Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/310 E. 2023/510 K. 07.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/310 Esas
KARAR NO:2023/510

DAVA:Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ:16/09/2019
KARAR TARİHİ:07/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili tarafından sunulan 16/09/2019 tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalılar arasında özel … hizmeti alımına ilişkin sözleşmeler imzalandığını, dava dışı … tarafından müvekkili aleyhine açılan işçilik alacakları davasında hükmolunan karar doğrultusunda …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyasına toplamda 81.836,00 TL. ödeme yapıldığını, işçilik alacaklarına konu olan …. İş Mahkemesinin … E. sayılı dosyasının idare tarafından ihale edilen … Hizmet Alım işinden kaynaklandığını ve dava dışı …’nın bu ihale kapsamında davalı işverenler bünyesinde çalıştığını, davalılarla akdedilen sözleşmeler gereği dava dışı personele yapılan ödemelerden yine davalı şirketlerin sorumlu olduğunu ve ilgili yasal mevzuat uyarınca rücu yoluna başvurulduğunu, esasen dava dışı personel ile şirket arasında imzalanmış herhangi bir iş sözleşmesi bulunmadığını, buna karşın yapılar ödemelerden doğan sorumluluğun yasal mevzuattan kaynaklandığını, davalı şirketlerin çalıştırdığı personele ödenen işbu tutarlardan yine davalı şirketlerin sorumlu olduğunu, zira taraflar arasında imzalanan hizmet sözleşmeleri ve teknik şartnamelerde yüklenici firmalar tarafından çalıştırılan personellerin tüm yasal yükümlülüklerinin davatılar üzerinde olmasının kararlaştırıldığını, dava konusu rücu hakkının yine yasal mevzuattan kaynaklandığını ve emsal bir çok mahkeme kararında bu hususun tescil edildiğini iddia ederek; Pars … ve Güv, Hizm. Ltd. Şti.’nin 15.030,00 TL … Güv. Hizm. A.Ş.”nin 30.060,00 TL. … Güv, Hizm. Ltd. Şti.’nin 4.175,K TL. … Güv. … ve Eğitim Hizm. Ltd. Şti.’nin 20.040,00 TL. … Özel Güv. Hizm. Ltd. Şti.’nin 12.525,00 TL. sorumluluğu bulunduğunu beyan ederek toplam 81.836,00 TL.’nin 02.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalı şirketlerden sorumlulukları oranında tahsilini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP : Davalı … Güv. … ve Eğitim Hizm. Ltd. Şti. vekili tarafından sunulan14/10/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Dava dışı personelin açtığı işçilik alacakları davasının halen derdest olduğunu, dava dosyasının bizzat davacı tarafından istinaf edildiğini ve halen incelemenin devam ettiğini, dava dışı personelin şirket bünyesinde 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arasında çalıştığını, personelin fesih tarihinde kendi çalışanları olmadığını, yapılan ödemelerin de hangi alacak kalemine yönelik olduğunun açıklanmadığını, bu nedenle şirketin yasal bir sorumluluğunun bulunmadığını, ayrıca yapılan hizmet alım sözleşmesinde kıdem tazminatının alt işverene rücu edileceğine dair bir ibarenin de bulunmadığını, esasen 6552 sayılı Yasa ile davacı tarafin rücu hakkının kalmadığını beyan ederek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalılar Pars … ve Güv. Hizm. Ltd. Şti. ve … Özel Güv. Hizm, Ltd. Şti. Vekili tarafından sunulan 24/10/2019 cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirketlerin dava dışı personele yapılan ödemelerden herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, davacının açmış olduğu ihale ile verilen … hizmetinin tamamen yine davacının belirlediği esaslar dahilinde yürütüldüğünü, idarenin nihai karar verici konumunda olduğunu, 6552 sayılı Yasa ile davacı tarafın rücu hakkının da kalmadığını ve kıdem tazminatından idarenin tek başına sorumlu olduğunu, ayrıca yapılan hizmet alım sözleşmesinde kısdem tazminatının ait işverene rücu edileceğine dair bir ibarenin de bulunmadığını beyan ederek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalı … Güv. Hizm. A.Ş. Vekili tarafından sunulan 13/01/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasında imzalanana sözleşmenin işçi teminine yönelik olduğunu ve esasen dava dışı personelin tek işvereninin davacı idare olduğunu, davacı ile yapılan sözleşme içeriğinde bahsi geçen alacak kalemlerine yönelik yapılan ödemelerin rücu edilebileceğini gösterir bir maddenin bulunmadığını, yapılan ödemelerin dava dışı personelin idare nezdinde yaptığı çalışmalardan kaynaklandığını, hizmetin idare tarafından alındığını, bu durumda rücu işlemi ile sebepsiz zenginleşme hükümlerinin ortaya çıkacağını, esasen 6552 sayılı Yasa ile davacı tarafin rücu hakkının kalmadığını beyan ederek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalı … … Hizmetleri Limited Şirketi’ne dava dilekçesinin usulüne uygun tebliğ edildiği ancak yasal süre içerisinde cevap verilmediği anlaşılmıştır.
DELİLLER :Sözleşme, Şartnameler, ödeme ihbarı, …. İş Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası, …. İcra Dairesi’nin … sayılı icra dosyası, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
Nitelikli Hesaplamalar Uzmanı Bilirkişi … tarafından hazırlanan 13/12/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Her ne kadar dava dilekçesi ile dava dışı personel için cebri icra yolu ile ödenen toplam $1.836,00 TL.’nin davalıların sorumlulukları oranında tahsili talep edilmişse de, icra dosyasının infaz tarihi itibariyle kapak hesabının 81.674,02 TL. olduğu, bakiye 161,98 TL.’nin davacıya iade edildiği anlaşılmakta olup, sorumluluk esasına göre değerlendirme yapılacak bedel toplamı da 81.674,02 TL. olarak kabul edildiğini, …. İş Mahkemesinin …. sayılı ilamının ve ilama dayanak bilirkişi raporunun tetkikinde, dava dışı personel lehine belirlenen hizmet süresi 12.02.2009-31,03.2017 tarihleri arasında toplamda 8 Yıl 1 Ay 20 Gün olarak tespit edildiğini, belirlenen tarih aralığında, davacının sigortalı olarak çalıştığı işverenler nezdinde geçen hizmet süreleri ve kıdem tarihlerinin hesaplandığını, olayın hukuksal ve nihai değerlendirilmesi Mahkemeye ait olmak üzere, iddianın kabulü halinde, davalı şirketlerin sorumlu olduğunun kabulü halinde ortaya çıkacak tutarlar tamamen rücu ve yarı yarıya rücu hallerine göre ayrı başlıklar altında;
Şeklinde sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Davacı vekili tarafından sunulan 09/05/2023 tarihli ıslah dilekçesinde özetle; Islah talepleri doğrultusunda; … Limited Şirketi’nden kendi dönemine karşılık gelen 15.030,00-TL’nin, … … Hizmetler Anonim Şirketinden kendi dönemine karşılık gelen 30.060,00 TL’nin, … … Hizmetleri Limited Şirketinden kendi dönemine karşılık gelen 4.175,00 TL’nin … … … ve Eğitim Hizmetleri Limited Şirketinden kendi dönemine karşılık gelen 33.256,28 TL’nin, … Hizmetleri Limited Şirketinden kendi dönemine karşılık gelen 12.525,00 TL’nin Müvekkili kurumun ödeme tarihi olan 02/05/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte tahsiline, yargılama giderleri, arabuluculuk ücreti ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş akdinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar. Hafta tatil ücreti, ücret alacağı, fazla mesai ücreti gibi işçiye ödenen tazminatlardan yükleniciler işverene karşı işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak sorumlu olacaklardır.
İşveren tarafından bu ödemelerin feri mahiyetinde yapılan ödemeler de ayrı esasla yüklenicilerden tahsil edilebilecektir.
Yükleniciler aleyhine açılan rücu davalarında ayrı sözleşmelerle hizmet ifa eden yükleniciler mecburi dava arkadaşı olmadığı gibi borçtan müteselsilen sorumlu olacaklarına ilişkin kanun hükmü veya sözleşme bulunmamaktadır. Bu nedenle alacak davalarında her davalı aleyhine ayrı tahsil hükmü kurulması gerektiği de dikkate alınarak her bir davalı açısından sorumluluk miktarları belirlenmiştir. Bilirkişi raporu açık ve ayrıntılı olup, hükme esas alınmış, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının;
A-… A.Ş Yönünden KISMEN KABULÜNE; 23.661,28₺’nin ödeme tarihi olan 02/05/2019 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte adı geçen davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya ilişkin istemin Reddine,
B-Davanın … … Hizmetleri Ltd. Şti. Yönünden KISMEN KABULÜNE; 3.285,55 ₺’nin ödeme tarihi olan 02/05/2019 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte adı geçen davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya ilişkin istemin Reddine,
C-Davanın … Ltd. Şti. Yönünden KISMEN KABULÜNE; 11.612,22₺’nin ödeme tarihi olan 02/05/2019 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte adı geçen davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Fazlaya ilişkin istemin Reddine,
D-Davanın … … … ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti. Yönünden KABULÜNE; 33.256,28₺ davacı alacağının 20.040TL’sinin ödeme tarihi olan 02/05/2019 tarihinden, bakiye 13.216,28TL’sine ıslah tarihi olan 09/05/2023 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte adı geçen davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
E-Davanın … … ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti. Yönünden KISMEN KABULÜNE; 9.858,69 ₺’nin ödeme tarihi olan 02/05/2019 tarihinden itibaren ticari avans faizi ile birlikte adı geçen davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 5.579,15-TL maktu karar harcından peşin yatırılan 1.397,56-TL harç ve 1.850,00-TL ıslah harcı olmak üzere toplam 3.247,00-TL harcın mahsubu ile bakiye 2.332,15-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320,00-TL’nin davadaki haklılık durumuna göre 778,80-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen, geri kalan 541,20-TL’sinin davacıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
4-Davacı tarafça yatırılan 1.397,56-TL peşin harç, 1.850,00-TL ıslah harcı ve 44,40-TL başvuru harcı olmak üzere toplam 3.291,96-TL harç giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 546,00-TL posta ve tebligat gideri, 1.000,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.546,00-TL yargılama giderinin davanın kabul ve red durumuna göre 1.329,56-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, kalan kısmın davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
6-Davacı taraf yargılama sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre kabul edilen kısım üzerinden hesaplanan 13.067,84-TL vekalet ücretinin davalılardan sorumlulukları oranı nispetinde tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Davalılar … A.Ş,… … Hizmetleri Ltd. Şti., … Ltd. Şti., … … ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti. yargılama sırasında kendilerini bir vekil ile temsil ettirdiklerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ye göre reddolunan kısım üzerinden hesaplanan 2141,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılar … A.Ş,… … Hizmetleri Ltd. Şti., … Ltd. Şti., … … ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti.’ye sorumlulukları oranı nispetinde verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair, Davacı ve Davalı … vekilinin yüzlerine karşı, diğer davalıların yokluğunda, kabul edilen ve reddedilen dava değeri dikkate alınarak davacı ve Davalı … … Hizmetleri Ltd. Şti. , … Ltd. Şti., … … ve Eğitim Hiz. Ltd. Şti. için miktar nedeniyle kesin, Davalı … Güv.Ltd.Şti ile Davalı … Güv..A.Ş için gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
e-imza*

Hakim …
e-imza*