat Aracısı ve Komisyoncusu Yasal Sorumluluk Sigorta Poliçesi düzenlendiği, teminat dışı kalan haller başlığı altında yer alan “ekipman istisnası klozu” başlığı altında “sigortalı tarafından operasyonlarda kullanılmak üzere kiralanmış konteyner, halat vb. ekipmana verilebilecek hasar ve ziya, iş bu sigorta teminatı dışı olduğunun, Özel şartlar 8. maddesinde “Alt taşeronlar, alt taşeronların taşeronları ve/veya her hangi bir iş sözleşmesi ile sigortalı bünyesinde faaliyet gösteren özel ve tüzel kişiler hiçbir durumda 3. şahıs olarak kabul edilemeyeceğinin”, 9. maddesinde “… 3. Şahıs malı, sigortalının sahibi olduğu ve/veya kiraladığı taşınan malları yada ekipmanları kapsamayacağının” düzenlendiği, 21/07/2018 tarihinde meydana gelen kazada taşıma işinde kullanılan alt taşıyıcı dava dışı …firmasına ait tank konteynerin hasarlandığı, zararın taşıma kabında oluşan hasardan kaynaklandığı, ayrıca davacının taşıma işleri organizatörlüğü kaynaklı 3.kişilere karşı sorumluluk risklerini teminat altına alan sigorta poliçesi kapsamında konteyner tedarik ederek taşıma sürecinde belli bir aşamada taşımayı da ifa eden … firmasının 3.kişi olarak kabul edilemeyeceği, bu hali ile davacı tarafça talep edilen demuraj bedeli ve konteyner hasarından kaynaklanan zararın poliçe kapsamında olmadığı, davalı sigorta şirketinin poliçe kapsamında olmayan zarardan sorumlu tutulamayacağı, davacı tarafça zararın tazmini için zarar sorumlularına karşı yapılacak başvuruların zaman aşımı ve hak düşürücü süreler içinde yapılması sorumluluğunun basiretli bir tacir gibi davranması gereken davacının kendisinde olduğu, davalı sigorta şirketinin hasar başvurusuna süresinde cevap vermemesi veya hiç cevap vermemesi nedeniyle davacının dava dışı zarar sorumlularına yönelik talep hakkını kullanamamasından sorumlu tutulamayacağı, diğer davalıların da sigorta brokeri ve sigorta eksperi olarak üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiği, davacının oluşan zararından davalıların sorumluluğunun bulunmadığı anlaşılmakla, düzenlenen dosya kapsamına uygun, denetime ve kanaat edinmeye elverişli bilirkişi heyet raporu ve ek raporu hükme esas alınarak, heyet raporu doğrultusunda davacı tarafça açılan davanın reddine dair oluşan vicdani kanıya göre aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hesaplanan 59,30-TL maktu karar harcının peşin alınan 3.575,33-TL harçtan mahsubu ile artan 3.516,03-TL harcın talep halinde ve karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davalılar yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 23.105,13-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara eşit olarak verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair davacı vekili ile davalı … Sigorta vekillerinin yüzüne karşı, … Sigorta Vekilinin yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.01/12/2021

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.