Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2019/872 Esas
KARAR NO : 2023/639
ASIL DAVA : Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı),
KARŞI DAVA : Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
ASIL DAVA TARİHİ : 11/10/2019
KARŞI DAVA TARİHİ : 13/12/2019
KARAR TARİHİ : 28/09/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Cari Hesap Veya Ticari Kredi Sözleşmesi Kaynaklı), Tazminat (Haksız Rekabetten Kaynaklanan) (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVADA TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 11/10/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketin esas faaliyeti yurt dışından ithal ettiği … markalı elektronik ürünleri zincir mağazalar olarak bilinen elektronik marketlere satmak olan bir şirket olduğunu, müvekkili şirketin, ithalatçısı olduğu elektronik ürünlerin servis süreçlerini daha profesyonel yürütülmek amacıyla Türkiye’nin farklı bölgelerinde “hizmet sözleşmesi” imzalamak suretiyle yetkili servisler kurulmasını sağladığını, davalı şirketinde yetkili servislerden birisi olduğunu, 31.05.2011 tarihli hizmet sözleşmesi uyarınca İstanbul bölgesinde yetkili servis görevi üstlendiğini, davalı taraf ile müvekkili şirketin sözleşme imzaladığı tarih göz önünde tutulduğunda, davalı tarafın müvekkili şirketin en eski yetkili servislerinden birisi olduğunu, müvekkili şirketin davalı tarafa düzenli olarak yedek parça, aksesuar vb. elektronik ürünlerin satışını gerçekleştirdiğini ve sevk irsaliyeleri ile bu ürünleri davalı tarafa teslim ettiğini, davalı ile müvekkili şirket arasında uzun yıllar devam eden ticari ilişki sebebiyle muhtelif tarihlerde karşılıklı faturalar kesildiğini ve sonucunda oldukça detaylı bir cari hesap ilişkisi ortaya çıktığını, 45 faturaya konu olan yedek parça ürünler, müvekkili şirket tarafından zamanında ve anlaşmaya uygun bir şekilde davalı tarafa teslim edildiğini, aynı şekilde 45 adet fatura da davalı tarafa eksiksiz teslim edildiğini, cari hesap özetinde davalı tarafından toplamda 181.793,50TL ödenmeyen borç bulunduğunu, bu nedenlerden dolayı; davanın kabulü ile 181.793,50TL’nin avans faiziyle birlikte ödenmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
ASIL DAVADA CEVAP-KARŞI DAVA: Davalı vekili tarafından sunulan 13/12/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Davacı-karşı davalının iddia ettiğinin aksine, garanti kapsamında yapıldığı ve hem işçilik hem yedek parça bedeli … tarafından karşılanması gerektiği halde gerekçe gösterilmeden garanti dışı sayılan ve ücreti ödenmeyen işler ve yedek parçalar nedeni ile müvekkilinin borçlu göründüğünü, …’nin tek taraflı beyanı ile bir işlem keyfi olarak garanti dışı sayılamayacağını, Davacı-karşı davalı her bir işi niye garanti dışı saydığını ve ödeme yapmadığını açıklaması gerektiğini, … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin tespit raporunun davada delil olarak kullanılamayacağı iddiası da dayanaktan yoksun olduğunu, adı geçen sistemin tamamen davacı-karşı davalının kullanımında olduğunu, veriler herhangi bir elektronik imza vb teknoloji ile değiştirilemez olarak değil davacı-karşı davalının tamamen kendi kontrolünde olan sunucuda tutulduğunu, inceleme mahallinde bulunulması diye bir durum mümkün olmadığını, inceleme sunucu üzerinde internetten erişerek yapıldığını, davacı-karşı davalının “inceleme yerinde bulunamama” iddialarının anlamsız olduğunu, sunucunun davalının tam egemenliği altında olduğunu, haber verilmesi durumunda davalı-karşı davacının değişiklik yapabilmesi mümkün ve bu değişikliğin yapılıp yapılmadığının tespiti imkansız olduğundan mahkemece müvekkilinin haklarının korunabilmesi tebligat yapılmaksızın delil tespiti yapıldığını, bu konuda davalının itirazının reddedildiğini, reddedilen ödemelerin sistemin müvekkili tarafından hatalı kullanılması nedeniyle olduğu iddia edilse de bu iddianın anlamsız olduğunu, müvekkilinin yıllardır sistemi bu şekilde kullandığını ve sadece son yıllarda bu kadar çok red oluştuğunu, bu nedenlerden dolayı; davacı-karşı davalının ikame etmiş olduğu bu davada davacının ikame ettiği davanın reddine, karşı dava yönünden Davacı-karşı davalı yıllar içerisinde kendi sattığı ürünlere ve müvekkilinin kullandığı yedek parçalara sürekli dolara endeksli olarak zam yaptığı halde müvekkiline ödediği işçilik ücretlerine hiç zam yapmadığını, davacı karşı davalının ilk yıllarda müvekkilinin kirasını ödediğini, kargo masraflarını karşıladığı halde bunlar zaman içerisinde keyfi olarak karşılanmamaya başlandığını, müvekkili şirket ile kendisi ile yakın büyüklükte olan tek … yetkili servisi olan … A.Ş. Arasında müvekkili şirketi batırmaya yönelik, rakibe çok önemli avantajlar sağlayan işlemler yapıldığını, dava dışı rakip … A.Ş.’in, müvekkilin be … nin hesaplarının incelenmesi ilc çok net olarak anlaşılacağını, rakibin kargolarının ücreti … tarafından karşılandığını, bu nedenlerden dolayı davacı karşı davalının rakip ile müvekkili arasında kira ödemeleri, kargo ödemeleri, farklı fiyatla yedek parça ve sarf malzemesi satılması gibi nedenlerle yaptığı haksız rekabetle zarara uğramış olmaları nedeniyle Rekabetin Korunmasına Dair Kanun’un 58/2. Maddesi hükmünce davacı-karşı davalının yapmış olduğu haksız rekabet nedeni ile uğramış olduğu zararın 3 katı tazminatın ve şimdilik 100.000 TL’nin ihtarname ile talep tarihinden itibaren faizi ile hesaplanarak davacı-karşı davalıdan alınarak müvekkiline verilmesine, müvekkilinin servis sözleşmesi haksız nedenle feshedilmesi ve iş hacminin davacı-karşı davalı tarafından önce büyütülüp sonra küçültülmesi nedeniyle uğradığı zarar için şimdilik 50.000 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyerek faizi ile davacı-karşı davalıdan alınarak taraflarına verilmesine karar verilmesini talep etmişlerdir.
KARŞI DAVADA ISLAH : Asıl davalı-karşı davacı tarafından sunulan 26/09/2022 tarihli ıslah dilekçesinde özetle; Karşı davamıza ilişkin zararları yargılama sürecinde gerek bilirkişi raporu ile gerek tarafımızdan sunulan uzman görüşleri uyarınca, haksız rekabete ilişkin taleplerimizin Rekabet Kurulu incelemesi bitmediğinden saklı kalmak kaydıyla, tüm zarar kalem ve taleplerimizi şu şekilde belirttiklerini, İşçilik Farkı ve Güncel Değerleri ile :5.519.281,05-TL, Parça Fiyatı Fark:236.492,83-TL, Kargo Masrafları : 105.515,81-TL, Ödenen Kira Bedeli : 339.206,06-TL, Haksız Reddedilen Parça Ücreti : 963.602,33-TL, Ödenen Tazminat Bedeli: 281.749,46-TL olmak üzere toplam zarar talebi: 7.445.847,54-TL Olarak toplam karşı davamıza ilişkin dava değerini net 7.445.847,54-TL ıslah ettiklerini, Dava konusu alacaklarımızın, davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıdan alınarak tarafımıza verilmesini talep etmekteyiz.
DELİLLER: Taraflar arasındaki servis sözleşmesi, 30.10.2014 tarihli kira sözleşmesi, … Noterliği’nin 14/06/2019 tarih … yevmiye sayılı fesih ihtarnamesi, faturalar, sevk irsaliyeleri, servis kayıtları, cari hesap raporu, …Sulh Hukuk Mahkemesi 2019/… D. İş sayılı dosyası, Rekabet kurulu kararı,… İdare Mahkemesi 2020/… E. sayılı dosyası, uzman görüşleri, bilirkişi kök ve ek raporları, arabuluculuk tutanakları ve arabulucu sarf kararları.
Bilirkişiler … tarafından sunulan 07/12/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava konusunun, taraflar arasında akdedilen Hizmet Sözleşmesi kapsamında davacı yan tarafından düzenlenen faturalardan kaynaklanan 181.793,50 TL cari hesap bakiye alacağının tahsili, karşı dava yönünden ise davacı-karşı davalı tarafın eylemleri nedeniyle davalı-karşı davacı tarafın uğradığı maddi zararın tahsili talebinden ibaret olduğu, Davacının 2019-2020 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, Davacının ticari defterlerine göre; Davacının, alacağına konu ettiği faturaların ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davacının 16.11.2020 tarihi itibariyle davalı yandan 181.793,50 TL cari hesap bakiye alacaklı olduğu, Davalının 2019-2020 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, Davalının ticari defterlerine göre; Davacının, alacağına konu ettiği faturaların davalı ticari defterlerinde kayıtlı olduğu, davalının 01.10.2020 tarihi itibariyle davacı yana 201.336,01 TL cari hesap bakiye borçlu olduğu, Davacı … Tic. A.Ş. tarafından davalı adına tanzim edilen davaya konu faturaların E-Fatura şeklinde usulüne uygun olarak düzenlediği, davaya konu faturanın taraflar arasında akdedilen Yetkili Servis Sözleşmesi kapsamında düzenlendiği, düzenlenen faturaların davacı ve davalı yan ticari defter ve kayıtlarında mevcut olduğu, alacağa konu edilen faturaların teslimi konusunda ise fatura içeriği mallara karşılık sevk irsaliyeleri düzenlendiği, söz konusu fatura içeriği malların davalı yana kargo aracılığıyla teslim edildiği anlaşıldığı, davalı yanın düzenlenen faturalara Kasım 2020 (Cari Hesabın bitişi) tarihinde önce bir itirazının da olmadığı anlaşıldığından düzenlenen faturalar içeriği malların davalı yan bilgisi dahilinde olduğu kanaati hasıl olmuştur, Davalının karşı davası yönünden yapılan incelemelerde, Davacı karşı davalının yıllar içerisinde kendi sattığı ürünlere ve müvekkillerin kullandığı yedek parçalara sürekli dolara endeksli olarak zam yaptığı halde müvekkillerine ödediği işçilik ücretlerine hiçbir zam yapmadığını, bu durum müvekkillerinin karlılığını yok ettiğini iddia etmiştir. Parça fiyatlarının ve yapılan zamların yerinde olup olmadığı teknik yönden yapılan değerlemeler ile birlikte değerlendirildiği, Davalı/karşı davacı şirket ile ona yakın büyüklükte olan tek … yetkili servisi olan … A.Ş. arasında müvekkilleri şirketi batırmaya yönelik, rakibe çok önemli avantajlar sağlayan işlemler yapıldığına dair dosya içerisinde mali yönden somut bir belge ve verinin mevcut olmadığı, Müvekkilleri şirketin önce iş gönderilerek büyütülüp sonrasında rekabet dezavantajı yaratılıp küçütüldüğü, bu nedenle önemli zarara uğradığını iddia ettiği, buna ilişkin olarak son 5 yılda … yönetimindeki değişikliklerden sonra … A.Ş’ye işler kaydırılarak şirketin ekonomik zorluğa düşürüldüğünü, kapasite küçültmeye giden şirketin bu haksız rekabet koşullarında mevcut personelin bir kısmını yıl yıl çıkarmak zorunda kaldığını, 2016-2019 yıllarında çıkardıkları personele bu dört yılda verilen maaş, ikramiye, yemek giderleri şirketlerince ödendiği beyan ettiğini, Davalı kayıtları incelendiğinde 4 yılda toplam 281.749,46 TL işçilik tazminat ödemesi yapmış olduğu görüldüğü, Davacı şirket sistemlerinde ve dosya kapsamı üzerinde yapılan teknik inceleme ve analizler neticesinde; Davalı şirkete ait Ocak 2011 – Aralık 2018 dönemleri arasını kapsayan toplam 353.585 adet servis kaydının bulunduğu, işbu kayıtlar içerisinden 12.849 adet servis kaydının reddedilen iş emri olarak kayda geçtiği, ret ile sonuçlanan iş emirlerinden 12.671 adedinin gerekçeli, 178 adedinin ise gerekçesiz olarak reddedildiği, Gerekçesi belirtilen iş emirlerinde ret nedenleri, ret kurallarında tanımlı olan durumlar ile ifade edildiği, işbu kurallara göre belirtilen gerekçelerin yerinde olduğu, yıl bazlı ret oranlarının değişimi grafiği dikkate alındığında; son 3 yılda gerçekleşen retlerin oranının (2016 – 4,1894, 2017 – 6,3896 ve 2018 – 4,1894) tüm yıl bazında gerçekleşen ortalama ret oranının (3,6396) üzerinde olduğu görüldüğü, ek olarak 2018 yılına ait örnek parça satış fiyat listeleri mali yönden ve teknik yönden incelendiğinde; “… import and export Anonim C” isimli firma ile davalı şirkete satışı yapılan parça satış fiyatlarının aynı olduğu, parça satış fiyatlarına yapılan artışların da benzer oranlarda yansıtıldığı, fiyatlamalarda önemli derecede bir farklılık gözlenmediği, tespit edildiğini, Davalı şirketin yetkili servis sözleşmesinin davacı şirket tarafından feshinin, gecikmiş cari hesap borçlarının ihtara rağmen ödenmemesine ve iş görmesine yetecek finansal kaynaktan mahrum olmasına dayandığı, mali ve teknik bilirkişilerin tespitlerine göre reddedilen iş emri sayılarının ve ret sebeplerinin uygun olduğu ve dava tarihi itibariyle davalı şirketin davacı şirkete borçlu olduğu ve davalı şirkete diğer yetkili servislerden farklı uygulama yapılmadığı gözetilerek feshin haklılığının veya haksızlığının Mahkeme’nin takdirinde olduğu, Dosya kapsamında, 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun m.58’de düzenlenen rekabetin sınırlandırılması sebebiyle 3 kat tazminat ve …m.54 vd. hükümlerinde düzenlenen haksız rekabet koşullarını tespit ve değerlendirmeye yönelik yeterli bilgi, belge ve delil bulunmadığı, esas davada davacının davasında haklı görülmesi halinde, davaya konu etmiş olduğu faturalardan dolayı davalı yandan 181.793,50 TL cari hesap bakiye alacağı olduğunun sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bilirkişiler … tarafından hazırlanan 25/07/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Ocak 2011 – Aralık 2018 dönemleri arasını kapsayan toplam 353.585 adet servis kaydı bulunduğu, Toplam servis kayıtları içerisinden 12.849 adet servis kaydının reddedilen iş emri olarak kayda geçtiği, Reddedilen iş emri sayısının yıllara göre adeti ve red oranları rapor içeriğindeki tabloda ve grafikte görsel olarak gösterildiği, Ret ile sonuçlanan iş emirlerinden 12.671 adedinin gerekçeli, 178 adedinin ise gerekçesiz olarak reddedildiği, gerekçesi belirtilen iş emirlerinde ret nedenleri ret kurallarında tanımlı olan durumlar ile ifade edildiği, tanımlı ret kuralları dizisine kök raporda ayrıntılı olarak yer verildiği, Kök raporda incelemeye esas teşkil eden sistemden raporlanmış ve excel ortamında sunulmuş veriler ile ek rapor kapsamında davacı şirket sistemleri üzerinden sorgulanan ve incelenen kayıtların örtüştüğü, kayıtlarda bir – tutarsızlık gözlenmediği, bu bağlamda kök raporda teknik yönden yapılan tespit ve değerlendirmelerde herhangi bir değişiklik oluşmadığı, Bu ek raporda karşı dava yönünden yapılan tespit ve hesaplamalar ile davalı şirketin takas/mahsup ileri sürme imkanı çerçevesinde, davacı şirketin, kök raporda ayrıntıları verilen fesih ihtarnamelerindeki muaccel alacak ve davalı şirketin temerrüde düştüğü iddiası ile davalı şirketin içinde bulunduğu koşullar sebebiyle pasif duruma düştüğü, iş görmesine yetecek finansal kaynaktan mahrum kaldığı ve yetkili servis hizmeti verme borcunu ifa edemeyeceği iddialarının, taraflar arasında akdedilen yetkili servis sözleşmesinin 12.3/g bendi uyarınca “sebepli fesih” koşullarının oluşturup oluşturmadığı ile davacı tarafın yetkili servis sözleşmesini tek yanlı feshinin haklı olup olmadığının takdirinin Mahkeme’ye ait olduğu, esas davada davacının davasında haklı görülmesi halinde, davaya konu etmiş olduğu faturalardan dolayı davalı şirketten 181.793,50 TL cari hesap bakiye alacağı olduğu, karşı dava yönünden, davacı karşı davalının yıllar içerisinde kendi sattığı ürünlere ve müvekkillerin kullandığı yedek parçalara sürekli dolara endeksli olarak zam yaptığı halde müvekkillerine ödediği işçilik ücretlerine hiçbir zam yapmadığını, bu durum müvekkillerinin karlılığını yok ettiğini iddia ettiği, buna ilişkin olarak davalı … Ltd. Şti.’nin incelenen ticari defterleri, fatura ve diğer mali verileri incelendiğinde; Taraflar arasında sözleşmenin başladığı 2010 yılında birim hakkedişleri 19,00 TL seviyesinde olduğu, bu dönemde asgari ücret ise Brüt Aylık 729,00 TL olup yıllar itibariyle işçilik fiyatlarında eşdeğer artış yapılmadığı anlaşılmakla Mahkemeniz asgari ücret ve enflasyon karşısında davalı şirketin yıllar içerisinde işçilik ücretlerinden kaynaklı zarara uğramış olduğu yönünde karar vermesi durumunda rapor içeriğinde sunulan detaylı hesaplamada görüleceği üzere son 5 senelik işçilik rakamları asgari ücret hakediş birim ücreti ile kıyaslandığında davalı şirketin 3.552.500,02 TL zarara uğramış olduğu hesap edildiği, Diğer yandan davalının … (red edilen) hakkedişlerinin mevcut olduğu, bu yönde Teknik ve Mali yönden yapılan incelemelerde … içinde işçilik ve parça bedelleri dahil olup, Red edilen hakkedişlerde red sebepleri geçerli olmayan hakkedişler sistemden çekilerek bunların adet ve tutarları davalı tarafından sunulan listeye göre aşağıda detaylıca sunulmuştur. Uygulamada ise Red edilen hakkedişlerin parçaları davacı …’den satın alındığı, davacı … müşterisine kullanılmış ve sonrasında … sistemine yüklenmesinden sonra hakediş red edilmiş olduğu, davalı tarafından müşteriye yüz yüze servis verildiğinden dolayı bu parçalar Müşteriler geldiğinde hemen kullanıldığı, sisteme ise red edilen hakedişler 2-3 ay sonra düştüğünden müşteriden parçanın geri alınabilmesi mümkün olmayıp kargo ile gelen cihazlarda kargo, parça ve işçilik tutarları davalı … tarafından karşılamış olup, Mahkemeniz bu yönde davalının zarar uğramış olduğuna karar vermesi durumunda davalı şirketin 170.639,69 USD zarara uğramış olabileceği, Davalı şirket önce iş gönderilerek büyütülüp sonrasında rekabet dezavantajı yaratılıp küçütüldüğü, bu nedenle önemli zarara uğradığını iddia ettiği, buna ilişkin olarak son 5 yılda … yönetimindeki değişikliklerden sonra … A.Ş’ye işler kaydırılarak şirketin ekonomik zorluğa düşürüldüğünü, kapasite küçültmeye giden şirketin bu haksız rekabet koşullarında mevcut personelin bir kısmını yıl yıl çıkarmak zorunda kaldığını, 2016-2019 yıllarında çıkardıkları personele bu dört yılda verilen maaş, ikramiye, yemek giderleri şirketlerince ödendiği beyan etmiş olup, bavalı kayıtları incelendiğinde 4 yılda toplam 281.749,46 TL işçilik tazminat ödemesi yapmış olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bilirkişiler … tarafından hazırlanan 17/02/2023 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Sözleşmenin davacı/karşı davalı tarafından haklı nedenle feshedildiği, Davalı/karşı davacının uyarlama talebinin edimlerin ifa edilmesi nedeniyle mümkün olmadığı, Taraflar arasında asıl uyuşmazlık konusu olan reject yani garanti kapsamı dışında bırakılan onarımlara ilişkin olarak; yedek parça kullanımı öncesinde taraflar arasında bir onay- görüş birliğine varılmamasının, yani diğer bir deyişle yapılacak onarımın hangi kapsama alınacağının en başta değil de iş bitirildikten sonra ve ay sonlarında verilmesinin asıl uyuşmazlığa sebep olduğu, ancak yedek parçaların VE tarafından fatura edilmesine ilişkin sözleşmede belirlenen işleyiş gereğince onarımların garanti kapsamına girip girmeyeceği kararının iş bitirildikten sonra verilmesinin sözleşmeye uygun olduğu, bu sebeple garanti kapsamında sayılmadığı halde Müşteriye de fatura edilemeyen 170.639,69.-$ tutarında hesaplanan yedek parçalardan kaynaklanan bedelin sözleşmede sınırları çizilen işleyişe göre teknik olarak VE tarafından talep edilemeyeceği, Yıllara göre garanti kapsamı dışında sayılan servis kayıtlarının yüzdesel oranlarının yalnızca 2016-2017 ve 2018 yıllarında ortalamanın üzerinde olduğu, ancak bu yıllardaki reddedilen onarım kayıtlarındaki yüzdesel artışın kasti davranışlarına bağlanması konusunda somut bulgulara rastlanmadığı, davacı/karşı davalı tarafından sunulan mail iletileri incelendiğinde diğer servislerin aynı şekilde reddedilen servis kayıtları ve işlemlere ilişkin bilgilendirildiği, dolayısıyla davacı/karşı davalı tarafa garanti kapsamındaki işlemlerin kasti olarak reddedildiğine dair sorumluluk yüklenmesi için elde yeterli kanıt bulunmadığı, … dışı işlemlere verilen çizelgeler incelendiğinde; teknisyenin tarafından görünen arıza, değişen parça, açıklama kısımlarının birbiriyle uyumlu olduğu, dolayısıyla ret gerekçelerinin tanımlanan arıza tipi ile uyumlu olduğu, Gerekçesiz reddedilen servis kayıtlarına ilişkin davacı/karşı davalı tarafından somut açıklamalarda bulunulduğu halde davalının herhangi bir açıklaması olmadığı, bu konuda ancak her bir işlem bazında davalının aksini gösteren kanıtları dosyasına sunması halinde değerlendirmelerde bulunulabileceği, bu sebeple gerekçesiz reddedildiği belirtilen servis kayıtlarına ilişkin davalı/karşı davacının herhangi bir bedel talep edemeyeceği, Davacı karşı davalının haksız rekabet teşkil eden bir fiilinin olduğuna dair dosyada delil bulunmadığının sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Bilirkişiler … tarafından hazırlanan 20/02/2023 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Rapor içeriğinde yapılan tespitler ışığında, Kök raporda değişiklik yapılmasına gerek olmadığının sonuç ve kanaatine varılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; asıl dava, davacı-karşı davalı tarafından davalı-karşı davacı ile aralarında servis sözleşmesi kapsamında düzenlenen fatura bedellerinden dolayı alacak istemine ilişkin olup, karşı dava ise davalı-karşı davacı tarafın haksız rekabet ve sözleşmeye aykırı davranışlarından kaynaklı maddi tazminat isteminden ibarettir.
Davacı-karşı davalı taraf davalı ile aralarındaki sözleşme kapsamında davalıya temin edilen yedek parça ve aksesuarlara ilişkin düzenlenen fatura bedellerinden doğan alacağın tahsilini talep etmiş, davalı-karşı davacı taraf ise davacının alacaklı olmadığını davacı-karşı davalıdan sözleşme kapsamında işçilik ücret artışı yapılmaması, rakip firmaya uygun fiyatla malzeme verilmesi ve kira yardımı yapılması, kargo masraflarının ödenmemesi, küçülmeden dolayı uğranılan maddi zararlar, haksız rekabetten kaynaklı maddi zarar ve sözleşmenin haksız feshi nedeniyle uğranılan maddi zararlara yönelik tazminat talebinde bulunmuştur.
Dava ve karşı dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 05/09/2019 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ve davalı-karşı davacı tarafça dosyaya sunulan 11/12/2019 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı ve karşı davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadıkları anlaşılmıştır.
Davalı-karşı davacı tarafça davacı şirket hakkında rakip firma … ile birlikte hareket ederek kendilerinin pazar dışına itildiği ve bu şekilde haksız rekabet yapılarak rekabet kurallarına aykırı hareket edildiğinden bahisle yaptığı başvuru hakkında Rekabet Kurulunun 20/02/2020 tarih ve … sayılı kararı ile işlem yapılmasına yer olmadığına karar verilmiş, davalı-karşı davacı şirket tarafından bu karara yönelik iptal istemiyle açılan davada … İdare Mahkemesi tarafından 15/04/2022 tarihinde verilen 2020/… Esas, 2022/… sayılı kararıyla Rekabet Kurulu kararının iptaline karar verilmiş olup, davalı tarafın şikayeti hakkında Rekabet Kurulu tarafından incelemenin halen devam ettiği anlaşılmıştır.
Davalı-karşı davacı taraf … Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2019/… D.İş sayılı dosyası üzerinden davacı ile arasındaki servis sözleşmesi kapsamında kullanılan teknik servis takip programı üzerinde delil tespiti yaptırıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce yargılama sırasında taraflarca dosya kapsamına sunulan deliller, taraf şirketlerin ticari defter ve kayıtları ile davacı şirketin sistem kayıtları üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup ilk bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen raporun denetime elverişli bulunmaması ve dava konusu ihtilafa ilişkin heyette elektrik-elektronik mühendisi ve haksız rekabet uzmanı bilirkişinin de bulunması gerektiğinden bilirkişi heyetine bu uzmanlık alanlarında bilirkişi eklenmek suretiyle bilirkişi heyeti yeniden teşekkül ettirilerek rapor düzenlenmesi istenilmiş ve düzenlenen rapora göre; sözleşmenin
davacı/karşı davalı tarafından haklı nedenle feshedildiği, Davalı/karşı davacının uyarlama talebinin edimlerin ifa edilmesi nedeniyle mümkün olmadığı, Taraflar arasında asıl uyuşmazlık konusu olan reject yani garanti kapsamı dışında bırakılan onarımlara ilişkin olarak; yedek parça kullanımı öncesinde taraflar arasında bir onay- görüş birliğine varılmamasının, yani diğer bir deyişle yapılacak onarımın hangi kapsama alınacağının en başta değil de iş bitirildikten sonra ve ay sonlarında verilmesinin asıl uyuşmazlığa sebep olduğu, ancak yedek parçaların VE tarafından fatura edilmesine ilişkin sözleşmede belirlenen işleyiş gereğince onarımların garanti kapsamına girip girmeyeceği kararının iş bitirildikten sonra verilmesinin sözleşmeye uygun olduğu, bu sebeple garanti kapsamında sayılmadığı halde Müşteriye de fatura edilemeyen 170.639,69.-$ tutarında hesaplanan yedek parçalardan kaynaklanan bedelin sözleşmede sınırları çizilen işleyişe göre teknik olarak VE tarafından talep edilemeyeceği, Yıllara göre garanti kapsamı dışında sayılan servis kayıtlarının yüzdesel oranlarının yalnızca 2016-2017 ve 2018 yıllarında ortalamanın üzerinde olduğu, ancak bu yıllardaki reddedilen onarım kayıtlarındaki yüzdesel artışın kasti davranışlarına bağlanması konusunda somut bulgulara rastlanmadığı, davacı/karşı davalı tarafından sunulan mail iletileri incelendiğinde diğer servislerin aynı şekilde reddedilen servis kayıtları ve işlemlere ilişkin bilgilendirildiği, dolayısıyla davacı/karşı davalı tarafa garanti kapsamındaki işlemlerin kasti olarak reddedildiğine dair sorumluluk yüklenmesi için elde yeterli kanıt bulunmadığı, Garanti dışı işlemlere verilen çizelgeler incelendiğinde; teknisyenin tarafından görünen arıza, değişen parça, açıklama kısımlarının birbiriyle uyumlu olduğu, dolayısıyla ret gerekçelerinin tanımlanan arıza tipi ile uyumlu olduğu, Gerekçesiz reddedilen servis kayıtlarına ilişkin davacı/karşı davalı tarafından somut açıklamalarda bulunulduğu halde davalının herhangi bir açıklaması olmadığı, bu konuda ancak her bir işlem bazında davalının aksini gösteren kanıtları dosyasına sunması halinde değerlendirmelerde bulunulabileceği, bu sebeple gerekçesiz reddedildiği belirtilen servis kayıtlarına ilişkin davalı/karşı davacının herhangi bir bedel talep edemeyeceği, Davacı karşı davalının haksız rekabet teşkil eden bir fiilinin olduğuna dair dosyada delil bulunmadığı tespit edilmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda toplanan deliller birlikte değerlendirildiğinde, taraflar arasında teknik servis hizmet sözleşmesi kapsamında davacı-karşı davalı tarafça davalıya temin edilen yedek parça, aksesuara ilişkin bedellerin ödenmediğinden bahisle alacak isteminde bulunulmuş, davalı-karşı davacı tarafından ise davacı tarafın haksız eylemleri nedeniyle zarara uğradıklarını kendilerinin alacaklı olduğunu, yedek parçaya zam yapılmasına rağmen işçilik ücretlerine zam yapılmaması, rakip firmaya daha uygun fiyatla malzeme verilmesi ve kira yardımı yapılması, kargo masraflarının ödenmemesi, haksız rekabette bulunulması ve sözleşmenin haksız feshi nedeniyle uğranılan zararlara yönelik maddi tazminat isteminde bulunulmuştur. Taraflar arasında akdedilen 31/05/2011 tarihli teknik servis sözleşmesi taraflar arasında 1 yıllık süreler halinde yenilenerek uygulanarak davacı … tarafından 14/06/2019 tarihli ihtarname ile tek taraflı olarak feshedilene kadar sözleşme devam etmiş olup, söz konusu sözleşmenin dava konusu ihtilafa ilişkin uygulanacak şartlarına baktığımızda;
4.2 Hizmet Bedelleri ve Ödeme
… burada belirtilen tüm garanti hizmetlerinin karşılığını Liste A’da belirtilen değerler üzerinden VE’ye öder. Ödemeler YTL cinsinden yapılır. VE Satış Sonrası Destek ve Garanti Hizmeti’ni … nin belirttiği Liste A kapsamının ötesinde vermiş olması durumlarında VE’ya herhangi bir ödeme yapılmayacaktır(Sözleşme süresi boyunca Liste A’da belirtilen Hizmet Bedeli sabit kalacak ve VE sözleşme süresince (12.1 de belirtildiği gibi) herhangi bir artış talep etmeyecektir.
VE, tüketiciye verdiği her hizmetin ve de yedek parça kullanımlarını … sistemi üzerinden haftalık girişini yapacaktır. …, her ayın sonunda VE tarafından o ay verilen hizmetleri ve kapatılan işleri ve de yedek parça kullanımlarını kontrol edecektir. VE ayın sonunda, sadece … tarafından onaylanan hizmetlere ilişkin fatura kesecektir. … ise, faturanın kendisine tesliminden itibaren 30 (otuz) gün içerisinde fatura bedelini VE’ye ödeyecektir.
VE, “Yedek Parça Fiyat Listesi”ni, tüketicilerin görebileceği bir yere asmak veya katalog halinde ya da bilgi işlem ortamında ise tüketiciye göstermek zorundadır.
12.1 Anlaşmanın Süresi ve Sonlandırılması
Bu anlaşmanın süresi, 20.05.2011 tarihinden itibaren, aksi kararlaştırılmadıkça 1 yıldır. …’nin anlaşmanın bitiş tarihinden 30 gün önce gelecek yazılı teklifi olmaması durumunda Sözleşme otomatik olarak 1 vıl sonunda sona ermis olur.
12.2 Sebepsiz Fesih
Taraflar bu anlaşmayı herhangi bir sebeple (ya da sebep p-göslermeksizin) karşı tarafa herhangi bir tazminat yükü getirmeden fesihten 30 gün önce yazılı bildirim yoluyla herzaman için feshetme hakkına sahiptir.
12.5 Fesih Sonrası Haklar
Ayrıca, bu anlaşmanın herhangi bir biçimde feshi durumunda VE’nin uğrayacağı dolaylı zararlardan ve de kar kaybı durumundan … sorumlu tutulamaz.
şeklinde düzenlemeler getirilmiştir.
Taraflar arasında teknik servis hizmet sözleşmesinden kaynaklı asıl ihtilaf konusu olan davalı tarafça teknik servis hizmeti verilerek onarılan ürünlerin davacı tarafça garanti kapsamı dışında sayılması (reject) hususunda olduğu açık olup, davalı tarafça dava açmadan teknik servis takip programı üzerinde delil tespiti yaptırılmış ise de söz konusu tespitte onarımı yapılan ürünlere ilişkin detaylı bilgi bulunmadığı sadece sistem ekran görüntülerinin alındığı anlaşılmıştır. Mahkememizce yargılama sırasında alınan ilk bilirkişi heyeti raporunda davalı-karşı davacı tarafından zarar iddiasına yönelik hesaplama yapılmış ise de söz konusu tespitlerin taraflar arasındaki sözleşme koşulları ve dosya kapsamındaki delillerle uyuşmadığı ve dava konusu itibariyle elektrik-elektronik mühendisi ve haksız rekabet uzmanı tarafından da inceleme ve değerlendirme yapılması gerektiğinden ilk heyet tarafından düzenlenen rapora davacı tarafın alacak hesabı dışında itibar edilmeyerek, yeniden heyet teşekkül edilerek, davacının sistem kayıtları üzerinde de inceleme yapılarak rapor alınmış ve düzenlenen dosya kapsamına, taraflar arasındaki sözleşme koşullarına uygun ve denetime elverişli bulunan bilirkişi heyet raporunda tespit edildiği üzere; davalı tarafça onarımı yapılan ürünlerin garanti kapsamı dışında sayılması durumunun iş yapıldıktan sonra değerlendirilmesinin sözleşmeye uygun olduğu, garanti kapsamı dışında kalma oranının sadece 2016-2017-2018 yıllarında ortalama üzerinde olduğu ve onarımı yapılan ürünlerin davacı tarafından gerçeğe aykırı şekilde kasıtlı olarak garanti dışı sayılması hususunda somut bir delilin dosyaya yansımadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 4.2 maddesi gereği davalı tarafça onarımı yapılan ürünlere ilişkin sisteme girilen veriler doğrultusunda sadece onaylanan ürünlere ilişkin davalı tarafça fatura düzenlenebileceği hususundaki şarta göre de onarımı yapılan ürünlere ilişkin sisteme girilen veriler doğrultusunda garanti kapsamında veya dışında sayma hususunda takdir ve karar yetkisinin davacıya ait olduğunun açık olduğu, davalı tarafça gerekçesiz olarak garanti dışı sayılan ürünlere ilişkin ispata elverişli somut bir delil ortaya konulmadığı anlaşıldığından davalı tarafın bu yöndeki iddialarını ispatlayamadığı, davalı tarafın sunduğu uzman görüşünün sadece mali müşavir tarafından hazırlanması nedeniyle tek başına yeterli olmadığı, davacı tarafça sözleşme kapsamında davalıya temin edilen yedek parça ve aksesuara ilişkin düzenlenen fatura kapsamında davalı taraftan alacaklı olduğu, söz konusu faturanın davalı kayıtlarında da yer aldığı, davalı tarafın söz konusu borcu inkar etmediği ancak davacının eylemleri nedeniyle zarara uğradığından bahisle kendisinin alacaklı olduğunu iddia ettiği bu nedenle davacı tarafın faturadan doğan alacağına ilişkin davalı tarafa gönderdiği ihtar ile davalıyı temerrüte düşürdüğü açık olup düzenlenen bilirkişi raporundaki alacak hesabına göre 181.793,50-TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalı tarafa ödenmesi gerektiği anlaşıldığından davacı-karşı davalı tarafça açılan asıl davanın kabulüne karar verilmiş olup, davalı-karşı davacı tarafça davacı tarafından sözleşmenin haksız feshedildiği iddia edilmiş ise de davalı tarafın sözleşmeden doğan borcunu ödemeyerek temerrüte düşmüş olması ve sözleşmenin 12/2 maddesi gereği sebepsiz fesih hakkı da bulunduğundan davacının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiği anlaşılmış, davalı-karşı davacı tarafça yedek parça bedelleri artmasına rağmen hizmet bedellerinin artırılmadığı iddiasının sözleşmenin 4.2 maddesinde sözleşme süresinde hizmet bedellerine artış talep edilemeyeceği yönünde düzenleme gereği belirlenen hizmet bedellerinin sözleşmeye uygun olduğu, rakip firmaya uygun fiyatlı malzeme verilerek, kira yardımı yapılarak haksız rekabette bulunulduğu iddiası yönünden ise davacı tarafın rakip firmaya uygun fiyatlı malzeme verildiği, davalının zararına rakip firmaya avantaj sağlandığı hususunda dosyaya yansıyan somut bir delil bulunmadığı, bu yönde rekabet kuruluna yapılan başvuru devam etse de eldeki davanın açılış tarihi ve yargılama süresi nazara alınarak rekabet kurulu kararını beklemenin yargılamayı uzatacağı ve haksız rekabet yönünden değerlendirmenin mahkememize ait olup Rekabet kurulu kararının bu yönüyle esasa bir etkisi olmayacağından beklenilmesine gerek olmadığı, tarafların basiretli bir tacir olarak aralarındaki sözleşme koşullarıyla bağlı olduğu, davalı tarafın kira yardımı yapılmadığı yönünden iddiasının da davalının hizmet verdiği işyerine ilişkin kira sözleşmesinin davacı … ile kiraya veren arasında olması, taraflar arasındaki sözleşmede işyeri kirasının kim tarafından ödeneceği hususunda bir düzenleme bulunmaması nedeniyle davacının kira yardımı yapılmadığına yönelik iddialarının da yersiz olduğu, davalı tarafın bir diğer iddiası kargo masraflarının sözleşmenin 4.3 maddesi gereği davacı …’ye ait olduğu açık olup davalı tarafça kargo masraflarının karşılandığı hususunda bir ispat bulunmadığı, davalı tarafın uğradığını iddia ettiği haksız rekabetten kaynaklı küçülme (işçi çıkarma) nedeniyle ödediği tazminatlara ilişkin zarardan davacının sorumlu tutulması haksız rekabet iddiası sabit olmadığından, sözleşmenin davacı tarafça haklı feshedilmiş olması ve sözleşmedeki 12.5 maddesindeki bu anlaşmanın herhangi bir biçimde feshi durumunda VE’nin uğrayacağı dolaylı zararlardan ve de kar kaybı durumundan LGE sorumlu tutulamaz şartı gereğince davalı tarafın davacı taraftan dolaylı zararları talep etmesi mümkün olmadığından dolayı davacının sorumlu tutulamayacağı sabit olup, yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı tarafın alacak istemine yönelik haklı davasının kabulü ile, davalı tarafın sözleşmeye aykırılıktan ve haksız rekabetten dolayı uğradığı tazminat istemine yönelik davasının ispata elverişli delillerle ispatlanamamasından dolayı karşı davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı-karşı davalı tarafça açılan ASIL DAVANIN KABULÜ ile; davacı-karşı davalı tarafın davalı-karşı davacıdan olan 181.793,50-TL alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalı tarafa ödenmesine,
2- Davalı-karşı davacı tarafça açılan KARŞI DAVANIN REDDİNE,
3- Davacı-karşı davalı tarafça asıl dava açılırken yatırılan peşin harcın alınması gereken 12.418,31-TL harçtan mahsubu ile bakiye 9.313,73-TL karar harcının borçlu davalı-karşı davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
4- Davalı-karşı davacı tarafça karşı dava açılırken yatırılan peşin harçtan alınması gereken maktu 269,85-TL karar harcının mahsubu ile fazla yatırılan 132.291,80-TL peşin harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davalı-karşı davacı tarafa iadesine,
5- Asıl davada tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin haksız çıkan davalı-karşı davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
6- Karşı davada tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin haksız çıkan taraf olan davalı-karşı davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
7- Asıl davada davacı-karşı davalı tarafından dava açılırken yatırılan 44,40-TL başvurma harcı, 3.104,58-TL peşin harç olmak üzere toplam 3.148,98-TL harç giderinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalı tarafa verilmesine,
8- Asıl davada davacı-karşı davalı tarafça yargılamanın yürütülmesi nedeniyle yapılan 27 adet tebligat-posta gideri 222,00-TL, bilirkişi ücreti 1.500,00-TL olmak üzere toplam 1.722,00.-TL yargılama giderinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalı tarafa verilmesine,
9- Karşı davada davalı tarafça yargılamanın yürütülmesi nedeniyle yargılama giderlerinin davalı-karşı davacı taraf üzerinde bırakılmasına
10- Asıl davada davacı-karşı davalı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen nisbi 29.086,96-TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalı tarafa verilmesine,
11- Karşı davada davacı-karşı davalı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre belirlenen nisbi 378.458,48-TL vekalet ücretinin davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalı tarafa verilmesine,
12- Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair; davacı-karşı davalı vekilinin ve davalı-karşı davacı vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/09/2023
Başkan …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Katip …
e-imza*
*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.