Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/538 E. 2020/299 K. 16.07.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/538 Esas
KARAR NO:2020/299

DAVA:Alacak (Ticari Nitelikteki Ödünç Verme Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :25/09/2019
KARAR TARİHİ:16/07/2020

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Ödünç Verme Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; müvekkil şirket ile davalı … San. Tic. Ltd. Şti. arasında; 09.11.2017 tarihli Akaryakıt Bayilik Sözleşmesi ve Otogaz Bayilik Sözleşmesi ve eki niteliğinde Protokoller, Ariyet Sözleşmesi, Cari Hesap Sözleşmesi, otomasyon, oto yakıt kredi … Sözleşmesi akdedilerek, davalı şirkete, (… Mah. …. (…) Cad. No:… …/…) adresinde, akaryakıt bayiliği hakkı ve işletmeciliği verildiğini, taraflar arasında akdedilen Protokol’ün 5.5’nci maddesi uyarınca, akaryakıt işletmeciliği yapabilmesi ve bayilik faaliyetini eksiksiz gerçekleştirebilmesini teminen, müvekkil şirket tarafından, davalı şirkete, otomasyon sistemi, revizyon kurumsal kimlik uygulaması, 1 adet 50 kw jeneratör, 1 adet hava-su saati ve malzeme olarak listelenmiş malzeme ve teçhizatlar teslim edildiğini, davalı şirketin Bayilik Sözleşmesini, …. Noterliği’nin … Nisan 2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile haksız olarak feshettiğini, akabinde davalı şirkete müvekkil şirket tarafından …. Noterliği’nin 24 Nisan 2019 tarihli … Yevmiye Numaralı ihtarnamesi keşide edilerek, erken fesihten kaynaklı cezai şart, asgari ürün alım taahhüdünün ihlalinden kaynaklanan cezai şart ile muaccel olan cari hesap borcunun ödemesi, müvekkil şirket tarafından ariyet olarak verilen tüm menkullerin müvekkil şirkete iadesi, iadesi mümkün değil ise bedelinin ödenmesi gerektiği ihtar edildiğini, bunun üzerine 03.05.2019 ve 12.09.2019 tarihinde, müvekkil şirketçe görevlendirilen teknik ekip tarafından ariyet olarak verilen tüm menkullerin demontajı için istasyona gidildiğini, lakin davalı şirket yetkilisi … Totemi, … Jeneratör ve … … ve otomasyon ekipmanlarının sökümüne izin vermemesi sebebiyle yalnızca tutanak tutulmak suretiyle istasyondan ayrılmak durumunda kalındığını, müvekkili şirket ile davalı şirket arasındaki tüm sözleşmeler, davalının kendi tasarrufu ile sona erdirildiğini, ancak, davalı şirket ariyet olarak teslim edilen malzeme ve ekipmanları hiçbir haklı gerekçeye dayanmadan iade etmemekte, ariyet mallarının bedellerini ödemeye de yanaşmamakta olduğunu, hal böyle olunca, yukarıda zikredilen tüm nedenler ve yargılama süresince ortaya çıkacak diğer hususlar doğrultusunda davalı şirkete ariyet sözleşmesi ile bayilik ilişkisini teminen petrol piyasası yasal mevzuat ve teamüllerine uygun bir şekilde teslim edilen ariyet mallarının aynen iadesini, ariyet malların aynen iadesinin mümkün olmaması halinde bilirkişi marifetiyle hesaplanacak bedeller doğrultusunda ariyet malların bedelinin davalı şirketten tazminini talep etme mecburiyeti hasıl olduğunu, davaya konu ariyetleri istinaden ihtiyati tedbir talebimizin kabulü ile ariyetlerin müvekkil şirkete veya 3. kşiye teslimine, davalı şirketin kullanımına tahsis edilen ve müvekkil şirkete iade edilmeyen her türlü taşınır mal, teçhizat, kurumsal kimlik ve demirbaşın Müvekkil Şirket’e eksiksiz ve hasarsız teslimine, ariyetlerin müvekkil şirkete teslim edilmemesi halinde ariyetlerin bedelinin, davalı şirkete gönderilmiş olan …. Noterliği’nin 24.04.2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinin davalıya tebliği ile kendisine tanınmış olan 2 günlük sürenin sona erme tarihi olan 30.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Kanun’un 2. maddesi gereğince TCMB’nin kısa vadeli avanslar için uyguladığı değişen oranlı faiz ile birlikte tazminine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı tarafa yapılan usulüne uygun tebligata rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak davayı reddetmiştir.
DELİLLER: Taraflar arasında düzenlenen 09/11/2017 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesi, otogaz bayilik sözleşmesi ve eki niteliğindeki protokoller, ariyet sözleşmesi, cari hesap sözleşmesi, yatırım faturaları, teslim ve tesellüm tutanağı, …. Noterliğinin … Nisan 2019 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamesi, …. Noterliğinin 24/04/2019 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi, 03/05/2019 tarihli tutanak, … İcra Dairesinin … talimat sayılı dosyası, arabuluculuk son tutanak aslı ve tüm dosya kapsamı,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre;
Dava; davalıya … Sözleşmesi gereğince teslim edilen ariyete konu menkullerin davalıdan istirdadı, mümkün olmadığı taktirde bedellerinin tahsili isteminden ibarettir.
Davacı taraf dava dilekçesinde davalı ile aralarında 09/11/2017 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesi ve eki protokollerin imzalandığı, davalıya akaryakıt bayiliği hakkı ve işletmeciliği verildiğini, davalıya ariyet sözleşmesi kapsamında malzeme ve teçhizatların teslim edildiğini, davalı şirketin bayilik sözleşmesini haksız olarak feshettiğini, ariyet olarak verilen menkullerin sökümüne davalı tarafça izin verilmediğini, davalı şirketin bayilik ilişkisi sona ermesine rağmen ariyetleri teslim etmemek suretiyle sözleşmeye aykırı davrandığını belirterek öncelikle ariyete konu menkullerin ihtiyati tedbir yoluyla davalıdan alınarak davacıya verilmesini, ariyete konu malların aynen iadesini, aynen iadesinin mümkün olmaması durumunda ariyet malların bedelinin davalı taraftan tazminini talep etmiştir.
Davacı vekilinin … sözleşmesi kapsamında teslim ettiği ve iadesini istediği malzeme ve ekipmanları açık bir şekilde bildirdiği ve malzeme ve ekipmanların fatura değeri üzerinden eksik harcı tamamladığı anlaşılmıştır.
Davalı tarafa yapılan tebligata rağmen davaya cevap vermediği ve duruşmalara katılmadığı anlaşılmıştır.
Mahkememizin 25/10/2019 ve 19/11/2019 tarihli ara kararı ile davacı vekilinin ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile taraflar arasında … sözleşmesi kapsamında iadesi istenilen malların fatura bedeli üzerinden %20 nakdi ve gayri nakdi teminat yatırılması halinde HMK 391. Maddesi gereğince davalıya teslim edilen ve faturalara konu “… Totemi, … Jeneratör, … …, Pompa/Tank Otomasyonu ve … Ekipmanı”nın davalıdan alınarak davacıya ya da davacının göstereceği üçüncü kişiye yediemin olarak teslim edilmesi suretiyle ihtiyati tedbir kararı verilmiştir.
… İcra Müdürlüğünün … Talimat dosyasından Mahkememizce verilen ihtiyati tedbir kararına istinaden ariyete konu menkullerin bulunduğu mahale gidildiği, ihtiyati tedbire konu ariyetlerin söküm işlemlerinin yapıldığı, davacının gösterdiği üçüncü kişiye teslim edilmek suretiyle yediemine bırakıldığı, tutanakta davalı şirket yetkilisi söz alarak sökülen cihazların davalı şirkete ait olduğunu beyan ettiği anlaşıldığı ancak sökümü yapılan menkullerin dosyaya sunulan faturalara konu ariyetlerle uyumlu olduğu ve menkullerin ariyet sözleşmesi kapsamında verildiği ve davalı tarafından daha sonrasında istihkak iddiasında bulunulmadığı anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı bir bütün halinde değerlendirildiğinde; taraflar arasında 09/11/2017 tarihli akaryakıt bayilik sözleşmesi ve eki protokollerin imzalandığı, söz konusu sözleşmelerde davalı şirketin kaşe ve imzasının bulunduğu, söz konusu sözleşmelere davalı tarafın bir itirazının olmadığı, akaryakıt bayilik sözleşmesi ve ariyet sözleşmesi kapsamında davalı tarafa ariyete konu menkullerin verildiği, davalı tarafça …/04/2019 tarihinde gerekçe gösterilmeksizin tek taraflı olarak akaryakıt … Otogaz sözleşmelerini feshettiğinin anlaşıldığı, taraflar arasında düzenlenen Ariyet Sözleşmesi’nin 5. maddesine göre “Sözleşme, …’nin dilediği zaman Bayiye yazılı ihbarda bulunması ve ariyet malzemelerinin geri verilmesini istemesiyle, kendiliğinden veya Bayi’nin Sözleşme hükümlerini ihlal etmesi halinde … tarafından tek taraflı olarak son bulur. …’nin fesih için herhangi bir sebep gösterme zorunluluğu yoktur. Bayi, feshin haksızlığını ileri sürerek Ariyet Malzemesini …’ye geri vermekten kaçınamaz ve fesih sebebiyle …’den herhangi bir ad altında zarar ve ziyan talep edemez. Bayi fesih ihbarının kendisine tebliğinden itibaren … (onbeş) gün içinde Ariyet Malzemesini sağlam ve tüm işlevleriyle kullanılabilir bir şekilde … veya …’nin göstereceği şahıs veya şirkete geri verecektir. Geri verilen Ariyet Malzemesine ilişkin giderler Bayiye , taşıma giderleri …’ye aittir. Bayi yukarıda belirtilen süre içinde Ariyet Malzemesini geri vermeyecek olursa …’nin akaryakıt istasyonuna girerek Ariyet Malzemesini söküp almaya ve sökülme ile ilgili masrafları Bayi’den talep etmeye hakkı bulunmaktadır.” düzenlemenin bulunduğu, bu düzenlemeye göre sözleşme davacı şirket tarafından feshedilmiş olsa bile davalının ariyete konu menkulleri iade etmesi gerektiği, olayda sözleşmenin davalı tarafça feshedildiği ve ödünç olarak sözleşmenin devamı süresince kullanmayı taahhüt ettiği ariyete konu menkulleri iade etmesi gerektiği Mahkememizce kabul edilmiş olup, davacı tarafından davalıya teslim edilen davaya ve ihtiyati tedbire konu ” … Totemi, … Jeneretör, … …, Pompa/tank otomasyonu ve … ekipmanı”nın davalıdan alınarak davacıya aynen İADESİNE, aynen iade mümkün olmadığı takdirde İİK’nun 24.maddesinin uygulanmasına karar vermek gerekmekle, açılan davanın kabulüne karar verilmesi gerekmiştir.
KARAR:Ayrıntısı gerekçeli kararda açıklandığı üzere;
1- Davanın KABULÜ ile; davaya ve ihtiyati tedbire konu ariyet menkullerin;
” … Totemi, … Jeneretör, … …, Pompa/tank otomasyonu ve … ekipmanı”nın davalıdan alınarak davacıya aynen İADESİNE, aynen iade mümkün olmadığı takdirde İİK’nun 24.maddesinin UYGULANMASINA.
2-Mahkememizce verilen 25.06.2009 tarihli ihtiyati tedbir kararının hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
3-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 5.047,77-TL nisbi karar harcından peşin ve tamamlama harcı olmak üzere yatırılan 1.289,40-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 3.758,57-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-)Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 10.406,74-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4-)Davacı tarafça yatırılan 1.289,40-TL peşin ve tamamlama harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-)Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL başvuru, 6,40-TL vekalet harcı, 118,90-TL posta giderinden ibaret toplam 169,70-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-)Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
7-)Davacı tarafça yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.16/07/2020

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı