Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/837 E. 2023/283 K. 11.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/837 Esas
KARAR NO : 2023/283
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/10/2019
KARAR TARİHİ : 11/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacılar vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; … Üniversitesi Merkez Yerleşkesi içerisinde yer alan …’e ait … … Yurdu ile davacı …’a ait … … Yurdu’na doğalgaz arzının sağlanabilmesi için, … ilinde doğalgaz dağıtım lisansı sahibi olan davalı … … arasında ‘Münferit Hat Bağlantı Sözleşmesi’ başlıklı ‘Doğalgaz Bağlantı Hattı Yapım İşleri’ konulu sözleşmenin akdedildiğini, sözleşmenin 3.1. maddesi gereğince müvekkil şirketlerin davalı şirkete ayrı ayrı peşin olarak 327.107 TL olmak üzere 654.214 TL yatırım bedeli ödediği, davacıların sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini tam ve eksiksiz olarak yerine getirdikleri, taraflar arasında aktedilen sözleşmenin 4.1.j. maddesinin ‘ileriki dönemde bu yatırıma dahil olan ve bu yatırımda imal edilen hatlardan gaz kullanmak isteyen kullanıcılar için yatırım bedeli, bağlantı yapıldığı lokasyona göre, doğal gaz kullanım kapasitesi oranında paylaştırılacak ve yeni kullanıcılardan alınan bedeller hesaplanacak oranlar dahilinde abone’ye iade edilecektir’ şeklinde olduğu, sözleşme tarihinden sonra, müvekkil şirkete ait öğrenci yurtlarının hemen yanına inşa edilen … … Öğrenci Yurdu’nun faaliyete geçtiği, söz konusu yurda, davacı şirketler tarafından yatırım bedeli karşılanan doğalgaz hattı üzerinden doğalgaz bağlantısının sağlandığı, yeni yapılan bu yurdun, müvekkil şirketlere ait yurtlar ile bina özellikleri ve öğrenci kapasitesi itibari ile benzer nitelikte olduğu, zira aynı proje ile inşa edildiği, yeni inşa edilen yurt binasının doğalgaz kullanım kapasitesinin davacı şirketlere ait binalar ile aynı, hatta daha yüksek miktarda olduğu, sözleşmenin 4.1.j. maddesi gereğince, yeni kullanıcı nedeniyle davalı şirket tarafından ‘bağlantı bedeli iadesi’ açıklaması ile müvekkil şirketlere cüzi miktarda (vergi ve KDV dahil toplam 23.857,52 TL) ödeme yapıldığı, yapılan bu ödemeden anlaşılacağı üzere, davacı şirketler tarafından peşin olarak ödenene yatırım bedelinin yeni kullanıcılara paylaştırılacağı ve yeni kullanıcılardan alınan bedellerin hesaplanacak oranlara göre davacı şirketlere ödeme yapılacağının davalı şirketin kabulünde olduğu ve fiili uygulama ile sabit olduğu, dolayısıyla bu konuda taraflar arasında uyuşmazlık olmadığı, talebin konusunun sözleşme uyarınca davacı şirketlere iade edilecek/ödenecek yatırım bedelinin miktarı olduğu, sözleşmenin 4.1.j. maddesine göre, yatırım bedelinin davacı şirketlere iadesi yapılırken dikkate alınacak iki husus bulunduğu, birinci hususuun bağlantı yapılacak lokasyon olduğu, yeni yapılan … … Yurdu’nun münferit hatta kaçıncı metreden bağlandığına dair kayıtlar ve gerekli görülürse mahallinde yapılacak keşifle iddianın doğrulanacağı, ikinci husususun ise kullanım kapasitesi olduğu, bina özellikleri ve öğrenci kapasitesi itibari ile yeni yapılan … … Yurdu binasının davacı şirketlere ait … 1. ve 2. … Öğrenci Yurdu binaları ile benzer nitelikte olduğu, doğalgaz kullanım kapasitesi ile davacı şirketlere denk hatta daha yüksek olduğu, bu durumun her üç yurt binasına ait doğalgaz tüketim kayıtlarının celbi halinde ortaya çıkacağı, basit aritmetik bir hesaplama ve oranlama yapılsa bile, yatırıma dahil olduğu, bu yatırımda imal edilen hatlardan gaz kullanan … … Yurdu’nun konumu dikkate alındığında münferit hatta bağlantı yaptığı lokasyon, bina özellikleri ve öğrenci kapasitesi dikkate alındığında da kullanım kapasitesine göre yapılacak paylaştırma sonucunda, yeni kullanıcıdan alınacak ve müvekkil şirketlere iade edilecek yatırım bedelinin fiili ödeme olan 23.857,52 TL’nin çok üzerinde olması gerektiği, aradaki farkın taraflar arasındaki sözleşmenin açık hükmünün hilafında karşı tarafın uhdesinde kaldığı, davalı tarafça eksik ödenen bedelin bilirkişi heyeti aracılığıyla belirlenerek, alacak miktarının davalı şirketten temerrüt tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile davacı şirketlere ayrı ayrı ödenmesine karar verilmesini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil şirketin yükümlülüklerinin mevzuatta ayrıntılı şekilde düzenlendiği, davaya konu edilen iade bedellerinin hesaplanmasının ilgili kanun ve mevzuat hükümleri doğrultusunda yapıldığı, Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin 36. Maddesinin ‘dağıtım şirketi, sorumluluk alanında bulunan tüketicileri talep etmeleri halinde, dağıtım şebekesine bağlamakla yükümlüdür. Ancak bağlantı yapma yükümlülüğü, dağıtım şirketinin tasarrufu altındaki sistemin bağlantı yapmaya imkan veren kapasitede olmasına ve bağlantının teknik ve ekonomik olarak mümkün olması yanında talep sahibinin ilgili mevzuatta öngörülen işlemleri yapmasına bağlıdır. Dağıtım şirketinin, sorumluluk alanı dışına bağlantı yapabilmesi Kurul izni ile mümkündür…. Münferit bağlantı hattı olan doğal gaz müşterilerinin bu hatları üzerinden başka bir müşteriye bağlantı yapılmasının gerekmesi durumunda, mevcut müşterinin görüşü alınarak ve mevcut müşterinin kapasitesini etkilemeyecek şekilde, dağıtım şirketince tespit edilecek uygun bağlantı noktasından bağlantı yapılır. Hattın bedelini ödemiş olan müşteriye bağlantı noktası ve kapasite kullanım oranıyla belirlenecek bedelin ödenmesi gerektiği yeni gelen müşteriye bildirilir. Uygulamaya ilişkin Usul ve Esaslar Kurul Kararı ile belirlenir.’ şeklinde olduğu, sözleşmenin 4.1.j. maddesinin bahsi geçen Yönetmelik hükmü doğrultusunda düzenlendiği, bu durumda yapılacak hesaplamada iki hususun (bağlantı noktası-lokasyon, kapasite kullanım oranı) esas alındığı, münferit hat bedeli ödeyen davacılara ilgili yasal mevzuat hükümleri doğrultusunda bedel ödendiği, bu nedenle haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER: … 1. ve 2…. ve … … Öğrenci Yurtları binalarına ait doğalgaz hattı lokasyon bilgileri, abonelik sözleşmeleri, taraflar arasında akdedilen münferit hat bağlantı sözleşmesi, arabuluculuk son tutanağı, sayaç okuma değerleri, tüketim faturaları, … ili Merkez ilçe … mahallesi 276 ada 18 ve 19 nolu
parsellerin krokileri, keşif zaptı, bilirkişi kök ve ek raporları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu uyuşmazlığın taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 4.1.j maddesi gereğince davacılara iade edilecek yatırım bedeli alacağının bulunup bulunmadığı olduğu anlaşılmıştır.
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında münferit hat bağlantı sözleşmesi düzenlendiğini , sözleşme hükümleri uyarınca davacılar tarafından davalı tarafa toplam 654.214,00 TL yatırım bedelinin ödendiğini, davalı tarafça 23.857,52 TL cüzi miktarda ödeme yapıldığını ancak sözleşmenin 4.1.j maddesi gereğince iade edilecek yatırım bedeli alacağının daha fazla olduğu ileri sürülerek eksik ödenen bedelin bilirkişiler marifetiyle hesaplanarak temerrüt tarihinden itibaren reeskont avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili beyan dilekçesinde özetle davaya konu yatırım iade bedelinin hesaplanmasında Doğalgaz Piyasası Kanunu, Doğalgaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinin 36. Maddesi ve muhtelif EPDK Kurul kararlarının dikkate alınması gerektiğini, davacılara mevzuat hükümleri doğrultusunda ödeme yapıldığını bu nedenle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava zorunlu arabuluculuğa tabi davalardan olup davacı tarafça dosyaya sunulan 29/08/2019 tarihli arabuluculuk son anlaşmazlık tutanağı ile davacı tarafça zorunlu arabuluculuk dava şartının yerine getirildiği ve tarafların anlaşamadığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında taraf delilleri toplandıktan sonra sözleşmenin 4.1.j maddesi uyarınca iade edilecek yatırım bedelinin bulunup bulunmadığı noktasında keşif icra edilerek bilirkişi raporu düzenlenmesi amacıyla … Asliye Hukuk Mahkemesine keşif talimatı yazıldığı, … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/… talimat numaralı dosyasından 24/09/2021 tarihinde keşif icra edildiği, yapılan keşif sonrasında yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde makina yüksek mühendisi … ve mali müşavir … tarafından düzenlenen 02/12/2021 tarihli bilirkişi raporuna göre; “Gerek Ana hat münferit projeleri, Gerekse de Davaya konu hat bağlantı sözleşmesi birlikte değerlendirildiğinde her üç yurda da çekilen bağlantı hat tesisinin eşit oranda olduğu, bu anlamda sözleşme bedelinin 3 yurda da eşit olarak taksim edilmesi gerektiği, davaya konu hat bedeli toplam : 654.214,00 TL, her yurt başına düşen bedel 654.214,00 /3=218.071,33 TL, daha önce iade bedeli olan 23.857,52 den pay bedeli düşüldükten sonra kalan tutar 194.213,81 TL olduğu, iadeye konu hesaplanan tutar 194.213,81 TL olduğu” şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır. Davalı vekilinin itirazlarının değerlendirilmesi için keşif mahallinde tespit edilen hususlar taraflar arasında imzalanan münrefit hat bağlantı sözleşmesi yapılan ödemeler tapu kayıtları, projeler, yapı ruhsatı, doğalgaz abonelik kayıtları ve tüketim miktarlarını gösteren kayıtlar birlikte değerlendirilerek söz konusu öğrenci yurdundaki bağlantının yapıldığı lokasyon bina özellikleri ve öğrenci kapasiteleri dikkate alınarak taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 4/1-j hükmü uyarınca davacı tarafa iade edilecek yatırım bedelinin bulunup bulunmadığı ve davalının itirazlarını karşılar mahiyette doğalgaz aboneliği alanında ve EPDK konusunda uzman bilirkişiden teknik bir rapor alınmasına karar verildiği, makina mühendisi bilirkişi Yüksel Yalçın tarafından düzenlenen 20/04/2022 tarihli bilirkişi raporuna göre; “Davacı firmaların davalı firma tarafından ödenmiş olan itiraz konusu tutarların nasıl hesaplandığı anlaşılamayan;
a) Birinci … yurdu için 24.838,42.-TL,
b) İkinci … yurdu için 23.75241.-TL, olarak yapılan ödeme tutarların gerçeği yansıtmadığı, katılım payı olarak ortaya çıkan 218.071.00.-TL’den her abone için müstakil olarak ödenen; regülatör, sayaç, bağlantı, tesisat tutarı olan 62.000.00.-TL’nin tenzili ile 218.071.00- TL – 62.000.00-TL =156.71,00.-TL (Yüzellialtıbinyetmişbir lira)’nın davalı firma tarafından davacı firmalara ödenmesinin gerektiği, ancak davalı firma tarafından her iki davacı firmaya ödenmiş olan 23.752,41-TL + 24.838,42.-TL = toplam olarak 48.570,83.-TL’nin tenzili ile de davalı firmanın davacı firmalara ödemesi gereken tutarın, 156.071,00.-TL – 48.570,83.-TL =107.500,17.-TL (Yüzyedibinbeşyüz lira önyedikuruş) olduğu” şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır. Taraf vekillerinin itirazlarının bilirkişi raporunda karşılanmadığı ve önceki alınan bilirkişi raporları ile çelişki oluştuğu anlaşılmakla; bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmesi için tarafların itirazlarını karşılar mahiyette doğalgaz aboneliği alanında uzman makina mühendisi bilirkişi ve EPDK konusunda uzman bilirkişiden yeni bir teknik bir rapor alınması için Ankara Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmasına karar verildiği, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/209 Talimat numaralı dosyasından petrol ve doğalgaz mühendisi bilirkişi … ve EPDK konusunda uzman bilirkişi … tarafından düzenlenen 15/11/2022 tarihli bilirkişi heyet raporuna göre; “… … Öğrenci Yurdu’nun ödemesi gereken katılma payının 141.798,99 TL olduğu, ödenen katılma payının (23.752,41 TL + 24.838,42 TL), bu tutardan düşülmesiyle birlikte ilgili tüketicinin sisteme bağlandığı tarih itibariyle eksik ödediği hesaplanan katılma payı tutarının 93.208,16 TL olarak hesaplandığı, söz konusu tutarın dağıtım şirketince davacı şirketlere eşit olarak paylaştırılarak (46.604,08’er TL) ödenmesi gerektiği,” şeklinde rapor düzenlendiği anlaşılmıştır.
Davacılar vekili 31/01/2023 tarihli talep arttırım dilekçesi ile dava değerini 83.208,16 TL arttırarak 93.208,16 TL’ye çıkardığı ve tamamlama harcını yatırdığı anlaşılmıştır.
… ili … ilçesi … Köyünde kain 276 ada 18 ve 19 parseller üzerinde bulunan davacı… San ve Tic A.Ş’ye ait … … Yurdu ile davacı… San ve Tic A.Ş’ye ait … … Yurdu’na doğalgaz arzının sağlanması amacıyla … ilinde doğalgaz dağıtım lisansı sahibi olan davalı … … A.Ş ile aralarında münferit hat bağlantı sözleşmesi düzenlendiği, sözleşme gereğince davacılar tarafından ayrı ayrı davalı şirkete 327.107,00 TL olmak üzere toplam 654.214,00 TL yatırım bedeli ödendiği, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 4.1.j maddesi gereğince “İleriki dönemde bu yatırıma dahil olan ve bu yatırımda imal edilen hatlardan gaz kullanmak isteyen kullanıcılar için yatırım bedeli, bağlantı yapıldığı lokasyona göre, doğalgaz kullanım kapasitesi oranında paylaştırılacak ve yeni kullanıcılardan alınan bedeller hesaplanacak oranlar dahilinde ABONE’ye iade edilecektir.” şeklinde kararlaştırılmış olduğu, sözleşme tarihinden sonra … … Öğrenci Yurdunun faaliyete geçtiği, sözleşmenin 4.1.j maddesi uyarınca davalı şirket tarafından davacılara yeni kullanıcı nedeniyle “bağlantı bedeli iadesi” açıklamasıyla (23.752,41 TL + 24.838,42 TL) ödeme yapılmış olduğu, davacılar tarafından ödemenin eksik yapıldığı iddiasına dayalı olarak alacak davasının açıldığı anlaşılmakla; … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/… Talimat numaralı dosyasından petrol ve doğalgaz mühendisi bilirkişi … ve EPDK konusunda uzman bilirkişi … tarafından düzenlenen 15/11/2022 tarihli bilirkişi heyet raporuna göre taraflarca kararlaştırılan sözleşmenin 4.1.j maddesi uyarınca bağlantı noktası ve kapasite kullanım miktarına göre hesaplama yapılmış olduğu, 03.11.2002 tarih ve 24925 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin 36. Maddesine göre “Hattın bedelini ödemiş olan müşteriye bağlantı noktası ve kapasite kullanım oranıyla belirlenecek bedelin ödenmesi gerektiği yeni gelen müşteriye bildirilir.” düzenlemesi gereğince bağlantı noktası (lokasyon) ve kapasite kullanım oranı dikkate alınarak buna göre … … Öğrenci Yurdu’nun ödemesi gereken katılma payının 141.798,99 TL olarak belirlendiği, ödenen katılma payının (23.752,41 TL + 24.838,42 TL), bu tutardan düşülmesiyle birlikte ilgili tüketicinin sisteme bağlandığı tarih itibariyle eksik ödediği hesaplanan katılma payı tutarı 93.208,16 TL olarak hesaplandığı ve söz konusu tutarın davalı dağıtım şirketince davacı şirketlere eşit olarak paylaştırılarak (46.604,08’er TL) ödenmesi gerektiği tespit edilmiş olmakla; düzenlenen bilirkişi heyet raporunun dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli olmakla hükme esas alınmış olup davacılar vekili tarafından bilirkişi heyet raporuna göre Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nin 36. Maddesinde 14/05/2022 tarihinde yapılan değişiklik uyarınca davacılara ödenmesi gereken katılım payının hesaplanması yönünde itirazda bulunmuşsa da söz konusu değişikliğin dava açıldıktan sonra yürürlüğe girdiği dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan mevzuat hükümlerine göre değerlendirme yapılması gerektiğinden davacılar vekilinin itirazlarının reddine karar verilmiş, davalı taraf iadenin yapıldığı olan 25/10/2017 tarihi itibariyle temerrüde düşmüş olmakla; 25/10/2017 tarihi temerrüt tarihi olarak hükme esas alınmış olup davanın kabulü ile, davacı… San ve Tic A.Ş yönünden 46.604,08 TL’nin temerrüt tarihi olan 25/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı… … A.Ş’ ye verilmesine, davacı … Ve Tic. A.Ş yönünden 46.604,08 TL’nin temerrüt tarihi olan 25/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı … Tic. A.Ş’ ye verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile,
1-Davacı… A.Ş yönünden 46.604,08 TL’nin temerrüt tarihi olan 25/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı… A.Ş’ ye verilmesine,
2-Davacı … Tic. A.Ş yönünden 46.604,08 TL’nin temerrüt tarihi olan 25/10/2017 tarihinden itibaren işleyecek reeskont avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı … Tic. A.Ş’ ye verilmesine,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 6.367,05-TL nisbi karar harcından peşin yatırılan 170,78-TL ve 1.422,00-TL tamamlama harcın mahsubu ile bakiye kalan 4.774,27-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
4-Davacı… Gayrimenkul San ve Tic A.Ş lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 9.200,00 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı… Gayrimenkul San ve Tic A.Ş tarafa verilmesine,
5-Davacı … A.Ş lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 9.200,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı … A.Ş tarafa verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan 44,40-TL başvuru harcı, 419,90-TL keşif harcı, 170,78-TL peşin harç ve 1.422,00-TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 2.057,08-TL harcın davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
7-Davacı tarafından yatırılan 5.200,00-TL Bilirkişi ücreti, 75,00-TL ATGV araç ücreti ve 367,35-TL posta giderinden ibaret toplam 5.642,35-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine,
8-Davalı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davalı taraf üzerinde bırakılmasına,
9-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
10-Taraflarca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde … Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 11/04/2023

Katip …
e-imzalı*

Hakim …
e-imzalı*