Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2019/765 Esas
KARAR NO: 2019/123

DAVA : Ticari Defter Çıkartılmasına Yetki Verilmesi
DAVA TARİHİ: 08/10/2019
KARAR TARİHİ: 09/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan Ticari Defter Çıkartılmasına Yetki Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği 08/10/2019 havale tarihli dilekçesinde özetle; Müvekkilinin Yönetim Kurulu Başkanı sıfatını haiz olduğu … Emlak’a ait ticari defterler, … Emlak’ın bilinen en son …’su … tarafından müvekkiline teslim edilmemesi nedeniyle İstanbul … Asliye ticaret Mahkemesi’nin 04.09.2018 tarihli … esas ve … kara sayılı kararı ile alınan yetki ile Genel Kurul Toplantısı fiilen gerçekleştirilemediğini, bu nedenle… Emlak’ın Genel Kurul Toplantı Tutanak Defteri ve Yönetim Kurulu Karar defteri ile kanunen tutulması gereken diğer ticari defterlerinin yinedin çıkartılması için müvekkiline yetkisi verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise dava konusu defterlerin müvekkiline teslim edilmesi yönünde hüküm tesis edilmesini talep ve dava etmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava, davacı şirket ortağı tarafından davalı şirket aleyhine açılan davalı şirketin ticari defterlerinin çıkartılmasına izin verilmesi istemine ilişkindir.
HMK’nın 115/1 maddesi gereğince Mahkemeler dava şartının mevcut olup olmadığını davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır.
HMK 114/1-h maddesindeki düzenlemeye göre; davacının dava açmakta hukuki yararının bulunması dava şartı olarak belirlenmiştir. Hukuki yarar koşulu, tüm davalarda aranmaktadır. Bir hukuki ilişkinin, hemen tespitinde, hukuki yararın varlığının kabul edilebilmesi için, üç koşulun birlikte olması zorunludur. Sözü edilen üç koşulu hemen açıklamak gerekirse;
a) Davacının bir hakkı veya hukuki durumunun halihazır bir tehlike ile ciddi biçimde tehdit edilmiş olması ve sözü edilen tehlikenin yakın ve tehdidin ciddi olması gerekir.
b) Bu ciddi tehdit sebebiyle davacının hukuki durumunun tereddüt ya da belirsizlik içinde olması, bu hususun davacı için bir zararı meydana getirebilecek nitelikte bulunması gerekir. Tehdit, objektif olarak değerlendirildiğinde, bir zarar doğurabilecek nitelikte olmalıdır.
c) Yalnızca koşulları usulün 237. maddesi hükmünde tanımlanan biçimde kesin hükmün sonuçlarını meydana getiren, cebri-icraya yetki vermeyen bir başka deyişle icra ve infaz kabiliyeti bulunmayan tesbit hükmünün bu tehlikeyi ortadan kaldıracak nitelikte olması zorunlu olduğu gibi, davacının, hukuken korunma ihtiyacı da halihazırda bulunmalıdır. Özellikle hukuki yarar koşulu tesbit davasının açıldığı günde mevcut olmalı ve hüküm verilene değin varlığını da sürdürmesi zorunludur. Açıklanan nedenle davacının, hukuki korunma ( himaye ) ihtiyacını, başka bir vasıta ile tamamen tatmin edebilmesinin mümkün olduğu hallerde, hukuki ilişkinin mücerret tespitinde, hukuki yararının bulunmadığı bu nedenle dava açamayacağı kuşkusuzdur.
Bu hukuksal olguların ışığı altında duraksamasız belirtmek gerekirse hukuki yarar, dava şartıdır. Hukuki yarar olumlu dava şartı olup, taraflarca öne sürülmese dahi mahkemece “re’sen” kendiliğinden dikkate alınması zorunludur.
Somut olayda davacı taraf davalı şirkete ait ticari defterlerin şirketin önceki yöneticisi tarafından teslim edilmediği gerekçesiyle davalı şirketin ticari defterlerinin yeniden çıkartılmasına izini verilmesini talep etmiş ise de davacı tarafın bu davayı açmakta hukuki menfaati yoktur. Şöyle ki dava konusu ticari defterlerin mahkeme kanalıyla bulunması ve teslim edilmesi yasa ve hukuk gereği mümkün olmayıp, söz konusu ticari defterler ilk başta nasıl çıkartılmış ise bulunamaması kayıp veya zayi olması hallerinde de davalı şirket tarafından kaybolan, bulunamayan , zayi olan defterlere ilişkin zayi belgesi verilmesi davası neticesinde alınacak kesinleşmiş mahkeme kararı sonrası dava konusu defterlerin şirket yetkilisi tarafından şirket adına yeniden düzenlenmesi ve çıkartılması mümkün olup bu haliyle davacı tarafça davalı şirketin ticari defterlerinin çıkartılması istemine ilişkin bu davayı açmasında hukuki yararı bulunmadığından ve hukuki yarar dava şartlarından olup mahkemece res’en nazara alınması gerektiğinden, davanın hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacı tarafça açılan DAVANIN, HMK’nın 114/1-h gereği hukuki yarar yokluğundan 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğu sebebiyle USULDEN REDDİNE,
2-Davacı tarafça yatırılan peşin harç yeterli olduğundan başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3- Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça yatırılan gider avansının harcanmayan kısmının karar kesinleştiğinde davacı tarafa resen iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere karar verildi.

Başkan …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Üye …
e-imza*
Katip …
e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.