Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2020/167 Esas
KARAR NO : 2021/626
DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/03/2020
KARAR TARİHİ : 14/09/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle;
Davacı vekili 11.03.2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; davacının tasarımını ve basımını yapmış olduğu kitapların basımını, alıcıların dikkatini çekerek satışları arttırmak amacıyla kapak rengi, yazı şekli, boyutu ve puntosu itibariyle özel olarak belirlediği, kitapların sonraki basılarında da bu ayırıcı özellikleri kitaplarında koruduğu, böylece devam eden basıların da kendi şirketinden yapıldığını alıcılara gösterdiği, davacının Doç. Dr. … …’e ait çeşitli kitapları yıllar içinde bastığı, son olarak “Borçlar hukuku – Özel Hükümler – Pratik Çalışmaları – Tümü Çözümlü Uygulama Çalışmaları – Tümü Cevap Anahtarlı Sınav Soruları” başlıklı kitabının 2018 yılında 3. genişletilmiş basısını yaptığı, kitap tasarımının 05.02.2011 tarihli “Kapak Tasarım Sözleşmesi” uyarınca yaptırıldığı, dolayısıyla kitap tasarımına ilişkin hakkın davacı şirkette olduğu, davacı ile … … arasındaki “yayın sözleşmesi”ne göre de 2018 yılına kadar kitap basımının söz konusu kapak tasarımı ile birlikte gerçekleştirildiğinin açıkça ortaya konulduğu, ancak davalı şirketin aynı yazara ait aynı kitabı, kitabın kapak rengi ve düzeni, kapak yazılarının stilleri, yazıların tonları vb. bütün unsurları aynı şekilde kullanarak, “genişletilmiş 4. Baskı” ibaresiyle yayınladığı, davacı tarafından basılmış kitabın taklit edilerek alıcılar nezdinde söz konusu kitabın davacı tarafından basıldığı algısının oluşturulduğu, davacının söz konusu kitaba ilişkin tasarım hakkının bulunduğu, söz konusu eylemin TTK m. 55/I,a-4 ve TTK m. 55/I,c-3 hükümleri uyarınca haksız rekabet teşkil ettiği ileri sürülerek haksız rekabetin tespiti ile şimdilik 1.000 TL maddi ve 10.000 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline, ayrıca hükmün TTK m. 59 uyarınca ilanına karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; davaya konu kitap kapağında kullanılan pembe rengin ve yazı karakterlerinin davacının tekelinde olmadığı, ortada bir tasarım mevcut olmayıp pembe renk üzerine kitap adının yazılmasından ibaret olduğu, kapakta ayırt edicilik ve özgünlüğün bulunmadığı, herhangi bir basılı eserin kapağının ayrıt edici olması durumunda yayınevinin değil eserin ayırt edilmesinden bahsedileceği, okuyucunun yayınevini değil yazarı ve eseri tercih ettiği, okuyucu bakımından yayınevinin önemli olmadığı dolayısıyla iltibasın varlığından bahsedilemeyeceği kaldı ki özgün bir kapak tasarımının da bulunmadığı, kapağın üzerinde … Kitabevinin armasının yer aldığı, bu armanın kitap üzerinde açıkça göründüğü, davalının temel müşteri kitlesinin hukuk öğrencileri olduğu, davacı tarafından basılan bir kitabın ancak ilgili eserin satış kabiliyetini olumlu yönde etkileyeceği, davalının davacı ile rekabet etmesini gerektirecek bir durumun söz konusu olmadığı alanında fenomen bir kuruluş olduğu, davacı şirketin davalıya göre çok yeni bir şirket olduğu, davacı şirket merkezinin davalının aksine hukuk öğrencilerinden çok uzak olduğu, davacının tanınırlığından istifade edilmek istenmesi gibi bir durumun söz konusu olamayacağı, davaya konu kitabın yazarının talebi doğrultusunda kitabın aynı kapak rengi ile basıldığı, olayda hukuka aykırılık bulunmadığı gibi eserin davacı nezdindeki basılarının tükenmesi ve satışının son bulması nedeniyle zarardan da bahsedilemeyeceği, davacının daha önce farklı kitaplarda meydana gelen ve huzurdaki uyuşmazlığa çok benzer eylemleri mahkemeye taşımadığı, bu durumun davacının da kitap kapaklarını bir tasarım olarak kabul etmediğinin açık bir göstergesi olduğunu ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememize davacı tarafından davalı aleyhine açılan dava; davacı yayınevi tarafından ilk üç basısı yapılan Doç. Dr … …’in “Borçlar Hukuku- Özel Hükümler- Pratik Çalışmaları-Tümü Çözümlü Uygulama Çalışmaları-Tümü cevap anahtarlı sınav çözümleri” ibareli kitabın kapak tasarımının davalı yayınevi tarafından aynı kitabın 4. Basısının kapak tasarımının taklidi niteliğinde olduğu ve tasarım hakkından kaynaklı haksız rekabet iddiasına dayalı olarak açılan tespit ve maddi, manevi tazminat davasıdır.
5846 sayılı Fikir ve sanat eserleri hakkındaki kanunun 4. maddesinin son bendine göre tasarımların sanat eseri ve düşünce olmasına engel olmayacağı başka bir deyişle tasarımların Fikir ve sanat eserleri kapsamında olduğu belirtilmektedir.
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun 56. Maddesinin 1. Fıkrasına göre; ” Tasarım yeni ve ayırt edici niteliğe sahip olması şartıyla bu Kanunla sağlanan haklar kapsamında korunur.” düzenlemesine yer verildiği anlaşılmıştır.
6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu 59. maddesinde (2) . fıkrasında “….Tescilsiz tasarım, sahibine birinci fıkrada belirtilen fiilleri engelleme hakkını sadece korunan tasarımın aynısının veya genel izlenim itibarıyla ayırt edilemeyecek kadar benzerinin kopyalanarak alınması hâlinde verir. Korunan tasarımın kendi tasarımından önce kamuya sunulduğunu makul yollarla bilmesi mümkün olmayan bir tasarımcı tarafından bağımsız olarak yapılan tasarımın koruma kapsamındaki tasarımdan kopyalanmış olduğu kabul edilmez… ” denilerek tescilsiz tasarımların da belli koşulları taşıması halinde bu yasa kapsamında koruma altında olduğu hususu düzenlenmiştir.
Tescilsiz tasarımlar 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun 56/4 maddesinde düzenlenmiş olup uyuşmazlığın çözümünde 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu hükümleri tartışılacağına, 6769 sayılı mevzuat dahilinde karşılaştırmasının yapılmasının gerekli olmasına göre, davacının iddiası ve ortaya atılan maddi vakıalara göre, iddia olunan kitap kapağının ” tasarım” olup olmadığı, tasarım ise ” tescilsiz tasarımın korunmasına ilişkin koşullardan yararlanıp yararlanamayacağı”, tasarım ürününün taklit edilip edilmediği hususlarının değerlendirilmesi, delil toplanması ve bu hususlarda inceleme yapılması ise Fikir ve Sanat eserleri hakkındaki Kanunun 4. maddesi ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunun 156/1 maddesine göre Bu Kanunda öngörülen davalarda görevli mahkeme, fikri ve sınai haklar hukuk mahkemesi ile fikri ve sınai haklar ceza mahkemesidir düzenlemesi uyarınca belirtilen ihtisas mahkemesidir. Açıklanan nedenler ve davanın dayandığı temel unsurlara göre davaya bakma görevi Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi olmakla, Mahkememizin bu davada görevli olmadığı anlaşılmakla mahkememizin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin reddine dosyanın görevli ve yetkili İstanbul Nöbetçi Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın 6100 Sayılı H.M.K’nun 114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİ ile Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2-Görevli Mahkemenin İstanbul Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi olduğuna,
3- 6100 sayılı HMK’nun 20. Maddesi gereğince taraflardan birinin, bu karar süresi içinde kanun yoluna başvurulmayarak kesinleşmiş ise kararın kesinleştiği tarihten; kanun yoluna başvurulmuşsa bu başvurunun reddi kararının tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde kararı veren Mahkemeye başvurarak, dava dosyasının görevli Mahkemeye gönderilmesini talep etmesi halinde dosyanın İstanbul Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesine gönderilmesine,
4-Bu süre içerisinde başvuru yapılmadığı takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
5-HMK’nun 331/2 maddesi gereğince yargılama giderlerinin yetkili ve görevli Mahkemece hüküm altına alınmasına, açılmamış sayılmasına karar verildiği takdirde bu kararda değerlendirilmesine,
Dair, davacı ve davalı vekilinin kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14/09/2021
Katip …
¸e-imzalı
Hakim …
¸e-imzalı