Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/119 Esas
KARAR NO : 2023/29
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/02/2020
KARAR TARİHİ : 13/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 20/02/2020 tarihli dava dilekçesinde özetle; Davacının pek çok alanda hizmet veren bir akustik mühendis olduğunu, mesleki faaliyetleri ile ilgili olarak bir akustik tasarım işi kapsamında davalılar murisi …’a marangozluk işlerini yaptırdığını, bu ilişki dahilinde 3 adet bono düzenlediğini, bonolara ilişkin ödemeler davacı tarafından davalılar murisi lehtar …’a ait banka hesabına yine banka havalesi ile yapıldığını ve bonolar bedelsiz kaldığını, söz konusu ödemelere rağmen ilgili senetler lehtar … tarafından davacıya teslim edilmediğini, akabinde ise süreç davalılar murisi vefatı ile devam ettiğini, davalıların murisleri vefatının ardından bahis konusu bedelsiz senetlere ulaşıp bonoların durumu ile ilgili olarak davacı ile iletişime geçtiklerini, davacının senet bedellerinin tamamının muris …’a ödediğini senetlerin bedelsiz kaldığını bildirdiğini, senetlerin bedellerinin ödendiği bilgisine vakıf iken söz konusu bedelsiz senet …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. numaralı dosyası ile haksız ve kötü niyetli olarak davalılarca takibe konu edildiğini, sunulan banka dekontları incelendiğinde düzenlenen üç adet bonoya ilişkin toplam 38.500,00 TL bedelin tamamının bir miktar gecikme zammı ile birlikte 39.250,00 TL olarak ödendiğini, arz edilen nedenlerle …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. numaralı dosyası kapsamında devam eden takip kapsamında yargılama sonlanana kadar icra veznesine girecek paranın alacaklıya ödenmemesi için %15’ten fazla olmamak üzere teminat alınarak tedbir kararı verilmesine, davacının borçlu olmadığının tespitine, davaya konu icra takibinin ve takibe konu bonoların iptaline, alacaklılar aleyhine %20’den aşağı olmamak kaydı ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini…” talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalılar vekili tarafından sunulan 01/04/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davalıların murisi genç yaşta kalp krizinden vefat ettiğini, vefat ederken de davacıdan alacaklı şekilde gittiğini, davacıdan olan alacaklarına istinaden davacı tarafından kendisinin hesabına paralar gönderildiğini, ekte sunulan dekonttan da anlaşıldığı üzere davacının müteveffaya bir hayli borcu olduğunu ve kendisinin sunmuş olduğu dekontlar geçmişteki bu borçların ve aralarındaki başka senetlerin ödenmesine ilişkin olduğunu, davacının …. İcra Hukuk Mahkemesine bizzat yaptığı itiraz başvurusunda davalıya olan borcu 47.210 TL olarak belirtmesi karşısında mahkeme huzurundaki davada ileri sürülen borcun 39.250,00 TL olarak ödendiği yönündeki beyan ile çelişkili olduğunu, davacının ödemeye ilişkin sunduğu dekontların icra takibine konu senetlere ilişkin olduğuna dair açık bir delil olmadığını, davacının tek amacının davalıların murisinin ölümünü fırsat bilerek haksız kazanç sağlamak ve yetim hakkına sahip olmak olduğunu, sonuç olarak haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, davacının alacağın %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı üzerine tahmiline karar verilmesini…” talep etmiştir.
DELİLLER : …. İcra Hukuk Mahkemesi 2019/… E. sayılı dosyası, …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyası, 30/09/2021 tarihli bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
…. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyasının incelenmesinde; Alacaklı (davalılar) … Mirasçıları vekili vasıtası ile 13.11.2019 tarihinde borçlu (davacı) … aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyası ile; 1.000,00 TL Bono, 345,66 TL işlemiş faiz, 2,00 TL Bono Komisyonu, 15.000,00 TL Bono, 5.154,04 TL işlemiş faiz, 30,00 TL Bono Komisyonu, 8.500,00 TL Bono, 2.630,23 TL işlemiş faiz, 17,00 TL Bono Komisyonu, 32.678,93 TL tutarındaki alacağın takip tarihinden itibaren fiili ödeme tarihine kadar asıl alacağa işleyecek yıllık %21,25 ticari temerrüt faizi ve değişen oranlarda faizi ile icra gideri, avukatlık ücreti ile birlikte tahsili amacıyla takibe geçildiği, davacı tarafın itiraz dilekçesi ile; “… Alacaklı olduğunu iddia eden tarafa borcun bulunmadığını, takibe konu üç adet toplam 38.500,00 TL bedelli senetlere karşılık alacaklıların murisi …’a ait … Bankası TL hesabına fazileriyle birlikte toplam 47.210,00 TL ödediğini, alacaklıların murisine başka borcunun bulunmadığını, iade edilmesi gereken senetlerin iade edilmediğini ve icraya takibe konulduğunu, bu nedenle takibe, borcun aslına faiz ve diğer ferilerine itiraz ettiğini…” ifade ettiği, davacı tarafın itirazı ile …. İcra Hukuk Mahkemesi 2019/… Esas sayılı dosyasında 25.11.2019 tarihinde Takibin taliki veya iptali konulu dava açılmış olup söz konusu davada verilen 2021/149 karar no.lu 21.01.2021 tarihli gerekçeli kararda; “ Alacaklı tarafından TTK 1530. Maddesine göre takip talebinde işleyecek faiz oranı olarak 21,25 gösterilmiş ise de taraflar arasında yapılmış ve dayanak senetlere açıkça atıfta bulunan bir sözleşme ibraz edilmediğinden işleyecek faiz oranının yerine olmadığı anlaşılmıştır. Takip dayanağı bonolar, kambiyo senedi vasfında olduğuna göre, alacağa 3095 sayılı Kanun’un 2/2 maddesinde öngörülen ticari işlerdeki temerrüt faiz olan avans faiz oranının uygulanması gerekir. Bu nedenle somut olayda takip talebi ve ödeme emrinde, takip sonrası işleyecek faiz oranının yıllık %19,50 ve değişen oranlarda avans faizi olarak düzeltilmesine.” şeklinde karar verilmiştir.
Mali Müşavir Bilirkişi … tarafından düzenlenen 30/09/2021 tarihli bilirkişi raporunda; ”…. a)Dava konusunun, davalılar tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyasında takibe konu edilen bonolarla ilgili olarak davacının borçlu olmadığının tespiti ibaret olduğu,
b)Davalılar yan tarafından üç adet bono bedeli alacağının tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyası ile 13.11.2019 tarihinde takibe geçtiği, davacı yan tarafından borca itiraz edildiği ve …. İcra Hukuk Mahkemesi 2019/… Esas sayılı dosyasında 25.11.2019 tarihinde Takibin taliki veya iptali konulu dava açıldığı,
c)Davacı yan tarafından dava dilekçesi ekinde sunulan, davalı yan tarafından cevap dilekçesi ekinde sunulan, …. İcra Hukuk Mahkemesi 2019/… E. sayılı dosyasına davacı yan tarafından sunulan ancak iş bu davada sunulmayan açıklamasız banka dekontları bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacı yan tarafından … hesabına toplamda (39.250,00 TL + 5.000,00 TL + 16.000,00 TL=) 60.250,00 TL ödeme yapıldığı sabit hale geldiği,
d)Dosya kapsamı incelendiğinde davacı yan ile davalılar murisi olan … arasında akdedilmiş bir sözleşme olmayıp taraflar beyanlarından anlaşılacağı kadarıyla, davacı yanın mesleki faaliyetleri kapsamında davalılar murisi …’a marangozluk işlerini yaptırdığı, yapılan bu işler mukabilinde davacı yan ile … arasında 3 adet 38.500,00 TL tutarlı bono düzenlendiği, yine sunulan belgelerden davalılar murisi …’un 09.09.2019 tarihinde vefat ettiği, akabinde davalılar tarafından ise davacı aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyası ile 13.11.2019 tarihinde söz konusu 3 adet bono dayanak yapılarak takip başlatıldığı, davacı yan ise davasında söz konusu 3 adet toplamda 38.500,00 TL tutarlı olan bono bedellerini ödediğini iddia ettiği, yapılan incelemeler neticesinde davacı tarafından davalıların murisi hesabına toplamda 60.250,00 TL ödeme yapıldığı sabit olup yapılan bu ödemelerin 36.500,00 TL’sinin açıklamasında “Senet Borcuna İstinaden” açıklaması yer alıp 23.750,00 TL tutarlı ödeme belgesinde ise açıklamanın yer almadığı görüldüğü,
e)Netice itibariyle, Dava konusu edilen 3 adet 38.500,00 TL tutarlı bono bedelinden davacı tarafından “senet borcuna” istinaden açıklaması ile yapılan 36.500,00 TL tutarlı ödemelerin mahsup edilmesi sonucu davacı yanın davalı yana (38.500,00 TL – 36.500,00 TL) 2.000,00 TL bayiye borcunun bulunacağı, davacı tarafından davalı murisin hesabına açıklaması olmadan yapılan 23.750,00 TL tutarlı ödemenin ise neye istinaden yapıldığı anlaşılamadığından bu ödemenin 2.000,00 TL tutarlı bakiye senet bedelinden mahsup edilip edilmeyeceği ile kararın Nihai Takdiri Mahkemenizde olacağı,….” şeklinde görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Mali Müşavir … tarafından düzenlenen 12/09/2022 tarihli ek bilirkişi raporunda; ” …a)Dava konusunun, davalılar tarafından …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. sayılı dosyasında takibe konu edilen bonolarla ilgili olarak davacının borçlu olmadığının tespiti ibaret olduğu,
b)Davalılar yan tarafından üç adet bono bedeli alacağının tahsili amacıyla …. İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E. Sayılı dosyası ile 13.11.2019 tarihinde takibe geçtiği, davacı yan tarafından borca itiraz edildiği ve …. İcra Hukuk Mahkemesi 2019/… Esas sayılı dosyasında 25.11.2019 tarihinde Takibin taliki veya iptali konulu dava açıldığı,
c)Davacının 2017-2018 yılları ticari defterlerinin sahibi lehine delil niteliğinde olmadığı görüş ve kanaatine varıldığı,
d)Sayın Mahkemenizin ara kararı boyutunda yapılan incelemede, dava dosyasına ek olarak sunulan davacı …’a ait 2017 ve 2018 yılları ticari defterlerinin incelenmesinde, davalı ile olan herhangi bir muhasebe kaydına rastlanılmamış olup dosyada başkaca sunulan yazılı bir belge de görülmediğinden kök rapordaki görüş ve kanaatimizi değiştirecek herhangi bir husus bulunmadığı,…. ” şeklinde görüş ve kanaat bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, kıymetli evraktan kaynaklanan menfi tespit istemine ilişkindir.
Menfi tesbit davalarında, kural olarak ispat yükü alacaklı-davalıya aittir. Davacının ,davalı hesabına yaptığı ödeme ve miktarı banka dekontu ile bellidir. Banka dekontlarının 8 adetinde “senet borcuna istinaden” şeklinde açıklama bulunmakla birlikte 2 adedinde açıkça davaya konu senet tarihi ile de birebir uyuşan ödemelerin söz konusu olduğu anlaşılmıştır. Bu durumda yapılan ödemelerin senet borcunun ifası amacıyla yapıldığı karine olarak kabul edilmektedir. Aksini ,alacaklı davalı ispatlamalıdır. Sadece 28.12.2017 tarihli 2750TL bedelli dekontta herhangi bir açıklama yer almamaktadır. Açıklama yer almayan dekontun bonolara ilişkin olduğunu davacı ispatlamalı, yapılan inceleme de bonolar ile ödeme tarihinin tam anlamı ile tutmadığı anlaşılmakla bu ödeme davacı tarafça ispatlanamadığı anlaşılmıştır. Davalı taraf başka borçlara ilişkin olduğunu savunmuş, davacı taraf da ödemelerin davaya konu senetler için yapıldığını ileri sürmüştür. Davacı (borçlu), davalının (alacaklının) iddia ettiği alacağın ödeme, ibra ve takas gibi bir nedenle son bulduğunu ileri sürerse, bu iddiayı ispat yükü de davacı borçluya düşer. Davacı açıklama bulunan dekontlar (2 adeti tam olarak tarihi de bonoların bir kısmı ile uyuştuğu da görülerek) ile bir kısım ödemelerini ispatlamıştır.
Her ne kadar davalı tarafça başka senetler ve borçların söz konusu olduğu savunulmuş ise de bunlara ilişkin yargılamanın herhangi bir aşamasında herhangi bir delil mahkememiz dosyasına sunulmamıştır. Davanın niteliği itibarıyla ispat yükü davalı üzerinde bulunmaktadır. Davalı davacı ödemelerinin başka bir borca ilişkin olduğunu yazılı delillerle ispatlayamamıştır. İspat yükü üzerinde bulunan davalı tarafın delilleri arasında yemin delili de yer almamaktadır, bu nedenle yemin hakkı mahkememizce hatırlatılmamıştır. Açıklandığı bu haliyle davalının iddiasının (bir ödeme hariç) kanıtlanamadığı hususu mahkememizce sabit bulunmuş davacı tarafın Menfi Tespit Davasının kısmen kabulü yönünde hüküm tesis edilmiştir. Her ne kadar davacı taraf menfi tespit davası ile birlikte İ.İ.K.’ nun 72.md/5f uyarınca Kötüniyet Tazminat talebinde bulunmuş ise de takibin kötüniyetli yapıldığını gösterir delil elde edilmediğinden davacı tarafın bu yöndeki talebi reddedilmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan DAVANIN KISMEN KABULÜ ile; dava konusu olan …. İcra Müdürlüğünün 2019/… Esas sayılı icra dosyasında borcun dayanağı olan toplam bedeli 38.500,00 TL bonolardan kaynaklı İİK 72. Maddesi uyarınca davalı tarafa 36.500TL alacak yönünden BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davacı tarafın şartları oluşmayan kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 2.493,31-TL nispi karar harcından peşin yatırılan 657,49 TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 1.835,82-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davadaki haklılık durumuna göre 1.254,00-TL’sinin davalıdan, geri kalan 66,00-TL’sinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 54,40-TL başvuru harcı, 54,40 TL peşin harç, 253,00-TL posta ve tebligat gideri, 800,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.161,80-TL yargılama giderinindavanın kabul ve red durumuna göre 1.103,71-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine, kalan kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
7-Davalı yargılama sırasında kendisini vekil ile temsil ettiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince reddedilen kısım üzerinden hesaplanan 2.000,00- TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair, tarafların yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/01/2023

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*

Bu belge 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu kapsamında E-İmza ile imzalanmıştır.