Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/592 Esas
KARAR NO : 2023/456
DAVA : Kayıt Kabul
DAVA TARİHİ : 31/12/2013
KARAR TARİHİ : 07/06/2023

Mahkememizde görülmekte olan Banka Dışındaki Diğer Kredi Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Kaynaklanan (Alacak) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirkete ciro yoluyla geçen, davalı bankanın … … Şubesine düzenlenmiş, 20/03/2013 basım tarihli 23/08/2013 vadeli, … nolu 40.000,00 TL, 20/03/2013 basım tarihli 26/07/2013 vadeli, … nolu 39.675,00 TL, 20/03/2013 basım tarihli 29/09/2013 vadeli, … nolu 39.500,00 TL tutarındaki çeklerin, ödenmesi için bankaya ibraz edildiği, ancak karşılığının çıkmadığı, çeklerin … İş Ortaklığı adına bastırıldığı ve keşide edildiği, daha sonra … San.Tic. Şti tarafından cirolanarak müvekkiline ulaştığı, … İcra Müd.nün 2013/…, 2013/… ve 2013/… E başlatılan icra takipleri kapsamında gerek adi ortaklığı oluşturan şirketler, gerekse ciranta şirkete karşı takibat yapıldığı, ancak herhangi bir netice alınamadığı, gerek adi ortaklığın gerekse adi ortaklığı oluşturan şirketlerin piyasaya milyonlarca liralık borcu bulunduğu, ciranta şirketin ise borcu karşılayacak herhangi bir malvarlığının bulunmadığı, davalı bankanın çek kanunu kapsamında çek hesabı açarken göstermesi gereken özeni ve dikkati göstermediği, çek hesabı açılmaması gereken Adi Ortaklık adına çek hesabı açarak müvekkilinin zararının oluşmasında belirleyici olduğu, 5941 sayılı kanuna göre, çek hesabının ancak gerçek ya da tüzel kişiler adına açılabileceği, fazlaya dair hak ve alacakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 5.000,00 TL’nin işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalı Bankadan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle;huzurdaki davanın borçlusunun Bankaları olmayıp, çek keşidecisi ve cirantalar olduğu, bu sebeple ortaya çıktığı iddia olunan zarar ile bankaları arasında hiçbir şekilde illiyet bağı kurulma imkanı bulunmadığ, davacının davasında kötüniyetli olduğu, çek bedelinin tahsili için eylemin gerçek failleri hakkında gerekli hukuk ve cezai süreçleri tüketmeden müvekkili bankaya kusur isnat ettiği davacının zararının gerçekleştiğinin kabulü için öncelikle çek borçluları hakkında icra takibi yapması ve neticelendirmesi, aciz halinin İİY kanunu hükümlerine göre tespitinin gerektiği, dava dilekçesinde yer verilen müvekkil bankanın özen ve dikkat yükümlülüğüne aykırı davrandığı tezinin mesnetsiz olduğu, müvekkili banka tarafından çek hesabı açılmadan önce gerek söz konusu … ortaklığının, gerek … inşaat …A.Ş’nin gerek … ….Tic.A.Ş.’nin ekonomik ve sosyal durumunun analiz edildiği, bu incelemenin sonucu olarak çek hesabı açıldığı, anılan ortaklık ve buna bağlı olarak söz konusu adi ortaklığı oluşturan şirketlerin, ticari hayattaki dalgalanma ve risklere bağlı olarak zor duruma düştüğü, bu duruma en güçlü şirketlerin bile düşebileceği, kaldı ki davacı tarafın da bir tacir olup, ilk elden ticari ilişki içerisine girmiş olduğu firmaları özenli olarak seçme ve bu ticari riskleri üstlenme sorumluluğu altında olduğu, davacının bir tacir olarak üstlenme zorunluluğu altında olduğu basiretli bir tacir olarak hareket etme yükümlülüğü yerine getirmeyerek oluştuğunu iddia ettiği zararın kendi basiretsiz davranışlarıyla sebebiyet verdiği nedeni ile davanın reddini talep etmiştir.
ISLAH: Davacı vekili 20/01/2016 havale tarihli dilekçesinde, dava değerini bilirkişi raporu doğrultusunda 58,183,77 TL’ ye arttırdıklarını belirterek, dava tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile davalıdan tahsilini talep etmiştir.
DELİLLER : … İflas Dairesi’nin 2017/… İflas sayılı dosyasına ait Müflis hakkında verilen iflas kararı ile bu kararın 27/01/2020 tarihinde kesinleştiğine ilişkin müzekkere cevabı, İkinci alacaklılar toplantısının yapılmayacağı, Müflis … Bankası A.Ş’nin iflas tasfiyesi 5411 sayılı Kanun kapsamında … tarafından yürütülmekte olup, … Fon kurulu’nun 17.09.2020 gün ve 2020/… sayılı kararı ile birlikte müzekkere cevapları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Dava, davalı bankanın yaptığı bankacılık işlemlerinden dolayı davacı şirket üzerinde doğan zararın tahsili talebidir.
Davacı taraf, davalı bankanın çek kanunu kapsamında çek hesabı açarken göstermesi gereken özeni ve dikkati göstermediği, çek hesabı açılmaması gereken Adi Ortaklık adına çek hesabı açarak müvekkilinin zararının oluşmasına neden olduğu gerekçesiyle davalı müflis bankadan alacak talebinde bulunmuştur.
Davalı taraf, iddia edilen zarardan sorumluluklarının bulunmadığı, herhangi bir illiyet bağının olmadığı, asıl sorumlu olanların davaya konu çek keşidecisi ve cirantaların olduğu, dava dışı … ortaklığının, gerek … A.Ş’nin gerek … Tic.A.Ş.’nin ekonomik ve sosyal durumunun analiz edildiği, bu incelemenin sonucu olarak çek hesabının açıldığı, dava dışı şirketin basiretli tacir konumunda olduğu ve tüm zararı üstlenmesi gerektiği nedeniyle davanın reddini talep etmiştir.
Taraf delilleri toplanmış, Davacının dava dışı … iş ortaklığı aleyhine yaptığı icra takibine ilişkin … İcra Müdürülüğünün 2013/…, 2013/… ve … sayılı icra takip dosyaları örnekleri, dava dışı … … iş ortaklığı ile ilgili davalı banka nezdinde açılan çek hesabı ile ilgili belgeler dosyaya celpedilmiş ayrıca Merkez Bankasından aynı ortaklığın çek keşide etmekten yasaklama kararına ilişkin müzekkere cevabı dosyaya celpedilmiştir.
… İcra Müdürlüğünün 2013/… E sayılı dosyasının davacı … …Ltd.Şti’nin, … Ltd.Şti ve … İnş….A.Ş. aleyhine … Bankası A.Ş’de bulunan borçlu şirketin … seri numaralı 26/07/2013 keşide tarihli 36.630,00 TL bedelli çek nedeni ile kambiyo senetlerine mahsus yolla takip başlattığı, (İcra Müdürlüğünce iş ortaklığının tüzel kişiliği olmadığından takip yapılmadığı), takibin kesinleştiği, halen derdest olduğu anlaşıldı.
… İcra Müdürlüğünün 2013/… E sayılı dosyasının davacı … …Ltd.Şti’nin, … Ltd.Şti ve … İnş….A.Ş. aleyhine … Bankası A.Ş’de bulunan borçlu şirketin … seri numaralı 23/08/2013 keşide tarihli 38.955,00 TL bedelli çek nedeni ile kambiyo senetlerine mahsus yolla takip başlattığı, (İcra Müdürlüğünce iş ortaklığının tüzel kişiliği olmadığından takip yapılmadığı), takibin kesinleştiği, halen derdest olduğu anlaşıldı.
… İcra Müdürlüğünün 2013/… E sayılı dosyasının davacı … …Ltd.Şti’nin, … Ltd.Şti ve … İnş….A.Ş. aleyhine .. Bankası A.Ş’de bulunan borçlu şirketin … seri numaralı 29/09/2013 keşide tarihli 39.500,00 TL bedelli çek nedeni ile kambiyo senetlerine mahsus yolla takip başlattığı, (İcra Müdürlüğünce iş ortaklığının tüzel kişiliği olmadığından takip yapılmadığı), takibin kesinleştiği, halen derdest olduğu tespit edildi.
Merkez Bankasından gelen 07/04/2015 tarihli cevabı müzekkereden; … İş Ortaklığı olarak … C.Başsavcılığı tarafından gönderilen … dosya numaralı yasaklama kararının 24/01/2014 tarihinde Bankalara duyurulduğu bildirilmiştir.
Davalı borçlu şirket hakkında … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 16.11.2017 tarih ve 2017/… Esas sayılı kararı dosyasında; davalı … Bankası A. Ş.’nin iflasına ve iflasın 16/11/2017 günü 14:29 itibarıyla karar verildiği ve kararın 27/01/2020 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Davalı Müflis … A. Ş.’nin iflas işlemlerini yürüten … İflas Dairesi’ne yazılan müzekkereye 2017/… iflas sayılı dosya ile iflas işlemleri yürütülen … Bankası A.Ş.’ nin tasfiye işlemlerinin basit tasfiye usulüne göre yürütüldüğünün ve 2. alacaklılar toplantısı yapılmayacağının, davacı tarafça 2 adet alacak kayıt başvurusunda bulunulduğu, … ve … sırasına kaydının yapıldığı ancak her iki alacak talebinin de masaya Nizalı olarak kaydının yapıldığı ve sıra cetvelinin düzenlenmediğinin bildirilmesi nedeniyle ikinci alacaklılar toplantısının yapılmayacağı bildirildiğinden ve alacak kaydının henüz kesin olarak yapılmadığı anlaşıldığından ve karar vermeye engel durum bulunmadığından davaya devam olunarak esas hakkında karar verilmiştir.
İflas Masasından tasfiyenin şekli, iflas idare memurları, davacının alacak kaydı dilekçesi, ekleri, masa nizalı kayıt kararı ve diğer belgeler celp edilmiş, banka bilirkişisi vasıtasıyla davacı şirket kayıtları üzerinde ve davalı müflis bankanın kayıtları üzerinde inceleme de yapılmak suretiyle bilirkişi raporu alınmıştır.
Bankacı Bilirkişice banka kayıtları üzerinde yapılan incelemede özetle; Dava konusu olan ve davacı firmaya ciro yolu ile geçen 20.03.2013 basım tarihli; … nolu 23.08.2013 keşide tarihli 40.000 TL, -B-… nolu 26.07.2013 keşide tarihli 39.675 TL ve … nolu 29.09.2013 keşide tarihli 39.500 TL tutarlı çeklerin … iş ortaklığı tarafından … firması emrine tanzim edildiği, ilgili firma tarafından da davacı firmaya ciro yolu ile geçtiği, bankaya ibraz edilen çeklerin karşılıksız çıktığı, … Asliye Ticaret mahkemesince TCMB’den dava dışı … iş or-taklığı firması ile ilgili olarak 13.03.2013 Tarihi itibarıyla yasaklılık kararı olup olmadığının bildirilmesi istenilmiş, ilgili firmanın 24.01.2014 tarihinde yasaklama kararının bankalara duyurulduğunun bildirildiği, davalı bankanın dava dışı … İş Ortaklığı firmasına çek karnesi verdiği 2013 yılında yürürlükte olan 5941 sayılı Çek Kanununda yer alan düzenlemelere göre bankalar hükümetten izin alarak meslek icra eden güven kurumlarından olup, bu özellikleri nedeniyle hafif kusurlu hareketlerinden dahi sorumlu oldukları, dava dışı … İş ortaklığının 15.08.2011 tarihinde işe başladığı, davalı bankaca dava dışı keşideci … İş Ortaklığı firmasına bankacılık mevzuatı gereği çek karnesi talep eden firmaya 3 yıllık faaliyet dönemini tamamlamadan 09.05.2013 tarihinde çek karnesi verildiği, ayrıca dava dışı keşideci …/… İş ortaklığı yetkilileri ile ortaklılığı oluşturan … … İnşaat şirketleri, bu şirketlerin yetkilileri yönünden, çek hesabı açılırken karşılıksız çek, protestolu senet, vergi ve SGK borcu ve icra takibi yönünden yapılmış ise istihbarat raporlarının ve yasaklılık durum raporlarının, ortaklığa çek hesabı açıldığı tarihten itibaren verilen tüm çek karnelerinden; ödenen karşılıksız çıkan, iptal edilen, yasak konulan çek bilgilerini ihtiva edecek şekilde çek durum raporlarının da dava dosyasına dosyaya sunulmadığının tespit edildiği, davalı bankanın oluşan zarardan dolayı sorumlu sayılmasının mümkün, buna mukabil teslim ettiği mal ve hizmetler karşılığını çekle ödeyen firmadan ödemeyi çekle almanın keşideci firma ve cirantalara tanınan bir nevi kredi işklemi niteliğinde olduğundan, keşideci firma ve cirantalarının ödeme gücü ve kredibilitesini araştırmadan mal ve hizmet bedelini çekle ödemesini olarak kabul eden davacı firmanın da basiretli bir tüccar gibi hareket etmediği, dolayısıyla davacı firmanın da kusurlu olduğu, kusur oranının belirlenmesi hususunun ise mahkemenin takdirinde olmakla birlikte % 50 – % 50 oranlarında tarafların kusurlu sayılmasının mümkün olduğu, davalı bankaca davacı firmaya 3 adet çekten dolayı verdiği zararın toplam 119.175 TL olduğu, % 50 kusur oranı dikkate alındığında davalı bankaca ödenmesi gereken tutarın dava tarihi itibarıyla 59.587,50 TL olduğu, tahsile kadar avans faizi isteminin yerinde olduğu tespiti yapılmıştır.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmaları, gelen müzekkere cevapları, düzenlenen bilirkişi raporu, toplanıp değerlendirilen delillere göre; dava dışı … İş Ortaklığının mali durumunun olumsuzluğuna hesap hareketlerinde, hesap bakiyesinin çekle borçlanmalarını karşılayamayacak durumda olmasına rağmen, davalı bankanın çek karnesi talebine hiç bir olumsuz değerlendirme yapmadan, tüm taleplerine karşılayıp çek karnelerini verdiği, iş ortaklığı hakkında çok sayıda icra takibi başladığı, bankanın gerekli basiret ve özeni göstermediği, davacı tarafından tacir olup, basiretli tacir olarak iş yaptığı şirketlerin mali durumunu araştırması gerekirken o hususta değerlendirme yapmadan karar verip işlem yaptığından olayda tarafların %50 kusuru olduğu kanaati ile tahsil edilemeyen çek bedelinin %50 oranının davacı için zarar oluşturduğu anlaşılmakla, dava dilekçesi ve ıslahla talep edilen davanın kabulüne karar vermek gerekmiş ve kayıt kabul davaları maktu harç ve maktu vekalet ücretine tabi olması nedeni ile harcın maktu harç olduğu ve yine taraf vekilleri lehine de maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği kabul edilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile, davacının 58.183,77-TL alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiz alacağının davalı müflisin … İflas Dairesinin 2017/… İflas dosyasındaki iflas masasına KAYIT VE KABULÜNE,
2-Harçlar kanunu gereğince alınması gereken 179,90-TL harcın peşin yatırılan 993,65-TL harçtan mahsubu ile fazladan alınan 813,75-TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T göre hesaplanan 9.200,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan; 24,30-TL Başvuru Harcı, 85,40-TL Peşin/nisbi Harcı, 908,25-TL Islah Harcı, 1.400,00-TL Bilirkişi ücreti, 1.119,00-TL Tebligat, Posta ve diğer masraflar, olmak üzere toplam 3.536,95TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere karar verildi. 07/06/2023

Katip …
¸e-imzalı

Hakim …
¸e-imzalı