Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/132 E. 2022/638 K. 27.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/132 Esas
KARAR NO : 2022/638
DAVA : Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/02/2020
KARAR TARİHİ : 27/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili tarafından mahkememize sunulan 10/03/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 12/10/2016 tarihinde imzalanan sözleşme ile … markasının İstanbul Anadolu yakası haklarının davacıya verildiğini davacı şirketin franchise hakkına sahip olduğu İstanbul-Anadolu Yakası bölgesinde bir ya da daha fazla restoran açma hakkına sahip olduğunu, davacı tarafından satışa sunulacak ürünlerin sözleşmenin 10. maddesi kapsamında münhasıran davalı tarafından temin edildiğini davalının markanın satışa sunduğu ürünleri doğrudan Fransa’dan ithal ederek Türkiye içerisindeki restoranlara satım birimlerine dağıtıldığını, taraflar arası sözleşmede, taraflar arasında olan söz konusu tedarik sürecinde, davacı tarafından satın alınan ürünlerin bedellerinin davalı yana ne zaman ödeneceği konusunda bir vade belirlenmediğini, bu husunun sözleşme aşamasında belirsiz bırakıldığını, davacı tarafından sözleşme konusu franchise hakkının karşılığı olarak davalıya 54.500,00 Euro ödeme yapıldığını, söz konusu ödemenin yapılması ile imza altına alınan ödeme belgesi başlıklı protokolün 3. maddesi ile davacı tarafından yapılan bu ödemenin taraflar arasında imzalanan sözleşme kapsamında yapılacak tek ödeme olduğunu ve davalının başkaca bir ödeme talep etmeyeceği hüküm altına alındığını davacının franchise bedelinden ayrı ödeme yükümlülükleri ise davalıdan tedarik ettiği ürün bedelleri ile davalıya her ay sabit olarak ödenen hizmet bedeli olduğunu söz konusu bedelinin tutarının 2.950,00 TL olduğunu, davalı tarafın davacıya sağlamakla zorunlu ürün tedarik süreçlerinde aksamalar yaşattığını, davacı siparişlerini temin edemediğini, davacının satışa sunduğu ürün çeşitliliğini düşürdüğünü ve bu suretle maddi zarara uğramasına neden olduğunu davacının sözleşmesel hakkı olmasına rağmen yeni restoran açılışını engellediğini, davacının çok uygun koşullarda anlaşma sağladığı … … AVM’de restoran açılışı için hiçbir hukuki ya da sözleşmesel dayanağı olmayan fahiş tutarlarda ödemeler talep ettiğini, bu suretle davacının söz konusu restoranı açmamasına neden olarak kazanç kaybına sebep olduğunu, tüm süreçler neticesinde davacının gerek müşteriler nezdinde gerekse sektörel anlamda itibarlarının zedelenmesine sebep olduğunu, açıklanan nedenlerle davalı tarafın ürün tedariki yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle davacı lehine şimdilik 1.000 TL tazminata, davalı tarafına davacının … … AVM’de restoran açılışını engellemesi nedeniyle 1.000-TL tazminata, davacının itibar kaybı karşılığında davacı lehine 20.000 TL manevi tazminata hükmedilmesini, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
ISLAH : Davacı şirket yetkilisi tarafından mahkememize sunulan 16/02/2022 tarihli ıslah dilekçesinde özetle; davalı tarafın ürün tedariki yükümlülüğünü yerine getirmemesi nedeniyle şirketi lehine 210.375,00-TL maddi tazminata, davalı tarafın … … AVM’de restoran açılışını engellemesi nedeniyle şirketi lehine 300.000,00-TL maddi tazminata, davalı tarafın izah edilen eylemleri nedeniyle şirketin uğradığı itibar kaybı karşılığında şirketi lehine 20.000-TL manevi tazminata, dava tarihi olan 27/02/2020 tarihinden itibaren mevcut en yüksek yasal mevduat faizi işletilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP : Davalı vekili tarafından mahkememize sunulan 30/06/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davalı şirketin ürün tedarik sürecinde üzerine düşen görevi her daim yerine getirmiş olmasına rağmen davacı tarafın hem ürün siparişi hem de ödemeler konusunda gerekli özeni göstermediğini ve yükümlülükleri getirmediğini, davalının davacı tarafça sunulan maillerde de görüldüğü üzere kendisi için çekilmez bir hal alan bu sözleşmeyi artık sürdürmek istemediğini dahi bildirildiğini, Fransa merkezli lisans sahibi şirket tarafından ürün gönderilmesi ve gümrük işlemleri hakkında bir çok sorun ortaya çıktığını, bu durum hem pandemi süreci öncesini hem de pandemi sürecini kapsadığını, süreçte ülkeye ürün gönderilemediğini, hatta bu süreçte davalıdan başkaca mağazalarda dahi sınırlı ürün satışı yapmak zorunda kaldığını, davalının davacı tarafa ürün satmak istememesi gibi bir durum söz konusu olmadığını, davacı tarafın iş akışında her zaman çeşitli sorunlar çıkardığını, ödemelerini her daim aksattığını, davacı tarafın … … AVM’de açmak istediği mağaza nedeniyle talep edilen iddia edilen 100.000,00 Euro yatırım bedeli olarak değil marka lisans hakkının satın alınması olarak teklif edildiğini, taraflar arasında uzun süredir devam eden sorunlu süreçler nedeniyle davalının davacı taraf ile ticari ilişkilerinin devam etmesine olumlu bakmadığını, davacı tarafın yeni açacağı iş yerine ait mali yükümlülüklerin yerine getirilemeyeceği endişesi taşıdığını, davalının sözleşme gereği davacı tarafı finanse etme yükümlülüğü altında olmadığını, taraflar arasındaki alt lisans sözleşmesinin feshedilmemiş olması nedeniyle davacı tarafın kazanç kaybına uğradığı iddiasının ispata muhtaç olduğunu, davacı tarafın itibar kaybı nedeniyle manevi tazminat talep edilmişse de itibar kaybına uğrayan davalının lisans hakkı sahibi olduğu marka olduğunu, izah edilen nedenlerle davanın usulden reddini, davanın esastan reddini, yargılama giderlerini ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: Taraflar arasındaki 12/12/2016 tarihli Alt lisans sözleşmesi, 12/12/2016 tarihli Franchise bedeli ödeme belgesi, Davacı tarafından gönderilen … Noterliği’nin 08/08/2019 tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesi, … Noterliği’nin 19/09/2019 tarih … yevmiye, 27/11/2019 tarih … yevmiye, 04/12/2019 tarih … yevmiye sayılı ihtarnameleri, Davalı tarafından gönderilen … Noterliği’nin 27/09/2019 tarihli … yevmiye, 10/09/2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnameleri, ödeme dekontları, faturalar, taraf şirketlerin ticari defter ve kayıtları, e-posta ve whatsapp yazışmaları, … cevabi yazısı, tanık beyanları, bilirkişi raporları, arabulucu tutanağı ve tüm dosya kapsamı.
Davacı Tanığı … duruşmada; “Davacı şirketin sahibini tanırım, ben davacı şirketin müşterisiyim oradan tanırım, ben Maltepe’de oturuyorum, davacının Suadiye’de açmış olduğu cafe’ye beğendiğim için ailemle birlikte sık sık giderdim, cafe’de tatlı ve makaron olurdu, son zamanlarda ürün ve çeşitler azalınca ayağımızı kestik, cafeye gittik geldik ancak dükkan boş olunca cazip gelmedi bu yüzden gidip gelmeyi bıraktık, sorduğumuz da ürün gelmedi diye bilgi veriyorlardı ancak neden ürünlerinin bulunmadığı konusunda bilgim yok, … da yeni bir yer açacaklarına dair bahsetmişlerdi ancak açılıp açılmadığını bilmiyorum, ben ürünlerin azalmaya başladığı tarih aralığını net olarak hatırlamıyorum.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davacı Tanığı … duruşmada; “Ben 3 yıldır davacı şirkette çalışıyorum, … caddesindeki şubesinde çalışıyorum, davalı bize mal getiren firmadır oradan biliyorum, davalı çalıştığım iş yerinin makaron temin eder ancak pandemiden önce ve sonra ürün eksiklikleri oldu, benim çalışmaya başladığım dönemden beri ürün konusunda sıkıntılar oluyor, müşterilerden bu konuda olumsuz dönüşler alıyoruz, müşterilerden makaron yoksa kapatın gidin, kaçıncı gelişimiz çikolatalı yine mi yok, burada boşuna duruyorsunuz gibi dönüşler alıyoruz, ürün eksilmeye başladıktan sonra devamlı müşterilerimiz ayağını kesti gelmemeye başladı, tek bir ürüne düşkün olan müşterilerimiz bu ürünlerin temin edilmemesi nedeniyle gelmeyi bıraktılar bu şekilde müşteri trafiğinde azalma yaşandı.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı Tanığı … duruşmada; “Ben … Gıda da depo ve sevkiyat sorumlusu olarak çalıştım, 2012-2020 tarihleri arasında çalıştım, … açıldığından beri bu firmaya sevkiyatı ben yaptım, ne sipariş edilirse o gitti, her iki haftada bir yada 10 günde bir sevkiyat yapılırdı ne sipariş geçerlerse o giderdi, bu sevkiyatlar irsaliye ve fatura ile de bellidir. Davacının … AVM de bir yer açmak istediğini, şirkette konuşulduğu için biliyorum ancak Fransız … firması yeni açılacak her nokta için bizden 100.000 EURO talep etmekdir. Bu talebi çalışmış olduğum şirket ile … arasındaki sözleşmeden kaynaklandığını biliyorum. … Gıdanın sahibi … Gıdayı 100.000 EURO ya davacı şirkete devir etmeyi teklif etmiştir. Bu şekilde davacı firmaya kolaylık sağlamak için … Gıdayı davacıya devir etmeyi düşündü. Ben … AVM de davacı şirket tarafından açılmak istenen yeni yer için … gıda tarafından davacıdan 100.000 EURO istenildiğini duydum. Davacı tarafta her açtıkları yeni nokta için 100.000 EURO ücret talep edileceğini biliyordu, caddesine açtıkları nokta için bu bedel kendilerinden alındı. Depoda tek çalışan benim , yurtdışından gelen tüm siparişleri ben karşılıyorum. Stok sayımını ben yapıyorum ve sevkiyatı da ben yapıyorum. Yurtiçinden gelen bütün siparişleri görmekteyim. Benden başka sipariş alan yoktur. Yurtdışına mal satmıyoruz yurtdışından gelen ürünleri kastettim. Ben davalı şirket sahibi … ‘un … Gıda yı 100.000 EURO karşılığından davacı şirkete devir etmek istediğini … Muhasebecisi … ırnaz ve şirket çalışanı … ‘nın kendi aralarındaki konuşmalarından duydum. Davacı ilk noktayı açarken 100.000 EURO bedeli ödemiştir veya o dönem ödenmesi gereken bedel ne ise onu ödemiştir, bunu ödediği için ikinci noktayı açacağı zamanda bu bedeli ödemesi gerektiğini biliyordur diye düşündüm, aralarındaki sözleşme ile ilgili bilgim yoktur. Sadece … ile … arasındaki sözleşme hakkında bilgi sahibim dedi.
Davalı vekilinin talebi ile tanıktan soruldu: her nokta kendi satışına göre sipariş geçiyordu, … Gıdanın diğer françayzları yaptıkları işin yoğunluğuna göre sipariş geçmekte idi, İstinye parktaki mağazada haftada bir sipariş geçmekte idi, daha küçük olan satış arabaları 4 günde bir sipariş geçmekte idi, … genelde tezgahında fazla ürün bulundurmuyordu az ürün bulunduruyordu, tam olarak az ürün bulundurma sebebini bilmiyorum ancak sipariş geçtiğinde ödeme yapması gerektiğinden az ödeme yapmak için az sipariş geçiyor olabilir. … firması … kendiside yeni bir noktada mağaza açmak istese ondanda 100.000 EURO bedel talep etmekteydi.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Davalı Tanığı … duruşmada; “Ben … Gıdada 2014 yılından-31/01/2021 tarihine kadar sorumlu olarak çalıştım, davacıya elimizde bulunan ürünlerden gönderiyorduk, davacıya 15 günde bir sipariş gitmekte idi, faturalarımız mevcuttur. Bazen tedarikte sıkıntılar yaşanabilmekteydi, bu sıkıntıların bilgisini davacı taraf ile paylaşmakta idik, bazen ürün çeşitliliğinde sıkıntı olabiliyordu, bu sıkııntılar İsviçredeki … merkezinden kaynaklanmakta idi, üretimin İsviçrede olduğu için biz sipariş verdikten sonra siparişin gelmesi 3 ay sürüyordu, davacı tarafın ilk mağaza açılışı olduğu dönemde tırımızı gümrükte bağladılar, sertifikada bir sorun olduğundan dolayı tırı bağlamışlardı. O dönemde çok büyük zarara uğradık ancak davacıya yansıtmadık. İsviçreden sağlanan tedarik sürecinde sıkıntılar yaşanmakta ise de hiç ürünsüz kalmıyorduk, çeşit azalıyordu, tek françayzımız davacı şirkettir, İsviçreden tedarik sürecinden dolayı ürün çeşitliliğinde meydana gelen sıkıntılar nedeni ile davacının sipariş geçtiği çeşitlere dair cevap veremediğimiz dönemler oldu ancak çeşidimiz olmasada elimizde ürünümüz her zaman vardı. Davacıyı ürünsüz bırakmadık. Kendi mağazalarımızda da bu ürünlerin aynısı satıyorduk, kendi satış yaptığımız mağazarlada da ürün çeşitliliğinde azalma oldu. Bizde tezgahlarımızda çeşitlilik azalması olduğunda aynı üründen daha fazla koyuyorduk. Çeşit konusunda sıkıntı yaşanmış ise de davacıyı ürünsüz bırakmadık. … AVM de açılmak istenen mağaza ile ilgili davacıdan 100.000 EURO istendi. Ancak 4 mağazadan sonra açılacak her mağaza için … firması Tramakdan 100.000 EURO istemektedir. … gıda ile … arasındaki sözleşmede 100.000 EURO maddesi olduğunu biliyorum ancak davacı ile davalı arasındaki sözleşmede bu maddenin olduğunu zannetmiyorum çok emin değilim. Bağdat caddesindeki ilk mağaza açılışında Fransadan … yetkilileri geldi, 100.000 EURO talep etti ancak … beyin araya girmesi ve ısrar etmesi sayesinde 50.000 EURO ya bağdat caddesine yerin açılışına onay verildi. … tasfiye sürecine girdi. Davacı siparişleri … bey’e geçiyordu, … beyde teslimatı yapıyordu, … bey depo sorumlusu idi. Yukarıda bahsetmiş olduğum ürün getiren tırın bağlandığı tarihte gelen ürünlerin bize daha pahalıya mal olmasına rağmen bu farkı davacıya yansıtmadık. … nin Türkiyeye yönelik 16-17 çeşit makaron türü bulunmakta idi ancak biz 8 çeşit getirmekte idik tedarikte yaşanan sıkıntılar nedeni ile davacıya sağlanan ürün çeşidinin 2 ye kadar düştüğü oldu, kendi yerlerimizde de aynı çeşit azalması yaşandı ancak bu sıkıntı Tramaktan kaynaklanmamakta idi. … da açılması planlanan nokte 5.satış noktası olacaktı. Her açılan yeni nokta için … ücret talep etmekte idi. 3 küçük satış noktası 1 büyük satış noktası bulunmakta idi. Davacının Bağdat caddesindeki noktası büyük cafe tarzı satış noktası idi, diğerleri küçük sadece macaron satılan noktalardı, küçük noktalarda içecek satışı yapılmamaktaydı dedi.
Davalı vekilinin talebi ile tanıktan soruldu: davacı elinde ürün stoklamıyordu bizden sadece standına koyabileceği kadar ürün almakta idi. Daha bol ürün alsada standı daha renkli olurdu. Ürün elimizde olsada olmasada aynı miktarda ürün almakta idi.” şeklinde beyanda bulunmuştur.
Muhasebe Uzmanı …, Sözleşme Uzmanı …, Gıda Mühendisi … ‘tan oluşan Bilirkişi Heyeti tarafından düzenlenen 06/10/2021 alındı tarihli bilirkişi raporuna göre; Dava konusunun, davalı tarafın davacı ile 12.12.2016 tarihinde akdetmiş olduğu Alt Lisans Sözleşmesi kapsamındaki yükümlülerini ihlal ettiği yönündeki davacı iddiası ile maddi ve manevi zararlarının davalı yandan davalının tahsili iddiası ve talebinden ibaret olduğu, davacının 2017-2019 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu ve 2016-2018 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunmadığının takdirinin rapor içinde yer bulan ilmi atıf da gözetilerek, mahkememize ait olduğu; davacının ticari defterlerine göre; Davacı yan ticari defterlerinde davalı ile olan cari hesabını 320.01.01 Satıcılar kodunda takip etmekte olduğu, davacı yanın ticari defterlerine göre 27.12.2019 tarihi itibariyle davalı yana borç bakiyesinin bulunmadığı, davadaki talebin de esasen kar mahrumiyeti talebine müstenit bulunduğu; davalının 2016-2017-2018-2019 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğunun, Davalının ticari defterlerine göre; Davalı yanın incelenen ticari defterlerine göre 31.12.2019 tarihi itibariyle davacı yandan 2.360,00 TL alacaklı durumda olduğu, ama mezkur veçhile davadaki talebin bu alanda olmadığı, kar kaybı savına müstenit bulunduğu; Muhasebesl bakış açısı ile; Taraflar arasında 12 Aralık 2016 tarihli Alt Lisans Sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşmeye göre davalı taraf davacı yana ürün tedariki sağladığı, davacı yanın dava dilekçesinde de ifade ettiği üzere “2017 Aralık – 2018 Mart arasındaki dönemde, 2018 Ekim – Kasım arasındaki dönemde, 2019 Temmuz – Ağustos – Eylül dönemlerinde eksik ürün tedariki yapılmasında dolayı davacı yanın zarar ettiği iddiasının mevcut olduğu, mali bilirkişi tarafından davacı şirketin 2017-2018-2019 yılları pos sisteminden alınan ciro raporları incelendiğinde davalı tarafından makaron tedariği sağlanmayan dönemler ile aylık ciroları karşılaştırdığında makaron tedariğinde sorun yaşamadığı aylarda 49.000,- TL’ye çıkan cironun davalı … San. ve Tic, Ltd. Şti.nin davacı şirkete ürün tedariği sağlamadığı ve bu nedenle davacının makaronsuz kaldığı bildirilen dönemlerde 18.000,- TL’ye düşen cirosunun mevcut olup ürün tedarikinin sağlanmadığı dönemlerde, Rapor’un yukarıda yer aları anlatım bütünü yüce Mahkemece irdelenmek kaydı ile, davacının savlarının yüce Mahkemece kabul edilmesi seçeneğinde, davacının toplamda 166.510.50 TL tutarlı çiro kaybinın mevcu; olduğu, … A.Ş.’den Mahkeme tarafından 11.07.2021 tarihinde taleb edilen, davalının faaliyet gösterdiği … AVM’de aynı veya benzer iştigal konusu kiracı firmaların 2019 yılı aylık ciroları ile ilgili 12.08.2021 tarihli cevap yazısında ilgili firmaların ciroları tablo halinde rapor içeriğinde gösterildiği, 2019 Temmuz-Ağustos Eylül dönemlerinde eksik ürün tedariki yapılmasından dolayı davacı yanın … AVM’de aynı veya benzer alanda faaliyet gösteren diğer işletmelerin ciroları ile karşılaştırıldığında bir düşüş olduğu Temmuz-Ağustos arası düşüş yaşandığı, benzer firmaların cirolarında ise artış yaşandığı, Ağustos-Eylül arasında ise ciroda artış olduğu, Eylül ayından sonraki alarda ise makaron tedarikinden sorun yaşamadığı için cirodaki artışının devam ettiği tespit edilmiş ve ekim kasım aralık aylarının ortalama cirosunun 46.977TL olduğu görülmüştür. Yıllık olarak ise makaron tedarikinden sorun yaşamadığı kabul edildiğinde, Rapor içinde yer bulan anlatımlar muhterem Mahkemece gözetilmek kaydı ile ve davacı yan yararına hüküm kurmanın mümkün görülmesi seçeneğinde, bu talep kalemi açısından edinilmeyen yıllık en az cironun 563.728,00 TL olacağı kanaatine varılmıştır.
Muhasebe Uzmanı …, Sözleşme Uzmanı …, Gıda Mühendisi … ‘tan oluşan Bilirkişi Heyeti tarafından düzenlenen 10/01/2022 tarihli bilirkişi ek raporuna göre; Dava konusunun, davalı tarafın davacı ile 12.12.2016 tarihinde akdetmiş olduğu Alt Lisans Sözleşmesi kapsamındaki yükümlülerini ihlal ettiği iddiası ile maddi ve manevi zararlarının davalı yan tahsili talebinden ibaret olduğu, Mali yönden yapılan incelemede; bilirkişiler tarafından sunulan kök raporda görüleceği üzere, taraflar arasında 12 Aralık 2016 tarihli Alt Lisans Sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşmeye göre davalı taraf davacı yana ürün tedariki sağladığı, davacı yanın dava dilekçesinde de ifade ettiği üzere “2017 Aralık – 2018 Mart arasındaki dönemde, 2018 Ekim – Kasım arasındaki dönemde, 2019 Temmuz – Ağustos Eylül dönemlerinde eksik ürün tedariki yapılmasından dolayı davacı yanın zarar ettiği iddiasının mevcut olduğu, tarafımızdan davacı şirketin 2017-2018-2019 yılları pos sisteminden alınan ciro raporları incelendiğinde davalı tarafından makaron tedariği sağlanmayan dönemler ile aylık ciroları karşılaştırdığında makaron tedariğinde sorun yaşamadığı aylarda 49.000,00 TL’ye çıkan cironun davalı … Şti.’nin davacı şirkete ürün tedariği sağlamadığı ve bu nedenle davacının makaronsuz kaldığı dönemlerde 18.000,00 TL’ye düşen cirosunun mevcut olup ürün tedarikinin sağlanmadığı dönemlerde davacının toplamda 166.510,50 TL tutarlı ciro kaybının mevcut olduğu, davacı yan tarafından yapılan tespitlerle ilgili itirazlarında kısaca davacı şirketin tedarik sıkıntısı çektiği dönemlere ilişkin kazanç kaybının hesabında yalnızca defterler üzerinden tespit edilen rakamsal düşüşün esas alınması hakkaniyete aykırı olacağı ifade edilmekte olup kök rapordaki ticari defterler üzerinden yapılan inceleme yönünden görüş ve kanatinin değişmedi Sektörel Yönden Yapılan İncelemelerde, Davalı taraf ürün tedariği yükümlülüğünün yerine getirmediği dönemlerde davacının 139.500 TL + 70.875 TL = 210.375 TL zarara uğradığı, … AVM’de şube açılması durumunda ise 18 aylık süre içerinden yaklaşık 906.084 TL kar elde edeceği kanaatine varıldığı, Sözleşmesel ve mali perspektif açısından Kök Rapor’da yer bulan kanaatin özünün muhafaza edildiği, görevlendirme gereği, Ek Rapor sürecinde, esas itibariyle gıda sektörüne dair izahata yer verildiği, Asli ve nihai takdirin 6100 sayılı HMK’nın md.266 -c.2 ve 279 hükümleriyle 6754 sayılı Kanun’un md.3/3 hükmü gereği tamamen sayın Mahkememize ait olduğu
Muhasebe Uzmanı …, Sözleşme Uzmanı …, Gıda Mühendisi … ve İşletme Yönetimi Uzmanı …’den oluşan Bilirkişi Heyeti tarafından düzenlenen 01/09/2022 tarihli bilirkişi ikinci ek raporuna göre; Davacı şirketin ürün tedarikinden kaynaklı ciro kaybının 166.510,50 TL, kar marjı kaybının 83.255 TL, Davacı şirketin ek ürün satışlarındaki düşüşten kaynaklı ciro kaybının 94.500TL, kar marjı kaybının 70.875 TL, Davacı şirketin … AVM’de cafe restaurant açılamamasından kaynaklı ciro kaybının 1.812.183 TL, kar marjı kaybının 906.084 TL olduğu tespit edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı şirket tarafından davalı şirket aleyhine sözleşme gereği edimlerin yerine getirilmemesinden kaynaklı maddi ve manevi tazminat isteminden ibarettir.
Davacı taraf davalı şirket ile aralarındaki alt-lisans sözleşmesi gereği … markasının alt-lisans sahibi olduğunu, davalının sözleşme gereği … marka makaronları temin etmekle yükümlü olduğunu ancak ürün tedarikini gerektiği gibi yerine getirmediğini, kendilerince ödemeler yapılmasına rağmen davalının yeteri çeşitte ürün tedarik etmediğini bu nedenle mağaza raflarının sönük kaldığını bu nedenle müşterilerden olumsuz geri dönüşler aldıklarını ve müşteri kaybettiklerini, davalının ürün tedarik etmemesi nedeniyle maddi zararlarının oluştuğunu, kendilerinin İstanbul Anadolu yakasında tek alt lisans sahibi olmalarına rağmen ikinci mağaza açılmasının davalı tarafça engellendiğini bu nedenle de maddi zararlarının oluştuğunu, davalının sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle uğradıkları itibar kaybı nedeniyle manevi zararlarının da oluştuğunu bu nedenle uğradığı zarar nedeniyle davalıdan maddi ve manevi tazminat isteminde bulunmuştur.
Davalı taraf ise davacı ile aralarındaki sözleşme gereği peşin ödeme karşılığı mal tedariki yapıldığını, davacının ödemeleri aksattığını bu nedenle tedarik yapılamadığını, davacının iddialarının haksız olduğunu, ticari itibar kaybının olmadığını, kar kaybından kaynaklı maddi ve itibar kaybı kaynaklı manevi zararın söz konusu olmadığını bu nedenle davanın reddini talep etmiştir.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 07/02/20201 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
Davacı tarafça mevcut dava ve açılacak davalar nedeniyle davalı şirketin tasfiye sürecinin durdurulması, … markasının Türkiyedeki tüm marka ve lisans haklarının üçüncü kişilere devrinin önlenmesi bakımından ihtiyati tedbir kararı verilmesini ve sözleşme nedeniyle yapılan lisans ödemeleri nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak şartıyla 1.350.000,00-TL için ihtiyati haciz kararı verilmesini talep etmiş, mahkememizce tedbir ve ihtiyati haciz talebinin reddine karar verilmesine üzerine … Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 06/10/2021 tarih, 2021/… Esas, 2021/… Karar sayılı ilamıyla davacının tedbir talebinin reddi kararına karşı yaptığı istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Dava konusu ihtilaf taraflar arasında akdedilen 12/12/2016 tarihli … markası alt-lisans sözleşmesi kapsamında tarafların edim ve yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, ürün tedarikinin gerektiği yapılıp yapılmadığı, davalının davacının yeni mağaza açmasına engel olup olmadığı bu nedenle davacının maddi zararının oluşup oluşmadığı, davacının ticari itibar kaybı yaşayıp yaşamadığı bundan davalının sorumlu olup olmadığı, bu kapsamda davacının varsa uğradığı maddi ve manevi zarar miktarı hususlarından kaynaklıdır.
Mahkememizce taraflar arasındaki sözleşme, ödeme dekontları, ihtarnameler, harici yazışmalar ve toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek incelenmiştir.
Mahkememizce toplanan deliller ve tarafların ticari defter ve kayıtları üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonrası düzenlenen bilirkişi heyet raporuna göre; Davacı şirketin ürün tedarikinden kaynaklı ciro kaybının 166.510,50 TL, kar marjı kaybının 83.255 TL, Davacı şirketin ek ürün satışlarındaki düşüşten kaynaklı ciro kaybının 94.500TL, kar marjı kaybının 70.875 TL, Davacı şirketin … AVM’de cafe restaurant açılamamasından kaynaklı ciro kaybının 1.812.183 TL, kar marjı kaybının 906.084 TL olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda toplanan tüm deliller itibariyle; davacı tarafça davalı aleyhine makaron markası olan …’nin lisans sahibi olan davalı şirket tarafından davacı şirkete alt-lisans hakkı verilmesine ilişkin 12/12/2016 tarihli sözleşme kapsamında davalının ürün tedarikini aksatması ve davacının … AVM’de yeni mağaza açmasına engel olunması nedeniyle uğranılan maddi zarar ile ticari itibar kaybından dolayı uğranılan manevi zarara yönelik tazminat davası açılmış olup, davalı tarafça sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerin eksiksiz yerine getirildiği, davacının ödeme yapmamasından kaynaklı ürün tedariki yapılmadığı savunmasıyla davanın reddi talep edilmiş olup, taraflar arasındaki 12/12/2016 tarihli alt-lisans sözleşmesinin ürün tedariki ile ilgili 4. maddesine göre; davacının münhasıran … tarafından üretilen hususi ürünleri içeren satma hakkına sahip olduğu, 10. maddesine göre; davalı alt-lisans sahibi tüm özel ürünleri mevcut fiyatlar üzerinden ve masrafları … Lisans sahibine(davalıya) ait olmak üzere yalnızca … lisans sahibinden satın alacağı belirtilmiş olup, davacı alt-lisans sahibinin sadece lisans sahibi olan davalıdan temin ettiği … marka makaronların satışını yaptığı, ürün tedarikinin davalı tarafça yerine getirildiği, davacı tarafından dosyaya sunulan görseller ile de mağazasında ürün çeşitliliğinin az olduğu, davacı tanıklarının yanı sıra özellikle dinlenen davalı tanıklarının beyanları ile de davalı şirketin ürün tedarikini aksattığı sabit olmakla bu yüzden davacının yeteri çeşitlilik ve miktarda ürün satamadığı anlaşılmış, davalı her ne kadar bu durumun davacının ödemeleri aksatmasından kaynaklı olduğunu ileri sürmüş ise de tarafların incelenen ticari defter ve kayıtları, dinlenen tanık beyanları ve harici yazışmalar ile davacının ödemeleri yapmadığı veya geç yaptığı hususunun ispatlanamadığı, bu haliyle davalının ürün tedarikini sözleşme gereği gerektiği gibi yerine getirememesinden dolayı davacının müşterilerine yeteri miktar ve çeşitte ürün sunamamasından dolayı satışlarının azaldığı bununla birlikte yan ürünlerin satışının da azaldığı açık olduğundan davacının maddi zararının oluştuğu, ürün tedarikinde sıkıntı yaşanan dönem itibariyle mücbir sebep oluşturacak bir hal söz konusu olmadığı, davalının ürün tedarikine ilişkin yükümlülüğünü gerektiği gibi yerine getirememesi nedeniyle oluşan zarardan sorumlu olduğu, zararın yapılması gereken masrafların mahsubu sonrası tespit edilen kar marjı kadar olacağı, bu kapsamda düzenlenen dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunan bilirkişi ikinci ek raporundaki tespit ile davacın ürün tedarikinden kaynaklı (83.255-TL) ve ek ürün satışındaki düşüşten kaynaklanan (70.875-TL) zararının toplam 154.130,00-TL olduğu, oluşan bu zarara davalının sözleşmeye aykırı davranışı sebep olması nedeniyle davalının sorumlu olduğu, davacının mağaza açılmasına yönelik davalının engellemesi nedeniyle zarar iddiasında bulunulmuş ise de, bu hususta taraflar arasında akdedilen sözleşmede davalıya yüklenmiş bir yükümlülük bulunmadığı, sözleşmede buna ilişkin açık bir düzenleme yer almadığı, sözleşmenin 3. maddesinde alt bölgede başka mağaza açılamaz şartının bulunduğu, bu haliyle davacının yeni mağaza açma talebinin davalı tarafından koşulsuz kabul edilmesini gerektiren bir durum bulunmadığı gibi davalının yeni mağaza açmasında lisans ücreti talep etmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmadığı anlaşılmakla, davacının yeni mağaza açmasına davalının haksız şekilde engel olduğuna yönelik iddiaların ispata elverişli delillerle ispatlanamadığı bu haliyle davacının mağaza açılmasına engel olunmasından dolayı uğranılan zarara ilişkin tazmin koşullarının oluşmadığı, davacı tarafça ayrıca davalının bu eylemleri nedeniyle itibar kaybına uğradığı için manevi zarardan kaynaklı manevi tazminat talep edilmiş ise de; davalı şirketin davacı şirketin tüzel kişilik haklarına saldırıda bulunduğuna dair somut bir olgu bulunmadığı, davalının eyleminin sözleşme gereği ürün tedarikini gerektiği gibi sağlayamamak olduğu bu durumun tüzel kişilik haklarına saldırı olarak nitelendirilemeyeceği, davalının davacının ticari itibarını zedeleyecek nitelikte haksız bir eylemi bulunmadığından manevi tazminat koşullarının oluşmadığı anlaşıldığından, davacı tarafça açılan davanın kısmen kabulü ile, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davalının ürün tedarikine ilişkin edimini yerine getirmemesinden dolayı davacının uğradığı zarar olan toplam 154.130,00-TL tazminatın dava tarihi olan 27/02/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine, Davacı tarafın restoran açılışına engel olunmasından kaynaklı maddi tazminat talebinin reddine, Davacı tarafın itibar kaybından kaynaklı manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş, davacı şirket yetkilisi tarafından son celse … markasının devrinin engellenmesi için tedbir talebinde bulunulmuş ise de … markasının uyuşmazlık konusu olmaması nedeni ile davacının tedbir talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi ayrıntılı kararda açıklanacağı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN KISMEN KABULÜ ile,
a) Taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davalının ürün tedarikine ilişkin edimini yerine getirmemesinden dolayı davacının uğradığı zarar olan toplam 154.130,00-TL tazminatın dava tarihi olan 27/02/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine,
b) Davacı tarafın restoran açılışına engel olunmasından kaynaklı maddi tazminat talebinin reddine,
c) Davacı tarafın itibar kaybından kaynaklı manevi tazminat talebinin reddine,
ç) Davacı tarafın dava konusu markanın devrinin önlenmesine ilişkin ihtiyati tedbir/haciz talebinin markanın uyuşmazlık konusu olmaması nedeni ile reddine,
2- Davacı tarafça yatırılan peşin harcın alınması gereken 10.528,62-TL karar harcının mahsubu ile bakiye 1.471,13-TL karar harcının davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
3- Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davadaki haklılık durumuna göre 383,59-TL’sinin davalıdan, geri kalan 936,41-TL’sinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4- Davacı tarafça yargılama sırasında yatırılan 54,40-TL başvurma harcı, 375,71-TL peşin harç ve 8.681,78-TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 9.111,89-TL harç giderinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
5- Davacı tarafça yargılama sırasında yapılan 40 adet tebligat-posta masrafı 462,50-TL, bilirkişi ücreti 3.600,00-TL olmak üzere toplam 4.062,50-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red durumuna göre 1.180,58-TL’sinin davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, bakiye kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
6- Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 24.119,50-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7- Davalı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 55.674,30-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8- Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair; davacı şirket yetkilisinin, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 27/10/2022

Başkan …
e-imza *

Üye …
e-imza *

Üye …
e-imza *

Katip …
e-imza *

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.