Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/519 E. 2021/926 K. 24.12.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/519 Esas
KARAR NO : 2021/926

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 19/10/2020
KARAR TARİHİ : 24/12/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan dava dilekçesinde özetle; Müvekkili kurum ile davalı şirketler arasında temizlik hizmet alımına ait sözleşme imzalandığını, söz konusu firmalarda görev yapanı ve işten ayrılan …’nun, idarelerine dava açarak kıdem/ihbar tazminatı, yıllık izin ücretleri talep ettiğini, açılan dava sonucunda İstanbul … İş Mahkemesinin … E. … K. sayılı kararıyla bir kısım taleplerin …’ na ödenmesine hükmedildiğini, ancak dilekçeleri ekinde sundukları müvekkili kurum ile her bir davalı arasında yapılan ihale sözleşmesine ekli şartnamelerde, söz konusu işçi alacak ve haklarından yüklenici sıfatı ile davalı şirketlerin sorumlu olduğunu, bu nedenle müvekkili kurumun rücu hak ve yetkisi bulunmakla birlikte her bir davalı firmanın, kendi sözleşme dönemlerine tekabül eden tutar kadar sorumlu olduğunu, ödenen 31.018,00-TL’ nin…’nun daha önce çalışmış olduğu davalı şirketlerden kendi dönemlerine karşılık gelen tutarların talep edilmesine karşı olumlu cevap alınamadığını, ayrıca davalı şirketlerle yapılan arabuluculuk görüşmesinin sonuçsuz kaldığını, bu sebeple, davalı şirketlerden toplam 31.018,00-TL olan rücu alacakalarının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı … Ltd. Şti. Vekili … tarafından sunulan cevap dilekçesinde özetle; Davacı idarenin, dava dışı işçi …’na yapmış olduğu 31.018,00-TL tutarındaki ödemenin ödeme tarihi ile işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan rücuen tahsilini talep ettiklerini, davacı yanın söz konusu talep ve iddialarını kabul etmediklerini, müvekkili şirketin, idare ile imzalamış olduğu hizmet sözleşmesi gereği ve hizmet sözleşmesinin süresi ile sınırlı olmak üzere idarede iş yaptığını, davalı müvekkili şirketin yapmış olduğu işi kendi getireceği işçilerle değil, aslında başından beri idarenin emir ve talimatları ile idareden hizmet alım sözleşmesi ile iş alan firmalar bünyesinde çalışmakta olan işçilerle yürüttüğünü, dava dışı…’nun da aslında başından beri davacı idarenin emir ve talimatları ile çalışan işçilerden olup, müvekkili şirket ile davacı idare arasında imzalanan ve 01.01.2014 — 31.12.2014 tarihlerini kapsayan hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalıştığını, TBMM’de kabul edilen ve basında taşeron torba kanunu olarak bilinen kanuna göre çalışan işçilerin kıdem tazminatı ve diğer ücret alacaklarından asıl işverenin sorumlu olacağına dair hükmün getirildiğini, getirilen bu hükümle birlikte bugüne kadar çalışan taşeron işçilerin tüm tazminatlarından asıl işveren olan kurumların sorumlu olacağının anlaşıldığını, söz konusu kanun değişikliğinden sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın Orman Genel Müdürlüğü’ne vermiş olduğu 15.05.2015 tarih …-… sayı ve Taşeron İşçilerin Kıdem Tazminatı konulu cevabi yazıda; Taşeron işçilerin kıdem tazminatlarının yapılan kanun değişikliği gereğince ilgili kamu kurum veya kuruluşu tarafından ödenmesi gerektiğinin açıkca belirtildiğini, ayrıca davacı yanın ödeme tarihinden itibaren faiz işletilmesini talep ettiğini, biran için kabul anlamına gelmemek kaydıyla yargılama sonucunda müvekkili şirkete bir sorumluluk yüklenecekse söz konusu miktara dava tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesi gerektiğini, yukarıda açıklanan nedenler ve sayın mahkemenin resen göz önüne alacağı nedenlerle, açılmış bulunan davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER : Bilirkişi raporu, … İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nden gelen müzekkere cevabı, 14.08.2020 tarihli arabuluculuk son tutanağı, İstanbul… İcra Müdürlüğünün…Esas sayılı icra emri, T.C. … Belediye Başkanlığı İstanbul Elektrik Tramvay Tünel İşletmeleri Gnel Müdürlüğü’nün …sayılı … A.Ş.’ye hitaben gönderilmiş idarenin 31.018,00-TL borçlanmasına istinaden , …’nun şirketlerinde çalıştığı döneme ait kıdem, ihbar ve ücret alacağının idareye ödenmesi talepli yazısı, … İşletmeleri Genel Müdürlüğü ile…Ltd.Şti arasında düzenlenmiş olan … İhale Kayıt Numaral… sayılı 25.12.2013 tarihinde imzalanmış Müşteri İletişim Merkezi Hizmeti Alımına Ait Sözleşme örneği.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, davacı tarafça dava dışı personele kesinleşmiş yargı kararına istinaden icra tehdidi altında yapılan ödemenin davalılardan sorumlulukları oranında rücuen tahsili istemine ilişkin tazminat davasıdır.
İstanbul… İş Mahkemesi’nin … Esas -…Karar sayılı dosyanın incelenmesinde; Dava dışı …tarafından davacı … Genel Müdürlüğü A.Ş. aleyhine işçilik alacaklarına ilişkin açılan davanın kabulüne karar verilerek, 9.880,69-TL kıdem tazminatının fesih tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte tahsiline, 3.422,28-TL ihbar tazminatının 100 TL’ si 20/01/2015 dava tarihinden , bakiyesinin 27/06/2016 talep artırım tarihinden itibaren yasal faiziyle, 2.285,59 TL net yıllık izin ücretinin 100 TL’ sinin 20/01/2015 dava tarihinden , bakiyesinin 27/06/2016 talep artırım tarihinden itibaren yasal faiziyle, davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine, dair hüküm kurulduğu, hükmün davalı vekili tarafından yapılan istinaf yasa yolu incelemesi sonucunda kaldırılarak yeniden hüküm kurulduğu, açılan davanın kabulüne karar verilerek 7.717,91-TL net kıdem tazminatının 31/12/2014 fesih tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte tahsiline, 3.422,28-TL net ihbar tazminatının 100TL’si 20/01/2015 dava tarihinden itibaren , bakiyesinin 27/06/2016 talep artırım tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tahsiline, 1.558,37-TL net yıllık izin ücretinin 100TL’sinin… dava tarhinden itibaren , bakiyesinin 27/06/2016 talep artırım tarihinden itibaren yasal faiziyle davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine şeklinde karar verildiği ve kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır.
İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı icra dosyası içinde yer alan tahsilat makbuzunun incelenmesinde; davacı… İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından alacaklıya verilmek üzere 31.018,00-TL’nin yatırıldığı anlaşılmıştır.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 14/08/2020 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, dava dışı işçiye kesinleşmiş yargı kararına istinaden icra tehdidi altında ödenen işçilik alacakları ve bu alacak kalemlerine ait faiz ve fer’ilerinden hangi tarafın veya tarafların ne oranda sorumlu olduklarına ilişkindir.
4857 sayılı İş Kanun’unun 2/6 maddesinde, “bir işverenden, iş yerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde, iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerine sadece bu iş yerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o iş yeri ile ilgili olarak bu kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur” hükmü bulunmaktadır.
Mali Müşavir bilirkişi… tarafından düzenlenen 16/04/2021 tarihli raporunda özetle;”Davacı tarafından 31.12.2019 tarihinde, Örnek No:38, Seri No:…, Sıra No:…, Özel No:… numaralı Tahsilat Makbuzu ile 31.018,00 TL ödendiği,
Dosyada mevcut davacı ile davalılar arasında aktedilen sözleşmelerden dava dışı …’ nun davalılar nezdinde çalışma sürelerinin;
…Ltd. Şti.’de işe giriş tarihinin 11.06.2011, işten çıkış tarihinin 31.12.2011,
…Hiz.’de işe giriş tarihinin 01.01.2012, işten çıkış tarihinin 31.03.2012,
…Ltd.Şti’de işe giriş tarihinin 01.04.2012, işten çıkış tarihinin 31.12.2012,
…Ltd.Şti’de işe giriş tarihinin 01.01.2013, işten çıkış tarihinin 31.12.2013,
… Ltd. Şti.’de işe giriş tarihinin 01.01.2014, işten çıkış tarihinin 31.12.2014 şeklinde olduğu,
Dava konusu rücuen tazminat talebinin ise ücret alacağına ilişkin olmayıp, işbu davanın konusu haksız fesih nedeni ile ödenmek zorunda kalınan kıdem tazminatının davalılara rücu edilip edilemeyeceğine ilişkin olması göz önünde bulundurulduğunda açıklaması zaruri görülen iç ilişki şu şekilde oluşmaktadır.
Çağrı Merkezi Hizmeti Alımına Ait Sözleşme Tasarı 22. Maddesi göndermesiyle, Teknik Şartnamenin 6.8.4. maddesinde de “Yüklenici, söz konusu işin yürütülmesi ve işle ilgili çalıştıracağı personel bakımından , Ceza ve Hukuk Kanunları ile İş Kanunu, Vergi Kanunları, Sosyal Güvenlik Kurumu Mevzuatı ile ilgili Kanunlar, Belediye Nizamnameleri, sair Tüzük ve Nizamname hükümlerinin uygulanmasından doğacak her türlü hukuki sorumluluk doğrudan sorumludur…”
Dava dışı işçi …” nun, davalı alt işverenler nezdinde ki hizmet süresi aşağıda belirtilmiş olup, Kıdem Tazminatının çalışılan dönemlerine göre tespiti için gün bazında değerlendirme yapılması gerekmiş aşağıdaki şekilde hesapla yapılmış,
¸
Yapılan hesaplamalar sonucunda dava dışı işçi …’nun hizmet süresinin 3 yıl 6 ay 25 gün olarak baz alındığına ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi Kararı gereği anılan sürenin 1.300 gün olduğu hesaplanarak davalıların sorumlu olduğu miktarlar belirlenmiştir. Buna göre;
…Hizmetleri Tic. Ltd.Şti;
Kıdem Tazminat Tutarı — Firmada Çalışılan Gün — Hizmet Süresi Kıdem Tazminatı Sorumlu Olduğu Tutar 16.065,93 * 204 / 1300 = 2.521,11-TL
… Danışmanlık Hiz.;
Kıdem Tazminat Tutarı — Firmada Çalışılan Gün — Hizmet Süresi Kıdem Tazminatı Sorumlu Olduğu Tutar 16.065,93 * 91 / 1300 = 1.124,62-TL
… Tic.Ltd.Şti.;
Kıdem Tazminat Tutarı — Firmada Çalışılan Gün — Hizmet Süresi Kıdem Tazminatı Sorumlu Olduğu Tutar 16.065,93 * 640 / 1300 = 7.909,38-TL
… Ltd.Şti.;
Kıdem Tazminat Tutarı — Firmada Çalışılan Gün — Hizmet Süresi Kıdem Tazminatı Sorumlu Olduğu Tutar 16.065,93 * 365 / 1300 =4.510,81-TL
Vekalet Ücreti, Tahsil Harcı, Dava Harcı, Yargılama Gideri olarak yatırılan 8.414,00-TL, yukarıda rücu edilecek miktarın borçlular arasında eşit olarak bölünmesi gerektiği ilkesi uyarınca 4” e bölünerek her bir davalı” nın sorumlu olduğu tutar 2.103,50-TL olarak hesaplandığı,
Son işveren olması nedeniyle, İhbar Tazminatı ile Yıllık Ücretli İzin Alacağından sadece… Ltd.Şti. Sorumlu olduğu, 04.12.2019 günlü İcra Emrinde İhbar Tazminatı, 3.422,28-TL, İhbar Tazminatı Faizi 1.065,59-TL olmak üzere toplam 4.488,27-TL olarak,
Yıllık Ücretli İzin Alacağı; 1.558,37-TL, Yıllık Ücretli İzin Alacağı Faizi 492,42-TL olmak üzere toplam 2.050,79 TL olarak, talep edildiği,
Bu nedenle yukarıda 4.488,27-TL İhbar tazminatı ve faizinden, 2.050,79-TL Yıllık İzin Ücreti ve Faizinden, dava dışı işçiyi çalıştırdığı dönem itibariyle 4.510,81-TL Kıdem tazminatından, 2.103,50-TL vekalet ücreti, yargılama gideri, v.b. ferilerden olmak üzere toplam 13.153,37-TL” sinden sorumlu olduğu,
Sonuç itibariyle davalıların sorumlu oldukları miktarların aşağıda belirtildiği gibi ;
A) …Ltd.Şti için toplam 4.624,60-TL,
B) …Hiz. İçin toplam 3.228,12-TL,
C) …Ltd.Şti. için toplam 10.011,88-TL,
D) … Ltd.Şti. için toplam 13.153,40-TL olduğu,
Davacı tarafın ödeme tarihi olan 31.12.2019 tarihinden itibaren faiz isteyebileceği, faize ve cinsine karar vermenin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, ” şekinde görüş beyan etmiştir.
Taraflar arasındaki sözleşmelerin eki teknik şartnamelerin incelenmesinde;
Davacı … İşletmeleri Genel Müdürlüğü ile davalılar arasında imzalanan Çağrı Merkezi Hizmeti Alımına Ait Sözleşme Tasarı 22. Maddesi göndermesiyle, Teknik Şartnamenin 6.8.4. maddesinde de “Yüklenici, söz konusu işin yürütülmesi ve işle ilgili çalıştıracağı personel bakımından , Ceza ve Hukuk Kanunları ile İş Kanunu, Vergi Kanunları, Sosyal Güvenlik Kurumu Mevzuatı ile ilgili Kanunlar, Belediye Nizamnameleri, sair Tüzük ve Nizamname hükümlerinin uygulanmasından doğacak her türlü hukuki sorumluluk doğrudan sorumlu olduğu düzenlenmiştir.
Dava konusu olayda da, davacı şirket ile davalılar arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o iş yeri ile ilgili olarak İş Kanun’undan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle, alt işverenle birlikte müteselsilen sorumludur. Burada kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibari ile müteselsilen sorumludurlar. Bu düzenleme, İşçi alacağının güvence altına alınması amacıyla yapılmış olup, sadece işçilere karşı bir sorumluluktur. Asıl ve alt işveren arasındaki ilişkide ise iş hukuku değil, Borçlar Kanunu ve sözleşme hukuku esas alınacağından, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gereklidir. Alacaklıya karşı müteselsil sorumlu olan borçlular, kendi aralarındaki iç ilişkide, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi taraflara ait olduğu konusunda anlaşma yapabilirler. Borçlar Kanunu 167. maddesinde düzenlenen “aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifa da bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır.” şeklindeki hükümde de, müteselsil borçlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırlabileceği de açıkça belirtilmiştir.

Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; 4857 sayılı İş Kanun’unun 2/6 madde hükmü gereğince, Davacı tarafça, dava dışı personel …’nun hak kazandığı işçilik alacakları için İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasına yapılan ödemeler açısından tarafların sorumluluğu belirlenirken, Kıdem Tazminatı açısından dava dışı işçinin alt işverenler nezdinde çalıştığı süreler esas alınarak toplam hizmet süresi ve ödenen tutarla oranlama yoluna gidileceği, İhbar Tazminatı açısından sadece son alt işverenin sorumluluğu belirleneceği, yargılama giderleri, faiz, vekalet ücreti ve diğer alacak kalemleri açısından ise icra dosyasına toplamda ödenen tutar ve alt işverenlere isabet eden tutarların oranlaması sağlanması gerektiği anlaşıldığından, davacının dava dışı…’na İstanbul … İş Mahkemesi’nin… E. ve… K. Sayılı ilamına istinaden icra tehdidi altında ödemiş olduğu 31.018,00-TL’nin, mahkememizce tespit edilen sorumluluk oranlarına göre yukarıda açıklandığı şekilde tespit olunan mitkarlarda davalılara rücu hakkı bulunduğundan, davanın kabulü ile …Ltd.Şti’den toplam 4.624,60-TL, … Hiz.’den toplam 3.228,12-TL,… Tem. San. ve Tic.Ltd.Şti.’den toplam 10.011,88-TL, …Ltd.Şti. ‘den toplam 13.153,40-TL’ nin tahsili ile 31/12/2019 ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davacıya verilmesine karar vermek gerektiği sonuç ve kanaatine varılarak aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan davanın KABULÜ ile; 31.018,00-TL’nin 31/12/2019 ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte;
a)… Ltd.Şti’den toplam 4.624,60-TL,
b) …’den toplam 3.228,12-TL,
c) …Ltd.Şti.’den toplam 10.011,88-TL,
d) … Ltd.Şti. ‘den toplam 13.153,40-TL, nin tahsili ile davacıya verilmesine.
2-Alınması gerekli olan 2.118,84 TL peşin harcın başlangıçta alınan 529,71 TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.589,13 TL’nin, davalı … Ticaret Limited Şirketi yönünden % 14,91 (236,93 TL’den sorumlu olmak üzere ), davalı …Anonim Şirketi yönünden % 10,41 (165,42 TL’ den sorumlu olmak üzere), davalı … Ticaret Limited Şirketi yönünden % 32,28 (512,97 TL’ den sorumlu olmak üzere ), davalı … Sosyal Hizmetler İnşaat Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi yönünden % 42,40 (673,79 TL’ den sorumlu olmak üzere )’nin davalılardan alınarak Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafça yatırılan 529,71 TL peşin harç, 54,40 TL başvuru harcı, 800,00 TL bilirkişi ücreti, 335,00 TL tebligat-posta gideri olmak üzere toplam 1.719,21 TL yargılama giderinin, davalı … Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi Yönünden % 14,91, (256,33 TL’ den sorumlu olmak üzere), davalı … Anonim Şirketi yönünden % 10,41 (178,96TL’ den sorumlu olmak üzere), davalı … Ticaret Limited Şirketi Yönünden % 32,28 (554,96 TL’ den sorumlu olmak üzere), davalı … Limited Şirketi yönünden % 42,40 (728,94 TL’ den sorumlu olmak üzere) nin davalılardan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4- Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereği 5.100,00 -TL vekalet ücretinin davalı… Ticaret Limited Şirketi yönünden % 14,91, (760,41 TL’ den sorumlu olmak üzere), davalı … Hizmetleri Anonim Şirketi yönünden % 10,41 (530,91 TL’den sorumlu olmak üzere), davalı… Limited Şirketi yönünden % 32,28 (1.646,28 TL’den sorumlu olmak üzere),davalı … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi yönünden % 42,40 (2.162,40 TL’den sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00 TL’nin davalı … Hizmetleri Ticaret Limited Şirketi yönünden yönünden % 14,91 (196,81 TL’den sorumlu olmak üzere), davalı … Hizmetleri Anonim Şirketi yönünden % 10,41 (137,41 TL’den sorumlu olmak üzere), davalı … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi yönünden % 32,28 (426,96 TL’den sorumlu olmak üzere) , davalı …Limited Şirketi yönünden % 42,40 (559,68 TL’den sorumlu olmak üzere) davalılardan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
Dair; davacı vekilinin yüzüne karşı davalıların yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize sunulacak bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 24/12/2021
Katip
e-imza

Hakim
e-imza