Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/27 E. 2020/145 K. 21.02.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/27 Esas
KARAR NO : 2020/145

DAVA : Ticari Şirket (Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı İhlali)
DAVA TARİHİ : 13/01/2020
KARAR TARİHİ : 21/02/2020

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Şirket (Bilgi Alma ve İnceleme Hakkı İhlali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği 13/01/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin davalı şirketlerde hissedar ve/veya yönetim kurulu üyesi olduğunu, söz konusu şirketlere ilişkin olarak mevzuattan kaynaklanan en doğal hakkı olan bilgi alma ve inceleme hakkını kullanmak istediğinde Holding Yönetim Kurulu başkanı … ve diğer yönetim kurulu üyelerinin engellemeleriyle karşılaştığını, müvekkilinin şirketin temel defterlerine (pay defteri, genel kurul karar defterleri vb.), finansal tablolarına (bilanço, nakit akış tablosu vb), tarafı olduğu önemli sözleşmelere, bankalarla yapılan büyük miktarlı veya küçük miktarlı hiçbir işleme erişemediğini, dolayısıyla müvekkilinin söz konusu şirket ve bağlı ortaklıkların mali yapısı dahil, firmalar hakkında herhangi bir bilgiye sahip olmadığın, hiçbir bilgiye ulaşamadığını, Beyoğlu … Noterliğinin … yevmiye nolu ve 26.12.2019 tarihli ihtarnamesiyle mevzuattan kaynaklı bilgi alma ve inceleme hakkı çerçevesinde müvekkilce bilgi-belge talep edilmişse de, müvekkilin bu talebine cevap dahi verilmediğini, yönetim kurulu başkanı …’nin müvekkilinin tüm çabalarına rağmen, söz konusu taleplere cevap vermediğini, konuyu yönetim kuruluna da taşımadığını, bu nedenlerle dava dilekçesinde talep ettiği hususlarda TTK m.392/f.4’de yer alan bilgi alma ve inceleme hakkının YK üyesi olarak sorumluluğun gereğini ifa için alanında uzman kişiler eşliğinde muhasebe kayıtları ve firmanın diğer kayıtları üzerinde inceleme haklarının kullandırılmasına ilişkin davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalılar vekili tarafından sunulan 17/02/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacının, davalı şirketlerde hissedar ve yönetim kurulu üyesi (bazılarında yönetim kurulu başkan yardımcısı) sıfatlarına sahip olmanın yanında ayrıca, ekte sunulan ve birçoğu 2019 tarihli olan sirkülerlerde de görüleceği gibi, imza yetkilisi olduğunu, davacının, şirketler üzerindeki yetkisine ve müşterek iş yerinde devamlı olarak fiilen bulunmasına rağmen, bilgi ve belge talebiyle göndermiş olduğu ihtarname sonrasında da kendisi ve avukatlarıyla özel olarak görüşmeler yapılmış, her türlü bilgi ve belgenin zaten açık ve incelenebilir halde olduğu belirtildiğini, davacının yine bu dönemde, usulüne uygun imza yetkisi verilmiş davalı şirketler yetkililerine ihtarname göndererek hukuk dışı taleplerde bulunduğunu, bu nedenlerle davacının bu kötü niyetli ve konusuz davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Ticaret Sicil Kayıtları, Beyoğlu … Noterliğinin 26.12.2019 tarih,…yevmiye numaralı ihtarname sureti ve tüm dosya kaspamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanı, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, davacı tarafça davalı şirketler ile davalı şirketlerin yönetim kurulu başkanı aleyhine açılan TTK 392. maddesi gereğince şirketin iş ve işlemleri hakkında bilgi alma hakkının kullandırılması talebine ilişkindir.
Davacı taraf davalı şirketlerde yönetim kurulu üyesi/hissedar olduğunu, davalı şirketlerin yönetim kurulu başkanı ve üyeleri tarafından şirketin iş ve işlemleri hakkında bilgi alma hakkının engellendiğini bu nedenle TTK 392. maddesi gereğince talep ettiği hususlarda uzman vasıtasıyla bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar tarafından şirketlerdeki her türlü bilgi ve belgenin zaten açık ve incelenebilir halde olduğunu bu nedenle davacının bu kötü niyetli ve konusuz davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı şirketlerin sicil kayıtları… Ticaret Odası web sitesinde firma sicil bilgileri sorgulama ekranından temin edilerek incelenmiş, davacının davalılar …A.Ş., …A.Ş., …Ticaret A.Ş. dışındaki şirketlerde yönetim kurulul üyesi olduğu anlaşılmıştır.
Beyoğlu … Noterliğinin 26.12.2019 tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesinin incelenmesinde; davacı tarafça yönetim kurulu üyesi olduğu davalı şirketlere ilişkin bilgi alma ve inceleme TTK 392. madde gereğince kullandırılması talebine ilişkin şirketlerin yönetim kurulu başkanı aleyhine çekilen ihtarname olduğu anlaşılmıştır.
TTK 392. maddedeki Bilgi Alma ve İnceleme Hakkına ilişkin;
“(1) Her yönetim kurulu üyesi şirketin tüm iş ve işlemleri hakkında bilgi isteyebilir, soru sorabilir, inceleme yapabilir. Bir üyenin istediği, herhangi bir defter, defter kaydı, sözleşme, yazışma veya belgenin yönetim kuruluna getirtilmesi, kurulca veya üyeler tarafından incelenmesi ve tartışılması ya da herhangi bir konu ile ilgili yöneticiden veya çalışandan bilgi alınması reddedilemez. Reddedilmişse dördüncü fıkra hükmü uygulanır.
(2) Yönetim kurulu toplantılarında, yönetim kurulunun bütün üyeleri gibi, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişiler ve komiteler de bilgi vermekle yükümlüdür. Bir üyenin bu konudaki istemi de reddedilemez; soruları cevapsız bırakılamaz.
(3) Her yönetim kurulu üyesi, yönetim kurulu toplantıları dışında, yönetim kurulu başkanının izniyle, şirket yönetimiyle görevlendirilen kişilerden, işlerin gidişi ve belirli münferit işler hakkında bilgi alabilir ve görevinin yerine getirilebilmesi için gerekliyse, yönetim kurulu başkanından, şirket defterlerinin ve dosyalarının incelemesine sunulmasını isteyebilir.
(4) Başkan bir üyenin, üçüncü fıkrada öngörülen bilgi alma, soru sorma ve inceleme yapma istemini reddederse, konu iki gün içinde yönetim kuruluna getirilir. Kurulun toplanmaması veya bu istemi reddetmesi hâlinde üye, şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesine başvurabilir. Mahkeme istemi dosya üzerinden inceleyip karara bağlayabilir, mahkemenin kararı kesindir.
(5) Yönetim kurulu başkanı, kurulun izni olmaksızın, yönetim kurulu toplantıları dışında bilgi alamaz, şirket defter ve dosyalarını inceleyemez. Yönetim kurulu başkanının bu isteminin reddedilmesi hâlinde başkan, dördüncü fıkraya göre mahkemeye başvurabilir.
(6) Yönetim kurulu üyesinin bu maddeden doğan hakları kısıtlanamaz, kaldırılamaz. Esas sözleşme ve yönetim kurulu, üyelerin bilgi alma ve inceleme haklarını genişletebilir.
(7) Her yönetim kurulu üyesi başkandan, yönetim kurulunu toplantıya çağırmasını yazılı olarak isteyebilir. ” şeklinde düzenleme getirilmiştir.
Davacı tarafça davalılar …, … A.Ş., … A.Ş., … A.Ş. aleyhine TTK 392. maddesi gereğince yönetim kurulu üyesi olduğu şirketlere ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılmasına yönelik dava açılmış ise de; davalı …’nin davalı şirketlerin yönetim kurulu başkanı olması nedeniyle talebe ilişkin şahsi sorumluluğunun bulunmaması sorumluluun şirket tüzel kişiliklerine ait olması nedeniyle davalı … yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle dava şırtı bulunmadığından davanın reddi gerekmiştir.
Davalı şirketlerden … A.Ş., …A.Ş., … Ticaret A.Ş.’nin Ticaret Sicil kayıtlarına göre davacının bu şirketlerde yönetim kurulu üyesi sıfatının bulunmadığı anlaşıldığından bu şirketler yönünden TTK 392. maddesine dayalı olarak bilgi alma ve inceleme hakkının bulunmaması, talebin davacının şirket hissedarı olarak bilgi alma hakkına ilişkin TTK 437. maddesindeki düzenlemeye ilişkin olmaması, şirket hissedarının bilgi alma hakkına ilişkin olsa bile TTK 437. madde gereğince bu hakkın önce genel kurulda talep edilmesi, karşılanmaması halinde mahkemeden talep edilmesi gerektiğinden dolayı da dosya kapsamında buna ilişkin delil bulunmadığından ve talebin davacının yönetim kurulu üyesi olarak TTK 392. madde gereği bilgi alma hakkının kullandırılmasına ilişkin olması nedeniyle davacının yönetim kurulu üyesi olmadığı …A.Ş., … A.Ş., …A.Ş.’ye ilişkin bu şirketlerin iş ve işlemlerine ilişkin TTK 392. madde gereğince bilgi alma ve inceleme hakkınnın bulunmaması, davacının yönetim kurulu üyesi olduğu diğer tüm davalı şirketler yönünden ise davacı tarafça bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılması için noter kanalıyla ihtar çektiğini belirtmiş ise de söz konusu Beyoğlu … Noterliğinin 26.12.2019 tarih, … yevmiye numaralı ihtarnamesi’nin davalı şirketlere yönelik değil yönetim kurulu başkanına hitaben çekildiği anlaşılmakla, yönetim kurulu başkanının bu hususta şahsi sorumluluğunun bulunmaması, şirketlerin bizzat tüzel kişiliklerini sorumluluğunun bulunması nedeniyle, davalılar tarafından davacının talep ettiği hususların incelemeye açık olduğu savunması karşısında, davalı şirketler tarafından davacının yönetim kurulu üyesi sıfatıyla bilgi alma ve inceleme hakkının engellendiğine dair dosya kapsamında somut bir delil bulunmadığından ve davacının yönetim kurulu üyesi olduğu şirketlere yönelik bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılması talebine ilişkin çekilmiş bir ihtar ve davalı şirketler tarafından buna karşı bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılmasının engellendiğini gösterir şekilde olumsuz yanıtlandığı, yada cevapsız bırakılmak suretiyle karşılanmadığı hususu sabit olmadığından davacı tarafça yönetim kurulu üyesi olduğu davalı tüm şirketlere ilişkin bilgi alma ve inceleme hakkının kullandırılması talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça davalı şirketler aleyhine açılan DAVANIN REDDİNE,
2- Davacı tarafça davalı … aleyhine açılan DAVANIN, HMK’nın 114/1-d ve 115/2. maddeleri gereğince pasif husumet yokluğu sebebiyle USULDEN REDDİNE,
3- Davacı tarafından dava açılırken yatırılan peşin harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
4- Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5- Davalı taraflar yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 3.400,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6- Davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacıya resen iadesine,
Dair; dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, TTK 392/4 maddesi gereğince KESİN olmak üzere oybirliğiyle karar verildi. 21/02/2020

Başkan …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Katip … e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.