Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/362 Esas
KARAR NO : 2021/361
DAVA : Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 11/08/2020
KARAR TARİHİ : 16/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan Sebepsiz İktisab Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirketin, müşterisi … Sanayi ve Ticaret.-… …dan (“… …”) aralarındaki ticari ilişki dolayısıyla … Bankası A.Ş. … … Şubesine ait … numaralı, 15.06.2018 tarihli, 20.000,00-TL bedelli çek teslim aldığını, sonrasında müvekkil şirket nezdinde kaybolduğunu, yapılan tüm araştırmalara rağmen çekin bulunamadığını ve bu sebeple müvekkil şirket tarafından çekin iptali ve ödeme yasağı konulması talebiyle … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… E. sayılı dosyası ile dava açıldığını, çek üzerinde ödeme yasağı koyulduğunu, … seri numaralı çek Müvekkil Şirket kaşesi ve yetkililerinin imzası taklit edilmek suretiyle … San. ve Tic. Ltd. Şti.ye (“…”), … tarafından … San. ve Tic. Ltd. Şti.ye (“…”), … tarafından da … Faktoring A.Ş.ye (“… Faktoring”) ciro edildiğini, … İcra Müdürlüğünün 2018/…E. sayılı dosyası ile kambiyo yoluyla icra takibi başlatıldığını, davalının sebepsiz zenginleştiğini, müvekkil şirket çeki kaybetmesinin ardından herhangi bir hak kaybına uğranmaması ve çekin kötü niyetli üçüncü kişiler tarafından ciro edilerek tedavüle çıkarılmaması için tüm hukuksal yollara başvurmuş ise de başarılı olamadığını, davalının ise bozuk ciro silsilesi nedeniyle haksız olarak malvarlıklarında meydana gelen artışın müvekkil şirkete ticari faiz ile birlikte iadesine karar verilmesini, fazlaya dair haklarımız saklı kalmak kaydıyla, haklı bir sebep olmaksızın müvekkil şirket aleyhine zenginleşen davalıların malvarlıklarında meydana gelen faizi ile birlikte 20.000,00 TL artışın davalıdan alınarak davacı müvekkile iadesine, dava harç, masraf ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; dava dışı … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile müvekkil şirket arasında 03/04/2018 tarihinde faktoring sözleşmesi akdedildiğini, yapılan sözleşme doğrultusunda ise ön ödeme yoluyla finansman sağlandığını, bu finansman karşılığında ise, dava konusu … Bankası A.Ş. … … Şubesine ait 20.000,00-TL’lik çek 29/03/2018 tarihli 28.350,00-TL bedelli faturaya istinaden teslim tutanağı ile ciro ve teslim alındığını, müvekkil şirket ciro zincirinde görünürde bir kopukluk bulunmayan çeki faktoring sözleşmesi kapsamında iktisap ettiğini, dava konusu 15/06/2018 tarih … Bankası 1161 … … Şubesine ait … seri numaralı 20.000,TL bedelli çeke ilişkin … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… Esas sayılı dosyasında takip başlatıldığını ve … … tarafından herhangi bir itiraz ileri sürülmeksizin borç ödendiğini, davacı her ne kadar … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas sayılı dosyasında çekin iptaline yönelik dava ikame edilmiş olsa da … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… Esas ve 2019/ … Karar sayılı ilamıyla çek kayıp olmadığından reddine karar verildiğini, davacı her ne kadar müvekkil şirketin sebepsiz zenginleştiğini iddia etmiş olsa da; müvekkil şirket tamamiyle hukuk sınırları içerisinde dava konusu çeki iktisap ettiğini, bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz davanın reddine ve yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava niteliği itibariyle çek istirdadı talebine ilişkin olup davacı vekili … Bankası …/… şubesine ait 15/06/2018 tarihli … seri nolu 20.000,00 TL bedelli çekin dava dışı … Sanayi ve Ticaret- … … tarafından aralarındaki ticari ilişki dolayasıyla müvekkiline teslim ettiği, çekin müvekkilinin uhdesinde bulunduğu esnada kaybolduğunu belirterek dava konusu çekin müvekkili şirket yetkililerinin imzası taklit edilmek suretiyle ciro edildiğini belirterek davalıda bulunan çekin istirdadını talep etmiş, davalı taraf da cevap dilekçesi ile çeklerin faktoring sözleşmesi kapsamında temlik alındığını ve iyiniyetli hamil olduğunu iddia ederek davanın esastan reddini talep etmiştir.
Somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde talebin dayanağının Türk Ticaret Kanunu(TTK) m.792’de düzenlendiği anlaşılmıştır.
TTK m.792 “(1) Çek , herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa , ister hamile yazılı ister ciro yolu ile devredilebilen bir çek söz konusu olup da , hamil hakkını 790.maddeye göre ispat etsin, çek eline çekmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu taktirde o çeki geri vermekle yükümlüdür. “şeklinde düzenlenmiştir.
TTK m.790 ise “(1) Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi son ciro beyaz ciro olsa bile kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı taktirde yetkili hamil sayılır. Çizilmiş cirolar yazılmamış hükmündedir. Bir beyaz ciroyu diğer bir ciro izlerse , bu son ciroyu imzalayan kişi beyaz ciro ile hak iktisap etmiş sayılır.” şeklindedir.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketler Kanunu’nun 9/2. maddesine göre; “faktoring şirketi kurulca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde kambiyo senetlerine dayalı olsa bile, bir mal veya hizmet satışından doğmuş fatura ile tevsik edilemeyen alacaklar ile kurulaca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde tevsik edilemeyen mal veya hizmet satışına bağlı doğacak alacakları devir alamaz ve tahsilini üstlenemez.”
04.02.2015 tarih ve 29257 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “faktoring işlemlerinde uygulanacak usul ve esaslar hakkında yönetmelik” 8/1 madesinde ise; “faturalı alacağa istinaden kambiyo senedi veya diğer senetlerin alınması halinde alınan kambiyo senedi veya diğer senetteki ciro silsilesinde kuruluşa kambiyo senedi ve diğer senedi ciro edip veren kişinin, devralınan faturada alacaklı olarak gözüken kişi ve bu kişiden bir önceki cirantanın veya keşidecinin de faturadaki borçlu ile aynı kişi olması gerekir. Fatura ile kambiyo senedi veya diğer senetteki tutarın uyumlu olmasına dikkat edilir” düzenlemesine yer verilmiştir.
İstirdat davası olarak nitelenen iş bu dava, esas itibariyle menkullerin iadesini sağlamak için açılan menkul davası mahiyetindedir. Medeni Hukukta bu dava gasp, çalınma veya ziyaa hallerinde sadece kötüniyetli değil, iyiniyetli hamile karşı da açılır. Oysa hukuki işlemlerde emniyeti korumak gerekçesiyle, kambiyo senetleri yönünden bir sınırlama yapılmış ve ayni haklardaki genel prensipten ayrı olarak söz konusu davanın yalnızca kötüniyetli veya senedi iktisabında ağır kusuru bulunan kimselere karşı açılabileceği esası benimsenmiştir. Bu davada davacının senedin rızası hilafına elinden çıktığını ve senedi elinde bulunduran şahsın kötüniyetli veya iktisabında ağır kusurlu olduğunu ispat etmesi gerekir.
Yargıtay 11. HD nin 2016/354 esas, 2017/3234 karar sayılı 31.05.2017 tarihli , 2011 /7496 esas, 505 karar sayılı 24.01.2011 tarihli, 2011/6075 esas 16057 karar sayılı 29.11.2011 tarihli ve birçok emsal kararında belirtildiği üzere ticari ilişki kapsamında davacının aldığı çek davacı tarafından ciro edilmemiş çekin son hamili 4.sıradaki ciranta olduğu, davacı adına yapılmış cironun sahte olduğu kabul edilse dahi sonrası çekin sırası ile … San. … Tic. A.Ş., … San. Ve Tic. Ltd. Şti., … San. Ve Tic. Ltd. Şti tarafından ciro edildiği ve muntazam ciro silsilesine göre son olarak davalının elinde bulunduğu anlaşılmıştır. Dava konusu çekin davalı … şirketine, dava dışı … San. Ve Tic. Ltd. Şti tarafından faktoring sözleşmesi kapsamında temlik edildiği, davalı vekilince delil olarak dava dosyasına sunulan … San. Ve Tic. Ltd. Şti ile yapılan faktoring sözleşmesi, temlike konu alacağa ilişkin fatura, ALACAK BİLDİRİM formu incelendiğinde fatura ile çek bedelinin de uyumlu bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… E. Sayılı dosyası ile zayi davası açılmış olması tek başına davalının çeki kötüniyetle iktisap ettiği sonucunu doğurmayacaktır. Bu açıklamalardan davalının kötüniyetli olduğunu ispat yükünün davacıda olduğu, ancak davacı tarafından bu hususun ispat edilemediği anlaşıldığından, davalının meşru hamil olduğu kanaatine varılarak davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklanacağı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesince alınması gereken 59,30 TL harcın başlangıçta alınan 341,55 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 282,25 TL’nin davacıya iadesine
3-Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı tarafça yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden yürrlükte bulunan A.A.Ü.T. gereği hesaplanan 4.650, TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya tarafa verilmesine,
6- Davacı tarafça yatırılan gider avansından arta kalan kısmın “Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik”in 207. maddesi uyarınca davacının bildireceği İBAN numarasına, İBAN numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan gider avansında kalan paradan karşılanmak üzere PTT vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürünce davacı tarafa iadesine,
7- Bölge Adliye ve Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Cumhuriyet Başsavcılıkları İdari ve Yazı İşleri Hizmetlerinin Yürütülmesine Dair Yönetmelik’in 216/1 maddesi uyarınca taraflardan birinin talebi olmadıkça gerekçeli kararın tebliğe çıkarılmamasına,
Dair verilen karar; kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süre içerisinde mahkememize veya başka bir yer mahkemesine verilecek dilekçe ile, … Bölge Adliye Mahkemesi ilgili hukuk dairesine istinafı kabil olmak üzere, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda okunarak, alenen ve usulen tefhim olundu. 18/05/2021

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*