Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/298 E. 2020/475 K. 13.10.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/298 Esas
KARAR NO : 2020/475
DAVA : İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2019
KARAR TARİHİ : 13/10/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle;
Müvekkili şirkete çek borçlusu … Makine İnş. San. Ve Tic. A.Ş.’ nin … hesaba tanımlı … ve … numaralı iki adet çek verildiğini, Müvekkilinin bu çekleri tahsil için davalı bankaya sunmuş ve çekler karşılıksız çıktığından bedelleri tahsil edilemediğini, bunun üzerine “karşılıksız çekte bankanın sorumlu olduğu miktarın” ödenmesi için muhatap banka olan davalı borçlu … Bankası A.Ş. … Şubesine ilgili tüm evrak(çek aslı, vekaletname v.s.) ve dilekçelerle başvurulduğunu, İlgili banka cevabı dilekçesi ile ödeme yapmayı reddettiğini, bu cevap neticesinde …. İcra Dairesinin 2019/… E. Sayılı dosyası ile takip başlattıklarını, Davalı bankanın icra takibine “borcu bulunmadığından” bahisle itiraz ettiğini, itiraz eden borçlu bankanın itiraz sebebinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, Zira çek kanunu gibi temel yasalarla karşılıksız çek için bankanın ödemekle yükümlü olduğu miktar belirlendiğini, Davalı borçlu kanunlara aykırı davranarak bu yükümlülükten kurtulmaya çalıştığını, ileri sürerek borçlunun kötü niyetli itirazının iptaline ve takibin devamına, borçlunun takibe haksız ve kötü niyetli itirazı nedeniyle 2.400 TL üzerinden %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama gideri ve ücreti vekaletin davalıdan tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekilinin mahkememize verdiği cevap dilekçesinde özetle;
Takibe konu çeklerin müvekkili bankaya yasal süresi içerisinde ibraz edilmediğini, … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… E sayılı dosyasından başlatılan takibe konu 2 adet çekin keşide tarihleri 29.01.2015 tarihli ve 12.02.2015 tarihlidir. 30.01.2015 tarihinde ve 13.02.2015 tarihinde bankaya ibraz edildiği, çeklerin arkalarına … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/… E sayılı tedbir kararı bulunduğundan işlem yapılamadığı yazıldığını, … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2015/42 E sayılı dosyasından … Tic. A.Ş.’nin 28.12.2018 tarihinde iflasına karar verildiği ve tüm tedbirler kaldırıldığını, Türk Ticaret Kanunu MADDE 796 bir çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün; düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay içinde muhataba ibraz edilmesi gerektiğini, Davacı tarafından çekin müvekkili bankaya 10.05.2019 tarihinde ibraz edildiği, bu tarihin tedbir kararı kalktıktan 5 ay sonra olduğunu, Dolayısıyla makul sürede ibraz edilmediği anlaşılan çekler hakkında karşılıksız işlemi yapılmadığını, Arkası yazılı olmayan yani karşılıksız işlemi yapılmadığı, çeklerin garanti bedelinin ödenmesinin de mümkün olmayacağı açık olup, bu nedenle haksız olarak başlatılan takibe itiraz edilmesinin Müvekkili Bankanın ibraz süresi geçmiş bir çekin karşılığını ödemekle yükümlü olmayıp, kötü niyetli olduğundan bahsedilemeyeceğini, bu nedenle davacının bu yöndeki iddialarının da reddini talep ettiklerini, ileri sürerek, Davacının haksız ve hukuki mesnetten yoksun tüm iddialarının reddine, davacının icra inkar tazminatı talebinin reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER:
…. İcra Dairesinin 2019/… E. Sayılı dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/… E. Sayılı dosyası uyap kayıtları, bilirkişi raporu, arabuluculuk son tutanak aslı ve tüm dosya kapsamı
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine çek yasal sorumluluk bedellerinin davalı bankadan tahsili amacıyla İİK 67 maddesi kapsamında açılan itirazın iptali davasıdır.
Davacı vekili dava dilekçesi ile; müvekkiline çek borçlusu … İnş San ve Tic A.Ş’nin … hesaba tanımlı … ve … numaralı iki adet çek verdiğini, çeklerin davalı bankaya sunulduğunu, karşılıksız çıkmasından dolayı çek bedellerinin tahsil edilemediğini, yasal sorumluluk bedelinin davalı banka tarafından ödenmediğini bu nedenle başlattığı icra takibine borçlu davalının haksız itirazının iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde; takibe konu çeklerin keşide tarihlerinin 29/01/2015 ve 12/02/2015 tarihi olduğunu, çeklerin 30/01/2015 ve 13/02/2015 tarihlerinde çeklerin bankaya ibraz edildiğini ve … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/… E. Sayılı tedbir kararı bulunduğundan işlem yapılmadığını, keşidecinin 28/12/2018 tarihinde iflasına karar verildiği ve tüm tedbirlerin kaldırıldığını, çeklerin tedbir kararı kalktıktan 5 ay sonra 10/05/2019 tarihinde ibraz edildiğini, makul sürede ibraz edilmeyen çekler hakkında karşılıksız işlemi yapılmadığını, çek yasal sorumluluk bedellerini ödemekle yükümlü olmadıklarını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/… E. Sayılı dosyasının UYAP üzerinden gönderildiği ve dosyanın incelemesinde … Ticaret A.Ş’nin iflası istemiyle dava açıldığı, 27/12/2018 tarihinde … Ticaret A.Ş’nin iflasına ve tüm tedbirlerin kaldırılmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
… İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı icra dosyasının gönderildiği ve dosya arasına alındığı anlaşıldı.
… İcra Müdürlüğünün 2019/… E. Sayılı icra dosyasının incelemesinde; davacı/alacaklı tarafından davalı/borçlu aleyhine 2.400,00 TL borcun ödenmesi amacıyla 17/05/2019 tarihinde icra takibi başlatıldığı, borçluya çıkartılan ödeme emrinin 20/05/2019 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 22/05/2019 tarihinde icra takibine itiraz ettiği, takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde Bankacı Bilirkişi tarafından düzenlenen bilirkişi raporuna göre; “Davacı … San.veTic.Ltd.Şti. firması, dava dışı … İnşaat Sanayi ve Ticaret A.Ş firmasının, davalı … Bankası … Şubesi tarafından tevdi edilen, 29.01.2015 keşide tarihli, … seri numaralının 90.000,00 EURO tutarlı çeki 30.01.2015 tarihinde, 12.02.2015 keşide tarihli, … seri numaralı 19.958,22 EURO tutarlı çeki 13.02.2015 tarihinde ibraz ettiği, ancak davalı bankanın, “… Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/… sayılı yasağı kararı bulunduğundan hiçbir işlem yapılamamıştır.” Denilmek suretiyle çek tutarlarını ödemediği, dava dışı … A.Ş. firmasın, … Asliye Ticaret Mahkemesinin, 27.12.2018 tarih ve 2017/… E sayılı kararı ile 27.12.2018 günü saat 11:20 itibariyle İİK’nin mülga 179.maddesi gereğince iflasına karar verildiği ve bu kez … Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.12.2018 tarihinde 2015/… Esas, 2015/… Karar sayılı dosyasında verilen tüm tedbir kararlarının kaldırılmasına, karar verildiği, tedbir kararının kaldırılması sonrası 10.05.2019 tarihinde davacı firmanın yazısı ekinde, davalı bankadan çeklerin karşılığının ödenmesi talep edildiği ancak davalı banka tarafından ödenmediğinin anlaşıldığı, davalı bankanın; 6102 sayılı TTK madde 796’da; “MADDE 796– (1) Bir çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün; düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay içinde muhataba ibraz edilmelidir. Hükmü gereği, tedbirin kaldırıldığı 18.12.2018 tarihinden ibraz 10.05.2019 tarihi arası 143 gün geçtiği ve yasa gereği 30 günlük sürenin aşıldığı, anlaşıldığı, bu nedenle;
1)Yasanın bu hükmünün ve tedbir kararının kaldırıldığı tarihi ibraz süresinin başlangıcı olarak, Yüksek Mahkemece kabulü halinde;
Davacının, davalı bankadan dava konusu çeklerden kaynaklanan Çek Taahhüt bedeli olarak herhangi bir alacağının bulunmadığı,
2)Yasanın bu hükmünün Yüksek Mahkemece kabulü edilmemesi halinde;
5941 sayılı Çek Kanunu’nun, MADDE 3 – (1) Karşılığı bulunan çek, hesabın bulunduğu muhatap bankanın herhangi bir şubesine ibraz edildiğinde hamilin varsa vergi kimlik numarası saptandıktan sonra ödenir…” hükmü gereği, TCMB tarafından belirlenen ve 21.01.2015 tarihli Resmi Gazete’de TCMB tarafından yayımlanan “Çek Defterlerinin Baskı Şekline, Bankaların Hamile Ödemekle Yükümlü Olduğu Miktar ile Çek Düzenleme ve Çek Hesabı Açma Yasağı Kararlarının Bildirilmesine ve Duyurulmasına İlişkin Tebliğ (Sayı: 2010/2)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2015/1)” ile; 26 Ocak 2015 tarihinden itibaren bankaların süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için karşılığının bulunmaması halinde ödemekle yükümlü oldukları tutarın 1.200 TL olduğu ve bu sebeple 2 adet çek yaprağı nedeniyle; davacı firmanın; …. İcra Müdürlüğü 2019/… sayılı dosyası ile davalı banka aleyhine 17.05.2019 tarihinde başlattığı ve toplam 2.400,00 TL alacaklı olduğu ve takip 17.05.2019 tarihinden itibaren yıllık %9 yasal faiz istenebileceği” şeklinde rapor düzenlenmiştir.
5941 sayılı Kanun’un 3. maddesi uyarınca, muhatap bankanın ibraz edilen her çek yaprağı için ibraz eden hamile karşılığının tamamen ya da kısmen bulunması halinde, hükümde belirtilen miktarını ödemekle yükümlüdür. Bu husus hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülemeyecek bir gayrinakdi kredi sözleşmesi hükmündedir. Anılan Kanun’un 3/son maddesinde, “(Ek fıkra: 31/01/2012-6273 S.K/2. md.) Çekin, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi halinde, muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu sona erer.” hükmüne; geçici 3/4. maddede ise, “Bankaların müşterilerine verdikleri eski çek defterleriyle ilgili olarak, muhatap bankanın 3. maddenin üçüncü fıkrasına göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu 30/6/2018 tarihinde sonra erer.” hükmüne yer verilmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; Davacı … Tic.Ltd.Şti. firması, dava dışı … A.Ş firmasının, davalı … Bankası … Şubesi tarafından tevdi edilen, 29.01.2015 keşide tarihli, … seri numaralının 90.000,00 EURO tutarlı çeki 30.01.2015 tarihinde, 12.02.2015 keşide tarihli, … seri numaralı 19.958,22 EURO tutarlı çeki 13.02.2015 tarihinde ibraz ettiği, ancak davalı bankanın, “… Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/… sayılı yasağı kararı bulunduğundan hiçbir işlem yapılamamıştır.” Denilmek suretiyle çek tutarlarını ödemediği, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/… E. Sayılı dosyasında 27/12/2018 tarihinde … Ticaret A.Ş’nin iflasına ve verilen tüm tedbirlerin kaldırılmasına karar verildiği, davalı tarafça süresinde çekler ibraz edilmediğinden çek yasal sorumluluk bedellerinin ödenmesinden sorumlu olmadıklarını belirtmişlerse de davacı tarafça çeklerin keşide tarihinden sonra 6102 sayılı TTK madde 796’da; “MADDE 796– (1) Bir çek, düzenlendiği yerde ödenecekse on gün; düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay içinde muhataba ibraz edilmelidir.” hükmü gereğince 30/01/2015 ve 13/02/2015 tarihlerinde süresinde ibraz edildiği, tedbir kararı kalktıktan sonra davacı tarafın yeniden ibraz yükümlülüğünün bulunmadığı, ( Yargıtay 11. HD 2007/10755 E. 2008/14188 K. Sayılı ilamı da bu yöndedir), bu nedenle bilirkişi raporunda belirtilen ikinci seçenek Mahkememizce kabul edilerek 5941 sayılı Kanun’un 3. maddesi uyarınca, muhatap bankanın ibraz edilen her çek yaprağı için ibraz eden hamile karşılığının tamamen ya da kısmen bulunması halinde yasal sorumluluk bedelini ödemekle yükümlü olduğu, bu hususun hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülemeyecek bir gayrinakdi kredi sözleşmesi hükmünde olduğu ve davalı banka tarafından çek yasal sorumluluk bedelini ödemekle yükümlü olduğu anlaşıldığından davanın kabulü ile davacı tarafın başlattığı … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyasında borçlu davalı tarafından 2.400,00 TL asıl alacağa yönelik yapılan itirazın iptaline, takibin takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden devamına, hükmolunan asıl alacağın %20’si(480,00 -TL) oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
KARAR: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN KABULÜ ile;
a) Davacı tarafın başlattığı … İcra Müdürlüğü’nün 2019/… Esas sayılı icra dosyasında borçlu davalı tarafından 2.400,00 TL asıl alacağa yönelik yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, takibin takip talebindeki şartlarla kaldığı yerden devamına,
b) Hükmolunan asıl alacağın %20’si(480,00 -TL) oranında icra inkar tazminatının borçlu davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine,
2-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 163,94-TL nisbi karar harcından peşin yatırılan 44,40-TL harcın mahsubu ile bakiye kalan 119,54-TL harcın davalıdan tahsili ile HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-)Davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince hükmolunan kısım üzerinden hesaplanan 2.400-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
4-)Davacı tarafça yatırılan 44,40-TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
5-)Davacı tarafından yatırılan 44,40-TL başvuru, 6,40-TL vekalet harcı, 650-TL Bilirkişi ücreti ve 45,70-TL posta giderinden ibaret toplam 746,50-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacı tarafa verilmesine,
6-)Tarafların zorunlu arabuluculuk sürecinde anlaşamamaları nedeniyle 6325 Sayılı Kanunun 18/A-13 maddesi uyarınca zorunlu arabuluculuk gideri olan 1.320-TL’nin davalıdan tahsil edilerek hazineye gelir kaydedilmesine,
7-)Taraflarca yatırılan ve bakiye kalan gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatıran tarafa re’sen iadesine,
Dair, davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı dava değeri itibariyle kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 13/10/2020

Katip …
e-imzalı

Hakim …
e-imzalı