Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/37 Esas
KARAR NO : 2020/471
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/09/2019
KARAR TARİHİ : 13/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle;
Muhatabı davalı Banka, keşidecisi … San. A.Ş. olan 3 adet çek keşide edilerek müvekkili şirkete verildiği, Söz konusu çeklerin keşide tarihlerinde davalı bankaya ibraz edildiği ve çeklerin arkasına “ 58.650,00 TL’lik kısımlarının karşılıksız olduğu” şeklinde şerh düşüldüğü, 25.04.2019 tarihinde, çeklerin muhatap davalı banka tarafından ödemekle sorumlu oldukları çek yaprağı bedellerinin tahsili için, davalı bankaya müracaat edildiği, ancak çeklerin “… … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… E. 17.09.2018 tarihli kararı ile keşideci şirketin yönetim organının eylem ve işlemlerinin geçici komiser kurulunun onayına tabii tutulması ve geçici komiser kurulunun onayının alınmaması nedeni ile işleme alınmamıştır.” Gerekçesi ile çek yaprağı bedellerinin müvekkiline ödenmediğini, Ancak her 3 çekin de keşide tarihlerinde bankaya ibraz edildiğini, bankanın ödemekle sorumlu olduğu tutarların ödeneceği hesap edilerek bu miktarlar düşülerek kalan miktar üzerinden çeklere karşılıksızdır kaşesi basıldığını, Bunun üzerine çeklerden biri için; bankanın ödemekle sorumlu olduğu tutarın, … adına vekaleten hareket eden … tarafından ödenmediğini, Diğer 2 çeklerin ise; muhatap banka olan …’ın … Şubesi’ne 25.04.2019 tarihinde ibraz edildiğini, her iki çek için de yine aynı şerhle banka sorumluluk bedellerinin ödenmediğini, ileri sürerek her bir çekin muhatap bankaya ibraz edildiğini, davalı bankanın ise; itiraz dilekçesinde çek asıllarının ibraz edilmediğini beyan ettiğini, İş bu nedenlerden ötürü; itirazın iptaline, takibin devamına, davalı borçlu aleyhine % 20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmolunmasına, yargılama giderleri ile avukatlık ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı tarafa usul ve yasaya uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermemiştir.
DELİLLER:
…. İcra Dairesinin 2019/… E. Sayılı dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… E. Sayılı dosyasının UYAP üzerinden gönderilen evrakları, keşidecisi … San. A.Ş, lehdarı …olan 13/11/2018 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli, 13/12/2018 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli ve 17/01/2019 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli 3 adet çek fotokopisi, bilirkişi raporu, arabuluculuk son tutanak aslı ve tüm dosya kapsamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine çek yasal sorumluluk bedellerinin davalı bankadan tahsili amacıyla İİK 67 maddesi kapsamında açılan itirazın iptali davasıdır.
Davacı taraf dava dilekçesi ile muhatabı davalı banka keşidecisi … San. A.Ş, lehdarı …olan 13/11/2018 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli, 13/12/2018 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli ve 17/01/2019 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli 3 adet çekin keşide tarihlerinde davalı bankaya ibraz edildiğini, karşılıksız olduğuna dair kaşe vurulduğunu, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… E. Sayılı dosyasında keşideci şirketin yönetim organının eylem ve işlemlerinin geçici komiser kurulunun onayına tabi tutulması ve geçici komiser kurulunun onayının alınmaması nedeniyle işleme alınmamıştır gerekçesi ile yasal sorumluluk bedellerinin ödenmediğini, bu nedenle başlattığı icra takibine borçlu davalının haksız itirazının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafa usul ve yasaya uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermemiş ve duruşmalara katılmamış, davayı inkar etmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… E. Sayılı tedbir kararının UYAP sistemi üzerinden gönderildiği, 17/09/2018 tarihinde … San. A.Ş hakkında geçici mühlet kararının verildiği anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı icra dosyasının gönderildiği ve dosya arasına alındığı anlaşıldı.
… İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı icra dosyasının incelemesinde; davacı/alacaklı tarafından davalı/borçlu aleyhine 4.800,00 TL borcun ödenmesi amacıyla 29/04/2019 tarihinde icra takibi başlatıldığı, borçluya çıkartılan ödeme emrinin 02/05/2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 02/05/2019 tarihinde icra takibine itiraz ettiği, takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde Bankacı Bilirkişi tarafından düzenlenen bilirkişi raporuna göre; “dava konusu çeklerin hamili tarafından vadelerinde takasa ibraz edildiği, elektronik takas sisteminde her 3 çekin de “karşılıksız” işlemi görerek çeklerin arkasına karşılıksız kaşelerinin basıldığı, her bir çek için çek sorumluluk bedeli olan 1.600,00 TL’lik kısımlar düşülerek kalan tutarların karşılıksız olduğuna dair şerh düşüldüğü, elektronik takas sisteminde “banka çek sorumluluk bedelleri” nin ödenemeyeceği ve “banka çek sorumluluk bedelleri” nin sadece muhatap bankanın her hangi bir şubesi tarafından ödenebileceği için; takas sisteminde, çek sorumluluk bedelleri düşülerek (varsa) kalan tutar için karşılıksız şerhi düşüldüğünü, huzurdaki davada muhatap bankanın ödemekle yükümlü olduğu tutarın 3 adet çek için (3 adet çek x 1.600,00 TL) toplam 4.800,00 TL olduğu, çekler, hamili tarafından elektronik takas sistemi ile tahsile verilmiş, takasta karşılıksız işlemi görmüş olup, Takas Sistemi’nde çek sorumluluk bedelleri ödenemeyeceği için çek sorumluluk bedeli düşüldükten sonra kalan tutarlar kadar karşılıksız şerhi düşüldüğü, çek asıllarının incelenmesi sonucunda; çek sorumluluk bedeli sadece muhatap bankanın herhangi bir şubesinden ödenebileceği için; 13.11.2018 ve 13.12.2018 vadeli çeklerin muhatap bankaya süresi içinde ibraz edildiği, ancak 17.01.2019 keşide tarihli çekin muhatap bankaya ibraz edilmediği, iş bu tespitlerimize istinaden; Davacı hamil firma … San. Ve Tic A.Ş.’nin 13.11.2018 ve 13.12.2018 keşide tarihli çekler için muhatap bankanın kanunen ödemekle sorumlu olduğu (2 adet çek x 1.600,00 TL) toplam 3.200,00 TL’yi talep edebileceği, 17.01.2019 tarihli çekin ise; çek keşide tarihinde elektronik takas sistemine ibraz edildiği, takas sisteminde banka sorumluluk bedeli ödenemediği için; ancak muhatap bankaya süresi içinde (Süresinde ibraz edilen bir çek yaprağı için banka sorumluluk tutarının ibraz sırasında istenmemiş olması sonradan istenmesine engel teşkil etmemekte olup, bankaların hamile karşı banka sorumluluk tutarından kaynaklı borçları hakkında 10 yıllık genel zamanaşımı süresi bulunduğu) ibrazı halinde çek sorumluluk bedeli olan 1.600,00 TL’yi talep edebileceği, takip talebi asıl alacak tutarının 13.11.2018 ve 13.12.2018 tarihli çekler için toplam 3.200,00 TL olması gerektiği, takip tarihinden tamamen tahsiline kadar 3095 Sayılı kanunun 2/2 maddesi uyarınca değişen oranlarda Avans Faizi talep edilebileceği” şeklinde rapor düzenlenmiştir.
… Şubesine 17/01/2019 keşide tarihli … çek seri numaralı çekin ibrazı için başvuru yapılıp yapılmadığı hususunda müzekkere yazılmış, müzekkere cevabında 30/06/2020 tarihinde davacı tarafça çek yasal sorumluluk bedelinin ödenmesi için başvuru yapıldığı, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… E. Sayılı dosyasından verilen karar gereği geçici konkordato komiserince onay verilmediğinden işleme alınmadığı ve banka çek sorumluluk bedellerinin ödenmeyeceği şeklinde cevap verildiği anlaşılmıştır.
5941 sayılı Kanun’un 3. maddesi uyarınca, muhatap bankanın ibraz edilen her çek yaprağı için ibraz eden hamile karşılığının tamamen ya da kısmen bulunması halinde, hükümde belirtilen miktarını ödemekle yükümlüdür. Bu husus hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülemeyecek bir gayrinakdi kredi sözleşmesi hükmündedir. Anılan Kanun’un 3/son maddesinde, “(Ek fıkra: 31/01/2012-6273 S.K/2. md.) Çekin, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi halinde, muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu sona erer.” hükmüne; geçici 3/4. maddede ise, “Bankaların müşterilerine verdikleri eski çek defterleriyle ilgili olarak, muhatap bankanın 3. maddenin üçüncü fıkrasına göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu 30/6/2018 tarihinde sonra erer.” hükmüne yer verilmiştir. 5941 sayılı Çek Kanunu’na göre, ”karşılıksız” işlemi muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarın dışında çek bedelinin karşılanamayan kısmıyla sınırlı olarak yapılır (md.3/2). Ancak bankanın keşideciye rücu edebilmesi için çekin tamamen veya kısmen karşılıksız olduğunun çek üzerinden yer alması gerekir (md.3/4). Çekin arkasına karşılıksız yazılmasını talep etmeyen hamile, herhangi bir işlem yapılmadan çek iade edileceğinden, bankadan yasal yükümlülüğünü yerine getirmesi de istenemeyecektir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; keşidecisi … San. A.Ş, lehdarı …olan 13/11/2018 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli, 13/12/2018 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli ve 17/01/2019 keşide tarihli 60.250,00 TL bedelli 3 adet çeklerin hamili …tarafından 3 çekin tahsil edilmesi için T. …ası A.Ş.’ye ibraz edildiği, çeklerin karşılığı olmadığı için takas sisteminde karşılıksız kaşesi basıldığı, muhatap banka olan …’ın Adalet Sarayı Şubesi’ne çeklerin ibraz edildiği, çeklerin … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/… E. Sayılı dosyasındaki karar nedeniyle banka sorumluluk bedellerinin ödenmediği, 5941 Sayılı Kanunun 3/3 maddesinde muhatap bankanın süresinde ibraz edilen ve karşılığı kısmen veya tamamen bulunmayan her bir çek yaprağı için ödemekle yükümlü oldukları tutar düzenlendiği ve bu ödeme yükümlülüğünün hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan “dönülemeyecek bir gayrinakdi kredi sözleşmesi” hükmünde olduğu belirtildiğinden, 5941 Sayılı Kanun’un 3. Maddesine atfen; TCMB tarafından yayımlanmış olan “Çek Defterlerinin Baskı Şekline, Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu Miktar ile Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesi ve Duyurulmasına İlişkin Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair” tebliğ ile; çek yasal sorumluluk bedelinin 1.600,00 TL olduğu, düzenlenen bilirkişi raporu denetime elverişli ve dosya kapsamına uygun olduğundan, (bilirkişi raporunda 17/01/2019 keşide tarihli … çek seri numaralı çek yönünden muhatap bankaya ibraz edilmediğinden çek yasal sorumluluk bedelinin ödenemeyeceği şeklinde belirtilmişse de bankaya yazılan müzekkere cevabında 17/01/2019 keşide tarihli … çek seri numaralı çek yönünden de muhatap bankaya ibraz edildiğinin anlaşıldığı, bu nedenle bilirkişi raporunun bu kısmının hükme esas alınmadığı), muhatap banka tarafından çek yasal sorumluluk bedellerinin davalı tarafça ödenmesi gerektiği anlaşıldığından davanın kabulü ile … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… esas sayılı icra takip dosyasına davalı tarafından vaki olmuş itirazın İİK’nın 67/1 maddesi uyarınca iptali ile; 4.800,00 TL asıl alacağın takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesi uyarınca avans esasına göre işleyecek ve hesaplanacak faizi ile birlikte tahsili için takibin devamına, alacak niteliği itibariyle likit ve belirlenebilir olduğundan %20 icra inkar tazminatı 960,00-TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
Davanın KABULÜ ile;
1- … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… esas sayılı icra takip dosyasına davalı tarafından vaki olmuş itirazın İİK’nın 67/1 maddesi uyarınca iptali ile; 4.800,00 TL asıl alacağın takip tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesi uyarınca avans esasına göre işleyecek ve hesaplanacak faizi ile birlikte tahsili için takibin devamına,
2-Alacak niteliği itibariyle likit ve belirlenebilir olduğundan %20 icra inkar tazminatı 960,00-TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 327,88-TL nisbi karar harcından peşin yatırılan 57,98-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 269,90-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-)Davacı vekili lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 3.400-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4-)Davacı tarafça yatırılan 57,98-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-)Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL başvuru, 6,40-TL vekalet harcı, 650-TL Bilirkişi ücreti ve 76,20-TL posta giderinden ibaret toplam 777,00-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-)Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
7-)Taraflarca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair,davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda dava değeri itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/10/2020

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı