Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 20. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/291 E. 2019/36 K. 17.09.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
20. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/291 Esas
KARAR NO : 2019/36

DAVA : Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/09/2019
KARAR TARİHİ : 17/09/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekili mahkememize verdiği 16/09/2019 havale tarihli dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile … Ltd. Şti. iş ortalığının kurulduğuna, … İKN’lu ” …” 21.07.2018 tarihli ihalenin kazanıymasıyla, 07/08/2018 günü 49.998.500,00 TL bedel üzerinden sözleşmesi ve 09/08/2018 günü yer teslimi yapılan inşaatı işinin yapımına başlandığını, sözleşme gereği işin kesin teminatı olarak müvekkili şirketin …BANK A.Ş. … Şubesi tarafından düzenlenen 3.000.000,00 TL bedelli … numaralı teminat mektubunu idareye teslim ettiğini, teminat mektubunun paraya çevrilmesi riski olduğundan, paraya çevrilmesinin önlenmesini talep ettiğini, işin süresi sözleşmenin 9.2 maddesine göre 360 gün olup bu sürenin sonu 03.08.2019 tarihi olduğunu, sözleşmenin ” fiyat farkı ödenmesi ve şartları” başlıklı sözleşmenin 14.maddesinin 14.2 bendinde belirtilen ” fiyat farkı ödenmeyecektir.” açıklamasından dolayı yapılan imalatlara idare tarafından fiyat farkı ödenmediğini, … tarih ve … sayılı yazı ile müvekkil idareye başvuruda bulunarak 07/08/2018 tarihinde imzalanan sözleşmenin tasfiye edilmesini talep edildiğinin, … Müdürlüğünün … tarih ve … yazısı ile idare tarafından uygun bulunmadığı yazısı müvekkili şirkete 05/08/2019 tarihinde tebliğ edildiğini, ilgili işlemin iptali için … 14. İdare Mahkemesi … Esas sayılı dava 09/09/2019 tarihinde açıldığını, İdarece yapılan fesih’in hatalı olduğunu, İdare Mahkemesinde açılan dava iş bu davayı temelden etkileyeceğinden bekletici mesele yapılması talebinin bulunduğunu, 07/08/2019 tarih ve … sayılı yazı ile süre verilerek kararın tekrar gözden geçirilmesi idareden talep edildiğini, 49.998.500,00 TL tutarındaki toplam imalat tutarının %49,36 oranındaki 24.631.083,00 TL imalatın gerçekleştirildiğini, fiyat farkı ödenmeyeceği söz konusu sözleşme bedelinin işin sonuna kadar sabit olduğunun belirtilmesinden dolayı yapılan imalat yükleniciye 29.525.029,00 TL mal olduğunu, yüklenici firmanın yapmış olduğu imalatlara ait hakkediş tutarlarına 4.893.945,60 TL öz kaynağından para ilave edilerek imalat kalemlerine yapıldığını, … … … tarih ve … sayılı yazısında, %94,69 olması gereken fiziki gerçekleşme oranının %49,36 oranında kaldığı tespit edildiğini, yazıya cevaben … tarih ve … sayılı yazı ile malzemelere gelen %60 oranındaki artışa karşılık fiyat farkı ödemesinin bulunmadığını, 28/02/2019 tarihinden itibaren beklenilen süre ile kalan işlerin tamamlanabilmesi için süre uzatım talebinde bulunulduğunu, 05/08/2019 tarihinde ulaşan tasfiye talebinin kabul edilmediğini, yeniden 07/08/2019 tarih ve … sayılı yazı ile tekrar talep edildiğini, 05/08/2019 tarihinde iş mahaline gidilerek tutulan işin süresinde bitirilmediğine dair tutanak, … tarih ve … sayılı yazıya ek yaparak 30 günlük cezalı çalışma ihtarının gönderildiğini, 07/08/2019 tarihinde tebliğ edilen yazıya 16/08/2019 tarih … Sayılı yazı ile cevap verildiğini, Toplam süresi 1 yıl olan iş için idarece tasfiye taleplerine 5 ay sonra yanıt verildiğini, idare makul süre içinde cevap verme sürecine de uygun davranmadığına, işin feshi için gerekli işlemleri uygulamaya koyarak haksız fesih yapılarak müvekkili şirketin maddi ve manevi sıkıntıya soktuğunu, beyanla … 14. İdare Mahkemesi … esas numarası ile açılan iptali davasının bu dava için bekletici mesele kabul edilmemesini, davalı idarece yapılan haksız feshin ve haksız fesih nedeniyle borçlu olmadığının tespiti ile haksız fesih nedeniyle uğranılan şimdilik 5000 TL zararın işleyecek ticari avans faiziyle tahsilini, haksız fesih nedeniyle …BANK A.Ş … Şubesi tarafından düzenlenen 3.000.000,00 TL bedelli … numaralı teminat mektubunun nakde çevrilmemesi için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, bitirilen -teslim edilen imalatlara ilişkin eksik ödenen miktar kapsamında şimdilik 5000 TL’nin ticari avans faiziyle beraber tahsilini, tasfiye talebinin süresinde kabul edilmemesi sebebiyle müvekkili nezdinde oluşan şimdilik 5000 TL zararın ticari avans faiziyle birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP : Davalı adına dava dilekçesi tebliğe çıkarılmamıştır.
DELİLLER : Sözleşme, kurum kayıtları ve tüm dosya kapsamı.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı şirket tarafından davalı kurum aleyhine açılan taraflar arasındaki ihaleye dayalı inşaat sözleşmesinin davalı idare tarafından haksız feshi nedeniyle borçlu olmadıklarının tespiti ve zararın giderilmesi istemine ilişkindir.
Mahkemelerin görevi kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında mahkemece resen göz önüne alınır.
Ticaret Mahkemesinin görev alanını düzenleyen 6102 Sayılı TTK’nın 4 ve 5 maddeleri şu şekildedir:
“MADDE 4- (1) Her iki tarafın da ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ile tarafların tacir olup olmadıklarına bakılmaksızın;
a) Bu Kanunda,
b) Türk Medenî Kanununun, rehin karşılığında ödünç verme işi ile uğraşanlar hakkındaki 962 ilâ 969 uncu maddelerinde,
c) 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun malvarlığının veya işletmenin devralınması ile işletmelerin birleşmesi ve şekil değiştirmesi hakkındaki 202 ve 203, rekabet yasağına ilişkin 444 ve 447,  yayın sözleşmesine dair 487 ilâ 501, kredi mektubu ve kredi emrini düzenleyen 515 ilâ 519, komisyon sözleşmesine ilişkin 532 ilâ 545, ticari temsilciler, ticari vekiller ve diğer tacir yardımcıları için öngörülmüş bulunan 547 ilâ 554, havale hakkındaki 555 ilâ 560, saklama sözleşmelerini düzenleyen 561 ilâ 580 inci maddelerinde,
d) Fikrî mülkiyet hukukuna dair mevzuatta,
e) Borsa, sergi, panayır ve pazarlar ile antrepo ve ticarete özgü diğer yerlere ilişkin özel hükümlerde,
f) Bankalara, diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde,
öngörülen hususlardan doğan hukuk davaları ve çekişmesiz yargı işleri ticari dava ve ticari nitelikte çekişmesiz yargı işi sayılır. Ancak, herhangi bir ticari işletmeyi ilgilendirmeyen havale, vedia ve fikir ve sanat eserlerine ilişkin haklardan doğan davalar bundan istisnadır.
MADDE 5- (1) Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir.”
6100 Sayılı HMK’nın 2.maddesinde ise Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görev alanı düzenlenmiş olup, bu madde;
” Dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın malvarlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine bir düzenleme bulunmadıkça asliye hukuk mahkemesidir.” hükmünü haizdir.
Dava konusu olayda ihtilaf davacı şirketlerin tarafın davalı kurumdan aldıkları inşaat ihalesi kapsamında yapılan sözleşmenin davalı tarafından feshedilmesi nedeniyle borçlu olmadıklarının tespiti ve zararın giderilmesi istemine ilişkindir.
Somut olayda; davacı tarafın uyuşmazlık konusu inşaat yapım işini ticari işletmesiyle ilgili olarak yaptığında tereddüt bulunmamaktadır. Buna karşılık davalı …(…), uyuşmazlık konusu ihaleyi ticari işletmesiyle ilgili değil, kamu hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla gerçekleştirmiştir. Kaldı ki, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 16/II. maddesi uyarınca …’nin’nın tacir olarak kabulü mümkün olmadığından, tacirin işlerinin ticari olması esasının da burada kullanılmasını imkânsız hale getirmektedir. Bu halde; eldeki davaya bakma görevi 6100 sayılı Hukuk Muhakemesi Kanunu’nun 2. maddesi uyarınca Asliye Hukuk Mahkemesi’ne ait olup, Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlığın genel mahkeme sıfatıyla sonuçlandırılması zorunludur. Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’nin 09/03/2016 tarih, 2015/3305 Esas, 2016/1529 Karar, Yargıtay 20. Hukuk Dairesi’nin 02/03/2016 tarih, 2015/16009 Esas, 2016/2626 Karar sayılı içtihatları da bu yöndedir.
Görev itirazı yargılamanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de re’sen nazara alınarak yargılamanın her aşamasında görevsizlik kararı verilebilir. HMK 2. madde ve TTK 5. maddesi gereğince davaya bakma görevi Mahkememize ait olmayıp davacı tarafça açılan davanın İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğinden, mahkememizin görevsizliğine ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça açılan DAVANIN, HMK 114/1-c maddesi gereğince mahkememizin görevsiz olması nedeniyle dava şartı yokluğundan HMK 115/2 maddesi gereğince USULDEN REDDİ ile, Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİNE,
2- HMK 20/1 maddesi gereğince, kararın kesinleşmesinden itibaren iki hafta içinde talep halinde dosyanın görevli ve yetkili İSTANBUL ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE tevzi edilmek üzere İstanbul Adliyesi Hukuk Mahkemeleri Tevzi Bürosuna GÖNDERİLMESİNE, aksi halde davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesine,
3- Harç, yargılama giderleri, vekalet ücreti ve gider avansı hususunun görevli mahkemece değerlendirilmesine,
Dair; tarafların yokluğunda dosya üzerinde yapılan inceleme neticesinde gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere karar verildi. 17/09/2019

Katip
e-imza*

Hakim
e-imza*

*Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.